Taalbeleidsplan - Sjabloon - Dertien Doelen Vertaald, een project

Taalbeleidsvisie en Taalbeleidsplan
Naam school:
Locatie:
Schooltype:
Adres:
Directeur:
Totaal aantal lln.:
aantal GOK-uren:
zorgcoördinatie:
andere:
aantal lln. met thuistaal niet Nederlands:
I Visie
Bron 1: Voorbeeld visietekst secundaire school
(http://www.nt2antwerpen.be/files/doc/bijlagentaalgerichtnaarwerk/Bijlage%
2035.doc)
1.1. Visie, doelen en situering van het taalbeleid
Definitie van taalbeleid,
belangrijke visies
Bron 2: Wat is taalbeleid?
Schoolspecifieke visie
Doelen
Bron 3: doelen van taalbeleid
Bron 4: situering taalbeleid
Situering taalbeleid
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
1
1.2. Aanleiding van het taalbeleid (intern + extern)
Bron 5: Beleidsnota Onderwijs, Pascal Smet, p. 32
(http://pascalsmet.be/mnt/mods/policy/docs/50_doc.pdf)
Bron 6: criteria inspectie (verschillende voorbeelden)
Bron 7: interne bevraging (verschillende voorbeelden)
1.3. Concretisering (gewenste situatie)
1.3.1. Onderwijsvisie en taalvisie
Bron 8: taalvisie
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
2
1.3.2. Verschillende niveaus van taalbeleid en verschillende partners
Doelen
Wat willen we bereiken? Met wie (directie, alle leraren,
ondersteunend personeel, externen, leerlingen)
schoolniveau
a. Doelen op schoolniveau
leerkrachtenniveau
b. Doelen op leerkrachtenniveau
c. Doelen op leerlingenniveau
leerlingniveau
II Taalbeleidsplan
Bron 9: Voorbeeld van een taalbeleidsplan van het Leonardo Lyceum
http://www.nt2antwerpen.be/files/doc/bijlagentaalgerichtnaarwerk/Bijlage%2
031.doc
2.1. Analyse
2.1.1. Beschrijving van de huidige situatie
Bron 6: criteria inspectie (verschillende voorbeelden)
Bron 7: interne bevraging (verschillende voorbeelden)
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
3
Samenvatting SWOT
STERK
ZWAK
KANSEN
BEDREIGINGEN
.
2.1.2. Beschrijven en evaluatie van uitgevoerde en lopende acties
(Deze beschrijving kan per doel gebeuren of per pijler)
Bron 9: voorbeeld van beschrijving van uitgevoerde acties, zie voorbeeld
taalbeleidsplan van het Leonardo Lyceum
Bron 6: criteria inspectie
DOEL 1:………………………………..
OP LEERLINGENNIVEAU
Actiepunt
Doelstellingen
Wie doet wat
Wanneer
Waar
Hulpmiddelen
Evaluatie
Werkpunt
voor
schooljaar
’07-‘08
Actiepunt
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
4
Doelstellingen
Wie doet wat
Wanneer
Waar
Hulpmiddelen
Evaluatie
Werkpunt
voor
schooljaar
’07-‘08
2.1.3. Brainstorm mogelijke acties
Bron 10: Checklist mogelijke acties (verschillende voorbeelden)
Bron 11: Mogelijke acties per bouwsteen
2.2. Planmatige aanpak
2.2.1. Bepalen van prioritaire acties
DOEL
Activiteit 1
Activiteit 2
Activiteit 3
DOEL
Activiteit 1
Activiteit 2
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
5
Activiteit 3
DOEL
Activiteit 1
Activiteit 2
Activiteit 3
2.2.2. Plannen acties volgend schooljaar
Schooljaar (…….. - ……..)
Actiepunt
Doelstellingen
wie doet wat
Wanneer
Waar
Hulpmiddelen
Evaluatie
werkpunt voor
volgend
schooljaar
Actiepunt
Doelstellingen
wie doet wat
Wanneer
Waar
Hulpmiddelen
Evaluatie
werkpunt voor
volgend
schooljaar
III Evaluatie plan
Bron 6: criteria inspectie
Bron 12: checklist intern
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
6
Bijlage ‘Bronnen’
Bron 1: Voorbeeld visietekst secundaire school
(http://www.nt2antwerpen.be/files/doc/bijlagentaalgerichtnaarwerk/
Bijlage%2035.doc)
Het voorbeeld komt van de website van ‘Het huis van het Nederlands’ in
Antwerpen. De visie in kwestie is die van het Sint-Norbertusinstituut in
Antwerpen.
Bron 2: Wat is taalbeleid?
Voorbeeld 1: Diocesane Pedagogische Begeleiding
‘Taalbeleid is een beleid inzake het taalgebruik bij de communicatie en de
instructie op school.’ (www.onderwijs.vlaanderen.be/talenbeleid/begrippen)
‘Een taalbeleid voeren impliceert een structurele en strategische poging van het
hele schoolteam om de onderwijspraktijk aan te passen aan de
(taal)leerbehoeften van de leerlingen met het oog op het verbeteren van de
onderwijsresultaten van deze leerlingen’ (naar Teunissen, 1997)
=> Structureel wil zeggen dat het voeren van een taalbeleid meer is dan een
eenmalig initiatief. Het leidt tot een blijvende verandering in het taalgedrag van
de leerlingen.
=> Strategisch betekent dat alle partners uit het schoolteam samen op een
planmatige manier aan dit taalbeleid werken.
=> Onderwijsresultaten verbeteren houdt in dat je leerlingen aanzet om
taalvaardiger te worden, om zich vlot en correct uit te drukken en tot een betere
communicatie te komen.
Bron: DPB Brugge ‘Visietekst taalbeleid’
(http://www.dpbbrugge.be/secundair/documenten/Taalbeleid%20visietekst%20o
ktober%2007%20versie%2013%20(ML).doc)
Voorbeeld 2
BEGRIPSVERHELDERING
TALENBELEID
Op een school zijn talen op verschillende manieren aanwezig: als leergebied of vak, en
als medium voor communicatie en onderwijs. De overkoepelende term voor het beleid
dat een school voor de omgang met die talen voert, is ‘talenbeleid’. Afhankelijk van de
invalshoek onderscheiden we twee grote componenten van het talenbeleid: taalbeleid en
taalvakkenbeleid. De zorg om en de beheersing van het Standaardnederlands staat in het
talenbeleid centraal.
Een effectief talenbeleid maakt inherent deel uit van het algemene beleid van een school.
TAALBELEID
TAALVAKKENBELEID
Taalbeleid betreft het beleid op school inzake
twee grote domeinen:
Het taalvakkenbeleid wil ertoe
bijdragen dat zoveel mogelijk leerlingen
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
7
de doelen in de taalvakken bereiken.
1. Het gebruik van het Nederlands voor de
communicatie van en met leraren, leerlingen,
ouders en omgeving.
2. De dubbele functie van het Nederlands als
instructietaal: het is zowel middel als doel.
Taalbeleid in dit domein heeft betrekking op
alle leergebieden van het basisonderwijs en
alle vakken van het secundair onderwijs zowel de algemene en technische als de kunsten praktijkvakken. Het wil de leerkrachten
stimuleren:
- de instructietaal Nederlands als didactisch
middel in te zetten om de leer- en
slaagkansen van de leerlingen te
vergroten;
- complementair met het vak Nederlands, de
ontwikkeling van de schoolse
taalvaardigheid van de leerlingen te
bevorderen, door de toepassing van
kennis, vaardigheden, strategieën en
methodieken uit de lessen Nederlands.
Taalgericht vakonderwijs is de naam van
een recent ontwikkelde didactische aanpak
waarin vakdoelen en taaldoelen samen
ontwikkeld worden. Het helpt zo de effectiviteit
van de vaklessen en van de taalontwikkeling
te verhogen. Uitgangspunt is dat taal, leren en
denken onlosmakelijk verbonden zijn. De
vakinhoud blijft voorop staan, maar aan de
communicatie over die inhouden via de
instructietaal wordt extra aandacht besteed.
(Naar: http://www.slo.nl/themas/00100/)
Het gaat om alle talen die aangeboden
worden:
1. Nederlands
2. de moderne vreemde talen: Frans,
Engels, Duits, Spaans e.a.
3. de klassieke talen: Latijn en Grieks.
In het basisonderwijs gaat het bij
Nederlands ook over aanvankelijk lezen
en schrijven, bij moderne vreemde
talen ook over talensensibilisering en
taalinitiatie.
In het secundair onderwijs gaat het
soms om een luik van een vak, zoals
Functionele taalvaardigheid en
Functionele tekstgeletterdheid in het
Project Algemene Vakken in het bso.
Soms gaat het om een deelaspect van
een taal zoals in
Handelscorrespondentie Frans of
Engels. Of om een aparte aanpak zoals
in het vak Nederlands voor
nieuwkomers in de onthaalklas voor
anderstalige nieuwkomers.
Men kan dus spreken over het
‘taalvakbeleid Frans’, of kortweg ‘beleid
Frans’, ‘beleid Engels’ enz.
Bron 3: Doelen van een taalbeleid?
Voorbeeld 1: Diocesane Pedagogische Begeleiding
‘Taalbeleid is een beleid inzake het taalgebruik bij de communicatie en de
instructie op school.’ (www.onderwijs.vlaanderen.be/talenbeleid/begrippen)
‘Een taalbeleid voeren impliceert een structurele en strategische poging van het
hele schoolteam om de onderwijspraktijk aan te passen aan de
(taal)leerbehoeften van de leerlingen met het oog op het verbeteren van de
onderwijsresultaten van deze leerlingen’ (naar Teunissen, 1997)
‘Taalbeleid is een beleid inzake het taalgebruik bij de communicatie en de
instructie op school.’ (www.onderwijs.vlaanderen.be/talenbeleid/begrippen)
‘Een taalbeleid voeren impliceert een structurele en strategische poging van het
hele schoolteam om de onderwijspraktijk aan te passen aan de
(taal)leerbehoeften van de leerlingen met het oog op het verbeteren van de
onderwijsresultaten van deze leerlingen’ (naar Teunissen, 1997)
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
8
“Elk taalbeleid start in de eerste plaats in de lespraktijk en op het niveau van de
klas. Maar de aandacht voor taal kan maar effect hebben als collega’s,
vakgroepen en schooldirecties eraan meewerken.”
Motivaties voor een taalbeleidsplan:
- Een taalbeleid helpt leerlingen de doelen van het schoolcurriculum vlotter te
halen.
- Een taalbeleid draagt bij tot een algemene en culturele vormgeving van de
leerlingen.
- Een taalbeleid draagt ertoe bij dat de school in haar interne en externe
communicatie een voorbeeldfunctie vervult.
- Relatie met het taalvakkenbeleid binnen het talenbeleid uittekenen.
DPB Brugge ‘Visietekst taalbeleid’
http://www.dpbbrugge.be/secundair/documenten/Taalbeleid%20visietekst%20o
ktober%2007%20versie%2013%20(ML).doc)
Voorbeeld 2: inspectieverslag
Het volgende stukje komt uit een inspectieverslag van 1999-2000, Secundair
Onderwijs, Bijzondere aandachtspunten.
Een taalbeleid in Vlaamse scholen beoogt in de eerste plaats alle leerlingen in staat te
stellen de doelstellingen te halen van het schoolcurriculum, waarin vanzelfsprekend de
leerplandoelstellingen opgenomen zijn. Taalzwakke en anderstalige leerlingen die de
schooltaal - in casu het Nederlands - onvoldoende beheersen, moeten in staat gesteld
worden een voldoende kennis daarvan te verwerven.
Daarnaast beoogt een taalbeleid het optimaliseren van de resultaten van alle leerlingen
voor de talen in het algemeen, dus voor Nederlands en voor de moderne vreemde talen
(MVT). De resultaten betreffen zowel kennis van de taal als vaardigheid in het hanteren
ervan.
Een taalbeleid wil niet alleen de vakgebonden kennis en vaardigheden bevorderen; het
wil ook bijdragen tot de brede en harmonische vorming van alle leerlingen. Daarbij gaan
we ervan uit, dat vlotte beheersing van de standaardtaal een middel is om de integratie
in het sociale leven en het beroepsleven te bevorderen. De kennismaking met de
culturele, sociale, politieke, economische achtergrond van de taalgemeenschappen
draagt bovendien bij tot persoonlijke verrijking en tot verdraagzaamheid.
De school moet gunstige voorwaarden scheppen om leerlingen te stimuleren tot vlotte
beheersing en gebruik van de standaardtaal en zij zelf moet een voorbeeldfunctie
vervullen door in haar externe en interne communicatie bijzondere aandacht te besteden
aan verzorgd taalgebruik.
Een taalbeleid heeft ten slotte tot doel te komen tot een gemeenschappelijke, consistente
visie en houding van alle schoolbetrokkenen in verband met taal, taalonderwijs en/of
taalgebruik.Dit impliceert, dat deze betrokkenen afspraken maken over de wijze waarop
de school de taal hanteert als leergebied op zich, als instrument doorheen de
verschillende leergebieden, en als communicatiemiddel bij alle schoolgebonden
activiteiten.
(Bron: http://www.ond.vlaanderen.be/schooldirect/inspverslag/SO-Taal.htm)
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
9
Voorbeeld 3, visie VVKBaO
Het VVKBaO heeft een uitgebreid document taalbeleid voeren in de basisschool:
http://koine.vsko.be/doc/vvkbao/PM/pm0805067.doc
Met het begrip ‘taalbeleid’ doelen we op alles wat een school onderneemt om direct of
indirect de taalontwikkeling van leerlingen te bevorderen. (cf. J. Saveyn)
Kinderen verschillen in taalvaardigheid. Scholen die een sterk taalbeleid uitbouwen,
zorgen ervoor dat zoveel mogelijk leerlingen het schoolcurriculum halen en hun taal dus
functioneel kunnen gebruiken in allerlei situaties. Ook de omgeving en de maatschappij
waarin ze (later) elke dag functioneren, vragen om een talige en sociale weerbaarheid.
Bron: http://www.dpbbrugge.be/basis/
Bron 4: Situering taalbeleid?
Voorbeeld 1: taalbeleid en algemeen beleid
TALENBELEID ALS ONDERDEEL VAN ALGEMEEN BELEID
Bij talenbeleid gaat het niet alleen over taal, maar ook over beleid op school. Het
talenbeleid dient in samenhang te gebeuren met de verschillende thema’s en accenten
die een school in haar beleid en praktijk wenst te behartigen.
Talenbeleid, zowel taalbeleid als taalvakkenbeleid, hangt dus samen met het algemene
beleid van een school. Dat omvat o.a.:
 het strategische domein (de visie, de grote beleidsopties en de beleidsprioriteiten);
 het onderwijskundige domein (de afstemming tussen graden, onderwijsniveaus en
onderwijsvormen, de didactiek en methodiek, de keuze van de leermethodes, de
werkvormen, de evaluatieprincipes, het zorgbeleid, de remediëring, …);
 het personeelsbeleid (de keuze van leraren met bepaalde competenties, de
toekenning van opdrachten, nascholing en professionalisering, de teamwerking, de
werkgroepen, de coördinatoren, de leerlingenbegeleiders, de mentoren,…);
 het financiële beleid (aankopen van didactisch materiaal, infrastructuur, …).
Effectief talenbeleid vereist dus maatregelen op school- , klas- en leerlingenniveau en
kan gebaat zijn met ondersteuning vanuit de scholengemeenschap. Dat alles vraagt om
competenties en eventueel professionalisering zowel wat betreft het beleidsvoerend
vermogen van de school, als de competenties van verschillende mensen op verschillende
niveaus inzake taalvakken en inzake instructietaal.
(Naar: http://www.slo.nl/themas/00100/)
Voorbeeld 2: Taalbeleid, remediaal beleid, GOK-beleid
http://www.kogent.be/htmpag/dpb/secundair/taaldrempels/visietekst_taalbeleid_in_DM.pdf
In dit voorbeeld legt Helga De Braekeleer het verschil uit tussen verschillende
vormen van beleid. De verschillende vormen van beleid (taalbeleid, remediaal
beleid, GOK-beleid worden besproken. Verder is er een lijst met verschillende
gestandaardiseerde taaltoetsen en een begrippenlijst.
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
10
Voorbeeld 3: Taalbeleid, remediaal beleid, GOK-beleid
“Wanneer binnen de dagelijkse klaspraktijk, door middel van differentiatie,
ruimte gecreëerd wordt om individuele leerlingen te remediëren, zitten we vaak
op het raakvlak tussen GOK-beleid en remediaal beleid. Remediaal beleid spitst
zich echter toe op de remediëring van de niet-talige achterstanden of problemen
zoals wiskunde, gedrag, enz. En waar dat gebeurt rond talige aspecten is er een
raakvlak tussen taalbeleid, GOK-beleid en remediaal beleid.”
(gebaseerd op L. Wyns, L. (2005), De Babylonische spraakverwarring voorbij.
Een visie op een integraal (taal)beleid. VONK, 35/1, p. 3-16)
Voorbeeld 4: Taalbeleid en kwaliteitszorg
Het volgende citaat komt ook uit een inspectieverslag van 1999-2000, Secundair
Onderwijs, Bijzondere aandachtspunten. De inspectie vindt dat het taalbeleid op
scholen te weinig planmatig verloopt.
“Bovendien ziet men het uitbouwen van een taalbeleidsplan nog niet als een facet van
kwaliteitszorg. Dit zou immers impliceren, dat de school de elementaire fasen doorloopt:
gegevensverzameling rond taalbehoeften van leerlingen, organisatie van daarbij
aansluitende acties, evaluatie.”
(Bron: http://www.ond.vlaanderen.be/schooldirect/inspverslag/SO-Taal.htm)
Bron 5: Aanleiding van het taalbeleid: overheid (extern)
http://pascalsmet.be/mnt/mods/policy/docs/50_doc.pdf
Deze link leidt naar de ‘Beleidsnota 2009-2014’ van Minister van Onderwijs
Pascal Smet.
Bron 6: Aanleiding van het taalbeleid: de doorlichting (extern)
De inspectie heeft in maart 2010 een nieuwe tekst vrijgegeven in verband met
het taalbeleid in scholen. U vindt die tekst hieronder. Ook de opmerkingen van
de vorige doorlichting kunnen natuurlijk in het taalbeleidsplan verwerkt worden.
DOOR TE STUREN DOOR INSPECTIE
Bron 7: Aanleiding van het taalbeleid: intern
De volgende screeningsinstrumenten kunnen gebruikt worden om de huidige
situatie van de school in kaart te brengen, maar ook om mogelijke acties op te
lijsten.
Voorbeeld 1: Steunpunt GOK
http://www.steunpuntgok.be/lager_onderwijs/materiaal/screeningsmateriaal/the
maspecifiek.aspx
De bevraging van het Steunpunt is erg uitgebreid en laat toe om het taalbeleid
(als onderdeel van het GOK-beleid) nauwkeurig in kaart te brengen. De
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
11
screening is gemaakt voor basisscholen, maar is ook bruikbaar voor secundaire
scholen. Er hoort ook een sjabloon bij om de informatie in op te slaan.
http://cteno.be/gok/iframe/sjabloon_taalbeleidsplan_bijlage.pdf
Extra uitleg om het sjabloon in te vullen.
Voorbeeld 2: DPB Gent
http://www.kogent.be/docs/dpb/secundair/perm_ond/observatielijst_taalbeleid.p
df
De diocesane begeleiding van het Bisdom Gent heeft op zijn website een
observatielijst (versie 2006) om het taalbeleid van de school te screenen
(taalbeleid valt hier onder het GOK-beleid vna de school).
Voorbeeld 3: CNO
Het Centrum Nascholing Onderwijs (CNO) van de Universiteit van Antwerpen
heeft al heel wat navormingen rond taalbeleid georganiseerd. Onderstaande
vragenlijst komt uit de sessie ‘Wat is taalbeleid’, een sessie die een instrument
biedt om de situatie op school te analyseren. Het onderstaande voorbeeld geeft
de vragen bij de pijler ‘onthaalbeleid’, één van de zeven pijlers van Werner
Schrauwen. Voor de hele lijst verwijzen we naar het CNO. De vragen worden
gesteld op verschillende niveaus: directie, secretariaat, taalbeleidsteam, alle
leerkrachten …
3.1
3.2
3.3
3.4
Tijdens
Tijdens
Tijdens
Tijdens
3.5
De school verzamelt gegevens i.v.m. de taalachtergrond en het genoten (taal)onderwijs van
taalzwakke en meertalige leerlingen en leerlingen met dyslexie.
In het begin van het schooljaar worden de leerlingen van de eerste graad gescreend voor
taalvaardigheid.
Via een analyse-instrument worden de moeilijkheden die leerlingen hebben met de
schooltaal opgespoord.
De gegevens van de taalscreening worden geanalyseerd.
3.6
3.7
3.8
3.9
3.10
3.11
3.12
3.13
3.14
de
de
de
de
intake
intake
intake
intake
houdt
wordt
wordt
wordt
de school rekening met het taalvaardigheidsniveau van de ouders.
er gepeild naar de thuistaal van de leerlingen.
er gepeild naar de taalknelpunten van de leerlingen.
er gepeild naar leerstoornissen.
De gegevens van de taalscreening worden aan de leerkrachten gecommuniceerd.
Relevante informatie uit de screening en uit de leerlingendossiers wordt opgevolgd tijdens
klassenraden.
Mede op basis van de screeningsresultaten worden er gepaste maatregelen genomen.
Mede op basis van de screeningsresultaten worden er taaltrajecten uitgezet in functie van
Taaltalenten en –tekorten.
Via klasobservatie verzamelen leerkrachten relevante informatie over het talig functioneren
van
hun leerlingen en geven deze door aan de klassenraad.
De klassenraad volgt gedurende het ganse schooljaar het talig functioneren van alle
leerlingen
nauwgezet op.
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
12
Bron 8: Taalvisie?
Voorbeeld 1
Een smalle of een brede opvatting van taal en onderwijs, wat houdt dat in?
In een smalle opvatting van taal en taalvaardigheid is iemand taalvaardig waneer
hij een bepaald niveau van kennis van vaak op zichzelf staande taalelementen
bereikt: structuur van woorden en zinnen, woordvoorraad en taaleigen, technisch
correct spreken en spellen. Die kennis moet aangewend worden bij mondeling en
schriftelijk, receptief en productief taalgebruik, maar is er niet echt in
geïntegreerd.
Een brede opvatting van taal en taalvaardigheid is competentiegericht. Ze omvat
eveneens kennis van taalelementen en vormelijke correctheid, maar is dan
ingebed in een ruim repertoire van talige en andere cognitieve middelen,
strategieën en attitudes die de taalgebruiker inzet in allerlei functionele
taaltaken, rekening houdend met de contextueel-situationele, stilistische, sociale
en pragmatische factoren in de taalgebruikssituatie. Die functionele taaltaken
zijn gericht op de verwerking en verwerving van informatie, zelfexpressie,
communicatie en interactie met anderen, leren en studeren.
Bron: Frans Daems en Wilma van der Westen, Conceptuele uitgangspunten
taalbeleid, Conferentie Het Schoolvak Nederlands 22
Voorbeeld 2
http://www.fontys.nl/taalplein/
De Fontys Hogescholen hebben een wesite ‘Taalplein’ waarop ze hun taalvisie definiëren
op basis van drie pijlers:
Voorbeeld 3: nadenken over het taalonderwijs
1. Taalonderwijs
a. Waar bent u tevreden over, kijkend naar het huidige taalonderwijs?
b. Welke aandachtspunten/ideeën/wensen heeft u ten aanzien van aanpassing of
verbetering van het huidige taalonderwijs?
2. Leesonderwijs
a. Waar bent u tevreden over, kijkend naar het huidige leesonderwijs?
b. Welke aandachtspunten/ideeën/wensen heeft u ten aanzien van aanpassing of
verbetering van het huidige leesonderwijs?
3. Rol van ICT
a. Waar bent u tevreden over, kijkend naar de huidige ICT-inzet voor taal/lezen?
b. Welke aandachtspunten/ideeën/wensen heeft u ten aanzien van aanpassing of
verbetering van de huidige ICT-inzet voor taal/lezen?
4. Inrichting van de leeromgeving met betrekking tot taalstimulering
a. Waar bent u tevreden over, kijkend naar de inrichting van de school en
klasomgeving?
b. Welke aandachtspunten/ideeën/wensen heeft u ten aanzien van aanpassing of
verbetering van de inrichting van de school en klasomgeving?
(Bron:
http://www.expertisecentrumnederlands.nl/ExpertiseCentrumNederlands_C01/Default.as
p?CustID=623&ComID=122&ModID=336&ItemID=2850&SessionID=-1&bottest=) U
vindt hier de bijlage indien u de brochure ‘Samen-werken aan Taalbeleid: in tien stappen
naar een taalbeleidsplan’ opent.
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
13
Bron 9: voorbeeld van beschrijving van uitgevoerde acties, zie voorbeeld
taalbeleidsplan van het Leonardo Lyceum
http://www.nt2antwerpen.be/files/doc/bijlagentaalgerichtnaarwerk/Bi
jlage%2031.doc
Bron 10: Checklist mogelijke acties
Voorbeeld 1
http://www.dpbbrugge.be/secundair/documenten/Taalbeleid%20visietekst%20o
ktober%2007%20versie%2013%20(ML).doc)
Per doel wordt hier aangegeven welke acties ondernomen kunnen worden.
Voorbeeld 2
http://www.nt2antwerpen.be/files/doc/bijlagentaalgerichtnaarwerk/Bijlage%203
2.doc
Het Huis van het Nederlands in Antwerpen maakte ook een lijst met criteria. Het
gaar hier in eerste instantie om acties voor centra voor volwassenonderwijs,
maar de acties zijn ook zinvol voor secundaire scholen.
Bron 11: Mogelijke acties (uitgewerkt, zie website project)
1) Afspraken maken rond het opstellen van examenvragen (voorbeeld)
2) Invoeren van kijkwijzers over de vakken heen (voorbeeld)
3) Invoeren van taalkaarten (voorbeeld)
4) mailactie om leerlingen aandacht bij te brengen voor register en netiquette (voorbeeld)
5) Uitwerken van een leesklimaat (voorbeeld CNO)
6) Taalontwikkelend lesgeven stimuleren (filmpjes en opdrachten)
Bron 12: Evaluatie van de doelgerichtheid van het taalbeleidsplan
Worden er duidelijke en toetsbare doelen geformuleerd.
Hanteren we doelen voor elke groep en zijn deze doelen realistisch?
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
14
Hoe verhouden de na te streven doelen van de verschillende taaldomeinen zich
tot elkaar?
Hoe zorg je ervoor dat het handelen in de groepen ook daadwerkelijk gericht
zal zijn op het realiseren van de na te streven doelen?
Wat krijgen leerkrachten hiervoor in handen?
Hoe houdt de taalcoördinator/intern begeleider hier zicht op om ook op doelen
te kunnen sturen?
Is het duidelijk hoe de vooruitgang van de leerlingen gemeten zal worden?
Bronnen
http://www.dpbbrugge.be/basis/
Deze website biedt een goed sjabloon voor een taalbeleidsplan. De doelen staan er
duidelijk uitgewerkt volgens ‘realiseren van het curriculum
Huis van het Nederlands, Antwerpen
http://www.nt2antwerpen.be/files/pdf/luik4.pdf
http://www.ua.ac.be/main.aspx?c=*CNO&n=8889
Het Centrum Nascholing Onderwijs is een universitair nascholingscentrum voor
onderwijspersoneel. Het organiseert enerzijds nascholingen voor het basisonderwijs, het
secundair onderwijs en de hogescholen. Anderzijds verzorgt het schoolgerichte
cursussen, seminaries en studiedagen in de scholen.
Taalbeleidssjablonen
http://www.nt2antwerpen.be/files/doc/bijlagentaalgerichtnaarwerk/Bijlage%2030.doc
http://www.expertisecentrumnederlands.nl/ExpertiseCentrumNederlands_C01/Default.asp?CustID
=623&ComID=122&ModID=336&ItemID=2517&SessionID=-1&bottest=
Taalcompetenties bis- taalsjabloon versie 23 maart
15