Les 9

Cursus Renaissance
les 9.2
Les 9.2 Late Renaissance, ontdekkingsreizen
Inleiding
In weerwil van alle pracht en praal van de Italiaanse Renaissance hing er een schaduw over
Europa. De Osmanen hadden hun rijk aan het eind van de Middeleeuwen uitgebreid en
hadden in 1453 Constantinopel veroverd. De groei van het Osmanen rijk ging nog twee
eeuwen door, tot de halve Middellandse Zee onder Turks gezag stond. Dit had niet alleen
politieke en religieuze gevolgen, maar ook werden de oude handelsroutes tussen Oost en West
afgesneden, waardoor de Europeanen gedwongen werden nieuwe wegen naar Azië te vinden.
De Portugese vorst Hendrik de Zeevaarder stichtte een centrum voor maritieme studies en
financierde de eerste reis naar het westen waardoor de Azoren werden ontdekt. Hierna hebben
de Portugezen geleidelijk de kust van Afrika afgevaren tot Bartholomeu Diaz in 1488 Kaap de
Goede Hoop ontdekte en Vasco da Gama in 1498 India bereikte.
Terwijl de Portugezen het Verre Oosten probeerden te vinden door oostwaarts te
zeilen, meenden anderen dat zij India konden bereiken door naar het westen te varen,
aangezien de aarde een bol is, wat op grond van antieke teksten aannemelijk was gemaakt
door humanistische geleerden. Het resultaat was de ontdekking van Amerika.
Op 7 juni 1494 verdeelde de Spaanse Borgia paus, Alexander VI, de nieuwe gebieden
tussen Spanje en Portugal, waarbij het Spaanse recht op vrijwel heel Amerika werd erkend.
Terwijl de Portugezen Brazilië en de route naar India “kregen”, mocht Spanje de hulpbronnen
van Amerika exploiteren.
Een eeuw na de ontdekking was het grootste deel van Midden en Zuid Amerika in
kaart gebracht, veroverd en gekolonialiseerd en waren de schatkisten van de Europese vorsten
en kooplieden gevuld met Amerikaans goud en zilver, maar was tevens het grootste deel van
de bevolking van de Nieuwe Wereld bezweken aan Europese ziekten of tot slaaf gemaakt.
Bronnen
P.Burke, The European Renaissance, Oxford 1998
J.H.Plumb, The Penguin Book of the Renaissance, London 1978
R.Ritchie, De Renaissance, het ontwaken van de Europese cultuur, Rijswijk 2005
Reader’s Digest, De Wereld van Eeuw tot Eeuw, De Renaissance, 1500-1592, Brussel 1995
Encarta, naslagbibliotheek, Winkler Prins 2002
Web Gallery of Art
Herman Leistikow
mei 2007
pagina1/1