Powerpoints

Hoofdstuk 9
Vrijheid van vestiging
Artikel 43, lid 1, eerste zin:
Garantie dat iemand zich vrijelijk in een andere lidstaat
als zelfstandige mag vestigen.
Artikel 43, lid 1, tweede zin:
Garantie dat zelfstandigen tevens agentschappen, filialen
en dochterondernemingen in andere lidstaten mogen
oprichten.
Artikel 48:
Het vrije vestigingsrecht geldt niet alleen voor natuurlijke
personen (zelfstandigen), maar ook voor rechtspersonen
(NV’s en BV’s).
(2/17)
Het verbod om het vrije vestigingsrecht te hinderen omvat:
I. Belemmeringen als gevolg van maatregelen met
onderscheid.
Voorbeeld:
Nederlandse maatregel die vrouwen uit Polen verbiedt als
zelfstandige prostituee in Nederland te werken.
II. Belemmeringen als gevolg van maatregelen zonder
onderscheid.
Voorbeeld:
Belgisch verbod om als zelfstandige opticien oogmetingen te
verrichten. Deze maatregel verhindert dat een zelfstandige
opticien uit Frankrijk (die daar wel oogmetingen mag
verrichten) zich in België kan vestigen.
(3/17)
Wie moeten het vrije vestigingsrecht te respecteren?
• Lidstaten
De Nederlandse wet mag niet het vrije vestigingsrecht
belemmeren door Poolse vrouwen te verbieden in
Nederland als zelfstandige prostituee werkzaam te zijn.
• Particuliere organisaties en verenigingen
Een particuliere organisatie, zoals de Nederlandse orde
van advocaten, mag niet verbieden dat advocaten en
accountants binnen één kantoor samenwerken.
(4/17)
Wie ontlenen rechten aan het vrije vestigingsrecht?
• Personen (natuurlijke personen en rechtspersonen),
afkomstig uit lidstaat A, die
• voor onbepaalde tijd door middel van een vaste
basis in lidstaat B
• aldaar reële en daadwerkelijke activiteiten
uitoefenen.
(5/17)
Activiteiten die niet reëel en daadwerkelijk zijn:
Een Nederlander die zich in Zuid Frankrijk wil vestigen
als kunstschilder, die door een lichamelijk gebrek
slechts zes uur per week kan werken.
Activiteiten die wel reëel en daadwerkelijk zijn:
Een Poolse vrouw die als zelfstandig werkende
prostituee in Nederland haar diensten verleent.
(6/17)
Voor onbepaalde tijd door middel van een vaste basis in
een andere lidstaat:
Het vrije vestigingsrecht geldt niet voor:
• Tijdelijk economische activiteiten in een andere
lidstaat (zonder daar een vaste basis te hebben).
In dat geval is namelijk sprake van dienstverlening in een
andere lidstaat (waarop artikel 49 van toepassing is).
(7/17)
Welke rechten kunnen worden ontleend aan de vrijheid van
vestiging?
Voor natuurlijke personen en rechtspersonen in lidstaat A
omvat het vrije vestigingsrecht de volgende rechten in lidstaat
B:
• Het recht op verplaatsing van activiteiten naar lidstaat B;
• Het recht om te beginnen met activiteiten als zelfstandige
in lidstaat B;
• Het recht om grensoverschrijdende fusies tot stand te
brengen;
• Het recht om in lidstaat B filialen, agentschappen en
dochterondernemingen op te zetten.
(8/17)
Uitzonderingen op het vrije vestigingsrecht:
• Uitzonderingen gebaseerd op doelstellingen in het
Verdrag (artikel 46, lid 1).
• Uitzonderingen gebaseerd op doelstellingen
binnen de rule of reason.
(9/17)
Voorwaarden voor uitzonderingen gebaseerd op
doelstellingen in het Verdrag (artikel 46, lid 1):
A. De maatregel is gericht is op een doelstelling
vermeld in het Verdrag (in dit geval artikel 46, lid 1).
B. De maatregel leidt niet tot willekeurige
discriminatie.
I. Er gaan geen economische motieven achter het
gestelde doel schuil.
II. Er bestaat geen (volledige) harmonisatie inzake
het gestelde doel.
III. De maatregel is geschikt voor het gestelde doel.
IV. De maatregel levert het minst belemmerende
alternatief op om het gestelde doel te bereiken.
(10/17)
Voorwaarde A
De maatregel is gericht is op een doelstelling vermeld in
het Verdrag (in dit geval artikel 46, lid 1):
Deze doelstellingen zijn:
• Openbare orde
• Openbare veiligheid
• Volksgezondheid
(11/17)
Voorwaarde III
De maatregel is geschikt voor het gestelde doel:
Is een Belgische wet die opticiens verbiedt oogmetingen
te verrichten geschikt voor het gestelde doel?
• Het doel van de Belgische maatregel is bescherming
van de volksgezondheid.
• Dit doel wordt inderdaad bereikt. Wanneer alleen
oogartsen oogmetingen mogen verrichten wordt een
hoog niveau van bescherming van de
volksgezondheid gegarandeerd.
(12/17)
Voorwaarde IV
De maatregel levert het minst belemmerende alternatief
op om het gestelde doel te bereiken:
Voldoet een Belgische verbod van oogmetingen door
opticiens aan de eis dat geen minder belemmerend
alternatief voor handen is?
• Het doel van de Belgische maatregel is bescherming
van de volksgezondheid.
• Er is een minder belemmerend alternatief. Om de
volksgezondheid te beschermen is het voldoende om
te eisen dat oogmetingen alleen mogen worden
verricht door personen die over de juiste diploma’s en
apparatuur beschikken.
(13/17)
Voorwaarden voor uitzonderingen gebaseerd op
doelstellingen binnen de rule of reason:
A. De maatregel is gericht is op een doelstelling
voortvloeiend uit een dwingende reden van algemeen
belang.
I. Er gaan geen economische motieven achter het
gestelde doel schuil.
II. Er bestaat geen (volledige) harmonisatie inzake
het gestelde doel.
III. De maatregel is geschikt voor het gestelde doel.
IV. De maatregel levert het minst belemmerende
alternatief op om het gestelde doel te bereiken.
(14/17)
Voorwaarde A
De maatregel is gericht is op een doelstelling
voortvloeiend uit een dwingende reden van algemeen
belang:
Zulke doelstellingen zijn bijvoorbeeld:
• Effectiviteit van fiscale controles
• Coherentie van fiscale systemen
• Bestrijding van fraude
• Bescherming van werknemers
• Bescherming van consumenten
• Stimuleren van sparen op middenlange en lange
termijn
• Enzovoort.
(15/17)
Voorwaarde III
De maatregel is geschikt voor het gestelde doel:
Is een Franse maatregel, die de Spaanse Caixa-Bank
verbiedt om rentevergoeding op rekeningen-courant te
verlenen, geschikt voor het gestelde doel?
• Het doel van de Franse maatregel is bescherming
van de consument.
• Dit doel wordt inderdaad bereikt. Dankzij het verbod
van rentevergoeding wordt voorkomen dat de
consument kosten moet betalen voor allerlei
bankdiensten.
(16/17)
Voorwaarde IV
De maatregel levert het minst belemmerende alternatief op om
het gestelde doel te bereiken:
Voldoet de Franse maatregel, die de Spaanse Caixa-Bank
verbiedt om rentevergoeding op rekeningen-courant te
verlenen, aan de eis dat geen minder belemmerend alternatief
voor handen is?
• Het doel van de Franse maatregel is bescherming van de
consument.
• Er is een minder belemmerend alternatief. De wet kan
verplichten om de consument te laten kiezen tussen:
- een niet-rentedragende rekening-courant waarbij
basisbankdiensten gratis blijven, of
- een rentedragende rekening-courant, waarbij voor
diensten die niet onder de basisdiensten vallen, kosten
in rekening worden gebracht.
(17/17)