2.2 Het Romeinse imperium

2.2 Het Romeinse imperium
De thema’s van deze paragraaf zijn:
* de uitbreiding van het Romeinse rijk en
* de verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur in grote delen van Europa.
(imperium = een grote staat)
De tweeling Romulus en Remus is te
vondeling gelegd en wordt gevonden
en gevoed door een wolvin
* Van republiek naar keizerrijk
753 vC
750 vC
510 vC
27 vC
395 nC
Volgens de overlevering
stichting van de stad Rome door Romulus,
AUC Ab Urbe Condita = vanaf de stichting van de stad
wordt de Romeinse jaartelling
Rome wordt koninkrijk
Romulus is de eerste van zeven koningen
Rome wordt een republiek
Res publica = (bestuur in) het algemeen belang
44 vC Julius Caesar wordt vermoord
(tegenstanders willen voorkomen dat hij alleenheerser wordt)
Rome wordt een keizerrijk
Eerste keizer is “Caesar” Augustus
Splitsing van het Romeinse keizerrijk in een
- westelijk deel
- oostelijk deel (Byzantium)
* Romeinse expansie (= uitbreiding)
e
Vanaf 3 eeuw vC
- naar het zuiden
- naar het oosten
- naar het westen
- naar het noorden
Veroveringen buiten Italië:
Carthago
Noord-Afrika (inclusief Egypte)
Griekenland
Turkije
Midden-Oosten (o.a. Palestina)
Spanje
Frankrijk en België (= Gallië)
delen van Duitsland en Nederland
deel van Brittannië
Julius Caesar
Vanaf de eerste eeuw nC
De grensbewaking wordt één van de belangrijkste militaire taken.
Het doel is te voorkomen dat “barbaarse” volken het Romeinse rijk binnendringen.
Belangrijke grensrivieren in Europa zijn de Donau en de Rijn.
De Romeinse keizers willen in hun gebied vrede: pax romana.
De “pax romana” is gunstig voor de handel en welvaart.
Het Romeinse Rijk. De grootste omvang: 116 nC
* Alles op zijn Grieks
± 150 vC
De Romeinen veroveren Hellas en zijn erg geïmponeerd door de
Griekse kunst en wetenschap die ze aantreffen in het gebied.
De Romeinen nemen heel veel van de Griekse cultuur over:
- bouwkunst
tempels
- beeldhouwkunst
- literatuur
toneelstukken
- godenverering
Griekse goden krijgen Latijnse namen
- mode
kleding, meubilair
* Romanisering
De Romeinen treden met hun gedisciplineerde legers keihard op tegen vijanden.
De militaire mentaliteit is in de Romeinse cultuur belangrijk.
In de veroverde gebieden
- voeren de Romeinen een strak bestuur in,
- bouwen de Romeinen steden,
- leggen de Romeinen belastingen op aan de verslagen volken en
- zorgen de Romeinen voor een goede infrastructuur (naar Rome).
De onderworpen volken mogen hun eigen cultuur en godsdienst behouden.
Maar in de veroverde gebieden worden veel Romeinse gebruiken en gewoonten over
genomen.
De verspreiding van de Romeinse cultuur wordt romanisering genoemd.
Voorbeelden van de romanisering in Europa:
- grote beïnvloeding van talen in Europa (Romaans en Germaans)
- verspreiding van het Latijnse schrift
- verspreiding van het Romeinse recht