Hersenfuncties en kwaliteit van leven Martin Klein Klinisch neuropsycholoog VUmc Amsterdam Kosten behandeling hersentumor KOSTEN DIRECT - Diagnose Behandeling Revalidatie Verpleeghuis INDIRECT -Verlies productiviteit van individu -Familie betrokken bij zorg ONMEETBAAR - Belasting familie samenhangend met psychosociale aspecten van tumor Meten effecten behandeling I Historisch: Zoals de behandelaar het ziet: Primair: overall survival Secundair: progressie-vrije overleving Parameters van ziekte i.e. surrogaat eindpunten: MRI, rCBV, PET Karnofsky, Barthel MRI T2 rCBV FET PET Meten effecten behandeling II Tegenwoordig - Secundair/tertiair: Zoals de patient het ziet/beleeft Patient reported outcomes (kwaliteit van leven, depressie, vermoeidheid) Cognitief functioneren Uitdaging: balanceren tussen OS met toxische effecten (neurologische symptomen, functionele onafhankelijkheid, CF, KvL) Hersenfunctie bij hersentumoren Chirurgie Radiotherapie Hersenfunctie Hersentumor Chemo Corticosteroiden Epilepsie AED Vermoeidheid, depressie Hormonale veranderingen, Slaapproblemen … alle andere hersenaandoeningen, algemene ziektes, intoxicaties, genetische gevoeligheden, enz. Tumorlocatie & stemming Frontaal / Pariëtaal: Angst Prikkelbaarheid Vermoeidheid Frontaal / Somatosensorisch: Onverschilligheid Euforie Het goede nieuws: Neuroplasticiteit • Het vermogen van de hersenen om te leren en te herstellen van schade Neuroplasticiteit bevorderen Wees fysiek actief Wees sociaal actief Neem een nieuwe hobby Puzzels, bordspellen en kaartspellen Bezoek musea, dierentuinen, en historische plekken Verminder stress Slaap Doe iets aan depressieve gevoelens Internet-interventie voor behandeling van depressie kopzorgen Depressie komt vaak voor bij glioompatiënten (15-40%) Ondergediagnosticeerd, onderbehandeld en patiënten zoeken zelf ook weinig hulp Belangrijk voor lichamelijke én geestelijke gezondheid van patiënt en partner Doelen van de studie 1) Vaststellen of internettherapie effectief is in het verminderen van depressieve klachten 2) Vaststellen of de internettherapie effectief is in het verbeteren van de kwaliteit van leven van zowel patiënt als partner Opbouw van de cursus Les 1: belangrijke dingen, zorgen en problemen Les 2: belangrijke, oplosbare problemen Les 3: onbelangrijke problemen Les 4: belangrijke, onoplosbare problemen Les 5: plan voor de toekomst Dank voor uw aandacht [email protected]