PowerPoint-presentatie - Michael Groeneweg (@DrMike68)
advertisement
Zorgpad functionele obstipatie e/o fecesincontinentie ZORGPAD IN DE PRAKTIJK Michael Groeneweg, kinderarts MDL Maasstad Ziekenhuis Rotterdam Waarom een zorgpad voor functionele obstipatie e/o fecesincontinentie ? Functionele obstipatie en fecesincontinentie HOE GROOT is het probleem ? Consulten voor functionele obstipatie • 5 % van de consulten bij de algemeen kinderarts • 25 % van de consulten bij een kinderarts MDL Pre-school: Schattingen (JGZ): 25 - 37 % van de peuters Generation R*: 13 % in 3e levensjaar, 11% in 4e levensjaar Lagere school: Cijfers Nederland: 1:4 kinderen heeft een keer tijdens de lagere schoolcarrière last van moeizame stoelgang Fecesincontinentie: 1 – 4 %** *Driessen et al JPGN 2013;57: 768–774 ** Van der Wal JPGN 2005;40:345-48 Op de Poeppoli: Kinderen met functionele obstipatie en/of fecesincontinentie die multidisciplinair behandeld worden: 12 maanden na succesvolle behandeling heeft 50-60% een terugval Na 5 jaar heeft nog 40 % van de kinderen klachten Na 10 jaar heeft nog 20 % van de kinderen klachten • • • Van Everdingen et al Eur J Ped 2008 Pijpers et al JPGN 2010 Tabbers et al. JPGN 2014 Obstipatie e/o fecesincontinentie is een chronische aandoening de behandeling moet beter kunnen laten we niet te vroeg juichen ACE darmresectie/stoma TES en SNS new drugs darmspoelen TAI laxeren, desimpactie, klysma’s uitleg, demystificatie, toilettraining, coaching/begeleiding ouders en kind, screening psych soc co-morbiditeit BEHANDELING is Step Up Looking down at our pyramide… back to the Basi(c)s ? Pagina 10 TURN AROUND OUR PYRAMIDE.. uitleg, demystificatie, toilettraining, coaching/begeleiding ouders en kind, screening psych soc co-morbiditeit Nog beter worden in de Basis ZORGPAD = zorg verbeteren Multidisciplinaire behandeling van functionele obstipatie en fecesincontinentie ONDER DE LOEP • • • • • • Verwijsstructuur (wie verwijst wanneer en waar naartoe ?) Welk aanvullend onderzoek is geïndiceerd en wanneer ? Behandeling (welke disciplines, protocollen ?) Evaluatie van succes van behandeling (wanneer en hoe ?) Wat is Evidence-Based ? Wat is Best Practice ? Toenemende belangstelling voor Zorgpaden.. Wat is dat dan, zo’n zorgpad ? nkp.be Definitie zorgpad Een zorgpad/klinisch pad is een complexe interventie om de gemeenschappelijke besluitvorming en organisatie van zorgprocessen te verwezenlijken voor een specifieke groep van patiënten gedurende een gedefinieerd tijdskader. Het streefdoel van een zorgpad is de kwaliteit van zorg, over de grenzen van een organisatie heen te verbeteren door het verbeteren van “risk-adjusted” resultaten, het bevorderen van patiëntveiligheid, het verhogen van de patiënttevredenheid en het optimaliseren van het middelengebruik E-P-A, 2006 Vanhaecht, De Witte, Sermeus 2007 Eigenschappen van een zorgpad • Een expliciete vermelding van de doelen en de sleutelinterventies gebaseerd op evidence, best practice en patiëntverwachtingen en kenmerken • Het faciliteren van de communicatie tussen teamleden en met patiënten en hun familie • Het coördineren van het zorgproces door het coördineren van de rollen en de opeenvolging van de activiteiten van het multidisciplinaire team, de patiënten en hun familie • Het documenteren, vervolgen en evalueren van afwijkingen en resultaten • Het identificeren van de verantwoorde middelen. E-P-A, 2006 Vanhaecht, De Witte, Sermeus 2007 Zorg verbeteren = 2 werelden samenbrengen ORGANISATIE & ONTWERP Optimaal I N H O U D Suboptimaal Optimaal optimale inhoud optimaal georganiseerd optimale inhoud sub-optimaal georganiseerd Suboptimaal sub-optimale inhoud optimaal georganiseerd sub-optimale inhoud sub-optimaal georganiseerd bron: LIGB-KULeuven/Netwerk Klinische Paden Zorg verbeteren = 2 werelden samenbrengen ORGANISATIE & ONTWERP Optimaal I N H O U D Suboptimaal Optimaal Suboptimaal bron: LIGB-KULeuven/Netwerk Klinische Paden Ontwikkeling en implementatie zorgpad 7 fasen model voor ontwikkeling, implementatie, evaluatie en continue follow-up van een zorgpad Fase 7: Continue opvolging Fase 6: Evaluatie van het zorgpad Fase 5: Implementatie van het zorgpad Fase 4: Ontwikkeling van het zorgpad Fase 3: Diagnosestelling & objectivering (“as-is”) Fase 2: Projectmanagement fase (voorbereidingsfase) Fase 1: Screening: Nagaan of zorgpad geschikte tool is Vanhaecht K, Van Gerven E, Deneckere S, Lodewijckx C, Panella M, Vleugels A, Sermeus W. 7 fasenmodel voor de ontwikkeling, implementatie, evaluatie en continue opvolging van zorgpaden. Tijdschr. voor Geneeskunde, 67, nr. 10, 2011 Demingcirkel Fase 1: screeningsfase Is zorgpadontwikkeling de juiste methode ? Is er behoefte aan evaluatie en standaardisatie van de huidige multidisciplinaire zorg voor kinderen met functionele obstipatie e/o fecesincontinentie ? ZIE PYRAMIDE - wie is EIGENAAR van het zorgpad: Nederlandse Vereniging voor Continentie bij Kinderen (NVCK) - is zorgpad de juiste tool om knelpunten weg te werken ? zijn de teamleden veranderingsbereid ? Zorgpad Ontwikkeling + Netwerk van Defecatie Expertise Centra ingericht in Nederland Behoefte aan inzicht in Best Practice van functionele obstipatie e/o fecesincontinentie Coloplast faciliteert, maar heeft geen inhoudelijke inbreng in de Zorgpadontwikkeling Ontwikkeling zorgpad onder auspiciën van: TURN AROUND OUR PYRAMIDE.. uitleg, demystificatie, toilettraining, coaching/begeleiding ouders en kind, screening psych soc co-morbiditeit Nog beter worden in de Basis Fase 2 Projectmanagementfase Opzet projectstructuur - Afbakenen van het zorgpad: • kinderen 0 – 18 jaar: • vanaf moment van verwijzing naar Poeppoli tot moment van ontslag (behandeling succesvol) - Samenstelling Kernteam - Projectplanning: op landelijk niveau de inhoud van het zorgpad vastleggen. Hierna vindt implementatie op locaal niveau plaats. Ontwikkeling landelijk zorgpad Ontwikkeling eerste concept landelijk zorgpad in werkgroep • werksessie • commentaarronde Commentaarronde alle DEC-leden • enkele discussiepunten Netwerkmeeting (17 mei 2016) • toelichting op concept zorgpaden • bespreken conceptversie landelijk zorgpad • afspraken over deelname en aanmelding • samenstellen expertgroep Zorgpad functionele obstipatie en fecesincontinentie WORK IN PROGRESS… Doelgroep Kinderen van 0 - 18 jaar met functionele obstipatie en/of fecesincontinentie vanaf het moment van aanmelding tot het moment van afsluiten van de behandeling. Verwijzing naar een DEC kan plaatsvinden via de huisarts, de jeugdarts of de kinderarts. Kinderen worden in behandeling genomen indien er onvoldoende resultaat is op een behandeltraject ingezet bij de huisarts/jeugdarts/kinderarts. Multidisciplinaire team Het kernteam voor de behandeling van kinderen met functionele obstipatie bestaat minimaal uit: • een kinderarts • een verpleegkundig specialist en/of continentietherapeut/-verpleegkundige • hieraan kunnen, afhankelijk van de klachten en bij specifieke vragen een kinderarts MDL, een kinderchirurg, een kinderbekkentherapeut, een pedagogisch medewerker, een psycholoog/orthopedagoog, een maatschappelijk werkende, een diëtist en een thuiszorgverpleegkundige worden toegevoegd. Indien zij geen lid zijn van het kernteam worden ze op indicatie ingeschakeld Procesindicatoren Bij 90 % van de patiënten is de toegangstijd van aanmelding tot eerste polikliniekbezoek maximaal 6 weken. Bij 95 % van de doorlooptijd van eerste polikliniekbezoek tot werkdiagnose maximaal 6 weken. Het percentage correcte verwijzingen door de huisarts is minimaal 90%. Service indicatoren 80 % van de patiënten is tevredenheid over het resultaat van de behandeling. Financiële indicatoren Een DEC heeft inzicht in het aantal patiënten dat op jaarbasis behandeld wordt. Een DEC behandelt minimaal ? patiënten op jaarbasis. Een DEC heeft inzicht in de financiering en kosten van de behandeling van de individuele patiënt. Structuurindicator Een DEC weet welke expertise (aangeboren, functioneel, neurogeen) er in andere centra aanwezig is Praktische werkzaamheden Vragenlijst opsturen Algemeen lichamelijk onderzoek Aanvullende onderzoek bij rode vlag(gen) Opstellen eerste werkdiagnose en behandelplan De hoofdbehandelaar stelt een eerste werkdiagnose en behandelplan op. Afstemmen werkdiagnose en behandelplan met de patiënt en ouders/verzorgers De werkdiagnose en het behandelplan worden afgestemd met de patiënt en ouders/verzorgers. Uitvoeren behandelplan Medicatie Desimpactie Start of onderhoudsmedicatie (laxantia) Educatie Uitleg medicatie Hoe werkt de poepfabriek Poephouding Vervolg uitvoeren behandelplan 0 – 6 weken Continueren voorlichting en instructie Bereikbaar blijven voor de patiënt en ouders/verzorgers bij vragen Tussenevaluatie Afhankelijk van de klachten en de gekozen therapie vindt een tussenevaluatie plaats. Wanneer tijdens de behandeling zaken veranderen, wordt het behandelplan geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Op geleide van de klachten en in overleg met de patiënt en ouders/verzorgers wordt bekeken of en wanneer de behandeling kan worden afgebouwd. Het team blijft bereikbaar voor de patiënt en ouders/verzorgers bij vragen. Indien er onvoldoende vooruitgang wordt geboekt wordt de patiënt opnieuw besproken in het MDO. Hierbij is het behandelteam aanwezig. Op indicatie kunnen de behandelingen worden ingezet, die passen binnen de kaders van het DEC. Afsluiten behandeling Indien binnen 120 dagen de klinische doelen zijn behaald wordt de behandeling afgesloten. Met de patiënt en ouders/verzorgers wordt afgesproken wat ze kunnen doen indien ze vragen hebben of terugval optreedt. Indien de behandeling na 120 dagen niet succesvol is vindt opnieuw een tussenevaluatie plaats en wordt de patiënt doorverwezen of verder behandeld buiten dit zorgpad . Fase 3: diagnosestellings- en objectiveringsfase Doelstelling Naar de huidige (zorg)situatie kijken vanuit 4 perspectieven: 4 perspectieven eigen organisatie en team visie van patiënt en familie Zorgpad beschikbare evidence en wetgeving partners in een andere lijn Fase 3 Op basis van het landelijk zorgpad hebben we een nulmeting ontwikkeld die de teams hebben uitgevoerd in de eigen setting. Deze nulmeting bestond uit 2 onderdelen: Vragenlijst op niveau Poeppoli/DEC Vragenlijst op patiëntniveau. Hiervoor hebben ze een willekeurige steekproef getrokken van 15 patiënten. De resultaten van deze nulmeting hebben we teruggekoppeld tijdens een landelijke netwerkmeeting in november 2016. Voorbeeld MEETFORMULIER Poeppoli/DEC Aantal kinderen van 0 -18 jaar met functionele obstipatie en/of fecesincontinentie behandeld in het DEC (in 2015) ……....... patiënten Het DEC beschikt over een multidisciplinair team dat verantwoordelijk is voor kinderen 0-18 met functionele obstipatie en/of fecesincontinentie Het kernteam voor de behandeling van kinderen met functionele Obstipatie en/of fecesincontinentie bestaat uit Ja Niet bekend Nee kinderarts verpleegkundig specialist continentie verpleegkundige kinderarts MDL kinderchirurg kinderbekkentherapeut pedagogisch medewerker psycholoog maatschappelijk werkende diëtist thuiszorgverpleegkundige (kinder)fysiotherapeut….. ….. Voorbeeld meetformulier op patientniveau Leeftijd kind Deze patiënt is verwezen naar het DEC door ……jaar ……. maanden Huisarts Kinderarts arts JGZ ……………. Deze patiënt is tijdig en correct verwezen (er was onvoldoende resultaat op een traject ingezet door huisarts of jeugdarts) Anders, namelijk…………………………………… Ja Nee Ja Nee Ja Nee Ja Nee Met deze patiënt is gezamenlijk een realistisch en haalbaar behandelplan opgesteld De doelen van deze patiënt zijn behaald: De patient heeft drie keer per week ontlasting De patient is klachtenvrij Ja Nee De patient heeft geen ontlastingsverlies Ja Nee Ouders/verzorgers zijn op de hoogte van de behandeling van obstipatie en fecesincontinentie, kennen de achtergronden en kunnen dit inpassen in het dagelijks leven van hun kind Ja Nee De patiënt/ouders/verzorgers weten wat te doen bij terugval: hiervoor zijn zij voldoende geïnformeerd en hebben zij kennis van medicatie Fase 4: Ontwikkelingsfase Deze is tweeledig: Met het landelijk zorgpad in de hand en de resultaten uit fase 3 zijn de deelnemende DEC’s aan de slag gegaan met de ontwikkeling van een zorgpad voor de eigen setting. In het lokale zorgpad wordt naast - de inhoud van het zorgpad (sleutelinterventies) - organisatie van het zorgpad in de eigen setting vastgelegd Wie doet wat op welk moment ? Verschillen tussen Poeppoli’s/DECs benoemen Verder is ook gekeken welke onderwerpen het netwerk nog op landelijk niveau wil aanpakken: voorbeeld: uniformeren van de entry vragenlijst. Expertgroep Zorgpadontwikkeling 1 Deventer Ziekenhuis Jenneke Homan-van der Veen Jolanda Kreileman Amsterdam Marc Benninga 2 AMC Heleen Voogt Rotterdam Michael Groeneweg 3 Maasstad Ziekenhuis Marjolijn Landman Rotterdam Pim Sloots 4 Erasmus MC Thalia Hummel 5 Medisch Spectrum Twente Enschede 6 Amphia Ziekenhuis Deventer Breda Annelies van der Kolk Herbert van Wering Yvonne Roselle kinderarts MDL verpleegkundige kinderarts MDL verpleegkundig consulent kinderarts MDL verpleegkundig specialist kinderchirurg kinderarts verpleegkundig specialist kinderarts MDL urotherapeute Fase 5: implementatiefase: Invoeren zorgpad, uittesten en implementeren voor dagelijks gebruik Nadat het lokale zorgpad uitgetest en geïmplementeerd is zal in de afzonderlijke Poeppoli’s/DEC’s een grondige evaluatie van het pad plaatsvinden = fase 6: evaluatiefase Op basis van deze evaluatie zal het landelijk zorgpad verder ontwikkeld of bijgesteld worden. Ook zullen de DEC’s een plan voor borging maken = fase 7: continue opvolging Met NVCK en NVK zal wordt besproken hoe het landelijk zorgpad op nationaal niveau verder ontwikkeld en geborgd kan worden. TURN AROUND OUR PYRAMIDE.. uitleg, demystificatie, toilettraining, coaching/begeleiding ouders en kind, screening psych soc co-morbiditeit nog beter worden in de Basis optimale zorg voor het kind met functionele obstipatie e/o fecesincontinentie
