Democratie en radicalisering BaukeJan Jousma 1 Titelblad: Naam: BaukeJan Jousma cursistennummer: 213106 Opleiding: Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening Klas: 3C Datum: Maart 2016 2 Voorwoord: Voordat ik verder inga op de hoofdvraag en hoe ik aan deze hoofdvraag ben gekomen wil ik eerst een aantal mensen bedanken voor op welke manier dan ook ze mij hebben geholpen om dit onderzoek te maken te wat het is: Susanne Dieudonné , Julius Huistra, Reneé van der Veen, Marga Hoekman, Reinder Bakker, Petrus Sessink, Hans Jantzen, alle personen die super hard aan ‘de week van de democratie’ hebben gewerkt en tenslotte iedereen bij wie ik een interview heb afgenomen. Naar aanleiding van mijn afstuderen aan de opleiding Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening heb ik dit onderzoek geschreven met als hoofdvraag: Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College?, in het vervolg van het voorwoord ga ik in op hoe ik tot deze deelvraag ben gekomen. De MBO scholen hebben op 16 maart 2015 een ‘kamerbrief radicalisering’ ontvangen. Hierin werd aangegeven dat MBO scholen meer moeten doen om radicalisering bespreekbaarder te maken binnen hun eigen school. In april 2015 zijn drie studenten van LIS, Jip’per naar de ‘Democratiefabriek’ in Utrecht geweest. De ‘Democratiefabriek’ is een interactieve tentoonstelling die zich voornamelijk richt op democratie en radicalisering. Marga Hoekman (beleidsmedewerker loopbaan en burgerschap Friesland College) en Reinder Bakker (beleidsmedewerker identiteit Friese Poort) zijn de opdracht gevers van het project ‘de week van de Democratie’. We beginnen door een enquête op te maken en nemen deze af onder docenten van het Friesland College. De enquête ging over of docenten wel of niet zitten te wachten op een gehele week rondom radicalisering en of de docenten tekenen van radicalisering hebben ervaren binnen het Friesland College. Naar aanleiding van de uitkomsten van de enquêtes die wij hebben afgenomen hebben wij ons project ‘de week van de Democratie’ genoemd en hebben wij ons ook vooral gefocust op wat de democratie inhoudt en in mindere mate hebben we het over radicalisering gehad. Naar aanleiding van de Tussen 4 en 22 januari 2016 hebben we dit project gehouden op het Friesland College en de Friese Poort, we hebben de Democratiefabriek voor het eerst naar Friesland gehaald en hebben verschillende workshops georganiseerd die aansloten op een rondleiding door de ‘Democratiefabriek’. Op 21 januari hebben we een groot slotdebat gehouden in de Kanselarij. Tijdens dit gehele project zijn wij al tot de conclusie gekomen dat dit een terugkerend project dient te zijn. De problematiek rondom democratie en radicalisering zal in de komende jaren alleen nog maar verergeren. Vandaar dat ik tot deze onderzoeksvraag ben gekomen. 3 Inhoudsopgave: Voorwoord: ............................................................................................................................................. 3 Inleiding: .................................................................................................................................................. 5 Hoofdvraag: ......................................................................................................................................... 5 Deelvragen: ......................................................................................................................................... 5 Hoofdstuk 1: Wat levert de evaluatie van de week van de democratie op? .......................................... 6 Hoofdstuk 2: Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen?.............................................................................................................................................. 8 Hoofdstuk 3: Wat zijn de effecten van radicalisering binnen het MBO? .............................................. 10 Hoofdstuk 4: Hoe zorgen we ervoor dat we studenten en docenten motiveren om mee te doen en mee te denken? ..................................................................................................................................... 12 Hoofdstuk 5: Hoe zorgen we ervoor dat dit project zich in de toekomst door blijft ontwikkelen? ..... 14 Samenvatting en conclusie:................................................................................................................... 16 Literatuurlijst: ........................................................................................................................................ 18 Bijlages hoofdstuk 1: ......................................................................................................................... 19 Bijlages hoofdstuk 2: ......................................................................................................................... 22 Bijlages hoofdstuk 4: ......................................................................................................................... 32 4 Inleiding: Ik schrijf mijn onderzoek naar aanleiding van het afstuderen aan het MBO, opleiding Sociaal Maatschappelijke Dienstverlening te Leeuwarden. Deze opleiding heb ik gevolgd op het Friesland College. Sinds april 2015 loop ik stage bij LIS (Leerbedrijf invloed studenten) op het Friesland College te Leeuwarden. Hier ben ik als medewerker intussen zo gegroeid dat ik een leidinggevende functie heb verworven. Zo draag ik de leiding over het ICTeam en TeamS.O.S. Bij het ICTeam begeleiden we vanuit LIS ICT studenten die stagelopen bij het ICT leerbedrijf van Jan Hof. Er wordt van de studenten verwacht dat ze tijdens hun gehele stage bij houden wat voor werkzaamheden ze hebben verricht en hier vervolgens een verslag van maken. Vanuit LIS begeleiden we deze studenten op het gebied van een stok achter de deur en een luisterend oor zijn. Waar de studenten van het ICTeam verplicht zijn om mee te werken is dit niet het geval bij TeamS.O.S. Studenten die we begeleiden vanuit TeamS.O.S. worden vaak doorverwezen. Dit gebeurt via hun coach of SAW’er. De hulp die wij bieden richt zich vooral op huiswerkbegeleiding, een planning maken en een stok achter de deur zijn. Naast deze doorlopende projecten werken we ook aan losse projecten. Zo ben ik projectleider geweest van het project ‘de week van de democratie’. Dit project heeft plaatsgevonden tussen 4 en 22 januari jl. We hebben in de 6 maanden voordat het project plaatsvond in samenwerking met Present Promotions en de Friese Poort aan dit project gewerkt. Tijdens het opzetten en uitwerken van dit project ben ik met veel verschillende personen en instanties in aanraking gekomen. Van het project ‘de week van de democratie’ willen we een terugkerend project maken. Het is daarom van belang dat we een goede eind evaluatie opstellen en een goed draaiboek in elkaar zetten voor de volgende groep LIS, Present Promotions en Friese Poort studenten die dit project nog meer kunnen perfectioneren. Hoofdvraag: Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Deelvragen: 1: Wat levert de evaluatie van de week van de democratie op? 2: Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? 3: Wat zijn de effecten van radicalisering binnen het MBO? 4: Hoe zorgen we ervoor dat we studenten en docenten motiveren om mee te doen en mee te denken? 5: Hoe zorgen we ervoor dat dit project zich in de toekomst door blijft ontwikkelen? 5 Hoofdstuk 1: Wat levert de evaluatie van de week van de democratie op? Op 19 februari tussen 13.00 en 14.30 heeft de eindevaluatie van het project ‘de week van de Democratie’ plaatsgevonden. Hierin hebben wij terug gekeken op wat we als groep hebben bereikt, waar we tegenaan zijn gelopen en hoe we zelf denken in het vervolg het project nog te kunnen perfectioneren. De verschillende personen die aan dit project hebben meegewerkt heb ik gevraagd om minimaal 2 tips en 2 tops op te schrijven, deze hebben wij gezamenlijk besproken. In de bijlagen staat een lijst met alle tips en tops die gegeven zijn door de betrokken partijen. Ik heb de vergadering om 13.00 uur geopend en ben begonnen met een dankwoord naar alle betrokken partijen waarna we de weken in het kort even bij na zijn gegaan. Vervolgens heeft iedereen een A4tje ontvangen waarop ze persoonlijk hun tips en tops op konden schrijven. Op deze manier had ik ze alvast op papier. Na vijf minuten zijn we begonnen met het benoemen van alle tips, op deze manier konden we de vergadering sowieso op een positieve noot afsluiten! Hieronder een aantal van de tips en tops die meerdere keren naar voren zijn gekomen met een korte uitleg erbij: Tips: - Wat het vaakst naar voren is gekomen is dat het leerbedrijf van ROC de Friese Poort te (O3) laat is benaderd. Doordat ze niet vanaf het begin van het project aanwezig waren bij de vergaderingen hebben ze een stuk minder inbreng gehad, veel van de plannen lagen intussen al vast. - De communicatie tussen de verschillende partijen liet wel eens te wensen over, zo is het voor gekomen dat verschillende kleinere noch belangrijke tussen wal en schip zijn beland. Dit zorgde voor onnodige stress. - De meeste klassen die hebben deelgenomen aan de democratiefabriek zijn digitaal opgegeven, het systeem lag er echter wel eens uit waardoor er zowel voor ons als de leraren onduidelijkheid bestond over of klassen nu wel of niet op waren gegeven. - In het vervolg moeten we eerder de PR oppakken, het bij lerarenkamers langsgaan om ons project te promoten heeft de inschrijvingen goed gedaan maar dit had wel wat eerder mogen gebeuren. Tevens staan enkele leraren blijkbaar niet in het e-mail systeem waarmee wij hadden verwacht ze allemaal bereikt te hebben. 6 Tops: - Een goede samenwerking tussen beide scholen is iets dat telkens weer naar voren is gekomen tijdens de evaluatie. Deze samenwerking heeft er ook mede voor gezorgd dat we een item hebben gekregen op omroep LEO. - We hebben rond de 1100 studenten bereikt met dit project, ons doel lag hoger maar dit is prima voor een nieuw project. - Complimenten voor de organisatie en iedereen die hier aan dit project heeft gewerkt en heeft meegedragen aan dit resultaat. - De gegeven workshops zijn goed opgezet en hebben over het algemeen ook veel positieve feedback ontvangen, er is door Present Promotions hard gewerkt aan de workshop met de veteranen. Ook de verder aangeboden workshops zijn goed in de smaak gevallen. Het aanbod was breed. - Iedereen nam zijn verantwoordelijkheden, het kon zijn dat er eens iets bleef liggen waarna we hals overkop nog iets moesten regelen maar dit is altijd goed uitgepakt. Tijdens de gehele evaluatie heerste een positieve sfeer waar iedereen de kans kreeg om zijn zegje te doen. We zijn het met zijn allen eens geworden dat voor een eerste keer dit project heel positief is gelopen. In tips zullen wij mee nemen naar een volgende jaargang om dit project nog beter neer te zetten. 7 Hoofdstuk 2: Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? In de bijlages staan de uitkomsten van de interviews die ik heb afgenomen. Ik heb bij alle personen die mee hebben gewerkt aan het opzetten van dit project een interview afgenomen. Ik zal de vragen één voor één bij langs gaan en enkele antwoorden die eruit springen bij langs gaan. Interviewvragen: Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Bij zowel de projectleiders, opdrachtgevers, workshops gevers en andere personen die mee hebben gewerkt aan dit project heb ik het interview afgenomen. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen is verlopen? De uitkomsten van deze vraag waren over het algemeen positief, zo wordt er meerdere malen aangegeven dat de samenwerking tussen de drie partijen goed is verlopen. Een kritiekpuntje dat naar voren is gekomen is dat met enkele studenten de communicatie niet goed genoeg verliep. Ze hoorden te laat dat sommige opdrachten uitgevoerd dienden te worden en dit zorgde zo nu en dan voor frictie binnen het team. Wel heb ik van O3 (het leerbedrijf van de Friese Poort) vernomen dat ze graag eerder bij het project betrokken zouden worden in het vervolg. O3 is pas halverwege het project ingestapt nadat Reinder Bakker (de opdrachtgever vanuit de Friese Poort) door kreeg dat hij het niet in zijn eentje kon draaien op de Friese Poort. Hierdoor hebben ze niet veel in de opzet van het project mee kunnen denken en kwam het tijdens de vergaderingen voor hen voornamelijk neer op het invullen van taken die door ons zijn gegeven. Wel heeft O3 op de Friese Poort zelf een goed lopende week neergezet. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Ook hier kwam weer naar voren dat de communicatie richting vooral de uitvoerders van het project beter had kunnen zijn. Dit komt mede doordat zoals eerder aangegeven O3 te laat bij het project was betrokken maar ook dat sommige uitvoerders het idee hadden dat de rollen niet eerlijk verdeeld waren. Ze hadden het idee dat de klusjes die de projectleiders niet uit wilden voeren bij hen op het bordje zijn beland. Voor anderen was dit juist weer een goede manier van werken, het duidelijke afspraken maken en voor iedere taak direct een uitvoerder aanwijzen. Hoe klein de taken ook zijn. Aangegeven is wel dat het hierbij wel van groot belang is dat taken niet blijven liggen, enkele kleine taken worden wel eens uitgesteld zonder dit te overleggen. Dit kwam dan wel weer naar voren tijdens de eerst volgende vergadering waardoor er nog wel op tijd in kon worden gegrepen. 8 Een ander punt dat meerdere malen naar voren is gekomen is dat de begeleiding vanuit Present Promotions beter had kunnen zijn. Peter (de opdrachtgever vanuit Present Promotions) had niet altijd tijd om bij de vergaderingen aanwezig te zijn waardoor zijn studenten volgens sommigen niet genoeg aangestuurd werden. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Wat veruit het meeste naar voren komt is dat de taken eerder en duidelijker verdeeld moeten worden. Op deze manier weet iedereen wat er van hem of haar wordt verwacht en komen er geen misverstanden hierin naar voren. Andere personen hebben ook niet weer aangegeven dat het vooral om een stukje communicatie gaat dat beter had moeten zijn. Dit sluit echter goed aan bij het eerder genoemde punt van de taken helderder op elkaar afstemmen en hoe klein de taken ook zijn hier gelijk personen aan vast koppelen. Wat aan wordt gedragen als oplossing voor het communicatie probleem is dat de leidinggevenden vaker met elkaar in overleg gaan en zich openlijk uitspreken ten opzichte van wat er wel en niet goed gaat. Op deze manier zijn de leidinggevenden beter op de hoogte van wat er binnen de verschillende groepen gebeurd en de problemen waar ze tegenaan lopen. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Op een enkeling na (een student die de Kahoot! Workshop heeft georganiseerd) was iedereen positief over een nieuwe samenwerking. Hij gaf aan dat hij liever werkt met personen die hij door en door kent. Hiermee doelt hij op een project enkel gerund door Present Promotions. De positieve klanken die ik heb gehoord zijn in de trant van dat de samenwerking over het algemeen goed is verlopen en dat het zeer positief is dat we ook een inkijkje krijgen in hoe andere leerbedrijven te werk gaan. Voor een eerste keer is dit project best soepel verlopen en zeker voor herhaling vatbaar. 9 Hoofdstuk 3: Wat zijn de effecten van radicalisering binnen het MBO? Zowel binnen het MBO als binnen het HBO komt het onderwerp radicalisering steeds meer aan bod, er is een ‘kamerbrief radicalisering’ naar alle MBO scholen gestuurd om duidelijk te maken dat ze dit onderwerp op hun agenda moeten zetten. De druk om er een agendapunt van te maken is voornamelijk gestegen vanwege de aanslagen in bijvoorbeeld Parijs. Het probleem is echter van alle tijden. Definitie radicalisering uit encyclopedie. In het artikel in het dagblad van het noorden wordt aangekaart dat dit probleem niet alleen in de randstad voorkomt. Volgens een inventarisatie bij de noordelijke scholen blijkt dat deze scholen niet bezig zijn met radicalisering aan het licht te brengen binnen de scholen. Ze zijn hier nog niet mee in aanraking gekomen en willen geen paniek zaaien. Niet iedere radicale leerling gedraagt zich hetzelfde, zo zijn er sommigen die heel openlijk over hun plannen en ideeën praten waar anderen heel erg ingetogen zijn. Dit maakt het heel moeilijk om alle tekenen van radicalisering te constateren. Wel weten we intussen dat de denkwijze die deze studenten volgen vaak te maken hebben met lastige situaties die ze of op dit moment of in hun jeugd hebben meegemaakt. Dit zorgt er wel voor dat deze jongeren gemakkelijker op te sporen zijn, problemen uit de jeugd en de achtergrond van de student zouden op school bekend moeten zijn en hedendaagse problemen waar de student mee zit zijn vaak wel enigszins zichtbaar. De tips die worden aangeraden door dit stuk zijn: In 2015 is er een onderwijsblad uitgegeven door de Nederlandse onderwijsbond met verhalen over studenten die geradicaliseerd zijn. En waarbij de tekenen in sommige gevallen zichtbaar waren maar er niet adequaat mee om is gegaan. In dit artikel wordt dan ook aangegeven dat we dit probleem serieuzer moeten gaan nemen. 10 In 2005 na de moord op Theo van Gogh heeft de kamer een wet aangenomen waar burgerschap en sociale integratie kerndoelen worden binnen het onderwijs. Deze wet heeft tijdelijk een boost gegeven bij het opvoeden van jongeren tot democratische burgers. Dit heeft echter niet lang stand gehouden en is in de jaren erna weer van de agenda van scholen verdwenen of op zijn minst ingekrompen. Wat sterk naar voren komt in dit artikel is dat het inkomen van ouders/verzorgers vaak niet de reden is van jongeren om te radicaliseren. Het heeft voornamelijk te maken met hun cultureel kapitaal. Er wordt aangeraden dat leraren burgerschap meer tijd stoppen in denk-, voel- en handelspatronen. Hiermee wordt bedoeld dat het van belang is dat studenten (en überhaupt mensen) weten dat er verschillende manieren zijn om je leven te leiden. De één die bid, de ander draagt een hanenkam. Iedereen mag en kan zijn eigen keuzes maken. Hier rechts de do’s en don’ts van wat je moet doen mocht je het idee hebben dat één of meerdere van je studenten radicaliseren. 11 Hoofdstuk 4: Hoe zorgen we ervoor dat we studenten en docenten motiveren om mee te doen en mee te denken? Om tot een goed en duidelijk antwoord te komen op de boven genoemde vraag heb ik een kort interview gehouden bij verschillende docenten. Op deze manier horen we ook hoe docenten denken dat wij ons project door kunnen blijven ontwikkelen. Hieronder verwerk de antwoorden die verschillende coaches hebben gegeven. Op welke manier bent u met de week van de democratie in aanraking gekomen? De meeste coaches zijn in aanraking gekomen met de week van de democratie door middel van de flyers, posters of het rondgaan bij de teamkamers. Ik heb vernomen dat het binnenlopen bij de verschillende teamkamers als zeer positief werd ervaren. Op deze manier werd de stap om deel te nemen aan de week van de democratie gemakkelijker, aangezien ze nu de personen achter dit project zien en het enthousiasme dat wij uitstralen. De geplastificeerde flyers die wij overal hebben achtergelaten hebben er voornamelijk voor gezorgd dat de coaches af wisten van de week van de democratie waarna ze meer informatie zijn gaan inwinnen. Heeft u zelf deelgenomen aan de democratiefabriek en een aansluitende workshop? De coaches bij wie ik dit interview heb afgenomen hebben op één na allemaal deelgenomen aan de democratiefabriek. Op één coach na waren alle coaches uiterst positief over de opzet van de democratiefabriek, zo werd er aangegeven dat de korte uitleg die vooraf was gegeven goed en duidelijk gebracht is en dat de vragen in de fabriek zelf confronterend genoeg waren. De verschillende coaches hebben ook aan verschillende workshops deelgenomen, zo heb ik van één docent gehoord dat ze vond dat de workshop met de veteraan wat rommelig verliep. Wel heb ik dan weer van andere coaches vernomen dat ze de link tussen veteranen en normen en waarden goed op elkaar aan vonden sluiten en dat de begeleiding vanuit Present Promotions goed verliep. Ik heb over geen enkele andere workshop negatieve geluiden gehoord. Heeft u een idee hoe wij voor de volgende jaargang meer door kunnen dringen tot docenten en leerlingen? Wat voornamelijk naar voren is gekomen is dat we eerder moeten beginnen met de promotie van het project, als docenten eerder op de hoogte zijn van wat wij van plan zijn en we ze in de loop van de tijd warm houden dan zijn ze eerder geneigd deel te nemen aan de democratiefabriek en eventueel een aansluitende workshop. 12 Waar we verder naar kunnen kijken is het punt om binnen verschillende opleidingen een aanspreekpunt te vinden. Hiermee wordt gedoeld op een docent die het project een warm hart toe draagt en bij zijn of haar mede docenten binnen de opleiding de meerwaarde van dit project aan kan kaarten. Het is hierbij van groot belang dat de docent in kwestie dit op een enthousiaste manier kan en wil doen. Hoe zorgen wij er voor dat meer docenten hun klassen opgeven voor een rondleiding en een workshop. In coachuren inbreken en kort een presentatie geven over de democratiefabriek. Ook hierbij is het weer van groot belang dat de studenten die deze presentaties geven gemotiveerd zijn en enthousiast overkomen. De eerste indruk die een docent van je heeft is altijd blijvend en zorgt er vaak voor of de docent je idee serieus neemt. Verder wordt er aangegeven dat wanneer de desbetreffende coach wordt ingelicht door een student die hij al kent dit mee kan dragen aan de wil van de coach om deel te nemen aan het project. Welk advies heeft u voor de organisatie van volgend jaar? Probeer de rondleiding en de workshops te integreren in de loopbaan en burgerschap lessen. Veel docenten die in eerste instantie wel enthousiast waren om mee te doen hebben er uiteindelijk toch voor gekozen om dit niet te doen. Dit komt voornamelijk omdat ze binnen hun rooster geen tijd vrij konden of wilden maken voor een rondleiding door de tentoonstelling. Als we deze rondleiding integreren in de lessen loopbaan en burgerschap hebben is het voor hun een veel gemakkelijkere stap om hieraan mee te werken. 13 Hoofdstuk 5: Hoe zorgen we ervoor dat dit project zich in de toekomst door blijft ontwikkelen? Tijdens alle voorgenoemde deelvragen heb ik er zoveel mogelijk voor gekozen om mijn eigen mening niet al teveel mee te laten gelden, zo heb ik er bewust voor gekozen om zelf niet een interview in te vullen die verder wel alle personen hebben ingevuld die aan dit project hebben meegewerkt. De reden hierachter was dat ik bang was om mijn eigen mening tijdens de eerste deelvragen teveel naar voren liet komen. Bij deze deelvraag zet ik dit echter aan de kant en verwerk ik mijn eigen mening hier meer in. Het is belangrijk voor dit project dat we tijdig beginnen met de PR, we hebben op dit moment nog geen exacte data voor wanneer de week van de democratie weer plaats gaat vinden maar het plan is wel al ontstaan om vanaf midden maart een begin te maken met het opzetten van het plan en daarmee ook al vast docenten warm te maken voor de aankomende jaargang. Tijdens de eerste editie van de week van de democratie is dit wel één van de puntjes die we achteraf anders aan zouden pakken. Zo zijn we rond de zes maand intensief met het project bezig geweest maar is de PR te laat op gang gekomen. Een volgend punt waar wij aan kunnen werken is duidelijke doelen stellen voor de medewerkers. Zo zijn er medewerkers die wel bij iedere vergadering aanwezig waren maar een kleine rol hadden binnen het project zelf. Dit heeft enigszins voor scheve gezichten gezorgd. Zo kregen deze personen het idee dat ze niet al ter serieus werden genomen en dat ze de vuile klusjes voor de projectleiders op moesten knappen. Persoonlijk denk ik dat dit een stuk beter gaat wanneer we de personen die aan losse onderdelen van het project zitten niet bij iedere vergadering aanwezig laten zijn. Ze kunnen op vastgestelde dagen aanschuiven en hun vorderingen tonen aan de projectleiding. Op deze manier hoeven ze niet iedere week twee uren uit te trekken om bij een vergadering te zitten waar ze voor hun idee niet altijd evenveel inbreng hebben. Tijdens de anderhalve week dat de democratiefabriek op het Friesland College stond hebben we drie dagen stil gelegen in verband met de ijzel. De school was dicht en daarmee liep ons project een hele grote klap op. Dat de school dicht wordt gehouden in verband met de gladheid begrepen wij allemaal wel maar we hadden hier wel anders mee om kunnen gaan. Tijdens deze drie dagen zijn alle rondleidingen en workshops komen te vervallen, de eerste dag dat het Friesland College zijn deuren weer had geopend hadden wij echter gelijk achter de docenten aan moeten gaan waarvan de workshops en de rondleiding zijn komen te vervallen. Dit hebben wij te laat opgepakt. We hebben het slotdebat gezien als een afsluiter van de week van de democratie, we hadden dit echter wel meer op de voorgrond kunnen brengen. Voor veel docenten en studenten werd dit gezien als extraatje in plaats van een groot slotdebat. Als we tijdens de rondleidingen en workshops telkens benadrukken dat er een groot slot debat aan zit te komen dan was hier vast meer animo voor geweest. Uiteindelijk is de zaal zo goed als vol geraakt maar het mooiste zou natuurlijk zijn als meer losse studenten of docenten zich aan zouden melden. De zaal werd nu voornamelijk gevuld met complete klassen. 14 Korte samenvatting: Meer en eerder beginnen met de PR Duidelijkere doelen stellen en afspraken maken met iedereen die mee heeft gewerkt aan het realiseren van de week van de democratie Eerder en beter ingrijpen wanneer iets opeens niet blijkt te lukken Het einddebat beter promoten 15 Samenvatting en conclusie: Eigen mening: Ik ben trots op wat wij als team hebben neergezet, we hebben met zijn allen een goed project opgezet voor een eerste keer. Er kwam veel meer bij kijken dan ik vooraf had verwacht waardoor we wel tegen enkele problemen aan zijn gelopen. In het kopje met verbeterpunten staan enkele van deze punten vermeld. Het was een hele overwinning dat we dit project met verschillende scholen binnen Leeuwarden (Friese Poort, Friesland College) hebben opgezet en uitgewerkt. Dit is iets wat ik in de toekomst ook graag terug wil zien. Het is een hele goede ervaring om als projectleider met zoveel verschillende partijen iedere week om tafel te moeten. Verder vind ik dat we een hele goede afsluiter hebben gehad door een slotdebat op te zetten omtrent democratie en radicalisering. Dit was een spetterend einde waar ook enkel positieve feedback op terug is gekomen. Verbeterpunten: De verschillende partijen eerder betrekken bij het project. Hiermee doel ik op het leerbedrijf van de Friese Poort (O3). O3 is halverwege de week van de democratie pas betrokken geraakt bij het project waardoor ze weinig tot geen inbreng hebben gehad in de opzet. Hierdoor voelden ze zich minder betrokken bij de het project wanneer dit plaatsvond binnen het Friesland College. Omdat niet iedereen een even grote rol had binnen het project is er zo nu en dan wat wrijving ontstaan. Het was voor enkele personen die aan het project mee werkten niet duidelijk wat hun rol was, of de rol was op zich niet duidelijk aangegeven. Dit zorgde ervoor dat deze personen minder gemotiveerd waren en het wel eens voor kwam dat afspraken niet nagekomen werden. In het vervolg moeten we de PR van dit project eerder op gang brengen. We zijn een hele tijd bezig geweest met het schrijven van e-mailtjes naar allerlei docenten, coaches en leidinggevenden. We hebben echter veel meer inschrijvingen binnen gekregen toen we bij lerarenkamers langs zijn gegaan en hier een korte presentatie hebben gegeven. Dit hadden we echter eerder op moeten pakken. De begeleiding vanuit Present Promotions had beter gekund, de leidinggevende vanuit Present Promotions is niet vanaf het begin heel erg betrokken geweest bij het project. Hierdoor hebben enkele stage lopers van PP aangegeven dat ze voor hun gevoel in het diepe zijn gegooid. Naar verloop van tijd is dit aangegeven en vanaf dat moment is hij meer betrokken geraakt bij het project. 16 Binnen verschillende scholen/opleidingen een aanspreekpunt vinden die net zo gemotiveerd en gedreven is om dit project tot een goed einde te brengen dan dat wij zelf zijn. Coaches hebben vaak het idee dat een workshop en een rondleiding volgen ze alleen maar tijd kost en ze hier niets positiefs uit kunnen halen. Wanneer wij ze vertellen dat het wel degelijk en leuk en belangrijk is zien ze alsnog het nut hier niet altijd van in. Wanneer ze dit echter van één van hun collega’s horen wordt hier vaak anders tegenaan gekeken. ‘Inbreken’ in coach uren, wanneer wij met een goede presentatie en een enthousiaste houding ons verhaal vertellen wordt er vaker en beter naar ons geluisterd. Conclusie: We hebben een goed project weten op te zetten met de verschillende partijen. De punten waar we tegenaan zijn gelopen zijn stuk voor stuk door het nieuwe team te verbeteren. Het is van groot belang dat we veel van deze punten wel zo spoedig mogelijk aan pakken. De PR van het aankomende jaar kan nooit te vroeg beginnen en het is ook van groot belang dat we zo snel mogelijk een team op de been brengen voor de volgende week van de democratie. Ook is het van belang dat het volgende team zo spoedig mogelijk enthousiaste contactpersonen zoekt binnen de verschillende scholen en of opleidingen. Vervolg onderzoek: Ook is het van belang dat we niet alleen een project opzetten voor onszelf maar er meer bij stil staan wat de studenten en docenten hier van leren en hoe ze met de vergaarde informatie om kunnen gaan. Hier kan een vervolg onderzoek aan geweid worden. Stel enquêtes op en ga hiermee langs bij docenten. Vraag hierin naar wat ze wel en niet verwachten van een project rondom radicalisering en democratie. Als de docenten en studenten zelf mee denken dan is het hun meer eigen en zijn ze meer gemotiveerd om mee te werken aan het project. Zo kunnen we ze vragen wat voor workshops ze gegeven willen zien worden en wat ze bijvoorbeeld van de begeleiding tijdens de rondleidingen door de democratiefabriek willen zien. Tevens als je je richt op docenten en studenten die hier verstand van hebben dan kun je ook vragen stellen over hoe wij de PR aan zouden kunnen pakken. 17 Literatuurlijst: Bron voorblad: Poortvliet, J. (z.j.). Help, mijn leerling radicaliseert. Geraadpleegd van http://aob.nl/default.aspx?id=44&article=51170 Bronnen hoofdstuk 3: Kamerbrief over ondersteuning onderwijsinstellingen bij aanpak radicalisering. (z.j.). Geraadpleegd van https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2015/03/17/kamerbrief-overondersteuning-onderwijsinstellingen-bij-aanpak-radicalisering Meulema, G. (z.j.). Leerling laat niet opeens baard staan. Geraadpleegd van http://www.schoolenveiligheid.nl/wp-content/uploads/2015/03/Leerling-laat-niet-opeensbaard-staan-DVHN-26-03-2015.pdf Poortvliet, J. (z.j.). Help, mijn leerling radicaliseert. Geraadpleegd van http://aob.nl/default.aspx?id=44&article=51170 18 Bijlages hoofdstuk 1: Tips en tops: Reinder Bakker: Tips: * Duidelijke doelen stellen (wat willen we bereiken, afspraken uitvoeren). * Rol Present Promotions (bij ROC Friese Poort onvoldoende benut). * ROC Friese Poort (meer mensen inschakelen, nu rustte de verantwoordelijkheid bij één persoon, dit maakte de uitvoering kwetsbaar). * Leerbedrijf O3 eerder inschakelen. * Opgave klassen via computer ‘kwetsbaar’. Tops: * Samenwerking Friesland College en ROC Friese Poort. * Betrokkenheid LIS, voortreffelijke inzet en organisatie. * 35 klassen bereikt (ongeveer 700 a 800 studenten). * Projectplan Marga Hoekman (handig v oor de toekomst). * Positieve respons in de organisatie, exporteren naar andere vestigingen. * Afsluitend debat (Kader Abdolah, schot in de roos). * Inzet Reneé student Present Promotions, workshop veteranen super. * Inzet leerbedrijf O3 ROC Friese Poort uitstekend. Dwight Zimmerman: Tips: * Probeer één concept voor beide scholen aan te houden. * Workshops beter laten overlopen op de fabriek. * Beter digitaal systeem. Tops: * Positieve reacties van de bezoekers. * Inzet van iedereen. * Samenwerken van de scholen. * Materiaal in de fabriek was goed, boekjes, potloden etc. Reneé van der Veen: Tips: * Betere communicatie als iets niet lukt. * Eerder leerbedrijf O3 inschakelen voor de Friese Poort. Tops: * Goede samenwerking tussen de beide scholen. * Veel variatie in de workshops die gegeven zijn. 19 Julius Huistra: Tips: * Alle betrokken partijen vanaf het begin bij het project betrekken. * Meer klassen bereiken binnen het Friesland College. * Gastheren/vrouwen volgende keer anders aanpakken. Tops: * 1e uitvoering project een succes door goede samenwerking. * Iedereen nam zijn verantwoordelijkheid en zorgde voor een goed resultaat. Neanke Akkermans: Tips: * Betere grenzen stellen. * Leraren moeten eerder aangeven met hoeveel studenten ze komen. Tops: * Vergadering en de samenwerking was goed, we helpen elkaar veel. * Leuke workshops, goed neergezet. Hans Jantzen: Tips: * Publiciteit in de school en de media, meer roering in de aanloop naar … * Inbedding in het onderwijsaanbod van scholen. * Duidelijkere afspraken over welke partner wat doet > projectopdracht . * Betere check op (vermeende) praktische afspraken (bv. geluid). * Rol PP, tweede vaste medewerker leveren. * Overige LIS studenten eerder en duidelijker in hun rol zetten. * Workshop aanbod. * Uitvoerend team meer betrekken bij de uitvoering op beide scholen. Tops: * Samenwerking twee ROC’s. * Voor en door studenten, inzet van de vaste medewerkers studenten. * Inzet van de FC en FP medewerkers in de samenwerking. * LIS, wijze van aanpak, leermogelijkheden > plan beschrijving Marga. * Debat. * Variatie in workshops. * Het uiteindelijk bereikte aantal mensen. * De app groep. * Probleemoplossend vermogen van de studenten. 20 Marga Hoekman: Tips: * Nog meer uit de samenwerking halen, gezamenlijk aan opdrachten werken. * Digitaal systeem liet ons soms in de steek. * Meer en eerder de PR oppakken Tops: Els Wieringa: Tips: Tops: * Samenwerking met aandacht voor elke persoon, instelling, visie etc. * Verschillende invalshoeken: - bedrijfsmatig - onderwijskundig, begeleiden studenten - Door en voor studenten met begeleiding * Actieve studenten kunnen hun leren aan koppelen. * Op tijd contact opnemen met Bureau Communicatie en met specifieke vragen komen. * Bureau Communicatie up to date houden bij bijvoorbeeld het probleem met de ijzel. Hoe pakken wij dit op? * Jan Dijksma inroepen voor hulp. * Duidelijk afspraken gemaakt met betrekking tot een persbericht en foto’s maken. 21 Bijlages hoofdstuk 2: Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Vanuit Present Promotions was ik als projectleider betrokken bij het project, daarnaast was ik de stagebegeleider van Renee en Neanke. De locatie van het debat is door mij vastgelegd en de drankjes na afloop zijn geregeld. De poster voor het debat heb ik laten ontwikkelen. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? De samenwerking verliep goed, maar iedere week vergaderen was voor mij niet haalbaar. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Voor het verhuizen van de fabriek nogmaals met elkaar afstemmen wat we van elkaar kunnen verwachten. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Als mensen bij het project betrokken zijn, aangeven dat ze een rol willen vervullen, een draaiboek maken, dan moet je die afspraken ook nakomen of overdragen. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Ja, mits het voor studenten uitdagende projecten zijn, waarin zij zich bewust zijn van het belang van het projecten er helemaal voor gaan. 22 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Ik zat bij de wekelijkse vergadering, en heb Renée geholpen met de veteranen en de workshops, ik heb de workshop 'de radicaliserings ladder' gemaakt. Maar jammer genoeg niet uit kunnen voeren. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? Ik vond dat de samenwerking goed ging, communicatie kon soms wat beter, verder heeft iedereen goed geholpen om dit project neer te zetten. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Meer duidelijkheid in sommige situaties, betere communicatie. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Door meer contact met elkaar te hebben, ik weet verder niet goed hoe het contact was. Maar zoals ik soms te horen kreeg waren er soms wat irritaties. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Ja dat zou ik wel willen, het was een fijne en leuke groep om mee te werken, iedereen bracht iets in het project en we hebben er samen wat moois van gemaakt. 23 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Vertegenwoordiger van ROC Friese Poort. Aanspreekpunt voor Burgerschap Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? Prima verlopen. Afspraken werden nagekomen. Enthousiaste studenten vanuit LIS, die zaken goed oppakten. Present Promotions verdient vanuit de leiding een goede/duidelijke ondersteuning om tot goede resultaten te komen. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Zie bovenstaande opmerking. Dit was een goede leerervaring, hier kunnen we verder mee gaan in de toekomst. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Samenwerking was goed, geen verbeterpunten Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Ja, democratie betekent samenwerken. Belangrijk voor de maatschappij. Studenten leerervaringen op laten doen is een goede zaak. Studenten kunnen heel wat voor elkaar krijgen. Dus benut de kwaliteiten van onze studenten! 24 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Actueel houden doormiddel van posters, en op de tv’s in de kantine projecteren. Misschien een reclame spotjes die contant gebruikt kan worden dat het herkenbaar wordt doordat studenten het herhaaldelijk zien. Laat ook leraren er aandacht aan besteden. Of een geef de coaches van de groep iets mee, bijvoorbeeld een documentaire om die in de tijd voor de week van de democratie te laten zien aan de studenten en hierover in gesprek te gaan. Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Present zou hier een workshop van kunnen maken, een workshop die mensen hierover informeert en enthousiasmeert. Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Ik had een ondersteunende rol. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? Ik kreeg het gevoel dat aangezien de studenten van Liss de leiding hadden, ze de taken die ze zelf geen zin hadden om te doen overdroegen aan andere studenten. Verder vond ik de communicatie wel helder (vanuit Liss). Zelf heb ik me passief opgesteld in dit project omdat ik geen zin had om te veel hooi op mijn vork te nemen en het gevoel had dat er weinig begeleiding was. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Ik had graag gezien dat er vanaf het begin een vast team zou worden samengesteld waarbij de taken worden verdeeld. Er kwamen steeds nieuwe mensen bij en gingen mensen weg. Voor mijn gevoel is de taakverdeling niet in overleg gedaan met de studenten (die het project moesten uitvoeren) maar was dit van te voren al bepaald. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Door vanaf het begin helder te zijn in hoe de taken zijn verdeeld. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Nee ik werk liever in kleinere teams waar je je collega’s kent. 25 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Vanuit de Friese poort (reinder) is de vraag gekomen of o3 zou willen helpen met het opzetten van de week van de democratie en het begeleiden van de studenten tijdens hun bezoek aan de fabriek Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? Is goed verlopen naar mijn mening goede communicatie en een goede samenwerking Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Voor de volgende keer, eerder betrokken worden bij het project om zo alles mee te krijgen Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? door vanaf het begin mee te doen 26 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College Er constant (om hetzelfde aantal weken) aandacht aan blijven geven en niet 1 keer en dan denken van ja komt wel weer een keer. Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Ze kunnen samen ideeën uitwisselen en deze ook uitwerken, nadertijd kan je vergelijken hoe de scholen het oppakken en daaruit kan je nieuwe ideeën bedenken. Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Begeleider van de bezoekende groepen van de Democratiefabriek/aanspreekpunt entree opleiding. Aanspreekpunt voor de klassen op het ROC Friese Poort. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen is verlopen? Matig/Goed, als de Friese Poort (O3) eerder bij het project betrokken werd dan was er waarschijnlijk meer chemie ontstaan tussen alle partijen en werd het communiceren ook makkelijker. Omdat het meeste al geregeld was toen O3 erbij kwam werd er ook niks van ons verwacht eigenlijk. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Dat er eerder met elkaar contact gezocht wordt. voor de rest ging alle communicatie prima. iedereen werd goed op de hoogte gehouden van nieuwe ontwikkelingen. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Door vaker samen te werken met elkaar. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? ja, zo leer je ook hoe het er bij een ander leerbedrijf aan toe gaat. En het is leuk om studenten van andere opleidingen en scholen samen aan het werk te zien. 27 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Meewerkend en denkend voorman van LIS. Verder een inhoudelijk en financieel overzichtelijke rol. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen is verlopen? Op zich goed, wekelijks overleg gehad en iedereen verschillende verantwoordelijkheden gegeven. Er blijft wel eens iets te lang liggen maar dat hoort er ook een beetje bij. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Vanaf het begin meer kunnen rekenen op de begeleiding vanuit Present Promotions. Omdat Petrus wat later pas meer betrokken was bij het project verliep het op het begin wat ingewikkelder. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Door ervaring, gewoon vaker dit project draaien. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Ja, lijkt me ontzettend leuk. Het heeft voor een eerste keer ontzettend veel opgeleverd. 28 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Projectleider vanuit LIS. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? In grote lijnen vond ik dat de samenwerking tussen alle betrokken partijen redelijk goed verliep. Friese Poort was een hele poos eerst maar met 1 persoon vertegenwoordigd, wat met een vervolg zeker vanaf het begin anders zal moeten. We hadden iedere betrokken partij taken gegeven (verantwoordelijkheid), maar moesten er toch vaak nog zelf achter aan om het te checken of zo nodig nog te regelen/op te lossen. Friese Poort had helaas wat een andere draai aan de ‘week van de democratie’ gegeven dan het Friesland College. Samen waren we tot een mooi product gekomen en had gehoopt dat de weken op beide scholen er precies hetzelfde uit zou zien. Present Promotions heeft uiteindelijk goed werk geleverd doordat we hier ook bovenop zaten. Was eerst ook nog even afwachten hoe deze samenwerking zou verlopen, maar is echt goed gegaan. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Alle betrokken partijen met meerdere personen vertegenwoordigt. Kleine dingen voortaan zo snel mogelijk regelen. Ook goed duidelijkheid geven wie wat, wanneer moet doen. Geen vraagtekens, maar heldere afspraken en aangewezen personen. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Dit was de eerste uitvoering van de ‘week van de democratie’. In de evaluatie zullen er vast gelijk punten naar voren komen voor een volgende keer. Ik ben ervan overtuigd dat de volgende uitvoering al een stuk soepeler zal verlopen. De eerste ‘week van de democratie’ was zeker geslaagd zo! Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Jawel, al zou ik het van de Friese Poort graag anders willen zien. Zie bovengenoemde punten. Present Promotions had bijna al hun medewerkers verplicht om mee te helpen, als zij niets anders hadden. We kwamen dus nooit mensen te kort voor bijvoorbeeld het geven van de workshops of de Kahoot. 29 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Marga is met het idee gekomen en heeft bij Hans (LIS) een groep gevonden om hiermee aan de slag te gaan. Marga is dus opdrachtgever en heeft verder hand en span diensten verricht. Ze had een faciliterende rol. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen is verlopen? Voor nu heel goed. Dat zegt nog niet dat we alles hebben behaald wat er in heeft gezeten. Alle partijen hebben een inbreng gehad die geschikt was voor ze. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Iets meer aandacht voor het leren. We hebben heel veel gedaan maar wat hebben we er van geleerd. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Helderder maken wat er valt te leren. Begeleiders vaker los in overleg en elkaar feedback geven en verdieping zoeken inde vorm van het ‘leren’ zoeken. En hierdoor zelf ook te leren. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Ja, maar in het vervolg zal Marga niet meer actief deelnemen aan het project. Dit was meer omdat ze zelf de opdracht heeft gegeven maar normaal heeft ze meer een rol van buitenaf. 30 Hoe zorgen we ervoor dat de onderwerpen democratie en radicalisering aan bod blijven komen binnen het Friesland College? Wat kunnen LIS en Present Promotions in samenwerking met de Friese Poort hierin betekenen? Wat was uw rol binnen het project “de week van de democratie”? Ik zat in de organisatie en heb de workshops met de veteranen en het debat geregeld. Hoe vond u dat de samenwerking tussen de drie bovengenoemde partijen (is) verlopen? Erg goed iedereen had veel contact met elkaar al hadden een paar dingen beter gekund. Wat zou u liever anders zien op het gebied van de samenwerking tussen de verschillende partijen? Dat er eerder werd aangeven wanneer iets niet zou lukken. Hoe denkt u dat deze samenwerking zou kunnen verbeteren? Ja door beter met elkaar te communiceren als iets niet gaat lukken. Zou u voor een vervolg weer met deze partijen willen samenwerken? Waarom wel, waarom niet? Ja, Iedereen werkt voor het zelfde doel! En omdat iedereen met het zelfde doel werkt is het een erg fijne samenwerking. 31 Bijlages hoofdstuk 4: Hoe zorgen we ervoor dat we studenten en docenten motiveren om mee te doen en mee te denken? Op welke manier bent u met de week van de democratie in aanraking gekomen? Via intranet, flyer en door bezoek studenten aan teamkamer Heeft u zelf deelgenomen aan de democratiefabriek en een aansluitende workshop? Ja, met aansluitend een veteranen workshop Heeft u een idee hoe wij voor de volgende jaargang meer door kunnen dringen tot docenten en leerlingen? Vraag 5 minuten spreektijd in een teamvergadering, of een contactpersoon (loopbaan en burgerschap) van een team die dat in het overleg in brengt Hoe zorgen wij er voor dat meer docenten hun klassen opgeven voor een rondleiding en een workshop. zie antwoord hierboven + vraag aandacht van de studenten in hun coachuren Welk advies heeft u voor de organisatie van volgend jaar? Wanneer je wilt dat wij weer bij zoiets komen met een klas zorg er dan voor dat jullie zelf enthousiasme uitstralen; studenten werden aan hun lot overgelaten, soms was er niemand bereikbaar voor vragen, ' ga daar maar heen' werd er gezegd, er liepen klassen tussen de presentaties door en de meneer over zijn oorlogsverleden was onduidelijk. 32 Hoe zorgen we ervoor dat we studenten en docenten motiveren om mee te doen en mee te denken? Op welke manier bent u met de week van de democratie in aanraking gekomen? Door studenten (BaukeJan en Julius) die bij de docentenkamer naar binnen zijn gelopen Heeft u zelf deelgenomen aan de democratiefabriek en een aansluitende workshop? Ja, met aansluitend een workshop van Magan Tahir. De fabriek zelf duurde wel wat lang Heeft u een idee hoe wij voor de volgende jaargang meer door kunnen dringen tot docenten en leerlingen? Een e-mail naar het docententeam. Tijdens teamvergadering van die geplastificeerde kaartjes uitdelen met een korte toelichting Hoe zorgen wij er voor dat meer docenten hun klassen opgeven voor een rondleiding en een workshop. Beetje dezelfde tips als hierboven met als aanvulling dat los docenten aanspreken wel degelijk mee heeft gedragen. Hierbij is het wel van belang dat als je studenten stuurt die de desbetreffende leraar al kent deze eerder ja zal zeggen. Welk advies heeft u voor de organisatie van volgend jaar? Docenten dit project laten integreren in eigen lessen, bijvoorbeeld bij loopbaan en burgerschap. Eerder en meer pr. Managers en directeuren overtuigen van belang van deze week. 33 Hoe zorgen we ervoor dat we studenten en docenten motiveren om mee te doen en mee te denken? Op welke manier bent u met de week van de democratie in aanraking gekomen? Door middel van een poster en een flyer, naderhand naar de LIS balie gelopen en meer informatie opgevraagd. Heeft u zelf deelgenomen aan de democratiefabriek en een aansluitende workshop? Kon zelf niet aanwezig zijn in verband met privé omstandigheden. Twee klassen hebben deelgenomen aan de rondleiding en de workshop debatteren. Tevens heeft één van de klassen deelgenomen aan het einddebat. Heeft u een idee hoe wij voor de volgende jaargang meer door kunnen dringen tot docenten en leerlingen? Per opleiding of school een contactpersoon zoeken en constant mee in contact blijven. Eerder beginnen met de PR, minstens drie maanden van tevoren. Hoe zorgen wij er voor dat meer docenten hun klassen opgeven voor een rondleiding en een workshop. In gesprek gaan met leraren, stuur enthousiaste mensen. Integreren in het lesprogramma. Welk advies heeft u voor de organisatie van volgend jaar? Meer focussen op bepaalde opleidingen (SMD, Juridisch etc). Presentatie geven in coach lessen. 34