izegem tijdens de eerste wereldoorlog

IZEGEM TIJDENS DE
EERSTE WERELDOORLOG
31 juli 1914: ten oorlog!
roer: het is oorlog! Overal
Op 31 juli 1914 staat de stad in rep en
allemaal op straat. De
wordt erover gepraat, de mensen staan
n vertrekken. Jonge mannen
volgende dag al moeten de dienstplichtige de ene dag op de andere
van
worden in plaats van bakker of slager
weet voor hoelang.
nd
ma
nie
ze,
n
kke
tre
ver
akt
gez
en
t
pak
soldaat. Ge
Op de vlucht voor de vijand
bezig is, komen de eerste
en
ek
w
ie
dr
og
rl
oo
de
er
Wanne
omliggende dorpen. Ze
de
en
em
eg
Iz
in
e
to
n
ge
vluchtelin
Brussel, Mechelen,
t
ui
,
nd
la
t
he
n
va
en
st
oo
komen uit het
en over de oorlog
s,
er
ts
ui
D
de
er
ov
n
le
el
rt
Leuven... Ze ve
aakt de mensen bang.
m
et
H
n.
zie
ge
en
bb
he
al
die zij
Duitse verkenners
Kort daarna versch
de eerste Duitse soldijnen
Het zijn ulanen: aten.
verkenners te paard
Op sommige plaatsen.
saboteren ze spoorli
of knippen ze telegr jnen
en telefoonlijnen do aafor...
Legers marcheren voorbij
Begin oktober komen soldaten van het Belgisch leger voorbij,
later ook Britse en Franse soldaten.
19 oktober 1914: Schuwe Maandag
Op 19 oktober stromen inwoners van Rumbeke en Oekene toe in Izegem.
Ze vluchten voor de Duitsers. In de buurt zijn de Duitse soldaten
beschoten door Fransen. De Duitsers denken echter dat het de burgers
zijn die op hen schieten. Uit wraak steken de Duitsers Kachtem, Oekene,
Rumbeke en Roeselare in brand. Er komen veel mensen om.
Soldaten in de stad
IZ_01
egem binnen.
cheren Iz
Duitse soldaten mar
Hoe kun je zien dat deze
soldaten Duitsers zijn?
IZ_06
Aan hun pinhelmen
Foto van de Burgemeester Vandenbogaerdelaan. Rechts op
het voetpad lopen burgers. Aan de overkant staan soldaten.
Ze houden alles in het oog.
IZ_17 en IZ_18
De Vredestraat tijdens de oorlog: in de zomer en in de winter.
De paardendepots van de Duitsers
IZ_13
Op deze muur van het Wolvenhof staat een Duits opschrift:
“Res. Pferdedepot nr 27”. Heb je een idee wat het betekent?
IZ_14
Ook in het kasteel Vandenbogaerde hadden de Duitsers een paardendepot.
Het is stalling nr 27. Ze hadden er dus veel!
Pferd = paard. In dit huis is er een Duits ‘paardendepot’ of stallingen voor paarden.
Duitse gewonden verzorgen en doden begraven
Izegem wordt vooral de stad van de ‘Kriegslazarette’ of veldhospitalen: de gewonde soldaten worden verzorgd in het nieuwe
goederenstation, het rusthuis, het klooster van de Zusters van
Maria, het kapucijnenklooster, de Heilige Hartschool voor meisjes
en nog vele andere gebouwen. Veel soldaten sterven ook aan
hun verwondingen. In 1919 telt Izegem 3102 Duitse graven...
IZ_09
.
Soldaten aan het nieuwe goederenstation
In dit station worden
ook gewonde
soldaten verzorgd.
Dat zie je aan...
IZ_08
Ook op het Gildenhu
is
van het Rode Kruis wappert de vlag
.
Het Rode Kruis-teken
IZ_11
In dit militair veldhospita
al worden honderden
soldaten verzorgd.
IZ_10
Hier zie je een Duitse begrafenisstoet op de Grote Markt.
Het muziekkorps loopt voor de kist uit en speelt een rouwmars.
IZ_07
t tijdens de oorlog:
ui
er
f
ho
rk
ke
ts
ui
D
t
he
g
Zo za
n veld.
witte houten kruisjes in ee
IZ_19
De mannen met de pet, op de tweede rij, zijn Izegemnaren die
op het Duits kerkhof moesten werken, samen met Duitse soldaten.
Rust en ontspannning
Izegem is ook een plaats waar de Duitse soldaten een tijdje
komen uitrusten voor ze opnieuw naar het front gaan. In Izegem
kunnen ze uitgaan in de vele cafés en herbergen. Maar voor ze
dat doen, moeten ze zich eerst laten ‘ontluizen’. Dat gebeurt in
het ‘Luizenkasteel’: het kasteel op de Bosmolens.
IZ_02
.
Deze Duitse soldaten lijken wel toeristen
n 1916
Ze poseren voor de Mariagrot. Foto va
Voedselhulp voor de inwoners van Izegem
IZ_15 en
Wat is de jongen met de witte sch
ort,
links in beeld, aan het doen?
IZ_16
ars: de Izegemnaars moeten
Tijdens de oorlog is het eten scha ldaten, en door de oorlog kan
e so
hun eten delen met de vele Duits rkt en is er dus minder oogst.
gewe
er minder op het land worden
voedsel in om het netjes
r
de
an
en
el
me
lt
me
za
té
mi
co
Het voedsel
te verdelen onder de bevolking.
Hij moet de boter verdelen in porties.
Hij legt iets op een weegschaal — boter?
Een Duits vliegveld in Izegem
In 1917 leggen de Duitsers in Izegem een vliegveld aan.
Bombardementen
IZ_05
Soldaten voor de vernielde
Abelemolen in 1918
IZ_12
n bom
De Sint-Tillokerk, door ee
beschadigd in 1917
Oktober 1918: het einde van de oorlog
In oktober 1918 wordt Izegem bevrijd.
Zoek het eens op!
1. In de tijd van de Eerste Wereldoorlog schreven ze de naam van je gemeente zo:
Misschien vind je de oplossing als je de foto’s goed bestudeert. Zoek anders op het Internet of in de
bibliotheek van je gemeente.
2. Zoek op hoeveel inwoners je gemeente nu telt. Vind je ook hoeveel mensen er waren in het
begin van de 20ste eeuw, net voor de Eerste Wereldoorlog? En net erna?
Aantal inwoners vandaag:
Aantal inwoners rond 1910:
Aantal inwoners rond 1920;
Is het aanta inwoners van je gemeente
• afgenomen?
• toegenomen?
• gelijk gebleven?
3. Zoek je gemeente op in Google Maps. Druk de luchtfoto af en kijk of je enkele van de oude foto’s
op de kaart van je gemeente kan situeren.
1. Ga naar http://maps.google.be
2. Tik de naam van je gemeente in het zoekveld.
3. Je krijgt nu een kaart te zien van je gemeente. Verklein of vergroot de kaart en ga omhoog,
omlaag of opzij tot je de dorpskern mooi in het midden van je beeld krijgt.
4. Kies dan ‘Satelliet’: zo krijg je een luchtfoto, met de straatnamen erin.
5.Druk de luchtfoto af.
6. Kijk in het fotoalbum van je gemeente. Probeer de foto’s met straatnamen nu op je luchtfoto
te situeren.
Zelf aan de slag als fotoreporter!
Als je op stap bent in je gemeente, met de klas of met je ouders, neem dan een fototoestel mee
en het album met oude foto’s van je gemeente.
­• Zoek de straten of plaatsen op die je bij de foto’s vindt.
• Zoek die plaats op en ga staan waar de fotograaf vroeger stond. Dat is zeker niet makkelijk,
maar als je goed naar de oude foto kijkt, vind je misschien wel aanwijzingen.
• Neem nu een foto.
• Druk de foto af en situeer hem ook op je luchtfoto: zo kun je zien hoe de plaats veranderd is.