(UvA 1995) Opvoedingsproblemen op het CB Ervaring ouders

Margreet de Ruiter
stafverpleegkundige JGZ 0 – 19
Cliëntenbejegening in de JGZ onder de loep.
Kijk niet alleen naar WAT je doet
maar vooral naar HOE je het doet
Inhoud workshop
•Ouders centraal? Ervaringen zijn anders:
Ouders online (2011) Habekothé (1995);
•Wat willen ouders?
•Wij zijn erg gemotiveerd om het goed te doen!
•Wat zijn onze valkuilen?
•De ideale bejegening;
•Plan JGZ GGD regio Nijmegen, en elders??
Interactief met stellingen
en jullie ideeën en ervaringen
Ervaringen van ‘ouders online’ 2010
•JGZ meer en meer opsporingsapparaat;
•Betuttelend en bevoogdend;
•Cijfers
CB (2001) school
deskundigheid
6.5 (6.7) 6.4
kindvriendelijkheid
7.2 (7.6) 6.6
oudervriendelijkheid 6.8 (6.6) 6.6
•Conclusie: pas op, keer het tij!
Conclusie proefschrift Habekothé (UvA 1995)
Opvoedingsproblemen op het CB Ervaring ouders:
•Er wordt niet voldoende geluisterd op het CB;
•Ook ontbreken andere voorwaarden voor een
goed gesprek (bijv. empathie, begrip en respect)
•Teveel dwingende adviezen: diagnose-recept model
•Ouder wordt niet gezien als mede-deskundige,
weinig aandacht voor ervaringskennis ouder;
(er zijn ook veel punten verbeterd inmiddels)
JGZ: meer en meer een opsporingsapparaat
- JGZ wordt gezien als opsporingsapparaat
- Ouders hebben het gevoel op examen te
komen
STELLING
Stop met al die vragenlijsten en risicotaxatielijsten
het heeft immers een averechts effect!
Standaard signaleringlijsten in de JGZ concept
PGO 5/6 (TNO 2011)
Vraag 6: Hoe vaak poetst u de tanden van
uw kind (na)?
Vraag 9
Wordt er wel eens in huis gerookt?
Vraag 22 Hoeveel dagen per week in de
ZOMER heeft uw kind tenminste 60 minuten per
dag ‘inspannende’ lichaamsbeweging…?
Wat willen ouders?
•Praten met een deskundige over opvoeden
(ook als het goed gaat);
•Aandacht voor ouderlijke signalering;
•Respect, en een niet oordelende houding;
•Gelijkwaardige gesprekspartners;
•Oog, oor en bevestiging. Waardering voor
inspanning ouders om het goed te doen;
•Suggesties i.p.v. adviezen (diversiteit);
•Eigen belangenafweging kunnen maken; z.o.z.
Wat willen ouders (vervolg)
•Vraaggestuurde en krachtgevende
consultvoering;
•Goede informatie: ‘verwachtingsmanagement’;
•Uitleg over wat er gecontroleerd en genoteerd
wordt door de JGZ;
•En... meer contact in puberteit;
•Een vaste contactpersoon;
•Moment van contact met JGZ meer zelf bepalen.
En wat willen kinderen??
Wanneer zijn we als JGZ tevreden
over consult of PGO?
•Cliënt tevreden de deur uit,
voelt zich gezien en gehoord;
•Vragen zijn naar tevredenheid beantwoord;
•Draagkracht, zelfzorg en zelfredzaamheid zijn
versterkt;
•Event. gevoelige onderwerpen zijn constructief
besproken;
Mee eens?
Casus Perry
JGZ is absoluut gemotiveerd om cliëntgericht
te werken!
Werkers in de zorg en het onderwijs willen het
graag goed doen. Werken met hart en ziel!
Valkuilen in de JGZ
Waarom lukt het dan niet voldoende??
Cliënten staan toch altijd al centraal?
Versterken van eigen kracht en
mogelijkheden is toch niets nieuws?
Professionals zijn zich niet altijd bewust van
het effect van het gedrag.
Reflectie noodzakelijk (hoe faciliteer je dat als org.?)
- waarom doe je de dingen zoals je ze doet?
- is het effectief wat je doet:
versterk je de kracht en mogelijkheden van ouders
en kind?
Vaardigheidstraining (en borging) van competenties
Verandering van gedrag kost veel tijd….
Wat is een ideale bejegening?
Hoe stel je die vast?
- Literatuur
- Cliëntenraadpleging
Ervaring met cliëntenraadpleging?
De ideale bejegening
•Vriendelijk, belangstellend en respectvol;
•Signalering door ouders wordt optimaal benut
Voorwaarden:
- Spanningreductie
- Verwachtingsmanagement en transparantie
- Dialooggerichte consultvoering m.b.t.
ingaan op vragen en (terloopse) opmerkingen
van ouders, en het hanteren van ‘eigen agenda’
•Versterken van eigen kracht en mogelijkheden
(zie ‘beslisschema opvoedingsondersteuning’)
Start van het contact
Hoe belangrijk is de eerste minuut
Specifieke vaardigheden trainen en borgen
•Bejegening vertalen in concreet gedrag
•Standaard Luud Muller
video-on-the-job-training met
zelfevaluatie-instrument;
•Onderzoek lectoraat HAN “werkzame factoren in
de zorg”
•Motiverende gespreksvoering
Ontwikkelingen elders??
Mee te nemen materiaal:
•Beslisschema opvoedingsondersteuning;
•Zelfevaluatie-instrument Luud Muller
(en contact gegevens)
•Competentiechecklist pedagogisch adviseur
(uit: ‘over opvoeden gesproken’
Geraldien Blokland, 2010)
Laatste stelling
De JGZ heeft zich de afgelopen periode te
eenzijdig bezig gehouden met het ontwikkelen
van vroegsignaleringintrumenten en evidence
based richtlijnen en interventies: ‘WAT we doen’
Lectoraat HAN ‘werkzame factoren in de zorg’
Gezondheidswinst kunnen we boeken door ons
meer te gaan focussen op HOE we het doen als
JGZ.