Model van arbeidsreglement

Model van arbeidsreglement
VOORAFGAANDE DEFINITIES
Onder werknemer wordt verstaan:
Een ieder die werkzaam is in de administratie, ongeacht of hij/zij tewerkgesteld is als
vastbenoemde of stagedoende ambtenaar of verbonden is door een
arbeidsovereenkomst.
Onder werkgever wordt verstaan:
Degene die de werknemer tewerkstelt, zijnde het stadsbestuur / gemeentebestuur van de
stad / gemeente …
Onder statuut wordt verstaan:
Het geheel van rechtsregels die de administratieve en pecuniaire toestand van de
ambtenaar regelen. Het statuut werd vastgelegd bij gemeenteraadsbesluit van …
Onder vakbondsafgevaardigde wordt verstaan:
De afgevaardigde aangeduid overeenkomstig de wet van 19 december 1974 en alle ter
zake nuttige uitvoeringsbesluiten.
Onder secretaris wordt verstaan:
De gemeentesecretaris.
Onder Arbeidsreglementenwet wordt verstaan:
De wet van 8 april 1965 tot instelling van de arbeidsreglementen, gewijzigd bij wetten
van 23 juni 1983, 21 december 1994, 12 augustus 2000 en 18 december 2002.
Opmerking:
De wet laat toe om voor verschillende categorieën van werknemers elk aparte
arbeidsreglementen op te stellen. Het is mogelijk om voor vastbenoemde of
stagedoende ambtenaren een ander arbeidsreglement op te stellen dan voor de
personeelsleden in dienst met een arbeidsovereenkomst.
Volgens de wet is het arbeidsreglement voor de ambtenaren slechts informatief. Dat
geldt niet voor de contractuelen. Voor hen is het arbeidsreglement wel degelijk bindend
als het overeenkomstig de wettelijke bepalingen werd opgesteld en meegedeeld.
De wet laat eveneens toe om met verwijzingen (naar het statuut) te werken.
De bepalingen die cursief gedrukt zijn in dit model zijn van toepassing op
personeelsleden in dienst met een arbeidsovereenkomst.
Voor een omstandige uitleg over de nieuwe wet verwijzen we naar Nieuwsbrief-Brussel
2003-3 van 10 april 2003.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
1
ALGEMEEN
Artikel 1 – Toepassingsgebied
Dit arbeidsreglement is van toepassing op alle / de vastbenoemde / de contractuele
personeelsleden van het gemeentebestuur van de stad / de gemeente … gevestigd te …
Het arbeidsreglement is ondergeschikt aan het administratief statuut en het reglement
voor werknemers in dienst onder een arbeidsovereenkomst.
Artikel 2 – Naleving van de bepalingen
De werkgever en de werknemers, voor zover deze laatste een exemplaar hebben
ontvangen, zijn gebonden door de bepalingen die in het arbeidsreglement voorkomen en
zijn ertoe gehouden ze na te leven.
Artikel 3 – Afwijkingen
In individuele gevallen kan worden afgeweken van het arbeidsreglement. De afwijking
moet schriftelijk worden vastgelegd in een overeenkomst tussen werkgever en
werknemer.
ARBEIDSDUUR
Artikel 3 – Arbeidstijd
Een gemiddelde werkweek omvat 5 arbeidsdagen en duurt … uur per week.
Artikel 4 – Aanvang en einde van de werkdag
De arbeidsdag begint om … uur / tussen … uur en … uur / en eindigt om … uur / tussen
… uur en … uur.
Specifiek uurregelingen worden vermeld in de bijlage van dit reglement.
De arbeidstijd van deeltijdse personeelsleden situeert zich tussen … uur en …
Artikel 5 – Tijdstip en duur van de rusttijden
De rusttijd geldt niet als arbeidstijd.
De rusttijd is voorzien tussen … uur en … uur en bedraagt minimum … minuten.
Specifieke uurregelingen worden vermeld in de bijlage van dit reglement.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
2
METING EN CONTROLE VAN DE ARBEID
Artikel 6 – Prikklok
De werknemers moeten persoonlijk en in voorkomend geval in werkkledij prikken,
zowel bij het begin als bij het einde van de dagtaak.
AFWEZIGHEDEN
Artikel 7 – Rustdagen
De gewone dagen van inactiviteit zijn:
- de zaterdagen
- de zondagen
- de wettelijke feestdagen of de dagen die de wettelijke feestdagen vervangen
- de reglementaire feestdagen
- de gemeentelijke feestdagen.
Er zijn tien wettelijke feestdagen, zijnde 1 januari, Paasmaandag, O.L.H. Hemelvaart, 1
mei, Pinkstermaandag, 21 juli, 15 augustus, 1 en 11 november en 25 december.
Er zijn … reglementaire feestdagen, zijnde …
Er zijn … gemeentelijke feestdagen, zijnde …
Indien één van de feestdagen samenvalt met een zondag of een normale inactiviteitsdag,
moet hij worden vervangen door een gewone activiteitsdag.
De gemeenteraad bepaalt elk jaar volgens de wettelijk voorgeschreven procedure voor
15 december de vervangingsdagen van de feestdagen die in het volgende jaar met een
zondag of een gewone inactiviteitsdag samenvallen.
De vervangingsdagen worden meegedeeld door een bericht dat wordt aangeplakt in de
lokalen van de administratie ten laatste op 15 december van het jaar voordien. Een
kopie van dit bericht wordt bij dit reglement gevoegd.
Artikel 8 – Jaarlijkse vakantie
De duur van de jaarlijkse vakantie en de toekenningsmodaliteiten van de jaarlijkse
vakantie wordt geregeld conform de bepalingen van het statuut / de gecoördineerde wet
van 28 juni 1971 en haar uitvoeringsbesluiten (meer bepaald het koninklijk besluit van
30 maart 1967).
Rekening houdend met de noodwendigheden van de dienst wordt de vakantie vrij
gekozen. De hoofdvakantie moet minstens één aangesloten periode van één
kalenderweek omvatten.
De werknemer moet zijn vakantieverlof aanvragen aan zijn directe chef ten minste …
weken voor de aanvangsdatum als de vakantie ten minste één week duurt. Hij/Zij moet
het ten minste twee dagen vooraf aanvragen als de vakantie minder dan één week duurt.
De termijn / termijnen kan / kunnen worden ingekort op uitdrukkelijke toelating van het
diensthoofd.
Er kunnen maximaal … dagen van de vakantie worden overgedragen. De dagen kunnen
worden overgedragen tot uiterlijk … van het daaropvolgende jaar.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
3
Artikel 9 – Verlof
Het verlof wordt geregeld overeenkomstig de bepalingen van het statuut. Het wordt
toegekend en opgenomen overeenkomstig de bepalingen van het statuut.
Artikel 10 – Ziekte, medische onderzoeken
Bij afwezigheid wegens ziekte moet de werknemer zo snel mogelijk verwittigen en ten
laatste na twee werkdagen.
Medische onderzoeken gebeuren bij voorkeur buiten de diensturen.
Een zwangere werkneemster heeft het recht van haar werk afwezig te zijn voor de
nodige onderzoeken, nadat ze de werkgever heeft ingelicht.
In alle gevallen moet een attest van de geneesheer worden voorgelegd.
LOON
Artikel 11 – Betaling van het loon
De werknemers worden bezoldigd per maand. De uitbetaling van het loon voor de
vastbenoemden gebeurt op de eerste werkdag van de maand. De contractuelen worden
betaald de laatste werkdag van de maand waarin de prestaties werden geleverd.
De bijzondere regels van het statuut in geval van overlijden gelden onverkort.
De werkgever is bevrijd van het tijdstip van betaling door overmacht of toeval, zijnde
omstandigheden buiten de wil om van de stad / de gemeente.
RECHTEN EN PLICHTEN VAN HET TOEZICHTHOUDEND PERSONEEL
Artikel 12 – Toezichthoudend personeel
Het toezichthoudend personeel bestaat uit … De vervangers zijn …
Het is belast met de naleving van de arbeidsvoorwaarden. In die hoedanigheid
controleert het de aanwezigheden, verdeelt de taken, doet de dienstnota’s naleven en
waakt over de orde en tucht in de administratie. Te dien einde mag het vaststellingen
doen.
Onverminderd de tuchtregeling is iedere werknemer gehoorzaamheid en respect
verplicht aan het toezichthoudend personeel.
De personen belast met leidinggevende of controlefuncties moeten tegenover de
werknemers de regels van gerechtigdheid, moraliteit en wellevendheid in acht nemen
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
4
BEËINDIGING VAN DE RECHTSVERHOUDING – EINDE VAN DE
OVEREENKOMST
I.
Artikel 13 – Opzeggingstermijnen
Ingeval van ontslag uitgaande van een vastbenoemde gelden de statutaire bepalingen
over de duur en de vorm van de opzegging.
De arbeidsovereenkomst wordt beëindigd overeenkomstig de wettelijke bepalingen voor
de duur van de opzeggingstermijnen.
Een beëindiging van de overeenkomst met betekening van opzegging door de werkgever
moet per aangetekende brief of bij gerechtsdeurwaardersexploot.
Een opzegging door de werknemer kan door betekening van hand tot hand, per
aangetekende brief of bij gerechtsdeurwaardersexploot.
De opzegging betekend bij gerechtsdeurwaardersexploot begint de dag na de
betekening.
Artikel 14 – Dringende reden
Zonder afbreuk te doen aan het soevereine beslissingsrecht van de rechter, gelden
onder andere de volgende handelingen als een ernstige tekortkoming die elke
professionele samenwerking onmiddellijk en definitief onmogelijk maken:
-
-
herhaalde ongerechtvaardigde afwezigheid na verwittigingen,
weigering om toevertrouwde arbeid uit te voeren,
ernstige en vrijwillige onachtzaamheid,
elk feit dat tegenstrijdig is met de goede zeden,
vervalsen van prikkaarten en medische attesten,
voorleggen van valse attesten,
druggebruik, alcoholintoxicatie en dronkenschap,
diefstal,
plegen van geweld,
overtreden van veiligheidsvoorschriften,
opzettelijk schade toebrengen aan de inrichting(en) van de werkgever, met inbegrip
van het bewust binnenbrengen of verspreiden van een virus op de informaticaserver
of elke poging om de veiligheidssystemen van de informatica te schenden,
- overbrengen aan derden van gegevens die beschermd zijn door beroepsgeheim,
verspreiding, op om het even welke manier, van beelden of teksten met een
racistisch of pornografisch karakter binnen de inrichtingen van de werkgever, met
inbegrip van de informaticaserver,
- ongewenst seksueel gedrag,
- morele intimidatie.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
5
VIII.
PROEFBEDING
Artikel 15 – proefperiode
Het is mogelijk om aan elke werknemer die in dienst treedt een proefbeding op te
leggen. Het beding moet schriftelijk en voor de aanvang van de arbeidsovereenkomst
voor elke werknemer afzonderlijk worden opgesteld.
Overeenkomstig de wettelijke bepalingen is de proefperiode voor de bedienden niet
korter dan een maand. Ze mag zes maanden niet overschrijden als het jaarlijks
brutoloon lager is dan € 29.400, 17 en 12 maanden als het jaarlijks brutoloon hoger
ligt.
Voor de arbeiders is de duur van de proefperiode … dagen (minimum zeven en
maximum 14 dagen).
Tijdens de proefperiode gelden de wettelijk verkorte opzeggingstermijnen.
BIJZONDERE VERPLICHTINGEN
Artikel 14 – Adres en gezinstoestand
De werknemer moet de werkgever alle inlichtingen verschaffen die noodzakelijk zijn
voor inschrijving in het personeelsregister.
Elke wijziging in de burgerlijke staat van de werknemer of in de samenstelling van het
feitelijke huishouden moeten onverwijld worden meegedeeld aan de werkgever.
Elke adreswijziging wordt onverwijld meegedeeld.
Artikel 15 – Arbeidsongeval, ongeval op weg naar en van het werk, ongeval
Het personeelslid dat slachtoffer is van elk arbeidsongeval of ongeval op weg naar en
van het werk, al dan niet met arbeidsongeschiktheid tot gevolg, brengt onmiddellijk zijn
onmiddellijke chef op de hoogte. De werknemer geeft een volledige beschrijving van de
omstandigheden waarin het ongeval zich heeft voorgedaan.
Het personeelslid dat slachtoffer is van elk ander ongeval meldt dit aan zijn
onmiddellijke chef.
Artikel 16 – Beroepsgeheim en discretieplicht
Op elke werknemer rust een discretieplicht in verband met alle interne en externe
informatie die hij verkrijgt door de uitoefening van zijn functie.
De werknemer verbindt zich ertoe het beroepsgeheim na te leven zowel tijdens de
overeenkomst als na de beëindiging ervan.
Het is uitdrukkelijk verboden op rechtstreekse of onrechtstreekse wijze verkregen, te
verspreiden, rechtstreeks of onrechtstreeks of voor persoonlijk voordeel te gebruiken:
- uitvindingen, octrooien, fabricagemethoden en -procédés, gegevensbanken en
informaticasoftware,
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
6
- adresbestanden,
- persoonlijke gegevens van personeelsleden en derden,
- vertrouwelijke informatie.
Elk verzuim aan die verplichting kan de oorzaak zijn voor een tuchtmaatregel / van een
dringende reden die een onmiddellijk ontslag rechtvaardigt zonder opzegging of
vergoeding.
De werkgever behoudt zich het recht voor om schadevergoeding te eisen.
PROCEDURE MEDISCHE CONTROLE
Artikel 17 – Controle
De secretaris of het diensthoofd kan de zieke werknemer aan een medisch
tegenonderzoek laten onderwerpen door een geneesheer die aangesteld is door het
College van Burgemeester en Schepenen.
De werknemer moet zich aan het tegenonderzoek onderwerpen. Het tegenonderzoek
omvat alle medische, gespecialiseerde, klinische en radiologische onderzoeken. Het
tegenonderzoek is kostenloos voor de werknemer.
De beroepsmogelijkheden voorzien in artikel … van het statuut zijn onverminderd van
toepassing.
BESCHERMING OP HET WERK
Artikel 18 – Veiligheid
De werknemers moeten zich schikken naar de algemene richtlijnen die uitgaan van de
werkgever of personen gelast door de werkgever.
Het is verboden alcoholhoudende dranken mee te brengen of te gebruiken in de
inrichtingen.
Artikel 19 – Werkkledij en beschermingsmiddelen
In de functies waar het vereist is, dragen de werknemers de voor hun functie vereiste
werkkledij. Ze moeten hun persoonlijke kledij en goederen bewaren in de daarvoor
bestemde kleedkamer. De werkgever verbindt zich ertoe dat de werknemers hun
persoonlijk gerief in een afgesloten kleerkast kunnen opbergen.
Persoonlijke voorwerpen en kledingsstukken moeten voorafgaand aan de arbeidstaak in
de afgesloten kleerkast geplaatst worden.
De werknemers zijn verplicht alle individuele beschermingskledij of –middelen te
gebruiken vereist voor de uitvoering van hun werk. Zij moeten ieder gevaar melden als
het de veiligheid in het gedrang brengt aan hun onmiddellijk chef.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
7
Artikel 20 – Bediening van voertuigen of machines
Alle personeelsleden die door hun functie instaan voor de bediening van voertuigen of
machines moet zich vóór als tijdens de diensturen en rustpauzes onthouden van
alcoholhoudende dranken of roesopwekkende middelen.
Zij zijn verplicht mee te delen aan hun onmiddellijke chef elk gebruik van
geneesmiddelen dat de bediening van voertuigen of machines in het gevaar brengt.
EERSTE HULP EN VERBANDKIST
Artikel 21 – Verbandkist en eerste hulp
Er staat een verbandkist eerste hulp op de volgende plaats: …
De personen belast met EHBO zijn: …
ONGEWENST SEKSUEEL GEDRAG OP HET WERK
Artikel 22 – Beginselverklaring
Alle werknemers hebben het recht om waardig te worden behandeld. Elke vorm van
ongewenst seksueel gedrag kan niet worden toegelaten of getolereerd.
Onder ongewenst seksueel gedrag wordt verstaan elke vorm van verbaal, niet-verbaal of
lichamelijk gedrag van seksuele aard waarvan degene die zich er schuldig aan maakt,
weet of zou moeten weten, dat dit gedrag afbreuk doet aan de waardigheid van vrouwen
en mannen op het werk.
Elk gedrag van seksuele aard is onaanvaardbaar indien het ongewenst, onredelijk of
beledigend is voor de persoon die het slachtoffer is of wanneer het expliciet of impliciet
aan de grondslag ligt van een beslissing die betrekking heeft op de rechten van de
werknemer of wanneer het een intimiderende, vijandige of vernederende werkssfeer
creëert tegenover de werknemer die ermee te maken krijgt.
Elke werknemer die meent het slachtoffer te zijn van een dergelijk gedrag, ongeacht de
dader ervan, heeft het recht klacht in te dienen, zonder vergelding of wraak te moeten
vrezen.
Artikel 23 – Raadgeving en hulp
Het slachtoffer van ongewenst seksueel gedrag op het werk kan hulp of raadgevingen
vinden bij … (persoon of dienst aanduiden die belast wordt met het verlenen van hulp
aan het slachtoffer).
Artikel 24 – Procedure
Nadat de informele beslechting van het probleem onmogelijk of ondoeltreffend zijn,
kan het slachtoffer onderstaande procedure volgen:
1. opmaken van een schriftelijk en gemotiveerd verslag bij … (persoon of personen
aanduiden die belast zijn met het ontvangen en behandelen van de klacht),
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
8
2.
3.
4.
5.
binnen vijf dagen na indiening van de klacht wordt een intern onderzoek begonnen,
zowel het slachtoffer als de dader hebben het richt zich te laten bijstaan of te
vertegenwoordigen door … (vakbondsafgevaardigde, arbeidsgeneesheer, collega,
…),
na afloop van het onderzoek en ten hoogste tien dagen na het indienen van de
klacht, wordt een volledig verslag overgemaakt aan elke partij,
komt de klacht in aanmerking, dan brengt die de tuchtprocedure op gang / dan kan
dit een dringende reden voor ontslag zijn.
MORELE INTIMIDATIE EN GEWELD
Artikel 25 – Beginselverklaring
Alle werknemers hebben het recht om met waardigheid te worden behandeld. Morele
intimidatie, pesten of geweld op het werk mag niet worden toegelaten, noch worden
getolereerd.
Onder morele intimidatie of pesten op het werk wordt verstaan elke onrechtmatige en
terugkerende vorm van verbaal, niet-verbaal of lichamelijk gedrag dat schade kan
toebrengen aan de persoonlijkheid of de psychische integriteit van een persoon en zelfs
aan zijn privé-leven en waarvan degene die zich hieraan schuldig maakt, weet of zou
moeten weten, dat hij de waardigheid van de mannen en vrouwen op de arbeidsplaats
schaadt.
Het gedrag is onaanvaardbaar indien het kwetsend, vernederend, onredelijk of
beledigend is voor de persoon die het slachtoffer is of wanneer het expliciet of impliciet
aan de grondslag ligt van een beslissing die betrekking heeft op de rechten van de
werknemer of wanneer het een intimiderende, vijandige of vernederende werkssfeer
creëert tegenover de werknemer die ermee te maken krijgt.
Onder geweld wordt verstaan: elke feitelijkheid waarbij een werknemer (of een andere
persoon op wie de specifieke bepalingen inzake geweld, morele intimidatie en
ongewenst seksueel gedrag op het werk van toepassing zijn), psychisch of fysiek wordt
lastiggevallen, bedreigd of aangevallen bij de uitvoering van het werk of elke plotse
uitbarstingen van verbale of fysieke aard.
Elke werknemer die meent het slachtoffer te zijn van een dergelijk gedrag, ongeacht de
dader ervan, heeft het recht klacht in te dienen, zonder vergelding of wraak te moeten
vrezen.
Artikel 26 – Raadgevingen en hulp
Het slachtoffer van morele intimidatie kan raadgevingen of hulp zoeken bij … (hiertoe
aangewezen preventieadviseur)
Artikel 27 – Procedure
De procedure verloopt overeenkomstig artikel 24 arbeidsreglement.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
9
ONTHAAL WERKNEMERS
Artikel 28 – Onthaal nieuwe werknemers
Bij de indiensttreding zal een daartoe door het diensthoofd aangeduide werknemer het
nieuwe personeelslid in zijn werking inleiden. De dienst Personeelsorganisatie
informeert het nieuwe personeelslid over de bestaande regels over de rechten,
verplichtingen en verlofregelingen en de bepalingen van het statuut. De
Preventieadviseur informeert het nieuwe personeelslid over de nodige
veiligheidsvoorschriften tijdens de uitoefening van de functie.
Alle nieuwe werknemers ontvangen een exemplaar van het arbeidsreglement.
SAMENSTELLING BASISOVERLEGCOMITÉ
Artikel 29
De samenstelling van het basisoverlegcomité (BOC) is opgenomen in bijlage van dit
arbeidsreglement.
INSPECTIEDIENSTEN
Artikel 30
In bijlage van dit arbeidsreglement.
PREVENTIEDIENST
Artikel 31 – Preventieadviseur
Volgende persoon is aangesteld tot preventieadviseur: …
ARBEIDSGENEESKUNDIGE DIENST
Artikel 32 – Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk
De Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het werk is gevestigd te …
SOCIALE DIENST
Artikel 33 – Sociale Dienst
De sociale dienst verstrekt zijn diensten onder de voorwaarden geregeld in het statuut.
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
10
XXI.
VAKANTIEKAS
Artikel 34 – Vakantiekas
De stad / gemeente is aangesloten bij kas … voor de Jaarlijkse Vakantie onder het
nummer … gevestigd te …
WIJZIGING ARBEIDSREGLEMENT
Artikel 34 – Wijzigingen
De wijziging van het arbeidsreglement geschiedt overeenkomstig de wettelijk voorziene
onderhandelings- en overlegprocedures bedoeld in de wet van 19 december 1974 en
haar uitvoeringsbesluiten.
De aangelegenheden die niet onderworpen zijn aan de onderhandelings- of
overlegprocedures en die in het arbeidsreglement worden opgenomen, moeten worden
onderworpen aan de overlegprocedure.
Bij gebrek aan eenparige gemotiveerd advies in het bevoegde overlegcomité over de
bepalingen van het arbeidsreglement, wordt het geschil uiterlijk 15 dagen na de dag
waarop de notulen definitief geworden zijn, door de voorzitter ter kennis gebracht van
de ambtenaar door de Koning aangewezen krachtens de wet.
De ambtenaar tracht binnen een termijn van 30 dagen de uiteenlopende standpunten te
verzoenen. Indien hij daarin niet slaagt, wordt het geschil binnen 15 dagen na het
proces-verbaal van niet-verzoening onderworpen aan de onderhandelingsprocedure. Die
procedure verloopt, naar gelang het geval, in één van de onderhandelingscomités
bedoeld in artikel 17 § 2bis en § 2ter van het koninklijk besluit van 28 december 1984
of in het bevoegde sectorcomité. Nadat het protocol van die onderhandeling definitief is
geworden, stelt de overheid het arbeidsreglement vast of brengt de wijzigingen in het
arbeidsreglement aan.
II.
BIJLAGEN
MODEL ARBEIDSREGLEMENT VSGB
11