Gemeenten krijgen in het kader van de Wet Maatschappelijke

SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Kaap Hoorndreef 38
3563 AV Utrecht
tel. 030 262 80 24/ 030 288 4576
Projecten WMO en gemeenteraadsverkiezingen 2006
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
05VGE/001MWa
Maart 2005
aangepast: april 2007
aandachtspunten m.b.t. de politieke lobby
Gemeenten krijgen in het kader van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) meer
taken en bevoegdheden. Het wordt dus steeds belangrijker dat burgers hun stem laten horen
bij de plaatselijke politiek. De samenwerkende patiënten- en consumentenorganisaties in de
provincie Utrecht hebben de krachten gebundeld om lokale belangenbehartigers hierbij de
helpende hand te bieden. Het zou prachtig zijn als ons geluid op de politieke agenda komt in
alle gemeenten en nog mooier als het later terug te vinden is in het beleid!
Inhoud
Aandachtspunten voor politieke partijen vanuit het perspectief van patiënten en
consumenten. Algemene én specifieke punten, met voor elke doelgroep een andere kleur.
De aandachtspunten zijn als volgt verdeeld:
 algemeen
 ouderen
 mensen met een lichamelijke functiebeperking of chronische ziekte
 mensen met een psychische aandoening
 mantelzorgers
 mensen met een verstandelijke beperking
 arbeidsongeschikten
 migranten
Samenstelling
De aandachtspunten zijn samengesteld door de samenwerkende provinciale patiënten- en
consumentenorganisaties in Utrecht. Cliëntenorganisaties zijn hiervoor uitvoerig
geraadpleegd. Tevens is reeds bestaand materiaal gebruikt.
Doel
Invloed van belangenbehartigers in de gemeenten op de verkiezingsprogramma’s van lokale
politieke partijen en uiteindelijk op collegeprogram en gemeentebeleid. Met het oog op een
samenwerking van belangenbehartigers binnen de gemeente geven de lijstjes ook inzicht in
aandachtspunten van andere doelgroepen en in gezamenlijke punten.
Hoe gebruikt u de lijst?
U kunt de punten selecteren die voor u van belang zijn en eigen punten toevoegen. In het
licht van de huidige ontwikkelingen is samenwerking tussen belangenorganisaties lokaal
zeer wenselijk: formuleer dus ook gezamenlijke punten. Stap naar de politieke partijen in uw
gemeente en gebruik daarbij het 10 stappenplan voor een effectieve politieke lobby, waarin
staat beschreven hoe u de politiek het beste kunt benaderen. De aandachtspunten zijn ook
naar de politieke partijen gestuurd om hen alvast op uw belang attent te maken.
Deze organisaties werken aan het ontwikkelen van één gezamenlijke werkorganisatie per 1 januari 2006.
PFvO (Provinciale afdeling van de Federatie van Ouderverenigingen)
PGU (Provinciaal Gehandicaptenplatform Utrecht)
Platform GGz
PP/CP (Provinciaal Patiënten Consumenten Platform) Utrecht
PUWB (Provinciaal WAO-Beraad)
SBO Provincie Utrecht (samenwerkende ouderenbonden)
Daarnaast wordt samengewerkt met o.a. COSBO Stad Utrecht, LOC Utrecht en Platform Mantelzorg Utrecht.
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
ALGEMEEN
Beleid maken en beleid voeren zijn interactieve processen. Burgers worden actief betrokken
bij de formulering, uitwerking, uitvoering en evaluatie van beleid en kunnen hierop invloed
uitoefenen.
Gemeentelijke regelingen zijn begrijpelijk en transparant voor burgers en zijn in heldere taal
verwoord.
Het ondersteunen van initiatieven van burgers is gemeentelijk beleid.
De gemeente ontwikkelt zich tot regisseur met een integrale, alles omvattende benadering. De
verschillende gemeentelijke diensten werken samen en stemmen hun beleid op elkaar af.
De gemeente stemt wwz-beleid af met andere gemeenten in de (sub)regio, zorgkantoor,
zorgaanbieders, aanbieders van woon-, zorg en welzijnsdiensten en consumentenorganisaties.
De gemeente zorgt actief voor voorzieningen op gebied van welzijn, wonen en zorg en voor
een goede spreiding daarvan in de gemeente.
Wwz-diensten van de gemeente worden zoveel mogelijk aangeboden in natura én in de vorm
van een persoonsgebonden budget. De keuze ligt bij de gebruiker zelf.
De gemeente heeft één aanspreekpunt/loket waar alle informatie over wwz-voorzieningen
voorhanden is. De burger krijgt er informatie en indien gewenst begeleiding en advies.
Indicatiestelling voor zorg en diensten door of in opdracht van de gemeente is objectief,
onafhankelijk en integraal.
In bestemmingsplannen wordt standaard een woonzorg-paragraaf opgenomen met daarin o.a.
claims op fysieke ruimte als gevolg van vermaatschappelijking van de zorg .
De gemeente draagt zorg voor een gevarieerde woonomgeving, afgestemd op de
samenstelling van de bevolking. Hierbij is specifieke aandacht voor de combinatie van wonen
met zorg- en welzijnsdiensten en voor woonruimte voor mensen uit bijzondere doelgroepen.
De gemeente voert pro-actief beleid ten aanzien van een schone en gezonde woonomgeving.
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
MENSEN MET EEN PSYCHISCHE AANDOENING
Er is een gedifferentieerd woningaanbod. Dat betekent dat er zowel kleinschalige projecten
met geclusterde woningen als afzonderlijke woningen zijn voor mensen met een psychische
aandoening.
Er is afstemming in het beleid op het gebied van vrijwilligerswerk, zorg en arbeid en
verplichtingen voor de Wet Werk en Bijstand.
De gemeente heeft één aanspreekpunt/loket waar alle informatie over relevante voorzieningen
voorhanden is. De burger krijgt er informatie en indien gewenst begeleiding en advies.
Er is gelegenheid en begeleiding om door middel van betaalde of onbetaalde arbeid een
bijdrage te leveren aan de samenleving.
Er is aandacht voor sociale infrastructuur om eenzaamheid en isolement te voorkomen:
ontmoetingsplaatsen, vrijwilligerswerk, recreatiemogelijkheden, open eettafels e.d. Ook zijn er
mogelijkheden voor lotgenotencontact.
Voor mensen met een psychische aandoening zijn er voorzieningen op maat. Er is goede,
specifieke en laagdrempelige cliëntondersteuning. Soms worden mensen actief benaderd, b.v.
allochtone burgers.
De gemeente schept voorwaarden voor het instandhouden en uitbreiden van
vriendendiensten- en maatjesprojecten.
Er zijn goede mogelijkheden voor schuldhulpverlening, er is ondersteuning bij het omgaan
met financiën en bij het voeren van een administratie.
Er is extra aandacht voor mensen met (bijna) een minimuminkomen. De gemeente maakt
inzichtelijk wat de financiële gevolgen van haar beleid zijn voor burgers.
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
MENSEN MET EEN LICHAMELIJKE BEPERKING OF CHRONISCHE ZIEKTE
Beleid voor mensen met een functiebeperking of een chronische ziekte is algemeen waar
mogelijk en specifiek waar nodig.
Gehandicaptenbeleid is integraal en onderling samenhangend. Maatregelen op alle
beleidsterreinen worden bezien op hun gevolgen voor de doelgroep.
Elke burger heeft ontplooiingsmogelijkheden. Instrumenten hiervoor zijn b.v. begeleiding naar
betaald of onbetaald werk, stimulering van vrijwilligerswerk en gelijke kansen in het onderwijs.
Er is aandacht voor sociale infrastructuur om eenzaamheid en isolement te voorkomen:
ontmoetingsplaatsen, vrijwilligerswerk, recreatiemogelijkheden, open eettafels e.d.
De gemeente inventariseert en registreert woningen voor bijzondere doelgroepen en
onderzoekt de toekomstige behoefte. Er zijn voldoende en gevarieerde aangepaste woningen
verspreid over de gemeente, door nieuwbouw en door opplussen van bestaande woningen.
Geïntegreerd wonen en initiatieven van mensen met een functiebeperking worden ondersteund.
De gemeente steunt de ontwikkeling van kleinschalige woonzorgvormen en
woonzorgzones. Er wordt gestreefd naar variatie, passend bij veranderende behoeften van
bewoners. Ondersteuning op maat aan bewoners is mogelijk.
De gemeente draagt zorg voor samenhangend pakket aan woon-, welzijns- en
zorgdiensten. Transparantie, inzicht in de kosten en keuzemogelijkheden zijn van belang.
De buitenruimte is goed verzorgd, met onder andere behoorlijke bestrating en verlichting. De
openbare ruimte voldoet aan de eisen van het Handboek Toegankelijkheid.
Voorzieningen en openbare gebouwen zijn (fysiek) toegankelijk en bereikbaar. Woningen zijn
(fysiek) toegankelijk gebouwd.
Van het openbaar vervoer kan iedereen zelfstandig (dus zonder assistentie) gebruikmaken. De
gemeente draagt met name zorg voor de toegankelijkheid van de haltes.
Kinderdagverblijven, scholen, naschoolse opvang en activiteiten hebben zoveel mogelijk
een buurtfunctie voor alle kinderen.
Extra aandacht voor mensen met een functiebeperking of chronische ziekte met een (bijna)
minimuminkomen. De gemeente geeft inzicht in de financiële gevolgen van haar beleid.
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
OUDEREN
De gemeente maakt een inventarisatie van woningen geschikt voor ouderen, zorgt voor een
adequate registratie en stelt de behoefte voor de toekomst vast.
In de gemeente zijn voldoende en betaalbare levensloopbestendige woningen, door
nieuwbouw en door het opplussen van bestaande woningen.
Nieuwe seniorenwoningen voldoen aan algemeen erkende kwaliteitseisen.
Bij de bouw van woningen houdt men rekening met het later eventueel aanbrengen van
technische voorzieningen (domotica) e.d., waardoor burgers langer zelfstandig kunnen blijven
wonen.
De gemeente steunt de ontwikkeling van kleinschalige woonzorgvormen en
woonzorgzones. Er wordt gestreefd naar variatie, passend bij veranderende behoeften van
bewoners. Ondersteuning op maat aan bewoners is mogelijk.
De gemeente heeft één aanspreekpunt/loket waar alle informatie over wwz-voorzieningen
voorhanden is. De burger krijgt er informatie en indien gewenst begeleiding en advies.
De gemeente schept de voorwaarden voor het realiseren van breed opgezette netwerken
waarin vragers, aanbieders en overheden samenwerken en activiteiten op elkaar afstemmen.
De gemeente neemt hierbij de regie.
Formele en informele zorg zijn in goed overleg met zorgvragers en zorgverleners op elkaar
afgestemd.
De gemeente voert een actief vestigingsbeleid voor eerstelijnsvoorzieningen (huisarts,
tandarts e.d.) en bevordert goede bereikbaarheid, spreiding en toegankelijkheid.
Openbare ruimten zijn toegankelijk voor minder mobiele mensen. Openbare gebouwen,
bestrating en verlichting voldoen aan de eisen van het Handboek Toegankelijkheid.
Van het openbaar vervoer kan iedereen zelfstandig (dus zonder assistentie) gebruikmaken. De
gemeente draagt met name zorg voor de toegankelijkheid van de haltes.
Er is extra aandacht en hulp voor mensen met (bijna) alleen AOW. De gemeente maakt
inzichtelijk wat de financiële gevolgen van haar beleid zijn voor burgers.
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
MANTELZORG
De gemeente schept de voorwaarden voor het realiseren van breed opgezette netwerken
waarin vragers, aanbieders en overheden samenwerken en activiteiten op elkaar afstemmen.
De gemeente neemt hierbij de regie.
Er is afstemming in het beleid op het gebied van vrijwilligerswerk, zorg en arbeid en
verplichtingen voor de Wet Werk en Bijstand.
De gemeente heeft één aanspreekpunt/loket waar alle informatie over wwz-voorzieningen
voorhanden is. Mantelzorgers kunnen hier relevante informatie, advies en begeleiding krijgen.
De mantelzorger krijgt een stevige positie bij de indicatiestelling.
De gemeente stelt voldoende middelen beschikbaar voor een toereikend aanbod aan
ondersteuning voor mantelzorgers.
De gemeente schept voorwaarden voor het vergroten van de mogelijkheden voor respijtzorg.
Formele en informele zorg worden in goed overleg met zorgvragers en zorgverleners op
elkaar afgestemd.
De gemeente schept voorwaarden voor het instandhouden en uitbreiden van
vriendendiensten- en maatjesprojecten.
De gemeente brengt regelmatig in kaart wat de effecten zijn van veranderende regels op de
mantelzorg.
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
MENSEN MET EEN VERSTANDELIJKE BEPERKING
Mensen met een verstandelijke beperking worden in staat gesteld zelf aan te geven op welke
wijze zij willen participeren in de samenleving. Gemeentelijk beleid schept de voorwaarden.
Gemeentelijke regelingen zijn ook voor mensen met een verstandelijke beperking
zoveel mogelijk begrijpelijk en transparant.
Het zorgsysteem helpt mensen met een beperking om als volwaardige burgers te leven.
Mensen met een verstandelijke handicap kunnen in hun woonwijk zichtbaar deelnemen aan
onderwijs en maatschappelijk verkeer.
Mensen met een verstandelijke handicap hebben net als elke burger recht op woonruimte en
kunnen zich als woningzoekende inschrijven in de gemeente van hun keuze.
Er wordt rekening gehouden met woonwensen van individuen en van groepjes mensen met een
verstandelijke handicap. De gemeente inventariseert en registreert geschikte woningen en
onderzoekt de behoefte voor de toekomst.
De gemeente heeft één aanspreekpunt/loket waar alle informatie over lokale voorzieningen
voorhanden is. Mensen met een verstandelijke beperking kunnen hier informatie, advies en
begeleiding op maat krijgen.
Er is aandacht voor sociale infrastructuur om eenzaamheid en isolement te voorkomen:
ontmoetingsplaatsen, vrijwilligerswerk, recreatiemogelijkheden, open eettafels e.d.
Mantelzorg-, vriendendiensten- en maatjesprojecten worden gestimuleerd.
Mensen met een verstandelijke beperking zijn vrijwel volledig afhankelijk van het openbaar
vervoer. Er is een toegankelijk, herkenbaar en sociaal veilig vervoerssysteem in de gemeente,
plus mogelijkheden voor individuele vervoersvoorzieningen.
Kinderdagverblijven, scholen, naschoolse opvang en activiteiten hebben zoveel mogelijk
een buurtfunctie voor alle kinderen.
Formele en informele zorg zijn in overleg met zorgvragers en -verleners op elkaar afgestemd.
Er zijn goede mogelijkheden voor schuldhulpverlening en bewindvoering en er is
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa
SAMENWERKENDE PATIENTEN- EN CONSUMENTENORGANISATIES PROVINCIE UTRECHT
Aaandachtspunten voor de politiek
ondersteuning bij het omgaan met financiën en bij het voeren van een administratie.
MIGRANTEN
De gemeente stelt middelen beschikbaar voor ondersteuning van het interculturalisatieproces
van cliëntenorganisaties. De ondersteuning door de gemeente wordt gekoppeld aan
prestatieafspraken met deze cliëntenorganisaties.
Producten die de gemeente aanbiedt op het gebied van wonen, welzijn, zorg en dienstverlening
zijn afgestemd op de specifieke behoeften en wensen van migranten. Die vraag wordt in kaart
gebracht, waarbij mensen op een actieve en persoonlijke manier worden benaderd.
Emancipatie, participatie en integratie is een langdurig leerproces. Een deel van groep
migranten is hier (nog) niet toe in staat. Voor deze groep is er praktische ondersteuning
beschikbaar, die hen helpt bij het oplossen van problemen.
De gemeente realiseert zich dat indicatiestelling en dienstverlening aan migranten een
specifieke benadering vereist. Hierbij is kennis van en ervaring met interculturele communicatie
nodig.
Bij dienstverlening aan migranten schalkelt de gemeente zoveel mogelijk organisaties en
bedrijven in die zelf werknemers hebben uit de groep migranten.
Binnen migrantengemeenschappen bestaat veel onderlinge informele zorg. Deze infrastructuur
kan alleen overeind blijven door specifieke ondersteuning van de mantelzorg. De gemeente
schept hiervoor de voorwaarden.
Migranten hebben vaak een informatieachterstand. Bovendien kan informatie anders worden
geïnterpreteerd of overkomen. Oorzaak hiervan zijn taalbarrière en verschil in verwachtingen.
De gemeente houdt hier zoveel mogelijk rekening mee.
www.clienteninfo-wmo.nl
[email protected]
Maart 2005
05VGE/001MWa