de presentatie - Samen tegen eenzaamheid

Oudere migranten en
eenzaamheid
Een vergeten thema?
September 2015
Harry Moeskops
Context (1)
•
•
•
•
Aantal oudere migranten stijgt sterk:
2015: 390.000 > 65 jaar
2025: 445.000
2040: 900.000
Bron: CBS/Pharos
Context (2)
• Grote diversiteit onder migranten:
• Westerse allochtonen: zuid Europese
gastarbeiders, Engelsen, Amerikanen, maar
ook Indische Nederlanders
• Niet westerse allochtonen:
o.a. Suriname, Caribische delen Koninkrijk,
Turken, Marokkanen, vluchtelingen
Context (3)
Context (4)
• Misschien wel hoop op remigratie, voor de
meesten feitelijk geen optie
• Pendelen tussen Nederland en geboorteland
• Meeste migranten worden oud in Nederland
• Zal ook gelden voor de vluchtelingen die nu de
EU binnenkomen
Context (5)
• Oudere migranten gemiddeld slechtere
gezondheid dan autochtone Nederlanders
• Eerder vraag naar ondersteuning en zorg
• Aansluiting bij traditionele instellingen nog
steeds moeizaam (taal, eetgewoonten, rol
familie, leefgewoonten, religie)
• Laag inkomen, gebrekkige kennis taal,
gebrekkige toegang tot voorzieningen
Context (6)
• Koerswijziging overheid: ouderen moeten
langer thuiswonen, oplossingen in eigen
netwerken zoeken, minder professionele hulp
Risicogroepen eenzaamheid
Laag inkomen (NB: onvolledige AOW)
Gescheiden, verweduwd
Laagopgeleiden
Zonder betaald werk
Ouderen (Nederlandse herkomst)
Niet-westerse herkomst (alle leeftijdgroepen)
Maar:
• Tot nu toe weinig specifieke aandacht in
onderzoek (los van constatering/uitkomst dat
oudere migranten zich relatief vaker eenzaam
voelen)
• zoekopdrachten op internet leveren weinig
recent materiaal op
• Algemeen beleid is leidend
(gelijkheidsbeginsel en geen
doelgroepenbeleid)
Voorbeeld Amsterdam (bron: ATHI
ernstige psychische klachten
De donkere gebieden (% ernstige psychische klachten)
hebben het minste aanbod
Bron: Stichting Eerste Lijn / GGD Gezondheidsmonitor
11
Wat is nodig?
• Specifieke aandacht op basis van beschikbare
data
• Dialoog op basis van data
W.E. Deming
13
Wat is nodig (2)
•
•
•
•
•
Opbouwen/benutten vertrouwensrelaties
Verbindingsofficieren
Doorbreken taaltaboe (vgl. bv. Australië)
Tweetalige hulpverleners
Ondersteuning netwerken vrijwilligers
Gemeenschappelijk wonen een
onderschat antwoord
• Draagt bij aan gelukkig oud worden in
Nederland (wetenschappelijk bewijs groeiende)
• Minder eenzaamheid
• Betere gezondheid en welbevinden
• Gemeenschappelijk wonen past bij culturele en
religieuze waarden
• Vraag naar professionele hulp lager
Waarom nog geen 500 projecten?
• Op dit moment plm. 60 projecten
Gemeenschappelijk wonen oudere migranten
• Begeleiding bij groepsvorming noodzakelijk.
Methodiek beschikbaar, in opdracht van
WoonSaem ontwikkeld.
• Gebrek locaties en koudwatervrees bij
corporaties en gemeenten
• Financiële haalbaarheid: huurontwikkeling
Definitie
Gemeenschappelijk wonen is wonen in een
gemeenschappelijk gebouw of aangrenzende
reeks woningen, op grond van de wens van de
bewoners om met gelijkgestemden te wonen
op basis van zelfsturing, groepsvorming en
een zekere mate van nabuurschap
Kees Penninx, 2013