Hulpmiddel bij stap 1

Stappenplan
Stap 1 - Kiezen van de te ontwikkelen competentie(s)
 Neem je stagebeoordeling (laatste blad van je evaluatie) en ga na welke
competenties en leerpunten je terug vindt. Je kan ook gebruik maken van
feedback van leerkrachten, klasgenoten, of andere mensen uit je omgeving.
 Kies uit je talenten en/of leerpunten één of enkele competent ies om verder
te ontwikkelen. ….
 Vul stap 1 van het P.O.P. in.
Stap 2



- Kiezen wat je precies wilt ontwikkelen
Gebruik de ‘wat’ vragen in het stappenplan.
Schrijf het concrete gedrag dat je wil ontwikkelen op.
Stap 2 in het P.O.P.
Stap 3 - Motiveer je keuze
 Onderzoek (samen) de “waarom”-vraag: wat wil je graag bereiken met het
ontwikkelen van deze competentie?
 Motiveer je keuze in stap 3 van het P.O.P en schrijf uit waarom je deze
keuze maakt.
Stap 4 - Keuze van de ontwikkelingsactiviteiten
 Gebruik de “hoe”- vragen in het stappenplan om duidelijk te beschrijven
hoe je dit gaat aanpakken.
 In stap 4 van het P.O.P. vul je je actieplan in.
Stap 5 - Uitvoering en opvolging van het P.O.P.
 Bepaal een einddatum voor het P.O.P. (stap 5 in het P.O.P.).
 Vraag regelmatig feedback aan anderen. Noteer telkens hoe je groeit bij de
uitvoering van je geplande actie.
Stap 6 - Evaluatie en ontwikkeling
 Op basis van een (zelf)evaluatie bepaal je je vooruitgang en (bijkomende)
werkpunten. Zijn er verschuivingen zichtbaar?
 Hieruit kunnen nieuwe doelstellingen volgen voor een volgend P.O.P.
 Via de website van de VDAB kan je kijken hoe ver je staat in func tie van je
jobkeuze.
Handvatten opstellen P.O.P. (Klimkracht) - Pagina 1 van 6
Versie voor onderwijs, september 2014
Hulpmiddel bij stap 1 – Vragen bij het kiezen van de te ontwikkelen
gedragscompetentie(s).

Reflecteer, denk na over de manier waarop jij als leerling/stagiair in de school, klas, pauze,
stage, … aanwezig bent. Zijn er bepaalde deelopdrachten of taken waar je moeilijkheden
ervaart of die je graag op een meer comfortabele manier zou uitvoeren? Kun je zeggen en
opschrijven wat je daarbij zou helpen?

Welke feedback krijg je van anderen wel eens over de manier waarop jij je rol uitvoert
(leerkrachten, stagementor/-begeleider, vrienden, ouders, etc.)? Dat kan zowel feedback
over sterke punten zijn, als feedback over zwakke punten.

Sta je voor belangrijke uitdagingen in de komende periode (een periode van verandering
binnen je opleiding, …). Welke gedragscompetenties kunnen je helpen om deze uitdagingen
makkelijker aan te gaan en tot een succes te maken?
Hulpmiddel bij stap 2: vragen bij het kiezen wat je precies wilt
ontwikkelen
“Wat”-vragen

Wat zie je anderen doen die hier sterk in zijn?

Als je die vaardigheid zou ontwikkeld hebben, wat zou je dan precies anders doen?

Wat is het verschil tussen iemand die hier sterk in is en iemand die hier minder sterk in is?

Welke gedragingen moet je beheersen zodat je kunt zeggen dat je over die
gedragscompetentie beschikt? Kun je dat concreet beschrijven?

Wanneer ben je tevreden over …?
Handvatten opstellen P.O.P. (Klimkracht) - Pagina 2 van 6
Versie voor onderwijs, september 2014
Hulpmiddel bij stap 3: vragen bij het motiveren van je keuze.

Welk voordeel zal jij hebben als je deze gedragscompetentie ontwikkelt (bijvoorbeeld: je zal
je rustiger voelen in de klas en/of je stage, je zal je opdrachten tot een goed einde kunnen
brengen, je zal gemakkelijker ‘nee’ durven zeggen, …)?

Welk voordeel heeft je omgeving (bijvoorbeeld: men zal je kunnen vertrouwen, je bent een
steun voor de mensen rondom je, mensen voelen zich gewaardeerd door jou, ...)?

Wat betekent dit in de klas indien jij met succes deze competentie ontwikkelt (een meer
aangename sfeer in de groep, je kunt hulp bieden aan medeklasgenoten, …)?

Wat heeft je thuisfront erbij te winnen (bijvoorbeeld: een rustige dochter/zoon/partner/ met
minder stress/zorgen, etc.)?
Hulpmiddel bij stap 4: vragen bij de keuze van
ontwikkelingsactiviteiten .
“Hoe”-vragen
1
Wat ga je doen om dit gedrag of die vaardigheid te ontwikkelen (vb. een bepaalde techniek
extra inoefenen, een leerstofdeel extra herhalen, uitleg vragen, bijles volgen, …)? Dit is de
ontwikkelingsactiviteit.
2
In welke “situaties” zal je dit toepassen (vb. in een gesprek met een klasgenoot, tijdens de
ontvangst van de kinderen op stage, tijdens de studiebezoeken, na de les, op inhaalstage,
…)? Dit is de oefensituatie.
3
Welke hulp heb je daarbij nodig (vb. feedback van je stagementor vragen, de aanpak van
iemand anders observeren, een techniek herhalen in een klein groepje of met de leerkracht,
…)? Dit is de hulp.
4
Wanneer gaat je dit doen? Dit is de planning.
5
Welke talenten kan je inzetten om dit gedrag te ontwikkelen (vb. geduldig zijn,
leergierigheid, …)? Dit is/zijn in te zetten talent(en).
Handvatten opstellen P.O.P. (Klimkracht) - Pagina 3 van 6
Versie voor onderwijs, september 2014
Soorten activiteiten die je kan uitvoeren om je competenties te
ontwikkelen.

DOE-activiteiten: leren door doen, oefenen, trainen, actie (bv. experimenteren met technieken, tips
van anderen uitproberen, initiatieven nemen, …).

KIJK-activiteiten: leren door kijken, observeren (bv. observeren van een collega die zeer goed is in de
competentie die jij wilt ontwikkelen, bekijken van videomateriaal, …).

DENK-activiteiten: leren door theoretiseren, bedenken, analyseren (bv. een boek lezen, een opleiding
volgen, documenten inkijken, een theorie instuderen, … ).

PLAN-activiteiten: leren door reflecteren, vooruitdenken (bv. terugblikken op ervaringen om er lessen
uit te trekken voor de volgende keer, feedback vragen aan anderen, samen opdrachten voorbereiden
met een klasgenoot, mentor of je leerkracht, …).
1.
‘Wat ga je doen?’

Wat is je favoriete leerstijl? (doen, kijken, denken, plannen, …)

Vraag feedback aan je omgeving over wat je kunt wijzigen in jouw aanpak (wat je méér,
minder of anders moet doen) en welke suggesties zij hebben om dit te ontwikkelen.

Analyseer je eigen aanpak en bedenk wat je aanpak succesvoller kan maken.
Eens je bepaald hebt welke acties ondernomen zullen worden, kunnen de volgende vragen
gesteld worden:

draagt deze ontwikkelingsactiviteit bij tot de vaardigheid die je wilt ontwikkelen? Met andere
woorden: kan je door dit te doen sterker worden in dat wat je gekozen had om aan te
werken?

is deze ontwikkelingsactiviteit in de praktijk uitvoerbaar? (bv.: heb je hiertoe voldoende de
gelegenheid? kunnen de mensen van wie je graag hulp wilt zich vrijmaken? Heb je tijd om een
opleiding te gaan volgen? Etc.)
Handvatten opstellen P.O.P. (Klimkracht) - Pagina 4 van 6
Versie voor onderwijs, september 2014
2.
‘Wanneer ga je het gedrag oefenen?’
Dit kan bijvoorbeeld zijn:

een speloefening in de groep

een gesprek met een klasgenoot,

een gesprek met een mentor,

een gesprek met een stagebegeleider, leraar, …

een vergadering of groepsgesprek

een specifieke taak die je opneemt om de vaardigheid te leren

…
3.
‘Welke hulp of informatie heb je nodig?’
Bijvoorbeeld:

begeleid worden door iemand die de vaardigheid die je wilt leren goed beheerst

de aanpak zelf of met iemand anders evalueren (feedback vragen)

individueel een cursus of training volgen om bijvoorbeeld een techniek te leren

een vorming volgen over de competentie

een gesprek met klasgenoten om van hen te leren

een checklist om de eigen aanpak te evalueren

boeken of documenten bestuderen

een stage lopen

studeren met behulp van zelfstudiepakketten (video, cd-rom, …)

…
Handvatten opstellen P.O.P. (Klimkracht) - Pagina 5 van 6
Versie voor onderwijs, september 2014
Eens je weet welke hulp je nodig hebt, kun je (samen met …) de volgende vragen
overlopen:

is de persoon aan wie je begeleiding vraagt, daartoe bereid en in de gelegenheid om
je te helpen?

is de persoon die je feedback kan geven, daartoe bereid en heeft deze voldoende
inzicht in wie je bent en hoe je werkt?

heb je voldoende inzicht in de beschikbare boeken, cd-roms, trainingen of moet je je
verder informeren over de mogelijkheden?
Hulpmiddel bij stap 5 - Uitvoering en opvolging
van het P.O.P.
Bespreking van het P.O.P. (eventueel met je stagebegeleider, leraar, …)

Zorg dat je als stagebegeleider/leerkracht een goed zicht hebt op de manier waarop je een
P.O.P. moet opstellen.

Neem elke competentie samen in detail door en besteed in ieder geval genoeg aandacht aan
de benodigde hulp en hulpmiddelen.

Reflecteer uitgebreid over de gekozen competenties, persoonlijke motivatie voor het
ontwikkelen van een bepaalde competentie, …

Spreek af op welke manier jullie het P.O.P. samen zullen opvolgen.

Gebruik de “competentiegroeier”
Hulpmiddel bij stap 6: Evaluatie en ontwikkeling .

is de activiteit afgerond?

welke stappen zijn er juist uitgevoerd?

heeft de activiteit plaatsgevonden zoals gepland? Indien nee, waarom heeft de activiteit niet
kunnen plaatsvinden volgens planning?

dient er nog opvolging te gebeuren van deze ontwikkelingsactiviteit?

…
Handvatten opstellen P.O.P. (Klimkracht) - Pagina 6 van 6
Versie voor onderwijs, september 2014