Verlichting havo-programma geschiedenis Met ingang van het cursusjaar 2016-2017 geldt voor de vierde klassen havo met terugwerkende kracht een aangepast examenprogramma geschiedenis. Deze leerlingen zullen in mei 2018 examen doen op basis van het verlichte programma. Nieuw havo katern ThiemeMeulenhoff ontwikkeld een nieuw katern met de Historische Contexten voor het verlichte havo examen. 9789006484021 – beschikbaar najaar 2017. Belangrijke wijzigingen De verlichting omvat twee belangrijke aanpassingen: • De tijdvakken 1 tot en met 4 van domein B zijn verhuisd van het CE naar het SE. • De drie historische contexten blijven gehandhaafd, maar de uitgewerkte voorbeelden die daarin zijn opgenomen zijn geschrapt of in de stof van de context opgenomen. Wijziging verplichte voorbeelden De historische contexten zijn bedoeld als een verbindende schakel tussen tijdvakken en kenmerkende aspecten en niet als een extra laag bovenop de tijdvakken en kenmerkende aspecten. In de praktijk waren de voorbeelden uit de historische contexten als verplichte voorbeelden in de syllabus en de methoden terechtgekomen. In de aangepaste syllabus zijn deze voorbeelden geschrapt of in de stof van de context opgenomen. De bedoeling is om op die manier – naast de verplaatsing van de eerste vier tijdvakken naar het SE- te zorgen voor een verlichting van het havo-programma. In de nieuwe opzet van het examenkatern van Feniks voor de historische contexten zijn deze aanpassingen volledig verwerkt. Overzicht verplichte voorbeelden In het volgende overzicht ziet u het verschil tussen het huidige examen en het examen in 2018. De verplichte voorbeelden die in dit overzicht bij het examen in 2018 zijn opgenomen, zijn in de stof van de historische context verwerkt. De voorbeelden die hier niet zijn opgenomen, zijn geschrapt. Huidige havo-examen Havo-examen 2018 1 Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 1 De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 1.1 Waardoor brak er een opstand uit in de Nederlanden, 1515-1572? Luther verschijnt voor de Rijksdag in Worms (1521) Instelling drie Collaterale Raden (1531) 1.1 Waardoor brak er een opstand uit in de Nederlanden, 1515-1572? Luther verschijnt voor de Rijksdag in Worms (1521) 1.2 Waardoor resulteerde de Opstand in het ontstaan van de Republiek, 1572-1588? Het ontzet van Leiden (1574) 1.2 Waardoor resulteerde de Opstand in het ontstaan van de Republiek, 1572-1588? Plakkaat van Verlatinge (1581) Alteratie van Amsterdam (1578) Plakkaat van Verlatinge (1581) De Spaanse Armada wordt verslagen (1588) 1.3 Waardoor ontstond in de Republiek de Gouden Eeuw, 1588-1648? Coen verplaatst het bestuurscentrum van de VOC naar Batavia (1619) Johan van Oldenbarnevelt wordt onthoofd (1619) Ontstaan van de Portugees-Israëlitische Gemeente in Amsterdam 1.3 Waardoor ontstond in de Republiek de Gouden Eeuw, 1588-1648? Pagina 1 van 2 2 Duitsland 1871-1945 2 Duitsland 1871-1945 2.1 Wat betekende de vorming van het Duitse keizerrijk voor het machtsevenwicht tussen de Europese grootmachten, 1871-1918? Conferentie van Berlijn (1884-1885) 2.1 Wat betekende de vorming van het Duitse keizerrijk voor het machtsevenwicht tussen de Europese grootmachten, 1871-1918? Vlootwet (1898) Vlootwet (1898) Slag bij de Marne (1914) 2.2 Welke factoren leidden tot de ondergang van de Republiek van Weimar, 1919-1933? Spartacus-opstand (1919) 2.2 Welke factoren leidden tot de ondergang van de Republiek van Weimar, 1919-1933? Dawesplan (1924) Dawesplan (1924) Rijksdagbrand (1933) Rijksdagbrand (1933) 2.3 Welke gevolgen had het nationaalsocialisme voor Duitsland en Europa, 1933-1945? Instelling Rijkscultuurkamer (1933) 2.3 Welke gevolgen had het nationaalsocialisme voor Duitsland en Europa, 1933-1945? Neurenberger wetten (1935) Ingebruikname concentratiekamp Dachau (1933) Neurenberger wetten (1935) Conferentie van München (1938) Conferentie van München (1938) Wannseeconferentie (1942) 3 Koude Oorlog 1945-1991 3 Koude Oorlog 1945-1991 3.1 Waardoor raakte Europa verdeeld in twee ideologische blokken en waardoor groeide de spanning tussen deze blokken, 1945-1955? Atoombom op Hiroshima (1945) 3.1 Waardoor raakte Europa verdeeld in twee ideologische blokken en waardoor groeide de spanning tussen deze blokken, 1945-1955? Atoombom op Hiroshima (1945) Marshallplan (1947) Marshallplan (1947) Redevoering senator McCarthy over communisten in de Verenigde Staten (1950) 3.3 Waardoor liep de Koude Oorlog op kritieke momenten niet uit op een directe militaire confrontatie tussen beide grootmachten, 19551963? Bestorming van Felix Meritis in Amsterdam (1956) ‘Ich bin ein Berliner’-toespraak van president Kennedy in Berlijn (1963) 3.3 Waardoor liep de Koude Oorlog op kritieke momenten niet uit op een directe militaire confrontatie tussen beide grootmachten, 1955-1963? 3.4 Waardoor namen de spanningen tussen Oost en West af, 1963-1991? Praagse Lente (1968) 3.4 Waardoor namen de spanningen tussen Oost en West af, 1963-1991? Praagse Lente (1968) SALT I ondertekend (1972) Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam (1981) Pagina 2 van 2