Kenmerk 6 - les 3 - Van Republiek naar Keizerrijk

Kenmerk 6:
(a) De groei van het Romeinse
imperium, (b) waardoor de
Grieks-Romeinse cultuur zich
in Europa verspreidde
Les 3: Van
Republiek naar
Keizerrijk
H2:§ 10-11:p33-36
De Republiek gaat ten onder!
• De landbouw werd verwaarloosd, door …
– de dienstplicht
• Vele armen in Rome
• Rijke Romeinen bezaten bijna alle landbouwgrond,
waardoor er geen ruimte meer was voor (kleine) vrije
boeren
• De senaat wordt steeds meer een machtsgeile
bureaucratische praatclub voor rijke elitaire Romeinen
• Het leger kwam soldaten tekort; er waren geen boeren
genoeg meer om de job te doen
– Dit loste de senaat op door een beroepsleger in te stellen. Maar
dit veroorzaakte een nieuw probleem
• De soldaten waren voor land (als beloning) en hun soldij afhankelijk
van de generaals geworden en dus zeer loyaal aan hen
Caesar grijpt de macht (49 VC)
• Hij wilde Rome weer groot en slagvaardig
maken
– Hij was ook volgens de senatoren te machtig geworden; dus hij
moest weg of dood. De aanval was de beste verdediging voor
hem dus!
– Hij trekt met zijn loyale leger de Rubicon over (zie sheet)
– De meeste senatoren vluchten naar het zuiden
• Caesar grijpt de macht en wordt dictator (49 vc)
– vijf jaar later wordt hij op de senaatsvloer vermoord
• Echter, met behulp van een aantal generaals en
senatoren wordt Caesars neef – Octavianus – op de
troon geholpen.
– Hij wordt de eerste keizer, Augustus
De Romeinse Vrede
(Pax Romana)
• Onder Augustus wordt Rome weer welvarend
– Enkele eeuwen rust door
• Goede voorzieningen voor militairen
• Minder macht bij de legeraanvoerders > trouw aan de keizer
• Economie bloeit door de rust als nooit tevoren
– Meer handel dan ooit
– Nieuwe steden schoten uit de grond
• De oude vijanden zijn verslagen
Romanisering van de “wereld”
•
•
Met de komst van de Romeinen
veranderde gebieden in Romeinse
provincies alwaar de inwoners
steeds meer Romein werden
Hoe
– Cultuur
• het schrift
• het bouwen (tempels, villa’s en
wegen)
• het eten (kruiden, kip, gans, erwt,
wijn, olijfolie)
• de kat als huisdier
• mooi aardewerk en glas (stukjes
inheems Romeins aardewerk)
• Sieraden
• allerlei technieken
– Bestuur
• Deelname aan het bestuur
• Men viel onder het Romeinse
Recht
•
waarom/waardoor
– Men (de lokale bevolking) wilde
erbij horen
– Handel met de Romeinen
– Men moest verplicht in het leger
– Hierbij werd men geheel
of gedeeltelijk
ingeburgerd
Romanisering
Romanisering
Romanisering en de Griekse cultuur
• Zoals de Romeinen (deels) het wereldbeeld van
de Grieken overnamen, zo gaven zij het door
aan de hen onderworpen volken
– Een aantal grote verschillen
• De Romeinen hadden een meer militaire kijk op de mens
• De Romeinen waren ook praktischer
– Minder praten over het leven, maar meer praktisch de kwaliteit
van het leven verbeteren
• De Romeinen bestuurden een wereldrijk en geen polis,
waardoor
– Men een goede rechtspraak nodig had. Dit recht viel in goede
aarde bij de meeste onderworpen volken (p. 36):
» Minder willekeur; kans je te verdedigen; bestuurders
mochten geen rechters zijn; vrijheid van denken