Actualiteit wiskunde

Wiskunde
Mathematics and War
International Scientific Meeting,
Karlskrona (Sweden), August 29-31, 2002
Website : http://mmf.ruc.dk/~booss/mathwar/
De twee bovenstaande fragmenten (een krantenknipsel en een aankondiging van een congres via het internet)
tonen aan dat wiskunde op alle niveaus geregeld de actualiteit haalt. Wie als wiskundeleraar alert is voor
dergelijke aankondigingen kan geregeld ook de actualiteit binnenhalen in de les. Bovendien biedt ICT (het
internet, de grafische rekenmachine, de computer) nieuwe eigentijdse mogelijkheden voor de wiskundelessen.
Enkele suggesties voor het aanbrengen van actuele onderwerpen in de wiskundelessen :
1 STATISTIEK
Beschrijvende en verklarende statistiek winnen voortdurend aan belang. Met EXCEL kost het weinig moeite
om een grote hoeveelheid statistische gegevens grafisch te verwerken. In dagbladen en tijdschriften vindt
men zeker inspirerende en actuele voorbeelden van statistieken. Het aflezen van informatie in tabellen en
grafieken en het interpreteren van die informatie wordt aanzien als algemene kennis.
2 BIJZONDERE FUNCTIES
In heel wat toepassingsgebieden duiken wiskundige functies op:
- logaritmische en exponentiële functies o.a. bij de schaal van Richter, de koolstof-14 dateringsmethode,
bevolkingsaangroei, atmosferische druk, financiële algebra, …
- goniometrische functies : curve met de jaartemperatuur, landmeetkunde, golfverschijnselen (getijden),…
- tweedegraadsfuncties : de valbeweging, de parabolische baan van een projectiel, …
- vakoverschrijdend : toepassingen in economie, fysica, …
3 MATRICES
Wiskundige tabellen vormen een handig werkinstrument bij diverse toepassingen : afstandstabellen,
voorraadmatrices, directe-wegen matrices en netwerken (elektronica), migratiematrices, Leslie-matrices, …
4 GETALLENLEER
Dagelijks worden we geconfronteerd met rekenwerk zoals schattend rekenen, rekenen met procenten en
hoofdrekenen. Denken we maar aan het omrekenen van resultaten naar procenten, werken met de euro, de
prijs schatten van de inhoud van een winkelwagentje, oppervlakteberekening, tijdsaanduiding, …
5 MEETKUNDE
Inzicht in elementaire meetkundige transformaties (spiegelingen, rotaties, verschuivingen, …) geeft een
andere visie op de kunst van Escher, Vasarely, het Alhambra, … Ruimtemeetkunde kent toepassingen in
moderne architectuur en grafische ontwerpen.
6 PRIEMGETALLEN EN CODERINGSMETHODES
Priemgetallen zijn een belangrijk werkinstrument voor het opstellen van codes en voor de beveiliging. De
cryptografie is een wetenschap op zich (codes op bankkaarten, beveiliging op het internet, codering in
oorlogssituaties, pincode op een gsm, …).
7 WISKUNDIGE MODELLEN
Op de meest diverse terreinen duiken wiskundige modellen op : DNA, chaostheorie, kristallografie,
catastrofetheorie, weersvoorspellingen, stapelen van sinaasappelen, marginale kostenberekening,
optimaliseren van de winst, lottocombinaties, nummerplaten van auto’s, speltheorie, …
8 HET ZUIVER WISKUNDIG DENKEN
Het zoeken naar de oplossing van zuiver wiskundige problemen heeft de mensheid altijd gefascineerd (de
drie grote problemen uit de klassieke oudheid, de paradoxen van Zeno, het vierkleurenprobleem, de laatste
stelling van Fermat , …). De geschiedenis van de wiskunde kan de wiskundelessen op een concrete manier
illustreren.
De Vlaamse portaalsite voor wiskunde : www.wiskunde.nu
Luc GHEYSENS en Roger VANNIEUWENHUYZE
Pedagogische begeleiders wiskunde