P5 Immunochemie

advertisement
IMMUNOGLOBULINES
immunochemi
e
DEZE PERIODE..
Immunochemie
 Boek biomedische kennis in het MLO
 H7-8 Basis: afweer en immuniteit
 H 3-3-5 immuno chemische technieken
 Biologie voor het MLO
 H 8.5 Afweerreacties
AFWEER
 Binnendringen van micro-organismen
 pathogenen -> infectieziekten
 Kolonisatieresistentie van het lichaam
(eerste verdediging)
 Mechanische barrière
 Biologie barrière
 Chemische barrière
 Immuunsysteem in actie! (tweede verdediging)
WEERSTAND VAN IMUUNSYSTEEM
Algemene weerstand
 Algemene weerstand
• alle micro-organismen
• Leukocyten (witte
bloedcellen)
• Fagocytose (opeten van
indringers)
 Neutrofiele Granulocyten
en Monocyten in het bloed
 Macrofagen in de weefsels
Specifieke weerstand
 Specifieke weerstand
• Lichaamsvreemde stoffen
• virussen, bacteriën
• “Immuniteit”
• Cellulair afweer- virussen
en lichaamsvreemde
weefsels (T-lymfocyten)
• Humorale afweervorming antistoffen als
reactie op antigenen (Blymfocyten)
HUMORALE AFWEER
http://www.bioplek.org/animaties/afweer/Blymfocyten.html
BINDING ANTIGEEN-ANTILICHAAM
HUMORALE (SPECIFIEKE) AFWEER
Antigeen (Ag)
 Zorgt voor herkenning
Lichaamsvreemde stof
 Virussen, bacteriën
Antistof (Ab)
 immunoglobuline
 specifiek 1 Ab op 1 Ag
 Polyklonale antistoffen
 Monoklonale antistoffen
 Binding, Ag-Ab
complex
 gemaakt door B-cellen
http://www.schooltv.nl/beeldbank/clippopup/20051109_immuumsysteem02
IMMUNOGLOBULINES
Opdracht: Beantwoord de volgende vragen ..
1.Wat is een immunoglobuline (Ig) en hoe werkt het?
2.Hoe zijn ze opgebouwd? (biomolecuul, Fab, Fc, lichte keten,
zware keten, etc.)
3.Welke klassen (typen) zijn er in Ig en wat is het verschil?
4.Welk type wordt bij allergische reacties aangemaakt? En de
andere types?
5.Ig kunnen worden gezuiverd en worden gebruikt voor
verschillende doeleinden/toepassingen. Welke?
+/- 15 min
OPBOUW ANTILICHAAM
KLASSEN (T YPEN) IMMUNOGLOBULINES
IMMUNOCHEMISCHE TECHNIEKEN
Principe:
Een monoklonale antilichaam bindt met de stof
(antigeen) waartegen hij gericht is. Als deze stof
aanwezig is in een monster zal er een binding
optreden. Bij sommige technieken wordt deze
binding zichtbaar gemaakt door middel van een label
 Hoge concentratie – vorming neerslag en
vertroebeling
 (Precipitatie reacties )
 Lagere concentraties – samenklonteren van
antigenen en cellen
 (agglutinatie reacties)
Erg lage concentraties- labelen van antigenen vb
Fluoriscerend, radioactief enzymen, luminescentie
(Elisa – Enzym Linked Imunnosorbent Assay,Fluorescentie
microscoop analyse)
AGGLUTINATIE
Wat is agglutinatie?
 A gglutininen
- antilichamen
(antistof fen)
 A gglutinogenen antigenen
een ver schijnsel wat optreedt wanneer antilichamen
reageren met antigenen op het celmembraan waardoor
er een binding en ver volgens een samenklontering
plaatsvindt
AGGLUTINATIE REACTIES
Toepassingen
 Bloedgroep bepalingen
 Bloed transfusies
 Antigeen bepalingen
 Zwangerschap – rhesus+ baby
 Detectie antilichamen - ziekte beeld
 Identificatie bacteriën en schimmels
Bloed transfusies
Opdracht!! Zie stencils.
Compatibiliteit agglutinatie test
Bloed transfusies
Waarom kan je soms wel een bepaalde bloedgroep ontvangen
maar niet doneren?
Universele bloeddonor = ?
Universele bloedontvanger= ?
IMMUNOCHEMISCHE TECHNIEKEN
 Precipitatie tests
 Agglutinatie tests
 Immunoassay - ELISA
IMMUNO ASSAY
 3 belangrijke onderdelen
 Binding van de te bepalen stof met een specifieke antistof
(immunoglobuline)
 Zeer gevoelige detectiemethode
 Verwijdering overmaat antistof en overmaat label
PRODUCTIE ANTILICHAMEN
 Polyklonale antilchamen
Kan afkomstig zjn van dier of mens
Mens of dier krijgt injectiemet antigeen van ziekteverwekker (immunoniseren)
meerdere monoklonale antichamen met 1 specfiteit
Maar zijn niet allemaal gelijk (gericht op verschillende delen van het molecuul
(ziekteverwekker)
 Kwaliteit is niet constant – geen 1 dier of mens reageert hetzelfde




 Productie Monoklonale antilichamen






Muis injecteren met antigeen van ziekteverwekker (immunoniseren)
Cel oogsten uit de milt van een muis
Fusie met Tumor cellen (snellere celdeling) vormt hybrdecel
Selectie van 1 hybridecel
Kloon (celkweek van 1 hybride cel)
productie van onbeperkt antilichaam
Oefening:
 http://biologiepagina.nl/Oefeningen/Monoklonaleantistof/monoklonal
eantistof.htm
PRODUCTIE ANTILICHAMEN
ELISA TEST
 Enzym Linked Immuno Sorbent Assay
 Immunochemische test




Binding tussen antigenen en antilichamen
Primaire en secundaire antilichamen
Rol Enzym zorgt voor kleurreactie -> detectie
Opbouw van de test kan variëren –twee typen
SOORTEN ELISA’S
Indirect ELISA
 Plaat: Antigeen
 antilichaam
directe ELISA
(sandwich)
 plaat: primaire antilichaam
 Antigeen
 Secundaire antilichaam
SANDWICH (DIRECT) ELISA
INDIRECT ELISA
TOEPASSINGEN ELISA
 HIV Testen
 Detectie op HIV virus antigenen
 Zwangerschapstesten
 Detectie op zwangerschaps
hormoon (hCG)
 Medicijnen
 Bv. residuen van
dierbehandelingsmiddelen,
 (milieu) contaminanten,
 pesticiden
 Allergieën
 (allergene) eiwitten in
voedselproductieketens.
Bijvoorbeeld in hazelnoten.
 Plant pathologie
 Bloembollen keuringsdienst
 virustoetsen
OPDRACHT
Leg uit hoe je met een ELISA test illegaal drugs
gebruik kan detecteren van ten minstens 15
verschillende drugs?
Welk type ELISA test zou je gebruiken?
Hoe zou je ELISA test inrichten (op de
microtiterplaat)?
Download