Dynamisch overzicht psychologische interventies ggz 2016

Dynamisch overzicht
Psychologische interventies GGZ
Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016
Pagina 1
Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ
U heeft een Basisverzekering bij PNOzorg. Deze dekt de kosten van alle zorg die in het zogenoemde
basispakket zit. Daaronder valt ook geneeskundige geestelijke gezondheidszorg, GGZ.
Volgens de Zorgverzekeringswet mag de zorgverzekeraar uit de Basisverzekering alleen zorg vergoeden die
voldoet aan de stand van de wetenschap en praktijk. Of zorg aan die voorwaarde voldoet, beoordelen wij onder
meer aan de hand van rapporten van Zorginstituut Nederland (voorheen: College voor zorgverzekeringen). Als
het Zorginstituut oordeelt dat een behandeling niet tot het basispakket behoort, mag de zorgverzekeraar de
kosten ervan niet vergoeden uit de Basisverzekering.
Hieronder sommen wij voor u op welke GGZ-behandelingen en therapieën het Zorginstituut in een rapport
(2013) als verzekerde zorg heeft aangemerkt. En welke zorg als niet-verzekerde zorg geldt.
Omdat verslavingszorg sterk in ontwikkeling is, geven wij hieronder ook een overzicht van wel en niet
verzekerde verslavingszorg. Het is samengesteld aan de hand van het rapport ‘Verslavingszorg in beeld’ (2014)
van het Zorginstituut.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het PNO Service Center via telefoonnummer 030 639 62 62.
Verzekerde GGZ
Geneeskundige GGZ is gericht op het herstel of het voorkomen van verergering van een psychische stoornis (of
psychiatrische aandoening). Binnen de Zvw wordt bij voorkeur het begrip psychische stoornis gebruikt. Het begrip
stoornis sluit namelijk beter aan bij de terminologie van de internationaal gebruikte DSM-IV classificatie
(Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders 4th Edition). Psychische stoornissen worden gegroepeerd
met behulp van de DSM- IV classificatie.
Tot het pakket van de Zvw behoort in beginsel alle geneeskundige GGZ, als onderdeel van de prestatie
geneeskundige zorg. Wel kan de omvang van de zorg wettelijk beperkt zijn. Zo is uitdrukkelijk geregeld dat
behandeling van aanpassingsstoornissen en hulp bij werk- en relatieproblemen geen onderdeel zijn van de
geneeskundige GGZ.
Te verzekeren prestaties zijn:
 geneeskundige GGZ zonder verblijf;
 verblijf dat medisch noodzakelijk is in verband met de geneeskundige GGZ.
Zorg kan tot het te verzekeren pakket van de Zvw behoren als het zorg betreft 'zoals huisartsen, medischspecialisten en klinisch-psychologen plegen te bieden' en als deze zorg voldoet aan 'de stand van de wetenschap
en praktijk'.
Behandelingen wel of niet verzekerde zorg?
Interventies of behandelingen die niet voldoen aan de stand van de wetenschap en praktijk, met andere woorden
interventies waarvoor geen of onvoldoende bewijs is dat deze effectief zijn, vallen niet onder de basisverzekering.
Psychologische interventies binnen de GGZ die wel of niet voldoen aan de stand van de wetenschap en praktijk
zijn hierna opgenomen. In eerste instantie is het aan verzekeraars te beoordelen of een interventie wel of niet aan
dit criterium voldoet. Bij onduidelijkheid of twijfel kan gevraagd worden om een oordeel van het Zorginstituut
Nederland. Onderstaande overzichten zijn niet limitatief. Voor zover behandelingen niet zijn benoemd in deze
lijsten, zal de zorgverzekeraar moeten bepalen of de interventie aan het criterium voldoet.
Dynamisch overzicht van psychologische interventies binnen de
GGZ die wel voldoen aan de stand der wetenschap en praktijk
(positieve lijst)
Algemeen (mogelijk bij meer stoornissen):


Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Problem solving therapie (PST)
Risicodraagster voor de Basisverzekering PNOzorg is ONVZ Ziektekostenverzekeraar N.V. (handelsregister Utrecht:
30135168, AFM-nr.12000633) en voor de aanvullende verzekeringen ONVZ Aanvullende Verzekering N.V.
(handelsregister Utrecht: 30209308, AFM-nr. 12001024), beide gevestigd te Houten. Postbus 459, 3990 GG Houten.
Telefoon: 030 639 62 62. Fax: 030 635 20 72. Internet: www.pnozorg.nl.










Interpersoonlijke therapie (IPT)
Kortdurende psychodynamische psychotherapie
Motiverende gespreksvoering (MGV)
Cue-exposure behandeling
Gedragstherapeutische relatietherapie
Groepspsychotherapie
Exposure in vivo
Psychologische paniekmanagement
Cognitieve herstructurering
Systeemtherapie
Specifiek (bij een bepaalde stoornis):









Community reinforcement approach (CRA): verslaving
Deep Brain Stimulation: obsessieve-compulsieve stoornis
Hypnotherapie: conversiestoornis
Dialectische gedragstherapie: borderline persoonlijkheidsstoornis
Systems training for emotionally predictability and problem solving (STEPPS):
Persoonlijkheidsstoornissen
Mentalization based therapy (MBT): borderline persoonlijkheidsstoornis
Mindfulness based cognitieve gedragstherapie (MBCT): recidiverende depressie
Relaxatietherapie: gegeneraliseerde angststoornis
Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR): post traumatisch stresssyndroom (PTSS)
Dynamisch overzicht van psychologische interventies binnen de
GGZ die niet voldoen aan de stand der wetenschap en praktijk
(negatieve lijst)

























Neurofeedback
Psychoanalyse
Op inzicht gerichte psychotherapeutische interventies: bij alcoholafhankelijkheid
Maudsley methode
KIDD workshop
Tomatis therapie
QEEG geïntegreerde therapie: kwantitative Elektro EncefaloGrafie
MET (mentaal-Emotieve Training)
Cogmed werkgeheugentraining
Gestalttherapie
Haptotherapie
i-TOF (Ingratieve therapie op formaat)
Speyertherapie
Mind-tuning
Mindfulnesscursus/-training
Psychosynthese
Rebirthing
Regressietherapie
Wat-Sji-Gong
Neuro linguïstisch programmeren (NLP)
Psycho-energetische psychotherapie
Emotional Freedom Technique
Existentiële therapie
Klankschaaltherapie
Reiki
Verslavingszorg
Interventies
Alcohol:

Effectief: Medicamenteuze behandeling, Motiverende gespreksvoering, Cognitieve gedragstherapie
(algemeen)

Mogelijk effectief: Community Reinforcement Approach, Contingentiemanagement, Internetbehandeling

Niet effectief: Psychotherapie

Klinische detoxbehandeling is niet effectiever dan ambulante detoxbehandeling
Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016
Pagina 3


12-stappenbenadering: vooralsnog geen aanbeveling een klinische
behandeling in te richten volgens de 12-stappenbenadering, niet effectiever dan andere behandelingen
Cannabis:
 Effectief: Cognitieve gedragstherapie en MultiDimensional Family Therapy bij aldolescenten
 Onbekend: internetbehandeling
 Er is nog geen medicatie beschikbaar om cannabisverslaving aan te pakken
Opiaten:

Effectief: Medicamenteuze behandeling bij detox en onderhoudsbehandeling, Heroïne op voorschrift,
Cognitieve gedragstherapie, Community Reinforcement Approach, Contingentiemanagement,
zelfhulpgroepen

12-stappenbenadering: vooralsnog geen aanwijzingen voor betere resultaten dan cognitiefgedragstherapeutische of gemengde benadering

Klinische behandeling dient uitsluitend aangeboden te worden aan personen met ernstige, medische en/of
psychiatrische comorbiditeit, sociale desintegratie en/of een ernstige vorm van middelenafhankelijkheid
Cocaïne:
 Effectief:, Community Reinforcement Approach
 Er is nog geen medicatie beschikbaar om cocaïneverslaving aan te pakken
Amfetamine:
 Waarschijnlijk effectief: Cognitieve gedragstherapie en therapieën met vormen van beloning
 Er is nog geen medicatie beschikbaar om amfetamineverslaving aan te pakken
Niet gespecificeerd drugs gebruik:
 Effectief: Motiverende gespreksvoering, MultiDimensional Family Therapy bij adolescenten en
gedragstherapeutische relatietherapie
Dubbele diagnoses:
 Over het algemeen is een geïntegreerde (intensieve) ambulante behandeling geïndiceerd bij de aanpak van
dubbele diagnoseproblematiek
 De meerwaarde van een klinische behandeling is niet aangetoond
Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016
Pagina 4
Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016
Pagina 5