rumbeke tijdens de eerste wereldoorlog

RUMBEKE TIJDENS
DE EERSTE WERELDOORLOG
Voor de oorlog
RUM_02
de vooroorlogse
n
va
n
eie
ss
ka
de
er
ov
en
Koetsen en karr
loopt recht op de mooie,
at
ra
st
e
D
.
eg
nw
ee
st
se
ek
Rumbe
fiere kerktoren.
31 juli 1914: ten oorlog!
Op 31 juli 1914 staat Rumbeke in rep en roer: het is oorlog!
De noodklokken luiden, en iedereen staat op straat. De volgende
dag al moeten de dienstplichtigen vertrekken. Jonge mannen worden
in plaats van bakker of slager van de ene dag op de andere soldaat.
Gepakt en gezakt vertrekken ze de volgende dag aan het station.
Niemand weet voor hoe lang.
Op de vlucht voor de vijand
eerste vluchtelingen toe in en
de
en
m
ko
en
ek
w
ar
pa
n
ee
Na
men uit het oost
ko
Ze
.
en
nt
ee
m
ge
e
nd
ge
Rumbeke en de omlig
weken later volgt nog een
le
ke
En
.
nt
ba
ra
B
t
ui
,
nd
van het la
helse. Ze vertellen
ec
M
t
he
t
ui
n
ge
in
el
ht
uc
grote groep vl
maakt de mensen bang.
et
H
s.
er
ts
ui
D
de
er
ov
en
vreselijke verhal
Duitse verkenners
Kort daarna versch
de eerste Duitse soldijnen
Het zijn ulanen: veraten.
paard. Op sommige kenners te
saboteren ze spoorli plaatsen
knippen ze telegraaf-jnen of
telefoonlijnen door. en
Legers marcheren voorbij
Begin oktober trekken de eerste soldaten van het Belgisch leger
voorbij: zij komen van Antwerpen en stappen nu richting IJzer.
Enkele dagen later zien de mensen ook de Britse ruiterij passeren
en Franse dragonders te paard.
19 oktober 1914: Schuwe Maandag
Op 19 oktober beschieten Fr
an
buurt van Rumbeke. De D se soldaten de Duitsers in de
uits
die hen beschieten en nemen ers denken dat het burgers zijn
w
die dag om, en 60 huizen w raak. Dertien mensen komen
or
wolken zijn kilometers ver den in brand gestoken. De rookin de omtrek te zien.
Tijdens de oorlog
Vanaf dan wordt Rumbeke bezet gebied. Verschillende gezinnen
moeten onderdak bieden aan Duitse soldaten. De inwoners proberen
zo goed mogelijk samen te leven met de bezetters.
RUM_06
Rumbeeksesteenweg tijdens de
oorlog (1917). Voorlopig is er
nog weinig schade. Enkel een
hoektorentje is kapotgeschoten.
RUM_04
De Oekensestraat eind 1914.
Kinderen profiteren mee
van een Duitse veldkeuken
op het erf van een boerderij.
Ze komen met emmers en
kannen om ook nog wat mee
naar huis te kunnen nemen.
RUM_09
In de fabriek van Vandemoortele komen de
kinderen samen voor de gratis schoolsoep.
Vinden ze het leuk denk je?
Hoe kijken de jongens op
de eerste rijen?
RUM_10
De Duitse soldaten
houden van muziek.
Hier geven ze een
concert op het kerkplein
van Rumbeke, voor het
casino van de officiers.
Maar niet alleen voor
de officiers...
to,
Wie staat nog op de fo
behalve de soldaten?
Een groepje inwoners, waaronder ook kinderen.
Antwoord:
RUM_07
De foto is niet zo duidelijk, maar
hij toont de kerk van Beitem.
De Duitsers gebruiken deze kerk
om hun voorraden op te slaan.
Zie je de preekstoel?
En de tonnen? Wat zou
daarin zitten?
RUM_08
De Duitsers palmen natuurlijk
ook het kasteel van Rumbeke
in. Het wordt de tijdelijke
residentie van generaal von
Hügel. Hier poseren twee van
zijn officieren op hun paard
voor het kasteel.
Bombardementen
Op 28 maart 1918 wordt Rumbeke gebombardeerd door de Britten.
Oktober 1918: het einde van de oorlog
In oktober 1918 wordt Rumbeke bevrijd
.
RUM_01
De Rumbeeksesteenweg meteen na de oorlog, begin 1919.
Net voor de Duitsers wegvluchten, laten ze de kerk nog ontploffen
met dynamiet.
Na de wederopbouw
Zoals overal in de streek, beginnen de mensen na de oorlog het puin
te ruimen. Mensen die geen huis meer hebben, krijgen barakken om
in te wonen. Na een paar jaar worden de dorpen weer opgebouwd.
Voor een deel bouwen de mensen hun huizen en gebouwen opnieuw
zoals ze er uitzagen voor de oorlog. Maar ze maken ook vaak van
de gelegenheid gebruik om aanpassingen te doen.
RUM_03
ouw. De oorlogsschade
De Rumbeeksesteenweg na de wederopb
k een paar meter
is hersteld. Bij de wederopbouw is de ker
achteruit geplaatst.
Vergelijk deze foto met de eerste
,
van voor de oorlog. Staat de ker
k
nu meer naar rechts of naar links?
Antwoord: Naar links
Zoek het eens op!
1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo:
Misschien vind je de oplossing als je de foto’s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de
bibliotheek van je gemeente.
2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het
begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna?
Aantal inwoners vandaag:
Aantal inwoners rond 1910:
Aantal inwoners rond 1920;
Is het aanta inwoners van je gemeente
• afgenomen?
• toegenomen?
• gelijk gebleven?
3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto’s
op de kaart van je gemeente kan situeren.
1. Ga naar http://maps.google.be
2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld.
3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog,
omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt.
4. Kies dan ‘Satelliet’: zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin.
5.Druk de luchtfoto af.
6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto’s met straatnamen nu op je luchtfoto
te situeren.
Zelf aan de slag als fotoreporter!
Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee en het
album met oude foto’s van je gemeente.
­• Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto’s vindt.
• Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk,
maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen.
• Neem nu een foto.
• Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.