Klik om het opmaakprofiel te bewerken

Nodenanalyse
interculturalisering
in de socio-culturele sector
Regionaal Integratiecentrum Foyer Brussel
Afbakening
• Noden interculturalisering en toegankelijkheid
voor etnisch-culturele minderheden binnen de
socio-culturele sector in het BHG:
– koepelorganisaties van sociaal-culturele verenigingen
• hoofdstedelijke sociaal-culturele verbonden
• hoofdstedelijke migrantenverbonden
• hoofdstedelijke verbonden voor de derde leeftijd
– vzw Seniorencentrum, vzw Zinnema en vzw Green
Methodiek
• De Participatiesurvey 2009
• Het Vlaams Actieplan Interculturaliseren uit 2006
• Het onderzoek van CIMIC naar de resultaten
van het Vlaams Actieplan Interculturaliseren uit
2010
• Gesprekken met Davidsfonds, kwb, Femma,
Okra, IC, VOEM, Zinnema, Seniorencentrum en
GREEN vzw
Algemene context verenigingsleven
In Vlaanderen en Brussel:
• 14.000 afdelingen
• 2.000 personeelsleden
• 200.000 vrijwilligers
• 10 miljoen deelnemers jaarlijks
• Geen daling maar groei deelname
Algemene uitdagingen verenigingsleven
•
•
•
•
•
Vergrijzing
Ontzuiling
Toenemende individualisering
Afnemende financiering
Ongelijk participatieprofiel
Extra uitdagingen Brussel
•
•
•
•
Brussel is een superdiverse stad
Brussel is een meertalige stad
Brussels beleid
Nationale versus Brusselwerking
Stand van zaken
• 2006: Actieplan interculturalisering
– etnisch-culturele factor als determinant voor
participatie
– ondervertegenwoordiging in:
•
•
•
•
het bereikte publiek (participatie)
de aard van het aanbod (programmatie);
bestuursorganen, personeel en vrijwilligerswerking
samenwerkingsverbanden
Stand van zaken
• 2006: Actieplan interculturalisering
– 6 strategische doelstellingen:
•
•
•
•
•
•
Integrale benadering interculturalisering
Kennis- en visieontwikkeling
Aanbod en participatie
Personeelsbeleid
Bestuursorganen
Vrijwilligersbeleid
Stand van zaken & noden
• 2010: onderzoek naar de effecten van het
Actieplan Interculturaliseren (CIMIC)
1) Integrale benadering?  nee, wel thematisch
•
•
•
•
“openheid” als specifieke doelstelling <> interculturaliteit
vanzelfsprekendheid, “het komt vanzelf” <> doorgedreven
aanpak op alle niveaus van de werking
beroepskrachten <> bestuursleden en vrijwilligers
traditionele verenigingen <> migrantenverbonden <>
seniorenwerking
Stand van zaken & noden
2) Kennis- en visieontwikkeling  ja, maar risico op
overdosis
•
•
beroepskrachten <> bestuursleden en vrijwilligers
dagdagelijkse werking <> verdieping
3) Aanbod en participatie?  ja, maar op vlak van
toeleiding en niet met ownership
•
•
•
•
ad hoc interculturele activiteiten <> integraal aanbod
kwaliteit primeert
zelforganisaties ≠ middel
socio-cultureel <> grote vraag naar andere ondersteuning
Stand van zaken & noden
4) Personeelsbeleid?  nauwelijks & categoriaal
5) Bestuursorganen?  quota zijn niet realistisch, veel
hangt af van de beslissingsmakers
6) Vrijwilligersbeleid?  landelijke inspanningen
dringen niet door tot lokale niveaus
•
•
•
•
traditionele organisaties <> migrantenverbonden
pragmatische aanpak <> positieve discriminatie
men vist in de eerste plaats uit eigen vijver
vrijwilligerswerk: onduidelijk wettelijk kader + bekendheid
concept + wervingskanalen
Conclusie
– Actieplan heeft dingen in gang gezet maar is
ondertussen stille leidraad geworden, die
doorheen de jaren aan slagkracht heeft
ingeboet.
– Concept “vereniging”
– Thema leeft in Brussel  belang uitwisseling
– Intentie <> middelen
– Belang maatwerk
Nodenanalyse
interculturalisering
Brusselse jeugdhuizen
Regionaal Integratiecentrum Foyer Brussel
Afbakening
• Noden interculturalisering en toegankelijkheid
voor etnisch-culturele minderheden bij de door
de VGC erkende jeugdhuizen
– Alleman, De Branding, De Kuub, De Schakel, ‘t
Mutske, ‘t Uilekot en Tongeluk
– sinds januari 2013 overkoepeld door JHOB vzw
Aspecten van het Vlaamse
jeugdhuismodel
• Jeugdhuizenmethodiek:
– 4 fundamenten
– 4 functies
– complementair
– spanningsvelden
• dominante cultuur
• engagement-op-maat
• zelforganisatie <> inmenging <> “zaadjes planten”
Nederlandstalige jeugdhuizen in
Brussel
• Extra uitdagingen:
– Vlaams model in Brusselse context
• onbekendheid
• ≠ Franstalig jeugdhuis
– Realiteit van de hoofdstad
•
•
•
•
groter aanbod, mobieler, betaalde job
grotere sociale en culturele mix
taaldiversiteit
jeugdhuisondersteuners ≠ sociaal werkers
Conclusies
– Sleutelfunctie JHOB voor duidelijke
communicatie naar potentiële doelgroepen
– Ondersteuning beroepskrachten voor sociale
en interculturele thema’s
– Maatwerk om superdiversiteit goed op te
vangen
– Intenties <> middelen
– Jeugdhuizenmethodiek blijft uitgangspunt
Nodenanalyse: interculturaliseren van zorg en
hulpverlening
• (Socio)demografie Brussel => “cultuurgevoelig werken” = core
business zorg en welzijn
• Groot aantal bestaande analyses
BRONNEN
• Studies + bevraging prioritaire partners => analysenota
– Bevraging toegang ECM tot gezondheidszorg (Huis voor Gezondheid)
– Bruggenbouwers: werken aan toegankelijkheid (BWR)
– Zorgnoden en –behoeften: de kijk van de Brusselaar (Kenniscentrum Woonzorg)
+ Cultuurgevoelige ouderenzorg (Ovallo)
– Eerste resultaten project All-in (De Lork)
Positieve benadering: hefbomen voor het werken aan
interculturalisering
•
•
•
•
•
•
Helder communiceren
Aandacht hebben voor cultuur zonder overculturaliseren
Correct informeren en efficiënt doorverwijzen
Duidelijke afspraken en procedures vastleggen
Werken aan sociale cohesie
Zorgen voor laagdrempelige aanspreekpunten
– Inzetten op eerste en nulde lijn
– Buurtgericht werken waar mogelijk
• Preventie prioritair maken
• Interculturalisering als een proces beschouwen