Economisch Minister Colbert → Mercantilisme zoveel mogelijk geld in de staatskas door grote invloed staat op economie Doel -vergroten macht koning -heeft veel geld nodig voor leger, ambtenaren en hofleven Hoe ? Stimuleren van de export -aanleg wegen, kanalen (infrastructuur) -stimuleren scheepsbouw -subsidies voor bedrijven -staatsbedrijven -kwaliteitseisen voor producten Afremmen van de import -handelsbeperkingen (invoerrechten) -vrije invoer grondstoffen (uit kolonies) Doel -Frankrijk machtigste land van Europa -natuurlijke grenzen (m.n. rivier de Rijn) Bracht Frankrijk in conflict met De Republiek -deel van De republiek ten zuiden Rijn -Republiek handelsconcurrent -in Republiek veel vrijheid (geen censuur) →bang dat allerlei verkeerde ideeën naar Frankrijk over zouden slaan Frankrijk zocht bondgenoten Engeland wil wel -economisch concurrent (2 zee oorlogen) -ook bang voor ideeën uit De Republiek In 1672 wordt De Republiek aangevallen door Engeland, Frankrijk, Munster en Keulen (Rampjaar) Engeland op zee tegengehouden→ sluit vrede (1674) Frankrijk op het land tegengehouden door Hollandse waterlinie→ sluit vrede (1678) In de Republiek was een stadhouderloos tijdperk bezig (1650-1672) Raadpensionaris Johan de Witt krijgt de schuld van de oorlog→ wordt vermoord Willem III wordt stadhouder (en later ook koning van Engeland) Hij zal in een reeks oorlogen Lodewijk XIV tegenhouden als leider van een antiFranse coalitie Koloniën Grondstoffen Andere landen Frankrijk Nijverheidsproducten maken in manufacturen Producten uit Andere landen invoerrechten . Kanalen en wegen uitbreiden • Gelijke maten en gewichten • Belastingen opleggen Winst gaat vooral naar de uitbreiding van het leger, de vloot en het hof. Verschil tussen inkomsten en uitgaven heet betalingsbalans en alles wordt bijgehouden met een rijksbegroting. Rampjaar 1672 ENGELAND KEULEN EN MUNSTER FRANKRIJK De Wraakactie