- Scholieren.com

3.2 Oorlog en revolutie blz 64 en 65
De keizer van Oostenrijk-Hongarije kreeg van het Duitse rijk een blanco cheque. Hij mocht
Servië aanpakken vanwege de moordaanslag op de kroonprins Een blanco cheque is letterlijk
een cheque waarop enkel een handtekening van de bevoegde rekeninghouder staat en verder alles
blanco is gelaten. De begunstigde en het bedrag kunnen dus door een kwaadwillige naderhand
worden ingevuld waarna de cheque meteen geïnd kan worden, dus Duitsland zei eigenlijk dat
Oostenrijk-Hongarije Servië aan mocht pakken en dat Duitsland hun sowieso steunde. Kaiser
Wilhelm 2 wist dat dit ook oorlog met Rusland inhield en dat Frankrijk dan ook zou helpen.
Generaal Von Schlieffen had een strategisch plan bedacht. Als Rusland en Frankrijk tegelijk
Duitsland zouden aanvallen, dan was er spraken geweest van een tweefrontenoorlog. Duitsland zou
dan zwak staan, want ze zouden dan de troepen moeten verdelen aan 2 kanten. Volgens het
Von Schlieffenplan zou Duitsland eerst Frankrijk moeten aanvallen en verslaan om daarna aan het
oostfront Rusland aan te pakken. Het plan mislukte omdat:
1. Strijd tegen Frankrijk te lang duurde.
2. Engelse vochten mee aan de oorlog.
3. De Russen waren sneller bij de Duitsers dan gedacht.
Op 1 augustus 1914, de dag van de Russische oorlogsverklaring aan Duitsland, trokken
Russische troepen Oost-Pruisen al binnen. De Russische mobilisatie was sneller verlopen dan de
Duitsers hadden gedacht. Mobilisatie is het onder de wapenen roepen van het leger. Binnen enkele
weken leden de Russen bij Tannenberg (Oost-Pruisen) en de Masurische Meren gigantische
verliezen. Bijna een miljoen Russische doden en evenveel krijgsgevangenen. In de nacht van
4 op 5 augustus brachten Duitse treinen met reusachtige kanonnen over de Belgische grens.
Het ene na het andere fort langs de Maas werd in puin geschoten. Daarna trokken de
Duitsers door de Maasvallei, Wallonië en Noord-Frankrijk op naar Parijs. De Belgen hielden
echter stand en bovendien verklaarde Engeland meteen na de Duitse inval de oorlog.
Engeland had de neutraliteit van België gegarandeerd en havenstad Antwerpen mocht niet
in handen van Duitsland vallen. De strijd aan het oostfront, de inmenging van Engelse
troepen en het verzet van de Belgen vertraagden de Duitse opmars ernstig. De Franse
generaal Joffre zette de tegenaanval in aan de Noord-Franse rivier de Marne en de rivier de
ijzer in zuidwest België. Het Von Schlieffenplan was mislukt en Duitsland zat toch met de zo
gevreesde tweefrontenoorlog. De Duitse troepen groeven zich in om de behaalde terreinwinst
te verdedigen. Spoedig slingerde zich een lange reeks Duitse en geallieerde loopgraven van
de Belgische kust tot aan de Zwitserse grens. Op sommige plaatsen waren ze drie linies dik,
door prikkeldraad beschermd tegen de aanvallers, met tussenliggende verbindingsgangen,
ondergrondse hospitalen, munitieopslagplaatsen en soldaten in de modder. Dook je op uit je
loopgraaf, dan liep je in de kogelregen uit de mitrailleurs. Achter je hoorde je het gebulder
van de eigen lange afstandskanonnen, die over de linies heen de tegenstanders murw
beukten. Pogingen om de impasse te doorbreken kostten honderdduizenden doden en
leverden nauwelijks terreinwinst op. In 1916 belegerden de Duitsers zes maanden lang
vergeefs de vestingsstad Verdun. Kort daarna sneuvelden 1.100.000 soldaten in de vier
maanden durende slag aan de Somme. Op zee was de Engelse marine de baas en Duitsland
werd compleet afgesloten van zee. Op hun beurt torpeerden Duitse onderzeeërs overal
geallieerde landen tekorten aan voedingsmiddelen en grondstoffen. De Engelsen ontwierpen
de tank tegen prikkeldraadversperringen en mitrailleursnesten. Vliegtuigen en zeppelins
voerden verkenningsvluchten en primitieve bombardementen uit. Op 22 april 1915 stierven de
eerste Franse soldaten aan mosterdgas. Het bleek een onbetrouwbaar wapen. Draaide de wind dan
dreef het naar je eigen linies. Het ene moderne wapen, de mitrailleur zorgden dus voor
stagnatie aan het front, de andere waren niet voldoende ontwikkeld voor een doorbraak. In
Rusland regeerde de autocratische tsaar Nicolaas ll met harde hand. Een autocratie is een
regeringsvorm waarbij ongelimiteerde macht wordt uitgeoefend door één persoon. Tsaar is de keizer
van Rusland. De Doema was het Russische parlement in 1905, maar de Doema had weinig te
vertellen. Door de opmars van de Duitsers ging er veel landbouwgrond verloren en er
ontstonden voedseltekorten. In februari 1917 kwam de bevolking tot opstand. De
Februarirevolutie brak uit. De Februarirevolutie is een revolutie in Rusland tegen het tsarenregime
in februari 1917. Tsaar Nicolaas ll werd afgezet en er kwam een voorlopige regering
“voorlopig”, want eerst moeten er verkiezingen komen. De voorlopige regering zette de oorlog
voort. Revolutionairen riepen de Russen op door te zetten met de revolutie. In de zomer van
1917 verlieten nog meer Russische soldaten het front. In 1917 vonden Lenin en Trotski
(revolutioneren) dat het land rijp was voor de communistische revolutie. Door de Oktoberrevolutie
kwamen de communisten aan de macht. De Oktoberrevolutie is communistische revolutie tegen
de voorlopige regering van Rusland in oktober 1917. De dertien ministers van de voorlopige
regering werden gearresteerd. Alleen minister-president Kerenski wist te ontkomen. In maart
1918 sloot Lenin met de Duitsers de vrede van brest-litovsk. Rusland verloor veel grondgebied
waaronder de Oekraïne en de Baltische staten.