COMMISSIE GEZOND, SCHOON EN GEZUIVERD WATER Delft, 31 januari 2017 AAN DE VERENIGDE VERGADERING VAN DELFLAND Advies van de commissie Gezond, Schoon en Gezuiverd water, tevens conceptverslag van de vergadering op 31 januari 2017 over de aan haar voorgelegde voorstellen van het college van dijkgraaf en hoogheemraden, ter behandeling in de Verenigde Vergadering op 16 februari 2017. Aanwezig: mevr. I.J.A. ter Woorst dhr. J.W.A. van Olphen dhr. drs. P.J.R. Baeten dhr. P.J. van Adrichem mevr. E.V.B.M. Alferink dhr. drs. ing. M.W. Belt mevr. M.J.T. van der Burg-van Leeuwen dhr. P.J. de Haan dhr. ing. P.J. Hofman mevr. H.M.M. Hoogerwerf dhr. M.H.P. Jansen dhr. L.H.C. de Keijzer dhr. ir. C.L.C. van Kretschmar dhr. J. de Nooy dhr. drs. A.P. Ranner hoogheemraad, voorzitter hoogheemraad, vicevoorzitter secretaris categorie ingezetenen, VVD categorie ingezetenen, PvdA categorie ingezetenen, Water Natuurlijk categorie ongebouwd categorie ingezetenen, AWP Delfland categorie ingezetenen, ChristenUnie-SGP categorie ingezetenen, Partij voor de Dieren categorie ingezetenen, CDA categorie ingezetenen, 50PLUS categorie bedrijven categorie ingezetenen, AWP Delfland categorie ingezetenen, PvdA Overige aanwezigen: dhr. F. Nonhebel beleidsadviseur Afvalwaterketen Afwezig: dhr. mr. S.F. Fekkes dhr. C. Kuijvenhoven dhr. J.G.M. Schouffoer MPA mevr. drs. W.H. de Zoete-van der Hout categorie categorie categorie categorie 01 ingezetenen, 50PLUS ingezetenen, CDA natuurterreinen ingezetenen, ChristenUnie-SGP Opening, vaststellen agenda De voorzitter opent de vergadering om 19.30 uur. Zij informeert de commissie over haar gezondheid. Ook vraagt zij de commissie om een minuut stilte om de heer Dijkema te gedenken. Agendapunten B.07 en B.08 komen te vervallen, omdat de Najaarsbrief 2016 en het Energie Efficiëntie Plan 2017-2020 reeds zijn behandeld in de commissie BOB. Agendapunt 05.01 komt aan de orde bij de mededelingen. Met deze wijziging wordt de agenda vastgesteld. 2 02 Vaststellen notulen van de vergadering van 29 november 2016, inclusief toezeggingenlijst Tekstueel De heer Van Adrichem merkt op dat zijn naam ontbreekt in de aanwezigenlijst, terwijl hij de vergadering wel heeft bijgewoond. Met deze wijziging wordt het verslag vastgesteld. Naar aanleiding van In verband met de effectmaatregel „extra doorspoelen‟ en het niet behalen van het omslagpunt heeft mevrouw Van der Burg gevraagd of de achtergrondwaarden wellicht hoger zijn dan voorheen aangenomen. Spreekster zou deze vraag graag beantwoord zien. De voorzitter zegt toe dat deze vraag zal worden opgenomen in het vragenformulier. De heer Van Kretschmar verwijst naar zijn vraag over de stand van zaken rond Aquon. In het vragenformulier is aangegeven dat er een eerste concept gereed is en dat de commissie hierover in 2017 geïnformeerd wordt. De heer Van Kretschmar vindt dit te vaag voor een afspraak waarvan de deadline 2016 was. De voorzitter licht toe dat portefeuillehouder Smits in december een bestuursbijeenkomst van Aquon heeft bijgewoond. In het antwoordformulier zal een terugkoppeling van dit overleg aan de commissie worden gegeven. Toezeggingenlijst commissie GSG 1. De commissie wordt in Q1 door middel van een brief geïnformeerd over de stand van zaken en de aandachtspunten met betrekking tot ganzen. Daarnaast deelt de voorzitter mee dat er een brief wordt verstuurd aan de provincie namens de gemeente Delft en Delfland vanwege het negatieve effect van ganzen op de zwemwaterkwaliteit in de Delftse Hout. Mevrouw Van der Burg vraagt of bijvoorbeeld ook Natuurmonumenten wordt gewezen op de ganzenoverlast. De voorzitter zegt toe dat dit aandachtspunt meegenomen wordt in de informatieve brief aan de commissie. 2. Afgedaan. Reminders 1. De informatieve VV over lokale waterkwaliteitsknelpunten staat geagendeerd voor 7 maart 2017. 2. Afgedaan. 3. Blijft staan. 4. Afgedaan. 5. Blijft staan. Zodra Delfland van de betreffende gemeenten de noodzakelijke informatie heeft gekregen om een overzicht van problematische overstorten te kunnen maken, wordt dit beschikbaar gesteld aan de commissie. Naar aanleiding van deze reminder merkt de voorzitter op dat de overstort nabij Schipluiden is onderzocht en aangepakt. Naar verwachting is het dit voorjaar gereed. De commissie wordt hierover nader geïnformeerd. 03. Mededelingen HVC Portefeuillehouder Van Olphen deelt mee dat HVC een nieuwe algemeen directeur op het oog heeft. In maart vindt een bijzondere aandeelhoudersvergadering plaats waarbij de salarisvoorwaarden worden besproken. HVC valt niet onder de Wet normering topinkomens, maar men wil jaarlijkse discussies over het salaris van de directeur bij het verschijnen van het jaarverslag voorkomen. Emissieloze kas De voorzitter herinnert de commissie aan het afsprakenkader emissieloze kas tussen Delfland en Schieland, de inliggende gemeenten, LTO Glaskracht en LTO Zuid-Hollands-Midden. Het 3 idee van Delfland was om een extra impuls te geven aan de verbetering van de chemische waterkwaliteit onder een onafhankelijk voorzitter. Hiertoe is in de Kadernota 2017 300.000 euro en zes fte beschikbaar gesteld voor onder meer extra gebiedsgericht meten, en meer aandacht voor bewustwording en communicatie. Fungeren onder één onafhankelijk voorzitter bleek voor een aantal partners echter een stap te ver. Men wil verder met het afsprakenkader emissieloze kas, maar wel met de huidige voorzitter van LTO Zuid-HollandsMidden. Delfland kan zich hierin vinden. De inhoudelijke onderdelen van het VV-voorstel over de procesaanpak blijven gehandhaafd in het in voorbereiding zijnde plan van aanpak, maar er wordt geen onafhankelijk voorzitter benoemd. Op 6 februari 2017 komt de stuurgroep afsprakenkader emissieloze kas bijeen en bespreken de bestuurders het plan van aanpak. Zodra dit plan van aanpak is goedgekeurd, wordt het ter informatie gedeeld met de commissie. Daarnaast volgt binnenkort, na behandeling in het college, het uitvoeringsprogramma van Delfland. De heer Hofman merkt op dat de neutraliteit van de voorzitter juist de kracht was van het voorstel van Delfland. Het voorzitterschap door een van de deelnemende partij mag geen belemmering vormen voor het verloop en de uitkomst van het afsprakenkader. De voorzitter benadrukt dat de huidige voorzitter de steun en het vertrouwen heeft van de deelnemende partijen. 04. Bespreekstukken B.06 Aanvraag investeringsplan en krediet verleggen afvalwatertransportleiding door Dijkpolder Maassluis (in aanwezigheid van de heer F. Nonhebel) Eerste termijn De heer De Nooy merkt op dat AWP Delfland zich kan vinden in de toezeggingen en de uitwerking, maar het bevreemdt de fractie dat het project niet geheel gedragen wordt door de projectontwikkelaar. De heer Ranner vraagt op welke wijze de gemeente bij het voorstel is betrokken. Ook vraagt spreker naar de risicoverdeling, met name op lange termijn. De heer Hofman merkt op dat zijn fractie zich kan vinden in de gang van zaken. Daarnaast merkt hij op ervan uit te gaan dat in de plannen rekening is gehouden met de aanleg van een geluidswal. Mevrouw Hoogerwerf geeft aan dat haar fractie kan instemmen met het voorstel. De heer De Keijzer merkt op dat ook zijn fractie zich kan vinden in het voorstel. Wel heeft de fractie een aantal financiële vragen: − De huidige persleiding heeft een boekwaarde. Waar is deze boekwaarde opgenomen in het financiële overzicht? − In het voorstel staat dat de projectontwikkelaar het risico draagt. Waarom is in de tabel op pagina 2 van het voorstel dan een post onvoorzien opgenomen van 10.000 euro? − Als de werkzaamheden worden uitbesteed aan de projectontwikkelaar, waarom is in de raming dan een bedrag van 10.000 euro opgenomen voor nazorg? De heer Jansen constateert dat de projectontwikkelaar de nieuwe persleiding gaat aanleggen en vraagt of hier toezicht op plaatsvindt door Delfland. Daarnaast stelt de heer Jansen de volgende vragen: Hoe wordt gegarandeerd dat de leiding geen mankementen gaat vertonen? In hoeverre is Delfland betrokken bij de aanbesteding? Zijn de kosten voor het opruimen van het oude tracé ook voor de projectontwikkelaar of blijft de leiding liggen? Is bij de capaciteit van de nieuwe leiding rekening gehouden met klimaatscenario‟s? Wellicht kan worden overwogen om de leiding nog groter te maken, rekening houdend met de verwachte afvoer voor de komende vijftig jaar. 4 De heer Belt merkt op dat Water Natuurlijk zich kan vinden in het voorstel. Spreker sluit zich aan bij de vraag of de gemeente is betrokken bij het voorstel. Daarnaast vraagt de heer Belt om een toelichting op de volgende passage in het voorstel: “Het Waterhuishoudkundig plan voor Wilgenrijk is 19 maart 2013 in D&H besproken en geaccordeerd. Uitvoering van dit plan is conflicterend met de huidige ligging van de persleiding.” Mevrouw Van der Burg merkt op dat de fractie ongebouwd zich kan vinden in het voorstel. Ten aanzien van de historie vraagt spreekster of de persleiding bij de bespreking van het plan voor Wilgenrijk in 2013 over het hoofd is gezien. Daarnaast vraagt mevrouw Van der Burg om een toelichting op de verdeling van de kosten tussen de projectontwikkelaar en Delfland. Verder krijgt de nieuwe leiding een grotere diameter, maar blijft het gunstige effect dat hiermee wordt beoogd in stand gelet op de twee aansluitpunten op de oude leiding? De heer Van Kretschmar geeft aan dat zijn fractie zich kan vinden in het voorstel en de onderbouwing ervan. Naar aanleiding van de passage onder het kopje Duurzaamheid vraagt spreker om een toelichting op de beoogde optimalisatie in verband met gastransport. In het voorstel wordt een besparing genoemd als gevolg van de leidingvergroting van ca. 25.000kWh per jaar. De heer Van Kretschmar zou graag zien dat hier een bedrag aan wordt gekoppeld. De heer Van Adrichem vraagt of het vergroten van de leiding wel nodig is als de woningen in de nieuwe wijk worden afgekoppeld. Portefeuillehouder Van Olphen reageert op de vragen en opmerkingen in de eerste termijn: − In de commissie SWW is het verleggen van de persleiding bij de Blankenburgtunnel behandeld. Het voorliggende voorstel voor het verleggen van de afvalwatertransportleiding te Maassluis is aanzienlijk goedkoper (per meter leiding). − Er is van tevoren onderhandeld met de gemeente, maar het bleek sneller om rechtstreeks te onderhandelen met projectontwikkelaar Wilgenrijk. In de onderhandelingen heeft de portefeuillehouder als uitgangspunt genomen niet méér te willen betalen dan het bedrag dat nodig zou zijn om de benodigde werkzaamheden uit te voeren zonder Wilgenrijk. Uiteindelijk bleek er voor beide partijen winst te kunnen worden behaald door werk met werk te maken. De heer Nonhebel vervolgt de beantwoording: − De persleiding loopt van rioolgemaal Maasland naar rioolgemaal Merellaan, dus het is een doorgaande persleiding. Zaken als afkoppeling hebben dus geen invloed. − In de onderhandelingen met Wilgenrijk heeft Delfland gesteld dat de situatie in de toekomst hydraulisch gezien niet slechter mag zijn dan de bestaande situatie. − Er is advies ingewonnen bij experts over het gastransport. Zij hebben geadviseerd bij een boring een kleinere diameter te nemen, omdat zich anders gasbellen gaan ophopen. − Met de vergroting van de leiding wordt een kleine verbeterslag gemaakt. Dit leidt tot een besparing van ca. 25.000kWh per jaar. Voor de berekening van deze besparing verwijst de heer Nonhebel naar de notitie van Royal HaskoningDHV. − De leiding was financieel afgeschreven, dus de boekwaarde was nul. − In het voorstel zijn interne begeleidingskosten opgenomen, onder meer om ervoor te zorgen dat Delfland toezicht kan houden op de uitvoering en op de contractvoorbereiding. Tweede termijn De heer Van Adrichem vraagt of er voor de nieuwe leiding nog recht van opstal benodigd is. De heer Nonhebel antwoordt dat een compleet recht van opstal onderdeel is van het onderhandelingsresultaat. Mevrouw Van der Burg herhaalt haar vraag of de persleiding bij de bespreking van het plan voor Wilgenrijk in 2013 door D&H over het hoofd is gezien. De heer Hofman vraagt of er een risico wordt voorzien met betrekking tot de aanleg van een geluidswal. 5 De heer Ranner spreekt zijn complimenten uit voor het onderhandelingsresultaat, maar betwijfelt of alle risico‟s afgedekt worden. Wat gebeurt er als de projectontwikkelaar in financiële problemen komt? En kan de gemeente nog dwars gaan liggen? De heer Nonhebel reageert op de vragen en opmerkingen in de tweede termijn: − Bij de bespreking van het waterhuishoudkundig plan door de gemeente, de projectontwikkelaar en Delfland in 2013 was er wel degelijk zicht op de persleiding. Omdat Delfland op dat moment niet akkoord ging met de voorgestelde financiële regeling voor het weghalen van de leiding, is er bewust voor gekozen om de persleiding te laten liggen en dit op een later moment op te lossen. Bij de uitvoering constateerde de projectontwikkelaar dat er ingrijpende maatregelen nodig zouden zijn om de bestaande leiding te beschermen. Zo is het balletje gaan rollen. − Er wordt nadrukkelijk voor gezorgd dat Delfland toezicht houdt, zodat er geen projectrisico‟s worden gelopen. − In de bestemmingsplannen is zowel het huidige traject als het nieuwe traject benoemd als leidingenstrook. Pas op het moment dat de nieuwe leiding gebouwd is en aantoonbaar veilig is, wordt de oude lijn verlaten en de bestemming er vanaf gehaald. Daarmee zijn de risico‟s gedekt. − De heer Nonhebel vermoedt dat de posten onvoorzien en nazorg (beide van 10.000 euro) dezelfde post zijn en dus abusievelijk dubbel zijn opgenomen in de kostentabel in het voorstel. Deze post is voor de zekerheid opgenomen omdat er altijd onvoorziene kosten kunnen zijn. − De risico‟s zijn volledig afgedekt, omdat de leiding pas wordt overgenomen als deze aantoonbaar voldoet aan de eisen van Delfland. − Op dit moment wordt er een geluidswal aangelegd, met uitzondering van het stuk waar de leiding ligt. De nieuwe leiding zal op grotere diepte geboord worden, onder de geluidswal door. Hierdoor is de invloed van de geluidswal verwaarloosbaar. Bovendien wordt er een extra sterkteklasse gebruikt om vervorming van de leiding tegen te gaan. − De gemeente heeft zich hier bewust buiten gelaten, omdat zij meent met het vaststellen van het waterhuishoudkundig plan en het bestemmingsplan al aan haar taak te hebben voldaan. De onderhandelingen over het verleggen van de persleiding heeft de gemeente beschouwd als een zaak tussen Wilgenrijk en Delfland. De voorzitter concludeert dat het voorstel als hamerstuk zal worden aangeboden aan de VV. B.13 Bedrijfsvergelijking Zuiveringsbeheer 2015 (AWPD) (in aanwezigheid van de heer F. Nonhebel) De heer De Haan merkt op dat AWP Delfland heeft geconstateerd dat het percentage rioolvreemd water bij met name De Groote Lucht hoog is en stelt hierover de volgende vragen: − Hoe meet Delfland het rioolvreemde water? − Zijn de bronnen in beeld? Worden deze in het meten meegenomen? − Wat zijn de effecten van het rioolvreemde water op de efficiëntie van de verschillende awzi‟s? Wordt dit gemeten? − Wat doet Delfland aan het verlagen van het rioolvreemde water in het algemeen en bij awzi De Groote Lucht in het bijzonder? Wanneer en waar wordt hierover gerapporteerd? De heer Nonhebel reageert op de vragen: − Het rioolvreemd water wordt niet separaat gemeten. Aan het einde van de stroom wordt gekeken wat er op de zuivering binnenkomt. Dit wordt vergeleken met de verwachtingen op basis van de gemiddelde afvalwaterproductie van inwoners en de geschatte hoeveelheid hemelwater. − De bronnen van rioolvreemd water zijn globaal bekend. Op De Groote Lucht gaat het voornamelijk om overstortend oppervlaktewater. Andere bekende bronnen (Delflandbreed) zijn bijvoorbeeld lozingen van bronbemalingen en warmtekoudeopslagsystemen. 6 − − 05. Rioolvreemd water zorgt voor een verdunning, waardoor er meer water moet worden verwerkt. Een verdunning is voordelig bij de toetsing van lozingseisen, maar met een afname van het rioolvreemd water kan Delfland toe met een kleinere awzi. Netto is minder rioolvreemd water dus gunstig. Vandaar dat Delfland het rioolvreemd water wil terugdringen. Delfland heeft het probleem van het rioolvreemd water geadresseerd bij de gemeenten. Met de gemeenten is afgesproken dat er in 2017 een plan van aanpak wordt opgesteld om het rioolvreemd water effectief terug te dringen. Informatie 01 02 06 Voortgang chemische waterkwaliteit Kadernota 2018 van de Gemeenschappelijke Regeling Slibverwerking Rondvraag en sluiting De heer Ranner merkt op van inwoners van het Oostland te hebben begrepen dat zij tot dusver niet betrokken zijn geweest bij de discussie over de voorzuivering, terwijl de tuinders hier wel behoefte aan zouden hebben. De heer Ranner vraagt om een toelichting. De voorzitter licht toe dat uit onderzoek is gebleken dat een collectieve zuivering slechts in een beperkt aantal gebieden mogelijk is. In het Westland is sprake van een grote concentratie van tuinders, maar in het Oostland is sprake van een fysieke beperking. Het overleg hierover met LTO Glaskracht is goed verlopen. De heer Hofman vraagt naar de stand van zaken met betrekking tot de collectieve zuivering. Zijn fractie vreest dat het verschil in de termijn waarbinnen tuinders individueel een zuivering moeten realiseren versus de termijn waar tuinders die collectief willen zuiveren aan moeten voldoen te groot wordt. Portefeuillehouder Van Olphen licht toe dat er op 1 februari 2017 samen met LTO Glaskracht een overleg is gepland bij het ministerie over de financiële/juridische problemen en retributie als mogelijke oplossing. Er wordt momenteel hard gewerkt aan een waterdicht plan voor de collectieve zuivering. Dit moet eind dit jaar gereed zijn. Indien er nieuwe ontwikkelingen zijn, dan wordt de VV hiervan op de hoogte gebracht. Mevrouw Van der Burg merkt op dat de fractie ongebouwd pleit voor continuering of een doorstart van het project erfafspoeling. Dit project is aanvankelijk traag op gang gekomen, maar inmiddels is er meer animo in het gebied om gebruik te maken van de erfafspoelingsregeling. De voorzitter zegt toe dat de stand van zaken met betrekking tot de erfafspoeling (aantal projecten + budget) zal worden opgenomen in het vragenformulier. Daarbij zal tevens worden aangegeven wat de mogelijkheden of onmogelijkheden zijn om dit project verder op te pakken. Mevrouw Van der Burg merkt op dat er opnieuw POP3-gelden beschikbaar zijn. Mogelijk kan daarvan gebruik worden gemaakt. Niets meer aan de orde zijnde sluit de voorzitter om 20.45 uur de vergadering. Aldus vastgesteld in de vergadering van de commissie Gezond, Schoon en Gezuiverd water d.d. 21 maart 2017. De Voorzitter, De Secretaris, 7 I.J.A. ter Woorst drs. P.J.R. Baeten