Aqueduct

AQUEDUCT
ACQUIRING KEY COMPETENCES
THROUGH HERITAGE EDUCATION
Guy Tilkin , Alden Biesen, BE
De Europese Commissie geeft aan dat het verwerven
van sleutelcompetenties zeer belangrijk is voor het
bereiken van de strategische doelstellingen van
Lissabon en Europa 2020.
Ook de “European agenda for culture in a globalised
world” wil “het potentieel van cultuur gebruiken als
een concrete input voor Levenslang leren ...”
De ambitie van de EU om de meest competitieve op
kennis gebaseerde maatschappij te worden in de
wereld.
-
Bouwen op het rijk potentieel van human resources,
investeren in onderwijs en vorming.
MAAR
-
Onderwijsbeleid is nationale materie, subsidiariteit
-
Demografische structuur: verouderende maatschappij
-
Initieel onderwijs +
-
Continu systeem van bijkomende vorming
-
Formeel – non-formeel - informeel leren
Vrijwillige medewerking van de lidstaten
Richtlijnen en indicatoren
Standaarden
Benchmarking en delen van goede praktijk
Soft law
Commissie heeft een monitoring rol
Peer pressure, naming and shaming
Europees kader voor
sleutelcompetenties voor Levenslang leren.
Voor het eerst op Europees niveau:
de sleutelcompetenties die de burgers nodig hebben
voor hun persoonlijke ontplooiing, sociale inclusie,
actief burgerschap en arbeidsgeschiktheid in onze
kennisgerichte maatschappij.
Het initieel onderwijs in de lidstaten moet de ontwikkeling
van deze competenties ondersteunen voor alle jongen
mensen; de volwasseneneducatie en -vorming moet reële
kansen geven aan alle volwassenen om deze competenties
te verwerven en te onderhouden.
Instrument voor beleidsmakers en actoren in onderwijs en
vorming om een leven lang leren mogelijk te maken voor
iedereen.
Groeiende internationalisering, steeds sneller wordende
veranderingen en continu aanbod van nieuwe technologie.
Europeanen moeten niet alleen hun job-specifieke vaardigheden op peil houden maar moeten ook over een reeks
generische vaardigheden beschikken die hen toelaten zich
aan te passen aan veranderingen.
Sociale cohesie, globalisering, multicultureel, digitale
revolutie.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Communicatie in de moedertaal
Communicatie in vreemde talen
Wiskundige competentie en basiscompetenties op het
gebied van exacte wetenschappen en technologie
Digitale competentie
Leercompetentie
Sociale en burgerschapscompetentie
Ontwikkeling van initiatief en ondernemerszin
Cultureel bewustzijn en culturele expressie




Erfgoed mag niet alleen beschouwd worden als een onderwerp in ‘geschiedenis’ of in de vakken kunst en cultuur.
Het omvat een reeks ‘extra muros’ troeven met een groot
potentieel in termen van het bevorderen van motivatie,
innovatieve vakoverschrijdende benaderingen, het
aantrekken van de banden tussen de school en lokale
gemeenschap, de Europese dimensie op school en het
verwerven van de LLP transversale sleutelcompetenties.
Ontwikkelen van nieuwe competenties door culturele en
artistieke activiteiten ...
Cultuur als catalisator voor creativiteit in levenslang leren



Algemeen doel:
 Het verbeteren van het verwerven van de LLL
transversale sleutelcompetenties op school via
erfgoededucatie.
Operationeel doel:
 Het verhogen van de capaciteit van leerkrachten om
competentiegericht onderwijs te geven in een
erfgoedcontext.
Doelgroepen:
 Docenten, studenten en cursisten van de initiële
lerarenopleiding en de nascholing voor leerkrachten
basis en lager secundair.
 Educatieve medewerkers in de erfgoedsector






Visie op erfgoededucatie en
sleutelcompetentieverwerving.
Een Europese verzameling goede praktijkvoorbeelden
volgens de Aqueduct benadering.
Een internationaal training seminar voor de
deelnemers die een pilootproject willen starten.
Een set publicaties: handboek, leidraad, modules voor
de lerarenopleiding.
Internationale conferentie en nationale studiedagen.
Internationale Comenius cursus









Landcommanderij Alden Biesen (BE)
Katholieke Hogeschool Leuven (BE)
Platform Opleiding, Onderwijs en Organisatie (NL)
Fundaţia Transilvania Trust (RO)
Universitatea Babeş-Bolyai (RO)
Istituto Beni Artistici Culturali e Naturali
Regione Emilia-Romagna (IT)
Małopolski Instytut Kultury (PL)
Centre de Culture Européenne St. Jean d’Angély (FR)
Pädagogische Hochschule Steiermark (AT)
Competenties bestaan uit een combinatie van
kennis, vaardigheden en attitudes als basis
voor een gedrag (handelswijze) van een
bepaalde kwaliteit in een bepaalde contect.
Communicatie in de moedertaal
Communicatie in de moedertaal is het vermogen om zowel mondeling
als schriftelijk (luisteren, spreken, lezen en schrijven) concepten,
gedachten, gevoelens, feiten en meningen onder woorden te brengen
en te interpreteren, en om op gepaste en creatieve wijze talig te
handelen in alle maatschappelijke en culturele situaties, in onderwijs
en opleiding, werk, thuis en vrije tijd.
- Het cognitief vermogen om de wereld te interpreteren en betrekkingen
aan te gaan met anderen. Kennis van de woordenschat, de functionele
grammatica en de functies van taal.
- Vaardigheden om mondeling en schriftelijk te communiceren, het
vermogen om verschillende soorten teksten van elkaar te onderscheiden
te gebruiken, informatie te zoeken, te verwerken, argumenten formuleren
- Openstaan voor een kritische en constructieve dialoog, enthousiasme
voor de esthetische kwaliteiten van de taal ...
15
Communication in foreign languages
Het vermogen om zowel mondeling als schriftelijk (luisteren,
spreken, lezen en schrijven) concepten, gedachten, gevoelens, feiten
en meningen te begrijpen, onder woorden te brengen en te
interpreteren, in verschillende maatschappelijke en culturele
contexten. Communicatie in een vreemde taal vereist ook
vaardigheden als bemiddeling en intercultureel begrip.
- Kennis van de woordenschat, functionele grammatica en van de
belangrijkste soorten verbale interactie en taalregisters. Kennis van
maatschappelijke conventies en culturele aspecten.
- Vaardigheden en vermogen om mondelinge mededelingen te
begrijpen, een gesprek te beginnen, gaande te houden en te
beëindigen, en teksten te lezen, te begrijpen en te produceren
- Attitudes als de erkenning van culturele diversiteit, alsook
belangstelling voor talen en interculturele communicatie.
16
Wiskundige competentie en basiscompetenties op het
gebied van exacte wetenschappen en technologie.
Het vermogen wiskundige
denkpatronen te ontwikkelen
en toe te passen om diverse
problemen in dagelijkse
situaties op te lossen.
Het vermogen en de bereidheid
wiskundige denkmethoden
(logisch en ruimtelijk denken)
toe te passen en wiskundige
voor-stellingen (formules,
modellen, constructies,
grafieken/diagrammen) te
gebruiken.
Het vermogen en de bereidheid
om de kennis en methoden die
gebruikt worden om de
natuurlijke wereld te verklaren,
te gebruiken om problemen te
identificeren en gefundeerde
conclusies te trekken.
Technologische competentie
wordt gezien als de toepassing
van die kennis en methoden om
in vastgestelde menselijke
behoeften te voorzien.
17
Digitale competentie
Vertrouwdheid met en het kritische gebruik van
technologieën van de informatiemaatschappij voor
werk, vrije tijd en voor communicatie, onderbouwd
door basisvaardigheden in ICT.
- Kennis van de aard, de rol en de mogelijkheden van de
technologieën van de informatiemaatschappij in het persoonlijke en
maatschappelijke leven en op het werk. Zij omvat de voornaamste
computer- en internettoepassingen.
- Het vermogen om informatie te zoeken, te verzamelen en te
verwerken en deze op kritische en stelselmatige wijze te gebruiken.
- Bedachtzaamheid tegenover beschikbare informatie en een
verantwoord gebruik van interactieve mediabelangstelling .
18
Leercompetentie of ‘lerel leren’
Leercompetentie is het vermogen om een leerproces te beginnen, te
organiseren en vol te houden, zowel individueel als in groep. De
competentie omvat bewustzijn van het eigen leerproces en zijn
behoeften, de vaststelling van de beschikbare mogelijkheden en het
vermogen om obstakels te overwinnen. Het impliceert het
voortbouwen op eerdere leer- en levenservaringen om kennis en
vaardigheden in uiteenlopende situaties te gebruiken en toe te
passen.
- Weten en begrijpen welke leerstrategieën je voorkeur hebben en wat je sterke
en zwakke punten zijn.
- In staat zijn nieuwe kennis en vaardigheden te ontsluiten, te verwerven, te
verwerken en te assimileren. In staat zijn zijn eigen leerproces te organiseren,
zijn eigen werk te beoordelen en zo nodig advies, informatie en hulp te zoeken.
- Een positieve attitude omvat de motivatie en het zelfvertrouwen om een leven
lang met succes verder te leren. Een probleemoplossings-gerichte attitude ....
19
Sociale en burgerschapscompetenties
Sociale competenties omvatten persoonlijke, interpersoonlijke en
interculturele competenties en bestrijken alle vormen van
gedrag die het personen mogelijk maken op een efficiënte en
constructieve manier deel te nemen aan het toenemend
gediversifieerde sociale en beroepsleven.
- Inzicht ivm optimale lichamelijke en geestelijke gezondheid. Het begrijpen van
geaccepteerde gedragscodes en omgangsvormen en van basisbegrippen als
gelijkheid van man en vrouw en non-discriminatie. Inzicht in de multiculturele en
sociaal-economische dimensies van de Europese samenlevingen.
- De vaardigheid om in verschillende omgevingen constructief te communiceren,
blijk te geven van tolerantie, verschillende standpunten te verwoorden en te
begrijpen, vertrouwen te wekken, zich in te voelen.
- Attitudes van samenwerking, assertiviteit en integriteit; belangstelling voor
sociaaleconomische ontwikkelingen, interculturele communicatie en diversiteit
van waarden, respect voor anderen ...
20
Sociale en burgerschapscompetenties
Burgerschapscompetenties stellen personen in staat volledig
deel te nemen aan het leven als burger, dankzij kennis van
sociale en politieke begrippen en structuren, en een actieve en
democratische
participatie.
- Kennis van de begrippen democratie, rechtvaardigheid en gelijkheid,
burgerschap en burgerrechten.
- Het vermogen om zich daadwerkelijk met anderen voor de publieke
zaak in te zetten en solidariteit aan de dag te leggen. Constructieve
deelname aan gemeenschaps-/buurtactiviteiten en de besluitvorming op
alle niveaus.
- Eerbiediging van de mensenrechten en gelijkheid als basis van de
democratie, en erkenning en begrip van de verschillen tussen waardesystemen van verschillende religieuze of etnische groeperingen.
Verantwoordelijkheidszin, begrip en respect voor de gedeelde waarden.
21
Initiatief en ondernemerschap
Het vermogen om ideeën in daden om te zetten: creativiteit,
innovatie en het nemen van risico‘s; het vermogen om te plannen
en projecten te beheren om doelstellingen te verwezenlijken.
Ondernemerschap is de basis voor meer specifieke vaardigheden
en kennis die degenen nodig hebben die aan sociale of
economische bedrijvigheid bijdragen.
Kennis in de beschikbare mogelijkheden voor persoonlijke,
professionele en/of commerciële activiteiten, en van de grotere samenhangen waarin mensen wonen en werken, zoals een ruim begrip van
het functioneren van de economie.
- Proactief projectbeheer, waaronder planning, organisatie,
management, leiderschap .
- Een ondernemersattitude wordt gekenmerkt door initiatief, proactiviteit,
onafhankelijkheid, innovatie, vastbeslotenheid om doelstellingen te
halen.
22
Cultureel bewustzijn en culturele expressie
Erkenning van het belang van de creatieve expressie van ideeën,
ervaringen en emoties in diverse vormen, waaronder muziek,
podiumkunsten, literatuur en beeldende kunsten.
- Een bewustzijn van het lokale, nationale en Europese culturele
erfgoed en de plaats daarvan in de wereld. Elementaire kennis van
belangrijke culturele werken. Begrip van de culturele en taalkundige
verscheidenheid in Europa en in andere wereldregio’s.
- Tot de vaardigheden behoren zowel appreciatie als expressie:
zelfexpressie via uiteenlopende uitdrukkingsvormen alsmede het
waarderen en genieten van kunstwerken en artistieke voorstellingen.
- Respect en een open attitude tegenover de verscheidenheid van
culturele uitdrukkingsvormen. Bereidheid om esthetische
mogelijkheden te cultiveren via artistieke zelfexpressie en deelneming
aan het culturele leven.
23
Reference Framework:

http://ec.europa.eu/dgs/education_cultur
e/publ/pdf/ll-learning/keycomp_nl.pdf