Presentatie zorgvernieuwingsproject medicatieverificatie

Zorgvernieuwingsproject medicatieverificatie
bij opname van patiënten met hartfalen
door ziekenhuisapotheek en verpleegafdeling
Henri van de Wetering1, Barbara Draaijer2, Maaike Brons3, Judith Bosman2, André Wieringa2
1Coördinator R&D zorggroep Hart & Longen, Isala Klinieken, Zwolle
2 Klinische Farmacie, Isala Klinieken, Zwolle
3 Verpleegkundige afd. Cardiologie, Isala Klinieken, Zwolle
Inleiding:
Uit onderzoeken is gebleken dat bij opname van
patiënten in het ziekenhuis veel discrepanties
bestaan tussen de werkelijke thuismedicatie
(volgens de patiënt) en de medicatie die gegeven
wordt in het ziekenhuis. In 45% van de gevallen
worden deze als ernstig geclassificeerd.[1]
Patiënten met chronisch hartfalen gebruiken veel
geneesmiddelen, worden frequent opgenomen in
het ziekenhuis en hebben een hoge turn-over in de
medicatie. Daarom heeft met name deze
patiëntengroep een hoog risico op het ontstaan van
discrepanties in medicatie.[2]
In dit zorgvernieuwingsproject is onderzocht of het
aantal discrepanties kan worden verminderd als een
apothekers assistente d.m.v. een
gesprek het daadwerkelijk
medicatiegebruik bij opname in
kaart brengt. Hierdoor zal de
farmaceutische patiëntenzorg en
medicatieveiligheid bij hartfalenpatiënten verder geoptimaliseerd
worden.
Methode:
Bij opgenomen patiënten met hartfalen is
onderzocht of er discrepanties zijn nadat de
verpleegkundige en arts(-assistent) de medicatie
in kaart hadden gebracht in de periode van
oktober 2008 tot en met april 2009.
De apothekersassistent vraagt medicatiegegevens
op bij de openbare apotheek en verifieert deze
gegevens met de patiënt, evenals gebruik van
drogisterij middelen, fytotherapie en allergieën.
Het aantal discrepanties is in kaart gebracht en
besproken met de arts(-assistent) met de intentie
deze aan te passen.
Figuur 1: Apothekersassistent in gesprek met patiënt
over daadwerkelijk gebruik van medicatie
Resultaten:
Bij 111 patiënten is de medicatie geverifieerd, waarbij
bij 14 (12,6%) de medicatie overeenkwam.
Gemiddeld werd 1,3 discrepanties per patiënt
gevonden, waarbij zowel teveel, te weinig of een
verkeerde dosering van geneesmiddelen werd
geconstateerd (zie tabel 1). Bij cardiologische
middelen werd 33 keer een verschil aangetoond.
Conclusie:
Deze aanpak toont dat goede medicatieverificatie door
de ziekenhuisapotheek zorgt voor verbeterde
farmaceutische patiëntenzorg en medicatieveiligheid
bij patiënten met hartfalen.
Om discrepanties zo spoedig mogelijk op te sporen
wordt nu op de spoedeisende hulp de medicatie al in
kaart gebracht door de apothekers assistente.
Ziekenhuisbrede invoering van deze methode zal
bijdragen aan een sterk verbeterde patiëntveiligheid.
Aantal patiënten
111
Gemiddeld aantal geneesmiddelen per patiënt bij opname
7,8
Gemiddeld aantal geneesmiddelen per patiënt bij opname na verificatie
apothekersassistent
8,2
Aantal patiënten waarbij gegevens exact overeenkomt (%)
14 (12,6)
Totaal aantal discrepanties (gem. per patiënt)
147 (1,3)
Discrepanties in aantal geneesmiddelen totaal
89
23
teveel geneesmiddelen
66
te weinig geneesmiddelen
verkeerde dosering
58
aantal discrepanties cardiologische geneesmiddelen (%)
33
24
teveel cardiologische geneesmiddelen
9
te weinig cardiologische geneesmiddelen
Tabel 1: Gegevens over discrepanties bij opgenomen patiënten met hartfalen
Referenties
1. Gleason K.M., Jennifer M.G. Sullivan C. et al. Reconcliliation of discrepancies in medication histories and admission orders of newly hospitalised patients. Am J Health Syst Pharm. 2004;61:1689-95.
2. Coleman E.A., Smith J.D., Raha D et al. Posthospital medication discrepancies, prevalence’s and contributing factors. Arch Inetrn Med 2005; 165: 1842-1847.