LESONTWERP Bachelor secundair onderwijs Naam: David Robeyns UC Leuven-Limburg Lerarenopleiding Vestiging Heverlee Hertogstraat 178, 3001 Heverlee Tel. +32 16 37 56 00 Vakkencombinatie: aardrijkskunde - geschiedenis Stagebegeleider DLO: Mevr. H. Verstappen Academiejaar: 2016-2017 School: UCLL Leuven-Limburg Les gegeven door: David Robeyns Onderwijsvorm: A-stroom Vak: Aardrijkskunde Richting: n.v.t. Onderwerp: De impact van toerisme Klas: n.v.t. Vakmentor: H. Verstappen Lokaal: 0.29 Datum/Data: Aantal leerlingen: Lesuur/-uren: BEGINSITUATIE Situering in de lessenreeks Deze les bevindt zich in de lessenreeks over toeristische landschappen. Dit is één van de laatste lessen. Relevante voorkennis (en/of kennis die nog niet aanwezig is) - Leerlingen hebben reeds de verschillende toeristische regio’s van Europa bestudeerd. Leerlingen kennen de verschillende vormen van toerisme Belevings- en ervaringswereld & Actualiteit Leerlingen gaan op vakantie en nemen zelf misschien deel aan massatoerisme. Leerniveau van de klasgroep, klassfeer, … DIDACTISCHE VERANTWOORDING Welke (vak)didactische principes komen in je les aan bod? (= opsomming) Geleidelijkheidsprincipe Herhalingsprincipe Motivatieprincipe Structureringsprincipe EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: (Vakoverschrijdend en/of vakgebonden) ET 16, 35 en 36: vanuit landschapsbeelden, tekstbronnen en statistisch materiaal de effecten van het toerisme op het landschap, het milieu en de economie kunnen verwoorden. Situering in het leerplan: VVKSO, leerplan aardrijkskunde eerste graad A-stroom, Brussel, september 2008, D/2008/7841/038 4.11 Toeristische landschappen 5. Vanuit landschapsbeelden, tekstbronnen en statistisch materiaal de effecten van het toerisme op het landschap, het milieu en de economie kunnen verwoorden. ALGEMEEN LESDOEL Lln. kunnen in eigen woorden uitleggen wat de effecten van massatoerisme zijn op het landschap, het milieu en de economie. SCHOOLAGENDA (Van de leerlingen. Verwijs naar het werkblad en/of de pagina’s in het werk- en/of handboek.) BRONNEN (Noteer alle gebruikte bronnen, volgens BIN.) Helsen, B., Goyvaerts, E., Verspaegen, F., Horizon 2 leerwerkboek, Plantyn, Mechelen, 2014, 176 pagina’s. Terra Nova 2 leerwerkboek, De Boeck werkboeken, Antwerpen, 2015, 130 pagina’s Meridiaan 2A, Plantayn, Mechelen, 2015, 144 pagina’s. Streetlab. (sd). Opgehaald van http://www.npo.nl/viva-benidorm-ole-karaoke/22-112016/WO_KN_6118697. Tourism statistics. Opgehaald van http://ec.europa.eu/eurostat/statisticsexplained/index.php/Tourism_statistics LEERMIDDELEN & MEDIA PowerPoint presentatie Fragment uit “streetlab” (2016) Didactisch lesontwerp Leerdoelen KRACHTIGE LEEROMGEVING Lesfasen & timing Instapfase 2’ Lln. begrijpen de term horizonvervuiling en kunnen het in eigen woorden uitleggen. (C2/begrijpen) Lln. herkennen en kunnen het verschil zien tussen de pioniersfase en massatoerisme. (C2/begrijpen en C3/reproduceren) Lln. kunnen de ecologische gevolgen van massatoerisme in eigen woorden uitleggen. (C2/begrijpen en C3/reproduceren) Lesfase 1: Toeristisch landschap in de middellandse zee Onderwijs- en leeractiviteiten Lkr. toont een fragment uit een serie. Lkr. vraagt: Over welke stad ging het fragment? Waar vind je Benidorm terug op de atlaskaart? Leergesprek Lkr. toont aan lln. foto’s van Benidorm (vroeger en nu). Lkr. vraagt aan lln. wat er opvalt. Lln. antwoorden en halen de meest opvallende kenmerken aan. Media Leerinhoud Filmfragment Benidorm onderging veel landschappelijke veranderingen: hotels, appartementen, villa’s, campings, promenade, stranden, kustweg etc. Lkr. legt de term horizonvervuiling uit. Horizonvervuiling (ook wel bekend als landschapvervuiling) is het plaatsen van objecten of nemen van maatregelen die het beeld van de horizon of de harmonie van het landschap verstoren. Lkr. legt de groei van een vakantiebestemming uit en de termen pioniersfase en massatoerisme. Lkr. vraagt om op het werkblad aan te duiden, onder de afbeeldingen van steden, of het om de pioniersfase of massatoerisme gaat. Lln. vullen werkblad aan en kunnen landschappelijke verschillen waarnemen. Pioniersfase: aantal toeristen neemt geleidelijk aan toe. Hierdoor groeien het aantal horecazaken, de accomodatiemogelijkheden, de tewerkstelling en de welvaart. Massatoerisme: voortdurende groei leidt tot verzadiging, de voordelen worden nadelen (oudere hotels, drukte, stijgende prijzen immobiliën lange wachttijden bezienswaardigheden … Lesfase 2: Leergesprek Massatoerism Lkr. bespreekt de leefmilieuproblemen van in de e en Middellandse zee en Spanje. leefmilieu Duowerk Lkr. geeft de opdracht om per twee de juiste cartoon met het milieuprobleem te verbinden Lln zoeken verbanden tussen de termen en de cartoons. Massatoerisme vormt een ernstige bedreiging voor het leefmilieu in de Middellandse Zeewereld: Drinkwatervoorziening Afvalwater Luchtvervuiling Lawaaihinder ontbossing Lln. begrijpen de economische voor- en nadelen van massatoerisme. (C2/begrijpen) Lesfase 3: Leergesprek Massatoerism Lkr. bekijkt samen met lln. een grafiek i.v.m. het e en de aandeel van toerisme in BBP van Europa. economische Lkr. vraagt aan lln. gevolgen Voor welke landen is het een belangrijke bron ervan. van inkomsten? Wat is BBP? Vergelijk BBP van Middellandse Zeelanden met West- en Noord-Europa. Wat kan je hieruit besluiten? Lkr. legt uit dat toerisme voor rechtstreekse werkgelegenheid kan zorgen en linkt dit met de Middellandse Zeelanden. Toerisme verschaft heel wat mensen een inkomen: stijgende inkomsten zorgen voor meer welvaart en welzijn. Vooral in gebieden met lage inkomens en veel werkloosheid heet men de toeristische belangstelling welkom. Jonge werklozen kunnen er namelijk een nieuwe baan vinden met uitzicht op een modernere levensstijl Opmerkingen i.v.m. bijlagen: Steeds kopie toevoegen van ingevuld werkblad of -boek. Indien gebruik gemaakt wordt van transparanten of digitale presentatie: handouts toevoegen (verkleind, zwart/wit). Indien de klasopstelling gewijzigd wordt: plan en/of omschrijving toevoegen. BORDSCHEMA Massatoerisme