Blok_5 - Bonifaciusschool

Spelling in Beeld
Groep 8
Regelspoor 29
Bezitsvormen
De bezitsvorm maak je door een s achter de
naam te zetten: de bal van Peter is Peters bal.
Soms schrijf je bij een bezitsvorm een
apostrof (hoge komma) + s: de vader van Petra
is Petra’s vader.
Deze namen vind je bij de woorden van de
week en de extra woorden: Jan, Else, José,
Eddy, Kees, Achmed, Peter, René, Ali, Theo,
Samira, Jos en Max.
Meestal komt de s direct achter de naam:
Jans boek, Elses jurk, Josés klas.
Eindigt een naam op a, i, o, u of y, dan
schrijf je ‘s: Ali’s pen, Harry’s boek.
Eindigt een naam op s of x, dan schrijf je
alleen een apostrof:
Kees’ idee, Max’ ouders.
1.
1.
2.
3.
Hak het woord in stukjes.
Bij welke stukjes past het regelspoor?
Pas op deze stukjes de regel toe.
Controleer het woord.
Spelling in Beeld – Uitlegkaarten: Regelspoor 29
Groep 8, schooljaar 2011 – 2012
Bonifaciusschool – Alphen aan den Rijn
Onthoud ook:
de vader van jou – jouw vader
het rijbewijs van u – uw rijbewijs
Woorden van de week
1. Jans mobieltje
2. Elses jurk
3. Josés klas
4. Eddy’s boek
5. Kees’ idee
6. jouw vader
Extra woorden
1. Achmeds tas
2. Peters droom
3. Renés plan
4. Ali’s pen
5. Theo’s horloge
6. Samira’s schrift
7. Jos’ auto
8. Max’ ouders
9. uw rijbewijs
Spelling in Beeld
Groep 8
Weetspoor 16
woorden met x
Je hoort /ks/, je schrijft x.
Je schrijft /ks/ niet altijd als x.
Onthoud de woorden die je met x schrijft.
De letter x komt in Nederlandse woorden
niet veel voor. Veel woorden met x zijn
leenwoorden: ze komen uit een andere
taal.
Hoor /ks/? Dan schrijf je soms x.
Maar er zijn meer woorden waarin je
gewoon ks schrijft, zoals niks, straks,
boksen, reeks, dagelijks, links, heks en
bliksem.
B Woorden van de week
10. de sfinx
11. de export
12. complex
13. de expeditie
Deze woorden met x heb je eerder geleerd:
14. exclusief
Taxi, expres, extra, box, examen, saxofoon.
15. extreem
16. exact
17. relaxen
Voor sommige woorden staat het stukje
ex-. Dat betekent: vroegere.
ex- voetballer, ex- collega
1.
2.
3.
4.
Hak het woord in stukjes.
Bij welke stukjes past het weetspoor?
Onthoud hoe je deze stukjes schrijft.
Controleer het woord.
Spelling in Beeld – Uitlegkaarten: Regelspoor 29
Groep 8, schooljaar 2011 – 2012
Bonifaciusschool – Alphen aan den Rijn
A Woorden van de week
1. het experiment
2. de explosie
3. het excuus
4. het exemplaar
5. de reflex
6. maximaal
7. flexibel
8. de lynx
Spelling in Beeld
Groep 8
Regelspoor 22
Woorden met een trema
Twee puntjes boven een klinker noem je een
trema. Meestal staat een trema op de e.
Je schrijft vaak een trema als in een woord
twee of drie klinkers naast elkaar staan.
Het trema geeft aan: hier begint de volgende
klankgroep.
1.
4.
5.
6.
Hak het woord in stukjes.
Bij welke stukjes past het regelspoor?
Pas op deze stukjes de regel toe.
Controleer het woord.
Spelling in Beeld – Uitlegkaarten: Regelspoor 29
Groep 8, schooljaar 2011 – 2012
Bonifaciusschool – Alphen aan den Rijn
Het meervoud van zee is zeeën.
Zonder trema staat er zeeen. Dat is
moeilijk uit te spreken.
Het trema geeft aan: hier begint een
nieuwe klankgroep.
Maak je een woord op ~ie langer?
Let dan op de klemtoon. Dat is de
klankgroep waar je met je stem op drukt:
kopie, bacterie, melodie, knie.
Valt de klemtoon op de ie? Dan komt er
~ ën bij: kopie – kopieën.
Valt de klemtoon niet op de ie? Dan komt
er ~n bij: bacterie – bacteriën.
Getallen met twee~ en drie~ die je voluit
schrijft, krijgen een trema:
tweeëntwintig, drieënzestig.
Woorden van de week
1. de zeeën
2. de ideeën
3. de moskeeën
4. de knieën
5. de bacteriën
6. tweeënveertig
Extra woorden
18. sleeën
19. de reeën
20. de onderzeeër
21. wij tweeën
22. met z’n drieën
23. drieëndertig
24. de kopieën
25. de melodieën
26. de financiën
Spelling in Beeld
Groep 8
Regelspoor 30
Botsende klinkers: trema
Bij botsende klinkers schrijf je vaak een
trema. Het trema geeft aan: hier begint de
volgende klankgroep.
1.
7.
8.
9.
Hak het woord in stukjes.
Bij welke stukjes past het regelspoor?
Pas op deze stukjes de regel toe.
Controleer het woord.
Spelling in Beeld – Uitlegkaarten: Regelspoor 29
Groep 8, schooljaar 2011 – 2012
Bonifaciusschool – Alphen aan den Rijn
Als twee of drie klinkers naast elkaar
staan, kun je die verkeerd uitspreken. Dat
heet: botsende klinkers.
Het trema zorgt voor een goede uitspraak.
Woorden van de week
7. de ruïne
8. de patiënt
9. kopiëren
10. officiële
11. ingeënt
12. geïnteresseerd
Als een woord een trema heeft, betekent
dat niet dat alle vormen van dat woord een
trema hebben.
Zo schrijf je: kopiëren en kopieën. Maar je
Extra woorden
schrijft gekopieerd, omdat je dat woord niet
27. naïef
verkeerd kunt uitspreken.
28. de egoïst
Zo schrijf je ook officiële, maar officieel;
29. de vegetariër
financiële, maar financieel.
30. variëren
31. reëel
Let op: je schrijft reële, maar ook reëel.
32. tatoeëren
33. beïnvloeden
Lees kaart R22 nog eens door. Daarop
34. geëindigd
staan woorden op ~eeën, ~ieën en ~ië.
35. geïllustreerd
Spelling in Beeld
Groep 8
Weetspoor 28
woorden met q
Je hoort /k/ of /kw/, je schrijft qu.
De letter q wordt in de Nederlandse taal
weinig gebruikt. Onthoud de woorden die je
met een q schrijft.
In Nederland staat achter de q altijd een u.
Soms spreek je de letters qu~ uit als /kw/:
aquarium, quiz, consequent.
Soms spreek je de letters qu~ uit als /k/:
mannequin, enquête, quitte, chique.
Het woord aqua betekent water. Dat zit in
aquarium;
aquarel (een waterverfschilderij);
aquaduct (brug voor water over een weg
heen).
Het woord etiquette heeft te maken met
regels om je netjes te gedragen. Maar op
je schriften plak je etiketten.
1.
5.
6.
7.
Hak het woord in stukjes.
Bij welke stukjes past het weetspoor?
Onthoud hoe je deze stukjes schrijft.
Controleer het woord.
Spelling in Beeld – Uitlegkaarten: Regelspoor 29
Groep 8, schooljaar 2011 – 2012
Bonifaciusschool – Alphen aan den Rijn
A Woorden van de week
9. het aquarium
10.de quiz
11.de quizmaster
12.de mannequin
13.de enquête
14.consequent
15.quitte spelen
16.chique kleren
B Woorden van de week
36. de cheque
37. de antiquair
38. de aquarel
39. frequent
40. de maquette
41. het quotiënt
42. de etiquette
43. het aquaduct
Spelling in Beeld
Groep 8
Regelspoor 31
Botsende klinkers: geen trema
Op kaart R30 heb je gelezen over botsende
klinkers. Niet alle woorden met botsende
klinkers krijgen een trema.
In woorden die je niet verkeerd kunt
uitspreken, schrijf je geen trema.
In samenstellingen schrijf je geen trema, maar
een streepje.
Woorden die je niet verkeerd kunt
uitspreken, krijgen geen trema. Daarom
schrijf je kopiëren met een trema en
gekopieerd zonder trema.
Ook woorden als geaarzeld en geopend
kun je niet verkeerd uitspreken.
1. Hak het woord in stukjes.
10. Bij welke stukjes past het regelspoor?
11. Pas op deze stukjes de regel toe.
12. Controleer het woord.
Spelling in Beeld – Uitlegkaarten: Regelspoor 29
Groep 8, schooljaar 2011 – 2012
Bonifaciusschool – Alphen aan den Rijn
Uitzondering: woorden als museum en
elektricien kun je wel verkeerd uitspreken.
Toch krijgen ze geen trema.
Bij samenstellingen schrijf je bij botsende
klinkers geen trema, maar een streepje:
na- apen, zee- egel, zo- even
Woorden van de week
13. officieel
14. gekopieerd
15. geopend
16. het museum
17. het auto-ongeluk
18. mee - eten
Extra woorden
44. gevarieerd
45. ideaal, ideale
46. geoefend
47. geaarzeld
48. het jubileum
49. de elektricien
50. na – apen
51. de zonne – energie
52. zo - even