De Peloponnesische oorlogen

Les 20: De Peloponnesische oorlogen.
De Peloponneziërs hebben gestreden van 431v.C. tot 404v.C. dat was zo een 27
jaar. Met zwaarden, speren, helmen, borstharnassen en schilden maar ook
scheenplaten wat andere stammen niet hadden. Ze waren goed beschermt tegen
hoofd, rug, scheen en buik steken. Maar hoe is dit alles gebeurt en tot stand
gekomen? De groeiende spanning tussen Sparta en Athene hebben er toe geleidt.
Maar ook een andere reden heeft tot oorlog geleid . Het machtige Athene
onderdrukt haar bandgenoten van de Delische – Atische Zeebond en misbruikt
haar macht. Athene aast op het leiderschap over heel Hellas maar Sparta
beheerst Hellas. Hun gevechtsstatistieken waren met speer (hun belangrijkste
wapen) een zwaard en soms pijl en boog. Het ging zo te werk: de ruiters in galop
hielden ruime afstanden om valpartijen te vermijden. De Hoplieten daarentegen
reden heel dicht bij elkaar. Maar de ruiters moesten soms door een haag van
speren. Dan waren de paarden wel een nadeel, ze waren een gemakkelijk doelwit.
De vijandige Falanxen botsten frontaal op de ruiters.
Het was de plicht van iedere Griek om voor zijn vaderstad ten strijde te
trekken. Zijn positie in het leger was afhankelijk van zijn sociale achtergrond.
Rijke mannen, die zich een paard konden permitteren, meldden zich bij de
cavalerie. Degenen die geld genoeg hadden voor een wapenuitrusting werden
hopliet, een zwaar geharnaste soldaat. De armste mannen dienden met een lichte
wapenuitrusting als boogschutters of slingeraars.
In het leger van het Oude Griekenland vormden de hoplieten de voornaamste
gevechtseenheid. Hun belangrijkste tactiek was het gesloten houden van de
frontlinie, zodat de vijand een aaneengesloten muur van schilden en speren
tegenover zich vond. Was de linie eenmaal doorbroken, dan kon met de soldaten
één voor één worden afgerekend .
De Griekse oorlogsvoering leek waarschijnlijk erg veel op het Griekse politieke
bestel.
Hoplieten werden voor het eerste ingezet voor de inval van de Perzen bij de slag
van Marathon in 490 v. Chr. won het Atheense leger op indrukwekkende wijze.
Dit leverde een hernieuwd zelfvertrouwen.
De bewoners van Attica, beducht voor het sterke Spartaanse leger, trokken zich
terug binnen de muren van Athene. Pericles rekende op zijn vloot. Sparta
verwoest Attica, maar Athene blijft overeind. De stad weerstaat een Spartaans
beleg, dankzij de bevoorrading langs de ommuurde weg die Piraeus met Athene
verbindt. De Atheense vloot teistert ondertussen de kusten van de
Peloponnesos. Het dreigt een lange en uitputtende oorlog te worden.
Zolang Sparta de aanvoer van graan en goud uit Thracië en de Zwarte Zee niet
kan stoppen, behoudt Athene echter het overwicht. De Atheners willen zich van
graan voorzien door Syracuse in Sicilië te veroveren. Zo krijgen zij ook de
voedseltoevoer naar de Peloponnesos onder controle, wat Sparta in de problemen
brengt. De strijd tussen Athene en Sparta duurt nog een paar jaar, met
wisselend succes voor beide partijen. Uiteindelijk verslaat de Spartaanse vloot
de Atheense in de Dardanellen. In 404 v. Chr. geeft Athene zich over. Het moet
zijn vloot en kolonies afstaan en de lange muren afbreken. Sparta beheerst
Hellas.