DADIZELE TIJDENS DE EERSTE WERELDOORLOG Voor de oorlog DAD_02 Dadizele, voor de oorlog. De kinderen wachten op de tram. Overal in de streek liepen tramlijnen. Maar de tram maakte plaats voor de auto. Ook de molen op de achtergrond is verdwenen. Wat is er nu op de plaats waar de kinderen staan? 31 juli 1914: ten oorlog! roer: het is oorlog! Op 31 juli 1914 staat Dadizele in rep en at op straat. De volgende dag De noodklokken luiden, en iedereen sta n. Jonge mannen worden al moeten alle dienstplichtigen vertrekke ene dag op de andere soldaat. in plaats van bakker of slager van de e dag aan het station, nd lge vo de ze n kke tre ver akt gez en t Gepak niemand weet voor hoe lang. Antwoord: Een parking September 1914: op de vlucht voor de vijand uchtelingen toe in Dadizele vl te rs ee de en m ko r be em In sept men uit het oosten van ko Ze . en nt ee m ge e nd ge en de omlig len,... Ze vertellen he ec M , en uv Le , el ss ru B het land, uit al gezien hebben. zij e di og rl oo de er ov en over de Duitsers, . Het maakt de mensen bang Duitse verkenners Kort daarna versch de eerste Duitse soldijnen Het zijn de ulanen: aten. verkenners te paard sommige plaatsen sa . Op ze spoorlijnen of kn boteren telegraaf- en telefooippen ze nlijnen door... Legers marcheren voorbij Begin oktober komen soldaten van het Belgisch leger voorbij. Later worden ook Britse en Franse soldaten gezien. Dadizele wordt bezet gebied Veel mensen van Dadizele vluchten weg van het front, naar het oosten van het land. Ze komen terecht in Balen en Herne. Wie achterblijft, leeft nu onder de Duitse bezetting. DAD_01 Parade op 25 februari 1915 voor de basiliek. De officieren schouwen de troepen van het 246° Infanterie Regiment. Keur ig met de pinhelm op, geweer in rijen van vijf, op de linkerschouder. Op de achtergrond, tegen de muur van “Gezusters Maertens Bakkerij Estam inet inwoners. Ook kinderen st ” zie je kijklustige aa géén “schooljongens”... Doo n te kijken. Nee, dg toen geen school meer was ewoon omdat er in Dadizele. DAD_03 Deze soldaten doen het rustig aan. Ze poseren voor een foto. Op het bordje staat: “Veldtocht 1914-1915. Aandenken. DadizeleKlephoek.” Het lijkt alsof ze een laatste herinnering willen bewaren aan Dadizele, voor ze terugkeren naar Duitsland. Ze wisten toen niet dat de oorlog nog drie jaar zou duren. Tel je even mee: - het aantal soldaten: - het aantal Rode Kruisarmbande n: - het aantal zichtbare pijpjes: - het aantal honden: Antwoord: 14 / 5 / 11 / 2 Gewonde soldaten in de kerk ebruiken De Duitsers g spitaal de kerk als veldhoso ldaten. voor de gewonde het station In de buurt van ote bouwen ze een gr opslagplaats. DAD_04 DAD_05 Even uitblazen Vier jaar oorlog wil niet zegg aan één stuk gevochten is. en dat er vier jaar In hebben de soldaten die in D rustige periodes ad zijn, duidelijk niet zoveel om izele ingekwartierd ha hoe ze zelf muziekinstrumen nden. Hier zie je te een harp van latten, cimba n hebben geknutseld: len van deksels... Om echte ‘ketelmuziek’ mee te maken. De bombardementen van 1917 In augustus 1917 wordt Dadizele heftig gebombardeerd. Grote delen van de dorpskern liggen hierna in puin. Op 15 oktober 1917 kregen de overgebleven Dadizelenaars het onverbiddelijke bevel van de Duitsers om te vertrekken. Oktober 1918: het einde van de oorlog In oktober 1918 wordt Dadizele bevrijd. De militaire begraafplaats van Dadizele DAD_R07 Naast het gemeentelijk kerkhof hebben de Britten een militaire begraafplaats aangelegd. Er liggen meer dan 1000 soldaten begraven. Ga er een kijkje nemen. Aan de rand van het kerkhof staat nog een bunker. Zoek het eens op! 1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo: Misschien vind je de oplossing als je de foto’s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de bibliotheek van je gemeente. 2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna? Aantal inwoners vandaag: Aantal inwoners rond 1910: Aantal inwoners rond 1920; Is het aanta inwoners van je gemeente • afgenomen? • toegenomen? • gelijk gebleven? 3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto’s op de kaart van je gemeente kan situeren. 1. Ga naar http://maps.google.be 2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld. 3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog, omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt. 4. Kies dan ‘Satelliet’: zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin. 5.Druk de luchtfoto af. 6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto’s met straatnamen nu op je luchtfoto te situeren. Zelf aan de slag als fotoreporter! Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee en het album met oude foto’s van je gemeente. ­• Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto’s vindt. • Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk, maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen. • Neem nu een foto. • Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.