Management van gedrag Hoofdstuk 12 Organisatieontwikkeling: cultuur, conflict en verandering Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.2 Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.3 Organisatieontwikkeling (OO) • Organisatieontwikkeling (OO) heeft te maken met het analyseren van de ‘gezondheid’ van de organisatie en het vermogen van de organisatie om te veranderen. • OO omvat de toepassing van organisatiegedrag en sociale processen in de organisatie. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.4 Belangrijke onderwerpen van organisatieontwikkeling Figuur 12.1 Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.5 Interventiestrategieën • • • • • • • • Enquêtes en feedback T-groepen (of gevoeligheidstraining) Teambuilding Rastertraining Rolanalyse Levens- en loopbaanplanning Quality of working life (QWL) Begeleiding Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.6 Typen organisatieculturen • Machtscultuur • Rollencultuur • Taakcultuur • Persoonscultuur Handy Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.7 Invloeden op de ontwikkeling van cultuur • • • • • • • Geschiedenis Primaire functie en technologie Doelen en doelstellingen Omvang Locatie Management en staf De omgeving Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.8 Het culturele web van de organisatie Figuur 12.2 Bron: Johnson, G., ‘Managing Strategic Change – Culture and Actions’, Long Range Planning, vol. 25, no. 1, blz. 31. © 1992, Elsevier Science. Overgenomen met toestemming van Elsevier. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.9 Het Johari-venster Figuur 12.3 Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.10 Een cultuurmodel Figuur 12.4 Bron: uit Trompenaars, F. and Hampden-Turner, C., Riding the Waves of Culture, tweede editie, Nicholas Brealey (1999), blz. 22. Met toestemming overgenomen. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.11 Invloeden op nationale cultuur Figuur 12.6 Bron: Brooks, Ian, Organisational Behaviour: Individuals, Groups and Organisation, tweede editie, Financial Times Prentice Hall (2003), blz. 266. Overgenomen met toestemming van Pearson Education Ltd. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.12 De vijf cultuurdimensies van Hofstede • Machtsafstand • Onzekerheidsvermijding • Individualisme • Masculiniteit • Confuciaanse werkdynamiek Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.13 Conflict • Is niet per definitie slecht. • Indien goed beheerd, kan het positieve gevolgen hebben. • Kan stimulerend werken in groepen. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.14 Conflict (vervolg) • Kan helpen met verbetering van het ontwerp en functioneren van organisaties of het besluitvormingsproces. • Kan interne of externe veranderingen teweegbrengen. • Indien goed beheerd, kan het de destructieve invloed van de win-verliessituatie minimaliseren. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.15 Strategieën voor conflictbeheersing De gebruikte strategieën zijn afhankelijk van de aard en bron van het conflict, maar zouden kunnen inhouden: • • • • Verduidelijking van doelen en doelstellingen Verdeling van middelen HRM-beleid en -procedures Niet-monetaire beloningen Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.16 Strategieën voor conflictbeheersing (vervolg) • • • • • Ontwikkeling van sociale en groepsvaardigheden Groepsactiviteiten Leiderschap en management Organisatieprocessen Sociaaltechnologische benadering Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.17 Fasen in een gepland veranderingsproces Figuur 12.7 Bron: Overgenomen uit French, W. L., Kast, F. E. en Rosenzweig, J. E., Understanding Human Behaviour in Organizations, Harper & Row (1985), blz. 9. Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007 Dia 12.18 Individuele weerstand tegen verandering • • • • • • Selectieve perceptie Gewoonte Ongemak of verlies van vrijheid Economische gevolgen Vasthouden aan het verleden Angst voor het onbekende Mullins: Management van gedrag – Individu, team en organisatie © Pearson Education Benelux 2007