PowerPoint-presentatie - Nederlands Centrum Jeugdgezondheid

Bijscholing JGZ richtlijn “Te vroeg en/of SGA geboren
kinderen”
Landelijke werkgroep met adviseurs S. vd Pal (TNO) en M. Pols
(Kennisinstituut van Medisch Specialisten)
Inhoud van de presentatie
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Achtergrond richtlijnontwikkeling: knelpunten
Vroeg/SGA-geboorte
Afbakening
Inhoud van de richtlijn
Belangrijkste aanbevelingen
Belangrijkste veranderingen
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Een eerste vraag:
Wie heeft de richtlijn gelezen?
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Knelpunten
Uit focusgroepen met zorgverleners & met ouders:
1.Weinig afstemming diverse zorgverleners bij nazorgtraject
2.Intensieve (dubbele) monitoring <32 weken, juist minder bij 32- 37
wkn
3.Ouders vaak het “doorgeefluik” van communicatie en informatie
4.Tegenstrijdige adviezen/conclusie bijvoorbeeld door het niet
eenduidig corrigeren voor vroeggeboorte
5.Weinig specifieke kennis bij JGZ over gevolgen vroeg/SGA-geboorte
en nazorg
Eerdere
richtlijnen
niet actief
Presentatie-titel
| Wijzig
dezegeïmplementeerd!
tekst onder
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
*
Prevalentie
-
2008 in Nederland van alle geboortes (PRN, 2011):
- 7,7% prematuur (<37.0 weken) geboren
- 1,5% zeer te vroeg (<32.0 weken)
- 1,4% geboortegewicht onder 1500 gram (grotendeels zijn dit
tevens te vroeg geboren kinderen).
-
Nieuwe behandelrichtlijnen voor vroeggeborenen jonger dan 25
weken (NVK, NVOG 2010); toename vroeggeboren babies
- Perinatale sterfte (2007);
-
Zwangerschapsduur 22+0 tot 32+0 weken: 34,5%
-
Zwangerschapsduur 32+0 tot 37+0 weken: 2,1%
-
De overlevingscijfers verbeteren jaarlijks
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
- Steeds meer
vroeg/SGA-geboren
met gezondheidsrisico!
Presentatie-titel
| Wijzig
deze tekst onder
*
Afbakening
• Richtlijngebruikers;
• JGZ 0-4;
• vanaf geboorte & met aanbevelingen voor overdracht naar
JGZ 5-19.
Ziekenhuis van belang; vooral bij overdragen en afstemmen (zie
hoofdstuk 2 van de richtlijn)
• Doelgroep: kinderen die
• Te vroeg geboren zijn (zwangerschapsduur onder 37+0 weken)
• Te licht geboren zijn voor de zwangerschapsduur
(geboortegewicht tov GA bij geboorte < -1SDS)
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Hoofdstuk 2: Samenwerken en afstemmen
-Gebaseerd op rapport AJN-NVK (2009): Samenwerken en Afstemmen
- 2.1. Casemanager
- 2.2. Overdracht
- 2.3. Afstemmen
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingen Hoofdstuk 2 Samenwerken en
afstemmen
2.1. Casemanager
Fase
Klinische fase
Na ontslag (nazorgfase)
Geen klinische fase
Casemanager
Kinderarts (regionaal/academisch)
Regionale kinderarts (in enkele gevallen academisch
kinderarts), totdat deze overdraagt naar andere/reguliere
zorgverlener (zoals JGZ/huisarts).
Reguliere zorgverlener (zoals JGZ/huisarts).
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingen Hoofdstuk 2 Samenwerken en
afstemmen
2.2. Overdracht:
-Vóór of direct bij ontslag: schriftelijke overdracht van de meest
relevante medische en verpleegkundige gegevens van kinderarts naar
huisarts en JGZ (zie tabel in richtlijn en samenvatting).
-Definitieve overdracht binnen twee weken na ontslag en wordt
schriftelijk vastgelegd.
-De casemanager coördineert deze overdracht.
-Ouders worden geïnformeerd over de overdracht naar de JGZ volgens
de leidraad Schriftelijke communicatie tussen kinderartsen en artsen
werkzaam in de jeugdgezondheidszorg (NVK, 2007).
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingen Hoofdstuk 2 Samenwerken en
afstemmen
2.3. Afstemmen:
-Vóór ontslag naar huis worden onder verantwoordelijkheid van de
casemanager heldere afspraken over het nazorgtraject gemaakt tussen
de betrokken zorgverleners en in overleg met de ouders.
-Controles worden zodanig op elkaar afgestemd dat de belasting voor
ouders en kind minimaal is
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste veranderingen Hoofdstuk 2 Samenwerken en
afstemmen
Wat zijn de belangrijkste verschillen met de huidige werkwijze?
-Casemanager
-Minimaal over te dragen gegevens en timing overdracht
-Afstemming nazorgtraject
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Hoofdstuk 3:
Basiskennis JGZ & signalering, interventies en doorverwijzing
Is voornamelijk gebaseerd op: systematisch literatuur onderzoek
(EBRO-methode) van huidige nationale en internationale literatuur:
- 3.1. Basiskennis problematiek en gevolgen
- 3.2. Vroegherkenning
- 3.3. Interventies, doorverwijzing
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingenHoofdstuk 3: Basiskennis JGZ & signalering,
interventies en doorverwijzing
3.1 Basiskennis JGZ:
Risicofactoren gevolgen kinderen
Gevolgen kinderen
Mentaal
(Neuro) Motorisch
Psycho-sociaal
Fysiek
Risicofactoren gevolgen ouders
Gevolgen ouders
Psychisch/ psycho-sociaal:
Ouder-kind interactie
Gevolgen voor hele gezin / moeder en ook vader en hun onderlinge relatie / hele
omgeving (familie-, werkrelaties enz)
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingenHoofdstuk 3: Basiskennis JGZ & signalering,
interventies en doorverwijzing
3.2 Correctie testleeftijd voor vroeggeboorte:
Uitgaan van de uitgerekende / a terme datum (i.p.v. kalenderleeftijd)!
Correctie testleeftijd voor vroeggeboorte (alle kinderen < 37 weken)
Gebied
Correctie
Tot en met
Lengtegroei*, gewicht,
Ja. Gebruik de gecorrigeerde leeftijd (de
gecorrigeerde leeftijd
mentale, motorische en
leeftijd berekend vanaf de uitgerekende
van 24 maanden
spraak-taal ontwikkeling
datum), niet de kalenderleeftijd.
Na gecorrigeerde
Mentale, motorische en
Nee. Gebruik de kalenderleeftijd; bij een
leeftijd van 24
spraak-taal ontwikkeling
vertraagde ontwikkeling ook de
maanden
gecorrigeerde leeftijd in het eindoordeel
betrekken.
#
Lengtegroei , gewicht
Ja. Gebruik de gecorrigeerde leeftijd tot 5
jaar.
# Groeicurves voor te vroeg geboren kinderen per zwangerschapsduur in weken:
sinds oktober 2011 beschikbaar via www.tno.nl/groei (kunnen (indien beschikbaar) naast de
standaard curves (gecorrigeerd voor vroeggeboorte) gebruikt te worden bij het monitoren van de
groei van deze kinderen).
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingenHoofdstuk 3: Basiskennis JGZ & signalering,
interventies en doorverwijzing
3.3 Monitoren ontwikkeling:
-Monitoren ontwikkeling: Van Wiechenschema (testleeftijd gecorrigeerd
voor vroeggeboorte).
-Bij twijfel over achterstand na Van Wiechenschema: overleg met
kinderarts, tenzij ontwikkeling tevens in het kader van follow-up door een
andere professional gevolgd wordt.
-Bij geconstateerde achterstand: door/-terugverwijzen naar kinderarts.
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingenHoofdstuk 3: Basiskennis JGZ & signalering,
interventies en doorverwijzing
3.4 Interventies en doorverwijzing:
-De JGZ is op de hoogte welke aanvullende interventies ingezet kunnen
worden.
-De JGZ is op de hoogte van de interventies en/of behandelingen die
aangeboden worden aan kind en zijn/haar ouders.
-Indien de JGZ een afwijking of problematiek signaleert die niet eerder bekend
was, neemt de JGZ contact op met de kinderarts (of evt huisarts).
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste aanbevelingenHoofdstuk 3: Basiskennis JGZ & signalering,
interventies en doorverwijzing
3.5 Ondersteuning ouders:
-De JGZ is alert op mogelijke psychosociale gevolgen voor ouders en
gevolgen hiervan voor de hechting en/of opvoeding.
-De JGZ is op de hoogte van de deelname van ouders aan
interventieprogramma’s rondom/na ontslag.
-Ouders worden vooral optimaal ondersteund in de periode rondom het
ontslag.
-Bij opvoedproblematiek of psychosociale problematiek worden
gebruikelijke JGZ interventies, adviezen en richtlijnen gehanteerd.
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Belangrijkste veranderingenHoofdstuk 3: Basiskennis JGZ &
signalering, interventies en doorverwijzing
Wat zijn de belangrijkste verschillen met de huidige werkwijze?
-Basiskennis omschreven
-Correctie voor vroeggeboorte: duidelijke aanbevelingen
(NB: beschikbaarheid gecorrigeerde groeicurves)
-Aanbevelingen door- en terugverwijzing
-Aandacht voor gevolgen voor ouders
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Randvoorwaarden
• Benodigde basiskennis: gevolgen vroeg/SGA-geboorte kinderen,
maar ook voor ouders!
• Lokale en regionale afspraken, bijvoorbeeld aandachtsfunctionaris
• Samenwerking met (keten)partners; vooral kinderartsen, maar ook
andere ingeschakelde specialisten zoals; fysiotherapeut,
maatschappelijk werk, (pre)logopedist, lactatiekundige enz.
• Systemen moeten het mogelijk maken dat er bij monitoring
gecorrigeerd kan worden voor vroeggeboorte bij bijv. Van Wiechen
items en groeicurves.
• Digitale overdracht
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Vragen en discussiepunten
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Contactinformatie
Contact ontwikkelaars:
TNO; Sylvia van der Pal: [email protected]
KiMS; Margreet Pols: [email protected]
Contactgegevens NCJ : [email protected]
Financiering richtlijn:
-Deze richtlijn is tot stand gekomen met financiële steun van ZonMw in
het kader van het programma 'Richtlijnen Jeugdgezondheid'
Bijscholing JGZ Richtlijn “Vroeg/SGA-geboorte”| November 2013 |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder 'Beeld'>'Koptekst en voettekst' |
Presentatie-titel | Wijzig deze tekst onder
*