hoofdstuk 5 - MeneerDeJonge

HOOFDSTUK 5
§ 3 Erasmus en het Humanisme
Renaissance = Wedergeboorte = herleving van de kunst en het denken van de klassieke
oudheid (het klassieke erfgoed)
Humanisme is de literair/filosofische stroming binnen de Renaissance
-bestuderen van de klassieke geschriften (weer correct klassiek Grieks en Latijn schrijven
ipv het vulgaat=middeleeuws Latijn)
-het overnemen van de gedachten uit die geschriften nl de mens in het centrum
Renaissance begint in Noord Italië ongeveer 1350
-Italië is het land van de klassieke oudheid→voorbeelden bij de hand
-in Italië komt het eerst de handel weer op →
-mensen worden onafhankelijk
-mensen hebben geld om kunst te kopen
-na de val van Constantinopel komen veel geleerden naar Italië en nemen oude geschriften
mee (vooral Griekse-Aristoteles-die in het westen verloren gegaan waren)
-de verdeeldheid in Italië stimuleerde de Renaissance→soort kunstoorlog tussen de steden
Middeleeuwen
Renaissance
-verticaal→relatie tot God
-collectief/groep voorop
-memento mori
-horizontaal→relatie met medemens
-individu het belangrijkste
-carpe diem
Kunst
Middeleeuwen
Renaissance
-onnatuurlijke houding
-vooral goudkleur
-alles op een lijn
(belangrijker=groter)
-vooral Bijbelse voorstellingen
(madonna’s en piëta)
-anoniem (glorie Gods)
-alleen geklede mensen
-kerk voornaamste opdrachtgever
-natuurlijke houding schilder/beeldhouwkunst
-natuurlijke kleuren
-perspectief (wiskunde)
-Gothiek (barbaars→Gothen)
↓
spitse bogen
verticale lijn overheerst
-Renaissancestijl
bouwkunst
↓
ronde bogen
horizontale lijn overheerst
-portretten,landschappen,klassieke onderwerpen
-op naam (trots op eigen werk)
-menselijk naakt(anatomie)
-nu ook rijke burgers en vorsten opdrachtgever
Renaissance ideaal is de homo universale (alleskunner) bv Leonardo da Vinci en
Michelangelo
Beroemde schilders Giotto, Rafaël,Boticelli en beeldhouwer Donatello
Door de boekdrukkunst wordt het Humanisme na 1500 verspreid naar noord Europa
Daar heeft het een ander karakter dan in Zuid Europa (christelijk humanisme)
Het gaat terug op de kerkvaders en wil terug naar het zuivere geloof en heeft kritiek op de
wantoestanden in de kerk bv Erasmus met zijn Lof der Zotheid
Een andere beroemde Humanist uit het noorden is Thomas Moore.
De Renaissance heeft een aantal belangrijke gevolgen gehad
-wetenschappelijke revolutie→ § 2
-ontdekkingstochten → § 1
-reformatie → § 4