Het INK-managementmodel Management van medewerkers 3 Leiderschap Medewerkers 7 Management van processen Strategie en beleid 2 1 Klanten en leveranciers Bestuur en financiers 6 Management van middelen 4 5 Maatschappij 8 ORGANISATIE Verbeteren en vernieuwen RESULTAAT 9 Achtergrond (geschiedenis) Onderwerpen INK-model Filosofie Inhoud Voorbeelden Toepassing Ontwikkelingsfasen Achtergrond (geschiedenis) I • WOII, VS kwaliteit hoog in het vaandel • na WOII, Japan, gen.McArthur, later Deming (de Deming Prize (1950)) • na 1960, Japan zet door, VS en Europa versloffen • 1987, VS antwoord met Malcolm Baldridge Award • Philips Taiwan (Deming Prize, Nippon Award en Malcolm Baldridge Award) • 1988, 14 multinationals richten EFQM op Achtergrond (geschiedenis) II • 1992, EQA (European Quality Award) toetsingskader voor selecteren winnaar • 1991, Ministerie van Economische Zaken oprichten Stuurgroep Nederlandse Kwaliteit • later INK-kwaliteitsmodel en Nederlandse Kwaliteitsprijs • doorontwikkeling model, omslag van criteria naar aandachtsgebieden, van kwaliteitsmodel naar managementmodel naar ontwikkelmodel Filosofie kenmerken • balanceren tussen belangen (de resultaatgebieden) • samenhang in aandachtsgebieden (integraliteit in bedrijfsvoering) • excelleren in iedere fase van ontwikkeling • denkraam voor diagnose en ontwikkeling • model voor organisatieontwikkeling • richten, inrichten en verrichten • geschikt voor benchmark (leren door vergelijken) Filosofie 1. 2. 3. 4. 5. kenmerken van excellentie vijf succesfactoren leiderschap met lef resultaatgericht continue verbeteren transparantie samenwerking Filosofie vijf succesfactoren 1. leiderschap met lef – – – – – 2. 3. 4. 5. bepaalt koers motiveert (zingeving, verkoopt dromen) medewerkers zijn investering geen kostenpost integer draagt consequenties resultaatgericht continue verbeteren transparantie samenwerking Filosofie Filosofie BELEID PRODUCTIE Brug van B&W legitimatie visie outcome output proces input werkproces Waarom ? Wat ? In welke mate ? Welke producten ? Hoe ? Op welke wijze ? Filosofie vijf succesfactoren 1. leiderschap met lef 2. resultaatgericht – – stuurt op toegevoegde waarde van inspanningen (niet op positie) houdt waardering belanghebbenden in balans 3. continue verbeteren 4. transparantie 5. samenwerking Filosofie vijf succesfactoren 1. leiderschap met lef 2. resultaatgericht 3. continue verbeteren – – – stimuleert innovatief vermogen medewerkers meet, vergelijkt (doelen, resultaten) analyseert trends en afwijkingen... verbeteringen 4. transparantie 5. samenwerking Filosofie 1. 2. 3. 4. vijf succesfactoren leiderschap met lef resultaatgericht continue verbeteren transparantie – – – processen en prestatie-indicatoren zijn vastgelegd en bekend TVB’s zijn bekend medewerkers kennen hun bijdrage aan het eindresultaat 5. samenwerking Filosofie 1. 2. 3. 4. 5. vijf succesfactoren leiderschap met lef resultaatgericht continue verbeteren transparantie samenwerking – – – management en medewerkers werken professioneel samen, waarbij organisatiedoelen en persoonlijke doelen op elkaar zijn afgestemd bureaucratie is ondergeschikt netwerken en partners worden gezocht en op afgestemd Filosofie • • • • • • • • noodzaak tot veranderen is essentieel klantgericht werken kostenverlaging en bezuiniging innovatie snelheid van handelen flexibiliteit risicobeheersing doeltreffende besturing relatie met partners altijd winst?! Kwaliteitskosten “winst” faalkosten beoord.kosten na implementatie ontwikkeling preventiekosten voor Filosofie Het INK-managementmodel Filosofie Management van medewerkers 3 Leiderschap Medewerkers 7 Management van processen Strategie en beleid 2 1 Klanten en leveranciers Bestuur en financiers 6 Management van middelen 4 5 Maatschappij 8 ORGANISATIE Verbeteren en vernieuwen RESULTAAT 9 Filosofie Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Plan Leiderschap Leiderschap Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Do Management Management van van processen processen 1 Management Management van van middelen middelen 4 5 Medewerkers Medewerkers Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen Act 7 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 8 Check Filosofie Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 Medewerkers Medewerkers 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 Inhoud Management Management van van middelen middelen 4 5 ORGANISATIE 8 RESULTAAT aandachtsgebieden organisatie- en resultaatgebieden Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen processen (hart) klanten en leveranciers strategie en beleid bestuur en financiers (eindresultaten) middelen management van medewerkers medewerkers (ziel) leiderschap maatschappij verbeteren en vernieuwen volgorde van beschouwing • • • • • • • • • • Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 organisatiegebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT processen (hart) Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen 1. identificeren en ontwerpen 2. invoeren en beheersen 3. doorlichten en verbeteren processen staan centraal - primaire processen - secundaire (ondersteunende) processen - besturingsprocessen Afhandelen aanvraag Abw Melding balie Controleer NAW met GBA Bew aking aanvraag Verw erken aanvraag Uitvoeren onderzoek Afw ijzenrecht op uitkering Aanvraag gesprek Administratieve afhandeling Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 resultaatgebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT klanten en leveranciers Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen • • • • • wat is het effect op klanten en leveranciers richt op legitimiteit, bestaansrecht beoordelen organisatie en haar processen stimuleert resultaatgericht zijn stimuleert management na te denken over afspraken over producten en diensten • beleid en strategie - processen - klanten en leveranciers Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 organisatiegebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT strategie en beleid Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen 1. oriënteren 2. creëren 3. implementeren strategie en beleid vormen de basis - attentie voor toepassing en uitwerking van gekozen strategie - relatie met andere aandachtsgebieden Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 resultaatgebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT bestuur en financiers Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen • transparantie • hoe beoordelen zij de prestaties van het management • zijn financiële en operationele doelstellingen behaald • beslissers over ontwikkeling en continuïteit organisatie Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 organisatiegebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT middelen Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen 1. geld 2. kennis en technologie 3. materiaal en diensten hoe geeft het management aandacht aan de wijze waarop middelen worden aangetrokken, verspreidt in de organisatie, gebruikt en gemaakt Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 Medewerkers Medewerkers 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 organisatiegebied management van medewerkers (ziel) RESULTAAT Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen 1. organiseren 2. investeren 3. respecteren mensen zijn geen resources - personeelsbeleid - werving & selectie - opleiding, vorming en training - beloning - etc.. Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 resultaatgebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT medewerkers Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen • hoe oordelen de medewerkers over management en organisatie • wat wil de organisatie zijn voor medewerkers Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 organisatiegebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT leiderschap Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen 1. richten 2. inrichten 3. verrichten leiderschap staat voorop - elkaar aanspreken vertikaal en horizontaal - verantwoordelijk voelen voor het gedrag van een ander - spreken met elkaar niet over elkaar - zingeving en motivatie Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Leiderschap Leiderschap 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Management Management van van middelen middelen 4 resultaatgebied Medewerkers Medewerkers 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE 8 RESULTAAT maatschappij Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen • is het effect van de organisatie op de omgeving bekend en wat wordt ermee gedaan • maatschappelijk verantwoord ondernemen • normen en waarden van de organisatie in relatie met haar omgeving Management Management van van medewerkers medewerkers 3 1 7 Management Management van van processen processen Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Leiderschap Leiderschap Medewerkers Medewerkers Management Management van van middelen middelen 4 5 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 ORGANISATIE verbeteren en vernieuwen 8 RESULTAAT Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen kwaliteit • het sluiten van de cirkel • wat wordt gedaan met het verschil tussen beoogde resultaten en bereikte resultaten • prioriteiten stellen borging verbetering tijd de vijf “ontwikkelingsfasen” Ontwikkelingsfasen activiteit georiënteerd proces georiënteerd systeem georiënteerd keten georiënteerd transformatie georiënteerd kan nog per organisatorische eenheid bedoeld voor hele organisatie toenemende complexiteit fase I: fase II: fase III: fase IV: fase V: fase 1; activiteit georiënteerd Definitie: De output, de activiteiten staan centraal Kenmerk: Reactief oplossen van problemen fase 2; proces georiënteerd Definitie: Het voortbrengingsproces en de beheersing daarvan staan centraal Kenmerk: Reactief verbeteren op basis van meten = weten fase 3; systeem georiënteerd Definitie: Activiteiten gericht op de beheersing en verbetering van het totale bedrijfssysteem Kenmerk: Proactief verbeteren en het op basis van trendanalysen corrigerende maatregelen nemen, klantgericht fase 4; keten georiënteerd Definitie: Vernieuwingsactiviteiten in relatie tot de overige fasen van de bedrijfskolom Kenmerk: Uitbreiding van corrigerende maatregelen als in fase 3 naar toeleveranciers en klanten op basis van win-win-situaties Toepassing Bewustmaken Toepassing Diagnose Besturen Verbeteren Bewustmaken • • • • interne discussie inzien van de noodzaak tot veranderen creëren draagvlak groeiende bereidheid en motivatie tot veranderen Toepassing Diagnose Besturen Verbeteren Bewustmaken Toepassing Diagnose • • • • Besturen analyse van sterke en verbeterpunten quick-scan, positiebepaling, zelfevaluatie, audits markeert verbeterpunten startpunt voor actie (spiegel) Verbeteren Bewustmaken Toepassing Diagnose Verbeteren Besturen • maken concreet verbeterplan • verkennen verandermogelijkheden • uitvoeren verbeteringen Bewustmaken Toepassing Diagnose Besturen Verbeteren • visie • samenhang organisatie en resultaten • hulpmiddel voor planning- en controlcyclus wel en niet • • • • • • • • denk aan de vijf succesfactoren noodzaak voor verandering is essentieel niet als doel... het is een middel externe druk is noodzakelijk de top geeft het voorbeeld (leiderschap) zonder doel geen doelpunt een nieuwe starheid ontwikkelen is ook werk Evolutie van het gebruik van het INK-managementmodel integraal besturing verbetering diagnose ordening fragmentarisch instrumenteel zingevend invalshoeken van het model paraplu bril (organisatie en klanten) voertuig voor verbetering prioriteiten Voorbeelden goede voorbeelden • provincie Overijssel (INK) • provincie Flevoland (INK) • gemeente Oisterwijk (INK) • gemeente Dordrecht (INK) • gemeente Tilburg (INK) • gemeente Enschede (KO) • deelgemeente Hoogvliet (KO) • gemeente Deventer (KO) • ..... www.google.nl (INK gemeente) Kwaliteitsmodel voor Overheidsorganisaties beleid & strategie medewerkers processen waardering door medewerkers eindresultaten management waardering door doelgroepen financiën informatie waardering door derden organisatie resultaat feedback Achtergrond (geschiedenis) Onderwerpen INK-model Filosofie Inhoud Voorbeelden Toepassing Ontwikkelingsfasen Het INK-managementmodel Management van medewerkers 3 Leiderschap Medewerkers 7 Management van processen Strategie en beleid 2 1 Klanten en leveranciers Bestuur en financiers 6 Management van middelen 4 5 Maatschappij 8 ORGANISATIE Verbeteren en vernieuwen RESULTAAT 9 Management Management van van medewerkers medewerkers 3 Plan Leiderschap Leiderschap Strategie Strategie en enbeleid beleid 2 Do Management Management van van processen processen 1 Management Management van van middelen middelen 4 5 Medewerkers Medewerkers Verbeteren Verbeterenen envernieuwen vernieuwen Act 7 Klanten Klantenen en leveranciers leveranciers 6 Bestuur Bestuuren en financiers financiers Maatschappij Maatschappij 9 8 Check ..waarom? en veranderen en dan.. Achtergrond (geschiedenis) Onderwerpen INK-model Filosofie Inhoud Voorbeelden Toepassing Ontwikkelingsfasen ..waarom? en veranderen en dan.. Veranderprocessen visie + vaardigheden midplan van + prikkels + delen + aanpak = verandering vaardigheden midplan van prikkels + + delen + aanpak = verwarring midplan van prikkels + delen + aanpak = ongerustheid midplan van delen + aanpak = weerstand plan van aanpak = frustratie = tredmolen visie + visie + vaardigheden visie + vaardigheden + prikkels visie + vaardigheden mid+ prikkels + delen + + + tot slot Geen instrument is beter dan de hand die het hanteert de logica verbeteren kan alleen als je het kan borgen borgen alleen als je het kan beheersen beheersen alleen als je het kan sturen sturen alleen als je het kan meten meten alleen als je weet waarop…. Houtenaar BeleidsPlanning Politieke Sturing Bestuurlijke Uitvoering Bedrijf Producten Effecten Andere overheden Dubbelklik voor presentatie Globaal schema van ontwikkeling Beleid Productie Mensen Structuren & Systemen