lichtervelde tijdens de eerste wereldoorlog

LICHTERVELDE TIJDENS DE
EERSTE WERELDOORLOG
Voor de oorlog
LI_07
Er is veel volk op de dorpsplaats samengekomen en overal
hangen vlaggen. Niemand is aan het werken. Het is
waarschijnlijk zondag, en mooi weer. Beeld je deze foto in,
in kleur.
Kijk eens naar de meisjes. Hoe lopen ze
gekleed? Wat dragen ze boven hun rok?
Antwoord: Een schort
LI_08
Hier een foto van de Neerstraat in Lichtervelde.
- Stel dat je vandaag in deze straat
een foto neemt? Noem 3 dingen op
die vandaag anders zijn.
- Op deze foto zie je wel iemand
aan het werk. Zie je hem ook?
31 juli 1914: ten oorlog!
en roer: het is oorlog!
Op 31 juli 1914 staat de gemeente in rep dag al moeten alle
nde
Overal wordt erover gepraat. De volge worden in plaats
en
dienstplichtigen vertrekken. Jonge mann andere soldaat.
de
van bakker of slager van de ene dag op
weet voor hoelang.
Gepakt en gezakt vertrekken ze, niemand
- Een man staat op een ladder en werkt aan de goot.
sommige kinderen dragen klompen - jongens hebben grote petten op
Antwoorden: - Onder andere: de kinderen lopen gewoon op straat - er zijn geen auto’s
Op de vlucht voor de vijand
zig is, komen de eerste
be
en
ek
w
ie
dr
og
rl
oo
de
Wanneer
omliggende dorpen.
de
en
de
el
rv
te
ch
Li
in
e
to
vluchtelingen
... Ze vertellen
en
uv
Le
n,
le
he
ec
M
,
el
ss
ru
Ze komen uit B
maakt de mensen
et
H
s.
er
ts
ui
D
de
er
ov
vreselijke verhalen
bang.
Duitse verkenners
Samen met de eerst
vluchtelingen, worde
de eerste Duitse solden ook
gezien. Het zijn ula aten
verkenners te paardnen,
sommige plaatsen sa . Op
ze spoorlijnen en kn boteren
ippen
ze telegraaf- en
telefoondraden door
.
Legers marcheren voorbij
Begin oktober valt een regiment Engelse ruiterij Lichtervelde binnen.
Later komen ook de eerste troepen soldaten van het Belgisch leger
voorbij: zij komen van Antwerpen en trekken verder naar de IJzer.
Ook Franse soldaten trekken voorbij.
15 oktober 1914: Lichtervel
de bezet
Op 15 oktober wordt Lichte
rv
Verschillende families moe elde bezet door de Duitsers.
ten Duitse soldaten in huis
nemen.
19 oktober 1914: Schuwe Maandag
Vier dagen later beschieten Franse soldaten de Duitsers in de buurt van
Lichtervelde. De Duitsers denken dat het burgers zijn die hen beschieten
en nemen in de omringende dorpen wraak: ze plunderen huizen en stichten
brand. Er vallen ook burgerslachtoffers. De oorlog is nu echt begonnen.
Een dodelijke luchtaanval in 1915
Op 6 juni 1915 voeren de Britten een grootscheepse luchtaanval uit
op Lichtervelde. 7 inwoners komen om, waaronder ook kinderen.
LI_05
Michel Van Zieleghem stapt
vooraan in de lijkstoet.
LI_01
Klasgenootjes dragen de lijkkist van
hun vriendinnetje dat omgekomen
is tijdens de bombardementen.
LI_06
t dak is ingestort.
Vernield huis in de Beverenstraat. He
om puin te ruimen.
Links staan mannen klaar met schoppen
De kinderen kijken nieuwsgierig toe.
Gevechtstraining
Duitse soldaten oefenen in
de velden bij Lichtervelde, 1915.
Op de bovenste foto staan de
bevelhebbers de oefeningen te
bekijken. Op de onderste foto
zie je hoe ze met al hun materiaal
moeten lopen. Hoeveel kilo zou
de soldaat rechts op zijn rug
meedragen?
LI_02 en LI_03
LI_04
Heb je een idee wat deze soldaten hier aan het doen zijn?
Goed kijken... De ene leest een krant, de tweede trekt zijn
broek op, de derde zit gewoon neer en de vierde... Dit is
een veld-w.c.: een stok boven een greppel. En daar zaten
de soldaten gezellig samen op. Kinderen vonden dit toilet
zeer grappig. Als ze er de kans toe kregen, gingen ze
de soldaten bespieden. Of ze haalden kattenkwaad uit...
Bij Kinderen getuigen vind je he
t verhaal
van Maurits Decanq over de kwajo
ngensstreek die hij samen met
zijn broers uithaalde.
Russische krijgsgevangenen aan het werk
In 1916 zetten de Duitsers Russische krijgsgevangen aan het werk
in het dorp. Een jaar later leggen ze er een militair vliegveld aan.
Hoe oud waren
deze jongens?
Zijn ze familie
van elkaar?
Prosper:
Gentiel:
Joannes:
Leo:
Hieronymus:
LI_09
agedachtenis
Bidprentje ter n op 28 juli 1918
die
van 5 kinderen n oorlogstuig
ee
omkwamen toen naat?) ontplofte.
a
(een bom, een gr
De kleine Hieronymus was 9 jaar.
Joannes was 10 jaar en zijn broertje Leo 8 jaar.
Antwoord: Prosper was 11 jaar en zijn broertje Gentiel 6 jaar.
Oktober 1918: het einde van de oorlog
In oktober 1918 wordt Lichtervelde bevrijd.
De oorlog herdenken
Als je nog eens voorbij dit
monument komt, bekijk het
dan eens goed. Kijk naar
de namen die erop staan.
Misschien ken je wel
mensen met dezelfde naam?
LI_R05
Zoek het eens op!
1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo:
Misschien vind je de oplossing als je de foto’s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de
bibliotheek van je gemeente.
2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het
begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna?
Aantal inwoners vandaag:
Aantal inwoners rond 1910:
Aantal inwoners rond 1920;
Is het aanta inwoners van je gemeente
• afgenomen?
• toegenomen?
• gelijk gebleven?
3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto’s
op de kaart van je gemeente kan situeren.
1. Ga naar http://maps.google.be
2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld.
3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog,
omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt.
4. Kies dan ‘Satelliet’: zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin.
5.Druk de luchtfoto af.
6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto’s met straatnamen nu op je luchtfoto
te situeren.
Zelf aan de slag als fotoreporter!
Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee
en het album met oude foto’s van je gemeente.
­• Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto’s vindt.
• Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk,
maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen.
• Neem nu een foto.
• Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.