Extra oefeningen voor werkwoordspelling

Taaljournaal | Lessuggestie | groep 6 en 7 | Mijn Malmberg
Extra oefeningen voor werkwoordspelling
Inleiding
Ad 1: De kinderen bepalen wat de
In Taaljournaal 1 worden de kinderen vanaf
persoonsvorm (PV) en het onderwerp (OND) in
maart groep 5 (week 23) georiënteerd op de
de zin is. Zij leren dat er in een welgevormde
zinsstructuur ter voorbereiding op de juiste
zin een overeenkomst in getal bestaat (samen
werkwoordspelling. Zij leren de persoonsvorm
enkelvoud of samen meervoud) tussen OND en
en het onderwerp herkennen en benoemen.
PV.
Voor het vinden van de persoonsvorm is de
tijdsproef in eerste instantie het belangrijkste
Ad 2: Voor sommige kinderen blijft het
aanknopingspunt. Het onderwerp leren de
lastig om te bepalen welke werkwoorden in
kinderen vinden met behulp van de wie-wat-
de verleden tijd van klank veranderen. Zij
vraag.
behandelen deze werkwoorden vaak als zwakke
werkwoorden, dus zonder klankverandering.
De schrijfwijze van de persoonsvorm wordt
In dit oefenblad herhalen we welke
in groep 6 behandeld; eerst die van de
klankveranderingen voorkomen en laten we de
tegenwoordige tijd, later die van de verleden
kinderen oefenen in het vinden van de juiste
tijd. Daarbij worden ook de begrippen
verleden tijdsvorm. Daarbij dient het bovenste
persoonsvorm, onderwerp, enkelvoud,
deel van het oefenblad als opzoekdeel bij het
meervoud, tegenwoordige tijd, verleden tijd en
maken van tweede oefening.
ik-vorm actief door de kinderen gehanteerd.
Hulpmiddel hierbij is het redeneerschema (zie
Ad 3: In de spelling van werkwoorden zit
p.22 in elke HL Spelling).
een duidelijke systematiek. Sommige kinderen
helpt het bij de spelling van werkwoorden als
Ondanks de zorgvuldige opbouw van de
ze die systematiek daadwerkelijk zien en zich
leerstof hebben sommige kinderen behoefte
eigen maken. De leerlingen in groep 5 vullen
aan extra oefenstof. Vandaar bijgaande selectie
de persoonsvormen van de tegenwoordige tijd
van drie oefenbladen die elk een bijdrage
in; de leerlingen in groep 6 vullen zowel de
leveren aan het verstevigen van de basis
persoonsvormen van de tegenwoordige tijd als
voor werkwoordspelling. Blad 1 sluit in eerste
die van de verleden tijd in.
instantie het beste aan bij de stof van groep 5.
Ook in hogere leerjaren zijn deze werkbladen
Blad 2 sluit vooral aan bij de stof van groep 6:
als herhalingsstof te gebruiken.
vanaf week 23 worden de sterke werkwoorden
aangeboden. Blad 3 kan gebruikt worden vanaf
groep 6, zodra de verleden tijdsvormen zijn
aangeboden.
1. O
nderwerp, persoonsvorm en zinskern (zie:
werkblad 1)
2. W
erkwoorden die van klank veranderen (zie:
werkblad 2)
3. A
lle persoonsvormen in één schema (zie:
werkblad 3)
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
blz. 1 van 4
Taaljournaal | Lessuggestie | groep 6 en 7 | Mijn Malmberg
Werkblad 1:
Het onderwerp en de persoonsvorm in de zin
TIP
Je vindt de PV met de tijdproef of de
getalproef.
Je vindt het OND in deze zin met de
1. Zet in elke zin een streep onder de PV.
Wie of wat vraag.
Welk OND hoort niet bij die PV? Streep die door.
De hond / De honden snuffelt aan een worstje.
In de vakantie logeren we / mijn zusje bij opa en oma.
Gisteren kreeg de bus / de bussen een lekke band.
In de lente groeien de bomen / de boom het hardst.
2.Onder het OND staat een streep.
Welke PV hoort niet bij dit OND? Streep die door.
Waarom rijden / rijdt de treinen vandaag niet?
Morgen schrijf / schrijven jullie een opstel.
De aarde draai / draait om de zon.
Wat tekende / tekenen je op het papier?
3.Onderstreep het OND in elke zin. Past dit OND bij de PV?
Nee, schrijf dan de goede PV erachter.
In de stal wacht de dieren op eten.
Gisteren stemde de muzikant de piano.
Met Nieuwjaar schoten de pijl de lucht in.
..............................
Met haar nagel krab Els zich op haar wang.
..............................
..............................
..............................
4.Zoek eerst het OND in elke zin.
Schrijf dan de goede vorm van het werkwoord in de tijd van nu in de zin.
poetsen
Elke morgen
..............................
ik mijn tanden.
vragen
Yari en Leon
..............................
de juf om uitleg.
komen
Na schooltijd
gillen
De kleuters
hollen
Over het gras
helpen
Ik
..............................
..............................
van de schrik.
..............................
..............................
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
mijn opa bij ons.
Wim de bal achterna.
je wel even.
blz. 2 van 4
Taaljournaal | Lessuggestie | groep 6 en 7 | Mijn Malmberg
Werkblad 2:
Werkwoorden die van klinker veranderen
TIP
in de verleden tijd.
Sterke werkwoorden veranderen van
klinker.
Je schrijft ze volgens de
gewone spellingafspraken.
1.Schrijf het werkwoord in de tijd van toen.
Doe het zo: buigen
bogen
de ui wordt een o
de i wordt een o
de e wordt een a
buigen
......................
winnen
......................
eten
......................
duiken
......................
vinden
......................
nemen
......................
ruiken
......................
zingen
......................
breken
......................
fluiten
......................
drinken
......................
steken
......................
de e wordt een o
de ie wordt een o
de ij wordt een e
vechten
......................
liegen
......................
kijken
......................
trekken
......................
kiezen
......................
lijden
......................
zwemmen
......................
bieden
......................
krijgen
......................
schenken
......................
vliegen
......................
blijven
.....................
de a wordt een ie
de a wordt een oe
de e wordt een ie
vallen
......................
vragen
......................
helpen
......................
slapen
......................
dragen
......................
sterven
......................
laten
......................
jagen
......................
werpen
......................
2.Schrijf dezelfde vorm van het werkwoord in de tijd van toen.
Doe het zo: ik sluit
ik sloot
Wij sluiten de deur. Ik schrijf een e-mail.
Hij vergeet het nooit.
Wij
Ik
Hij
......................
de deur.
......................
een e-mail.
......................
het nooit.
De klok klinkt prachtig.
Piet graaft een kuil.
Zij blaast de kaars uit.
De klok
Piet
Zij
......................
prachtig.
......................
een kuil.
......................
de kaars uit.
Daar geniet zij van.
Zij vertrekt op zondag.
Spreek jij nog met hem?
Daar
Zij
......................
......................
zij van.
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
......................
op zondag.
jij nog met hem?
blz. 3 van 4
Taaljournaal | Lessuggestie | groep 6 en 7 | Mijn Malmberg
Werkblad 3: TIP
Alle persoonsvormen in één schema.
Verleden tijd van sterke werkwoorden:
Schrijf het volgens de gewone
1.Lees het schema.
spellingafspraken.
Je ontdekt hoe je de persoonsvorm schrijft.
Verleden tijd van zwakke werkwoorden:
Schrijf de ik-vorm + te(n) of de(n)
onderwerp
enkelvoud
meervoud
ik, …jij?
een ander (jij,
u, hij, zij, het)
wij, jullie,
zij
persoonsvorm tijd van toen
persoonsvorm
tijd van nu
zonder klankverandering
met
klankverandering
-de(n)
-te (n)
ik-vorm
kleur, werk, roep
ik-vorm+t
kleurt, werkt, roept
ik-vorm+de
kleurde
ik-vorm+te
werkte
ik-vorm met
andere klinker
riep
wij-vorm
kleuren, werken,
roepen
ik-vorm+den
kleurden
ik-vorm+ten
werkten
wij-vorm met
andere klinker
riepen
2Vul het schema in voor het werkwoord voelen.
onderwerp
enkelvoud
ik, …jij?
een ander (jij,
u, hij, zij, het)
meervoud
wij, jullie, zij
persoonsvorm
tijd van nu
persoonsvorm tijd van toen
zelfde klank
-de(n)
-te (n)
andere klank
3.Vul het schema in voor het werkwoord fietsen.
onderwerp
enkelvoud
ik, …jij?
een ander (jij,
u, hij, zij, het)
meervoud
wij, jullie, zij
persoonsvorm
tijd van nu
persoonsvorm tijd van toen
zelfde klank
-de(n)
-te (n)
andere klank
4.Vul het schema in voor het werkwoord zingen.
onderwerp
enkelvoud
ik, …jij?
een ander (jij,
u, hij, zij, het)
meervoud
wij, jullie, zij
© Malmberg, ’s-Hertogenbosch
persoonsvorm
tijd van nu
persoonsvorm tijd van toen
zelfde klank
-de(n)
-te (n)
andere klank
blz. 4 van 4