2005-12 Amsterdam - OGA - Koning Burger

Studium Generale
14 december 2005
Lezing
Jos van der Lans
Koning Burger
wacht op antwoord
Geboortejaar + 1966
Waartegen?
HOKJESGEEST
Wet van de
versnellende achterstand
Uitingsvormen
Moderne burgers
• Van ondergeschikte naar zelfbeschikker
• Van statisch naar dynamisch
• Van voorgeprogrammeerd naar
zelfontplooiing
• Van vertikaal naar horizontaal
De Swaan: overgang van bevelshuishouden
naar onderhandelingshuishouden
PRAATHUIS NEDERLAND
Visitekaartje Koning Burger
Het logisch gevolg
Nieuwe omgangsvormen tussen burgers en
professional(s)/instituties
-
Horizontaal / gelijkheid / gelijkwaardigheid
Anti-autoritair / anti-paternalistisch
Solidariseren
Geplande afzijdigheid: bemoei je er niet mee
afzijdigheid als norm
taboe op huisbezoek
BELEIDSWOORDEN
• Decentralisatie
– zo dicht mogelijk bij de burger
• Van aanbodgestuurd naar
VRAAGGESTUURD (na 1985) – klant is
koning
– individueel MAATWERK (zorg op maat)
• VERMAATSCHAPPELIJKING – zelf regie
over je eigen ziekte/probleem in zo
normaal mogelijke omstandigheden (PGB)
Tussenschema
Opmars
(emancipatie, bevrijding, ontketening)
BURGERS
+
Terugtreding
(professionals, gezag, instituties)
PUBLIEKE VERTEGENWOORDIGERS
=
ZELFBEDIENINGSZAAK NEDERLAND
Naar binnen gekeerd
• De wet van de professionele
bureaucratieën:
• Naarmate een professionele organisatie
groeit en specialiseert komt het
oorspronkelijke handwerk (contactwerk)
onder druk te staan, de status wordt
relatief lager, het werk krijgt het aureool
van ‘vuil werk’, marginaliseert en wordt in
sommige gevallen zelfs afgestoten.
marktwerking als katalysator
Optelsom
• De professionele neiging om afstand te
nemen tot het front
• De moderne institutionele mentaliteit van
afzijdigheid
• De afkeer van paternalisme en
bevoogding
MACHTELOZE PROFESSIONELE ELITES
(in de publieke sector)
Conclusie
Koning Burger wordt
nauwelijks meer
geconfronteerd met
publieke weerstand,
er is geen publiek
remmechanisme
‘je eigen ding doen’
de wereld als huiskamer
Niet
wel
Reinventing public sphere
Tegenbewegen van
publieke instituties en
professionals. De
beweging omdraaien,
intervenieren in
ervaringswereld van
mensen, nabijheid
organiseren, regels
vitaliseren, publieke
professionaliteit
introduceren.
Tien ontwerpprincipes
•
•
•
•
1. Zoek de frontlinie op
2. Maak reële zeggenschap mogelijk
3. Geef professionals de ruimte
4. Hou bureaucratische verplichtingen
binnen de perken
• 5. Beloon loyaliteit van burgers
Tien ontwerpprincipes
• 6. Geef professionals een gezicht, durf
kleinschalig te denken
• 7. Expliciteer regels en zet aansprekende
professionals aan het werk
• 8. Leg verantwoording af aan burgers
• 9. Handel oplossingsgericht en proactief,
fouten maken mag
• 10. Behandel burgers zoals jezelf
behandeld wenst te worden.
niet overdrijven
www.josvdlans.nl