Workshop: Europaregeling, Inkomensberekening in de praktijk Op donderdag 31 maart heeft de SVH een kennismiddag georganiseerd voor verhuurmedewerkers en woonconsulenten. Een van de workshops werd gepresenteerd door twee medewerkers van Finance Ideas en had als thema Europaregeling, inkomensberekening in de praktijk. Een onderwerp dat sinds de invoering van de “Europaregeling” natuurlijk sterk leeft binnen de corporaties. Uit de workshop blijkt dat er onder de corporatie medewerkers nog genoeg vragen en onduidelijkheden over dit onderwerp bestaan. In de workshop werd eerst de achtergrond en de inhoud van de regeling besproken. Vervolgens was er ruimte voor de deelnemers om hun eigen vragen en problemen aan te kaarten. Waarna er werd geëindigd met drie praktijkvoorbeelden. Uit de evaluatie bleek dat deze workshop goed werd gewaardeerd. Waarom de regeling? De regeling komt niet helemaal uit het niets vallen. Al in 2005 twijfelt de Europese commissie of de Nederlandse sociale huisvesting voldoet aan de Europese regelgeving. In 2007 dient de Vereniging voor Institutionele Beleggers Nederland (IVBN) een klacht in bij de Europese Commissie over de rol van woningcorporaties in de Nederlandse woningmarkt. Kern van haar klacht was destijds dat corporaties (met gebruikmaking van staatssteun) in toenemende mate opereren op commerciële markten. In 2009 geeft de Europese Commissie een beschikking af waarin duidelijke richtlijnen worden gesteld over wat er onder staatsteun valt en wie daarvoor in aanmerking komen Wat is Staatssteun? Volgens de EC maken corporaties gebruik van een viertal staatsteun middelen. Het gaat hierbij om de garantie van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Deze garantie maakt het mogelijk voor corporaties om geld te lenen tegen een lagere rente. Daarnaast valt ook de saneringssteun van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) hieronder. Dit fonds zorgt ervoor dat je als corporatie eigenlijk niet failliet kan gaan. Verder valt ook de gemeentelijke steun in de vorm van lagere grondprijzen en de vogelaarheffing onder staatsteun. Toewijzen binnen de regio Haaglanden De EC heeft bepaald dat de staatsteun alleen mag worden gebruikt om een bepaalde groep te bedienen. Het gaat hierbij om huishoudens met een inkomen tot € 33.614. De maximale huurprijs is bepaald op € 652,52 (liberalisatiegrens). 90 % van de woningen tot 652,52 moeten worden toegewezen aan deze doelgroep. De overige 10% is gereserveerd voor specifieke doelgroepen zoals woningzoekenden met urgentie en woningzoekenden die op basis van hun inkomen net buiten de doelgroep vallen. De Haaglandse corporaties hebben gezamenlijk gekozen om de 10% vrije toewijzingsruimte zo rechtvaardig mogelijk te benutten. Dit betekent dat in 2011 de 10%-toewijzingsruimte wordt ingezet voor woningtoewijzing aan meerpersoonshuishoudens met een gezamenlijk jaarinkomen tussen € 33.614 en € 44.000. Gezien de krappe woningmarktomstandigheden in de regio Haaglanden hebben deze huishoudens vanwege hun financiële situatie minder mogelijkheden om een woning buiten de sociale huursector te kopen of te huren. De 10% toewijzingsruimte wordt ook ingezet voor de woningtoewijzing aan urgenten met een hoger inkomen. Het betreft alleen urgenten die vanwege een noodsituatie of herstructurering op korte termijn gedwongen moeten verhuizen, maar niet snel buiten de sociale sector terecht kunnen. Veel voorkomende problemen en vragen In de drie workshopronden die werden gegeven door Finance Ideas kwamen telkens dezelfde soort vragen naar voren. Hier zijn er een paar van deze vragen en antwoorden beschreven. Een ZZP’er komt met een stapel formulieren (Jaarverslag, winstverklaring etc. ).Hoe bereken ik het verwachte inkomen van een ZZP’er? Met al die formulieren moet je niets doen. Je bent immers geen belastingdeskundige. Iedere ZZP’er heeft een voorlopige aanslag inkomsten belasting voor het huidige jaar. Dit komt omdat de belastingdienst dit verplicht stelt. Het kan zijn dat hij een accountant of boekhouder heeft die dit voor hem regelt. - Laat de woningzoekende de voorlopige aanslag inkomstenbelasting bij zijn accountant navragen. - Daarnaast is een verklaring van de accountant over het belastbaar inkomen ook voldoende. Wat als een ZZP’er net is gestart? Ook dan kun je vragen naar een accountantsverklaring. Hoe bereken in het inkomen van uitzendkrachten? Gewoon aan de hand van loonstrookjes. Het beste is om het gemiddelde te nemen. Vraag daarnaast ook naar het eigen vermogen en evt. aftrekposten, die staan niet op de loonstrook. Kan er voor het vaststellen van het huishoudinkomen van studenten ook gebruik gemaakt worden van een bewijs van studiefinanciering? Een woningzoekende student met studiefinanciering mag maximaal €13.215,83 bijverdienen (prijspeil 2011), waardoor een bewijs van studiefinanciering voldoende is om te bepalen dat een student een lager huishoudinkomen heeft dan €33.614,- (prijspeil 2011). Een woningcorporatie kan dus – indien zij hier de voorkeur aan geeft - een bewijs van studiefinanciering in plaats van een IB 60 formulier opvragen bij de woningzoekende student. Indien een student geen studiefinanciering ontvangt, dient de woningcorporatie het verzamelinkomen anderszins vast te leggen (IB 60 formulier of andere bescheiden). Welke inkomensgegevens moet ik hebben? Het gaat om het verzamelinkomen. Dit is het gezamenlijke bedrag van de inkomens uit box 1, box 2 en box 3. Op het IB-60 formulier staat dit bedrag. Een nadeel hiervan is dat dit bedrag geldt voor het inkomen van 2009. Maar waarschijnlijk is het mogelijk om vanaf juli de IB-60 over 2010 aan te vragen. Wat als de kandidaat geen IB-60 heeft? - Op de definitieve zorgtoeslag staat het verzamelinkomen ook vermeld. Alleen heet hij daar toetsingsinkomen en is deze niet verdeeld in drie boxen. - Het fiscale inkomen van uw belastingaanslag te nemen. Let op: bestaat het huishouden uit meerdere personen dan telt u het inkomen van de woningzoekende, zijn eventuele partner of andere volwassenen die meeverhuizen, bij elkaar op. Het inkomen van eventuele (volwassen)kinderen telt niet mee. - Drie meest recente loonstrookjes. Kijk naar het fiscale loon, dus niet het bruto loon. Fiscale loon is namelijk bruto loon plus premies en auto van de zaak en dergelijke. Bereken hiervan het gemiddelde en doe dit maal twaalf(let op evt. vakantietoeslagen). Let op: Op de loonstrook staan geen aftrekposten vermeld of eigen vermogen Moeten incidentele beloningen, bijvoorbeeld overwerkvergoeding, ook worden meegerekend voor het huishoudinkomen in het geval de woningzoekende een loonstrookje overlegt? De woningcorporatie kan aan de hand van een overlegd loonstrookje een onderscheid maken tussen structurele en incidentele beloningen. Bij twijfel kan de woningcorporatie van de woningzoekende verlangen dat meerdere loonstrookjes overlegd worden om meer inzicht te krijgen in het structurele inkomen. Structurele beloningen worden wel meegenomen in de berekening van maand- naar jaarinkomen en incidentele inkomsten komen alleen op het laatst er bij. Het zijn namelijk wel inkomsten die in 2011 zijn verdiend. Waar kijkt de accountant eigenlijk naar? Die kijkt naar het registratieformulier van de woningzoekende en de schriftelijke onderbouwing aan de hand van de toegevoegde specificaties (bijv. IB-60). Wat zijn de sancties voor het manipuleren van de gegevens door de woningzoekende. Dat moet nog uitgewerkt worden. Maar als iemand zijn handtekening ergens onder zet, terwijl hij weet dat het niet klopt, dan pleegt deze in feite wel valsheid in geschrifte. Tips en opmerkingen - De corporatie is geen detective- of belastingbureau! De huurder is verantwoordelijk voor de specificaties en juistheid hiervan (hij zet zijn handtekening). De corporatie dient zich naar redelijkheid ervan te vergewissen, welke gezamenlijke verzamelinkomens de nieuwe huurder(s) naar schatting zal genieten in het jaar waarin het huurcontract zal worden getekend. - Laat de huurder een IB-60 formulier meenemen, eventueel aangevuld met drie recente loonstrookjes. Op het IB-60 staat namelijk het verzamelinkomen waarop getoetst wordt. - ZZP’ers beschikken bijna altijd over een voorlopige aanslag inkomsten belasting voor het huidige jaar. Dit komt omdat de belastingdienst dit verplicht stelt. - Ga bij inkomsten die elke maand weer anders zijn uit van het gemiddelde. - Houdt rekening met verwachte wijzigingen in het inkomen van 2011. - De IB-60 over 2009 is voor heel 2011 geldig, ook als de IB-60 over 2010 in juli uitkomt. - Er zijn een aantal corporaties dat die afspraken hebben gemaakt met plaatselijke belastingkantoren over de levering van IB-60 formulieren. - Er zitten nog genoeg gaten in de regeling, waardoor de huurder kan manipuleren met bepaalde gegevens zoals het inkomen en het aantal personen. Dit heeft te maken met de snelle invoering van de regeling. - Kijk bij een loonstrookje naar het hoogste bedrag. Dit is het fiscale loon. (Let op: Op de loonstrook staan geen evt. aftrekposten vermeld of eigen vermogen) Opvallend Er lijkt een tegenstelling te bestaan tussen wat de corporatiemedewerkers vinden van de regeling en hoe ze hem toepassen. Er is een groep woningzoekenden die net buiten de boot dreigen te vallen door de regeling. Deze kunnen geen woning kopen, maar ook niet meer huren. Over het algemeen wordt dit toch wel als een probleem beschouwd. Maar uit de reacties van de corporatiemedewerkers op de drie praktijksituaties blijkt dat grensgevallen in situaties die op meerder manieren zijn uit te leggen vaak niet het voordeel van de twijfel krijgen. Reden hiervoor lijkt te zijn, dat het nog onbekend is wat de accountant nou precies gaat nakijken en dat men de verantwoordelijkheid bij zichzelf legt en dus kiest voor de veiligste oplossing. Terwijl in feite de huurder zelf verantwoordelijk is, omdat deze zijn handtekening zet onder het registratie formulier en de specificaties. Aanmelden Inkomens Registratie Formulier (IRF) Voor corporaties die meer informatie willen hebben over de berekening van inkomens in verband met de “Europaregeling” biedt Finance Ideas een aantal cursussen aan. Geïnteresseerde corporaties kunnen zich hiervoor opgeven bij de SVH ([email protected]). Daarnaast is het mogelijk om bij Finance Ideas het IRF te bestellen. Voor vragen over de cursussen of het IRF kan er gemaild worden naar: [email protected].