pico-stagebegeleiding

DEONTOLOGIE
Inleiding
Voor ODiCe werken heeft zo zijn consequenties. Ieder personeelslid moet zich
immers aan een aantal deontologische regels houden. Deze regels bepalen ons
gedrag tijdens de werkuren en tot op zekere hoogte ook daarbuiten. In het verleden
ging het om een aantal ongeschreven regels. Deze ongeschreven regels worden nu
neergeschreven in een deontologische code.
Deze deontologische code komt niet uit het niets gevallen. Voor de grondprincipes
grijpt ODiCe terug naar een aantal zeer fundamentele teksten:

De universele verklaring van de Rechten van de Mens;

De Belgische wetgeving;

Het decreet inzake etnisch-culturele minderheden van 28 april 1998;

De doelstellingen en de missie van onze vzw1:
De vereniging heeft als doel:
1° een structurele bijdrage te leveren tot een volwaardige deelname van de
etnisch-culturele minderheden,
aan de samenleving om op die manier het
samenleven in diversiteit te bevorderen,
2° de rechten van de mens te verdedigen en uitingen van racisme en
vreemdelingenhaat te bestrijden.
De visie van de vereniging m.b.t. diversiteit.

De visietekst van ODiCe m.b.t. diversiteit in de samenleving 2
1. Algemeen

De ODiCe-medewerker werkt ten allen tijde binnen het wettelijk kader van de
Belgische staat.

De
ODiCe-medewerker
werkt
in
eerste
instantie
emanciperend
en
participatiebevorderend t.a.v. de etnisch-culturele minderheden (ECM). Hij 3 let
erop dat zijn werk niet wordt gebruikt voor doelstellingen die tegengesteld
hieraan zijn.
1
Zoals goedgekeurde op de Algemene Vergadering van 1 februari 2005
2
Zoals goedgekeurde door de Raad van Bestuur van 20 september 2005
3
In principe zouden we in deze tekst graag telkens over hij/zij en hem/haar praten, maar
de leesbaarheid van de tekst wordt hierdoor te sterk gehypothekeerd. Wij vragen onze
ongetwijfeld geëmancipeerde medewerkers (m/v) om hun begrip hiervoor.
1
D:\317519446.doc

De ODiCe-medewerker werkt in de eerste plaats als pleitbezorger4 voor de ECM
en hun verenigingen. Belangenbehartiging is in principe de taak van de
zelforganisaties.

Indien de medewerker in een situatie verkeert waarin hij oordeelt dat het
belangrijk is een stuk van de verantwoordelijkheid van de ECM of van een lid
ervan over te nemen dan moet hij eerst overleggen met zijn coördinator en/of
team en aangeven op welke grond hij van het bovenvermelde principe wil
afwijken. Indien door omstandigheden dergelijk voorafgaande overleg niet
mogelijk is, blijft er een meldingsplicht achteraf. Elke afwijkende houding moet
worden verantwoord naar de betrokkenen toe.

De ODiCe-medewerker oefent zijn beroep deskundig en professioneel uit. Dit
betekent o.a. dat hij zich vormt inzake de materie en evoluties relevant voor
zijn werkterrein. Het personeelslid krijgt hiertoe van de organisatie de nodige
opleidingskansen, maar
blijft ook zelf alert voor actuele evoluties op zijn
terrein. Hij maakt echter nooit misbruik van het uit zijn deskundigheid en/of
positie voortvloeiend overwicht voor persoonlijk voordeel of om zijn mening
door te drukken bij de betrokken ECM.

Om goed te kunnen functioneren moet de ODiCe-medewerker kunnen rekenen
op het vertrouwen van de ECM en andere partners. Indien de medewerker zich
in een situatie bevindt of acties onderneemt (hetzij binnen zijn professionele
activiteiten, hetzij daarbuiten) waardoor dit vertrouwen zou kunnen worden
geschaad dan dient hij dit te melden aan ODiCe via zijn leidinggevende.

De ODiCe-medewerker werkt samen met andere organisaties, voor zover zij
werken binnen het wettelijk kader en voor zover hun werking niet in strijd is
met de grondprincipes van ODiCe.

De ODiCe-medewerker werkt met andere woorden niet samen 5 met extreemrechtse en ondemocratische organisaties.

Vertrouwelijke gegevens over verenigingen en andere partners kunnen worden
besproken binnen ODiCe. Om zulke gegevens ook buiten ODiCe kenbaar te
maken
is
overleg
met
de
leidinggevende
vereist.
2. Houding t.a.v. de Etnisch-Culturele Minderheden en andere
hulpvragers
4
Pleitbezorging betekent dat ODiCe de ruimte creëert voor de ECM om op te komen voor de
eigen belangen. Belangenbehartiging is dan duidelijk een taak voor de georganiseerde ECM.
5
Dit betekent niet dat we confrontaties met extreem-rechtse en ondemocratische organisaties
op allerhande overlegfora uit de weg gaan. Het betekent wél dat ODiCe geen actieve
samenwerkingsinitiatieven met zulke organisaties aangaat.
2
D:\317519446.doc

De
ODiCe-medewerker
respecteert
de
(leden
van)
de
ECM
en
erkent
ondubbelzinnig hun eigen verantwoordelijkheid en keuze van handelen.

De ODiCe-medewerker onderhoudt een professionele relatie met de ECM. Dit
houdt onder andere in dat hij steeds handelt in overleg met de ECM (collectief
of op individuele basis, naar gelang de werkopdracht). Eventuele afwijkingen
hierop worden besproken op team -of coördinatieniveau en nadien naar de
betrokkenen toe verantwoord. Enkel in gevallen van heirkracht kan van dit
overleg worden afgeweken.

De ODiCe-medewerker heeft geheimhoudingsplicht over datgene wat hij door
zijn functie aan persoonlijke informatie inwint over andere personeelsleden.
Deze wordt niet opgeheven door toestemming van het betrokken individu alleen.
De geheimhoudingsplicht dient immers ook het algemeen belang en het belang
van de functie waarin de medewerker zich bevindt. Daarvan afwijken kan
alleen in overleg met de leidinggevende.

De ODiCe-medewerker verzamelt enkel die gegevens die relevant zijn voor de
werkopdracht.

De gegevens over een individu zijn niet toegankelijk voor anderen dan de
betrokken ODiCe-medewerker en de persoon in kwestie. Indien dit in het
belang van de betrokken persoon nodig wordt geacht én op voorwaarde dat deze
het hiermee eens is, kunnen ook andere ODiCe-collega’s betrokken worden bij
de hulpvraag en beschikken over de gegevens. De geheimhoudingsplicht geldt
dan ook automatisch voor hen.

Deze richtlijnen gelden ook wanneer het betrokken individu minderjarig is.

Basisgegevens m.b.t. hulpverlening worden geregistreerd en voor verwerking ter
beschikking gehouden. Deze gegevens mogen enkel geconsulteerd worden door
andere medewerkers in opdracht van de leidinggevende.

Persoonsgegevens worden eerlijk, nauwkeurig en rechtmatig verworven en
opgetekend.

Het individu heeft steeds inzagerecht in de geregistreerde gegevens betreffende
zijn persoon en kan eisen dat gegevens worden aangepast of verwijderd.

De ODiCe-medewerker kan hulpverlening of samenwerking 6 niet weigeren op
basis van etnische herkomst, geslacht, seksuele voorkeur, religieuze of politieke
overtuiging of verblijfsstatuut. Hij vertoont t.a.v. iedereen een gelijke bereidheid
tot het aangaan van een professionele relatie.

Indien het aangaan van een professionele relatie niet mogelijk is of indien de
medewerker niet kan ingaan op een hulpvraag van een (lid van) de ECM, dan
bespreekt hij dit met de leidinggevende, zodat een oplossing kan worden
6
Uiteraard blijft de reeds genoteerde beperking voor extreemrechtse en ondemocratische
organisaties ook hier geldig.
3
D:\317519446.doc
gevonden. Aanleidingen hiertoe kunnen zijn: afwijking van de doelstellingen
en het beleid van de organisatie, professionaliteit en deskundigheid van de
medewerker, persoonlijke ethiek. Deze keuze wordt steeds toegelicht aan de
betrokkene.

De geheimhoudingsplicht is ondergeschikt aan de meldingsplicht wanneer de
lichamelijke of morele integriteit van een individu op het spel staat.
3. Houding t.a.v. derden

ODiCe werkt mee aan de opdracht van ODiCe door te voorzien in een
permanente interactie met beleidsverantwoordelijken.

De ODiCe-medewerker is bereid tot compromissen, behalve over de essentie van
onze opdracht. Hij is alert voor chantage.

De ODiCe-medewerker informeert (het lid van) de ECM over de aard, inhoud
en gevolgen van zulke samenwerkingsverbanden.

DE ODiCe-medewerker is permanent alert voor het interculturaliseren van alle
diensten en instellingen, onder meer door deze organisaties te stimuleren tot
positieve actie in hun personeelsbeleid.

Op elk overlegmoment waarop ODiCe-personeelslid aanwezig is treedt hij actief
en ondubbelzinnig op wanneer respect en/of waardigheid van de minderheden
met de voeten worden getreden.

Ook in de vrije tijd wordt van de ODiCe-medewerkers verwacht dat zij getuigen
van voldoende engagement en persoonlijke ethiek om in te grijpen bij uitingen
van racisme en om inbreuken op de wet op het racisme te melden.

Contacten met de pers zijn delicaat en bepalen in belangrijke mate het gezicht
van onze organisatie. Zij dragen ook in belangrijke mate bij tot een positieve
beeldvorming.
ODiCe-medewerkers
overleggen
steeds
met
de
algemene
coördinator alvorens de pers te woord wordt gestaan.

Indien de ODiCe-medewerker benaderd wordt in verband met een klacht over
ODiCe, dan verwijst hij de betrokkene naar de bestaande klachtenprocedure.
4. Houding t.a.v. de organisatie

De
ODiCe-medewerker
aanvaardt
de
missie,
de
doelstellingen
en
de
meerjarenplanning van de organisatie waaraan hij zich verbindt als het kader
van zijn beroepsuitoefening. Deze verbintenis begrenst het arbeidsterrein van de
medewerker.

De ODiCe-medewerker is loyaal ten opzichte van de organisatie. Dit betekent
dat hij de beslissingen van de organisatie naar buiten toe verdedigt. Hij
4
D:\317519446.doc
verbindt zich ertoe mogelijke conflicten op het gebied van zijn loyauteit te
melden en te bespreken met de leidinggevende.

De
ODiCe-medewerker
organisatie
door
zorgt
ervoor
oneigenlijk
geen
gebruik
schade
van
de
te
berokkenen
middelen
aan
de
(materieel
en
immaterieel) van de organisatie.

Om
belangenvermenging
te
vermijden
meldt
de
ODiCe-medewerker
zijn
eventuele vrijwillige en/of professionele inzet binnen andere organisaties.

ODiCe-medewerkers die een politiek mandaat bekleden of nastreven kunnen
dit niet doen op een werkterrein dat verbonden is aan de functie. Indien de
functie het lokale overschrijdt kan een combinatie van die functie niet met een
politiek mandaat, Zo kan een medewerker met een centrale opdracht ODiCe
niet vertegenwoordigen in de gemeente waar hij een politiek mandaat uitoefent.
Hij kan daar alleen zijn politiek mandaat opnemen.

De ODiCe-medewerker legt, gegeven de verantwoordelijkheden horend tot zijn
functie, verantwoording af aan zijn leidinggevenden omtrent de wijze waarop
hij zijn taak vervult.

De
ODiCe-medewerker
stelt
zijn
eigen
opvattingen
ten
aanzien
van
de
organisatie ter discussie.

Het personeelslid maakt gebruik van de instrumenten en structuren binnen
ODiCe om knelpunten aangaande de werking te bespreken en om voorstellen te
formuleren.
5. Houding t.a.v. collega’s

De ODiCe-medewerker stelt zijn deskundigheid ten dienste van collega’s. Hij
zorgt ervoor dat relevante informatie wordt doorgegeven aan zijn collega’s.

De ODiCe-medewerker stelt zijn eigen opvattingen ten aanzien van zijn
collega’s ter discussie. Dit betekent dat hij eventuele wrevels in eerste instantie
bespreekt
met
de
betrokken
collega
en
indien
nodig
daarna
met
de
leidinggevende.

De ODiCe-medewerker is collegiaal ten opzichte van de andere medewerkers.
Hij stelt zich hulpvaardig op en zorgt ervoor hen op geen enkele manier
professionele of persoonlijke schade te berokkenen. Dit betekent onder andere
dat hij zijn collega’s naar buiten toe nooit afvalt.
5
D:\317519446.doc