AANDACHTSPUNTEN PARAGRAAF 2 Bekijk de film paragraaf 2 en beantwoord de onderstaande vragen. Als je dat serieus en goed doet, heb je een goede samenvatting gemaakt. Dit zal je goed helpen bij het leren van de toets. In welk tijdvak speelt dit hoofdstuk zich af? Tip: alle tijdvakken beginnen met: de tijd van… De tijd van regenten en vorsten Van welk jaar tot welk jaar duurde dit tijdvak? 1600 – 1700 Welk gewas groeide slecht in de Republiek? Graan, daarom kon de Republiek zelf niet voldoende brood maken In welke twee producten specialiseerden de mensen in de Republiek zich? Zuivel en haring Noem 3 voordelen van het fluitschip. 1. Het was langer en smaller 2. Het had meer laadruimte 3. Het had minder bemanning nodig Leg uit, hoe Amsterdam in de 16e eeuw de belangrijkste stapelmarkt van Europa werd. Antwerpen was de belangrijkste stapelmarkt Hollandse en Zeeuwse schepen blokkeren de haven van Antwerpen Buitenlandse handelaren worden gedwongen naar Amsterdam te varen Amsterdam neemt de functie van stapelmarkt over 1585 Wat is een stapelmarkt? Een plek waar goederen worden opgeslagen om later met winst door te verkopen. Opslag gebeurde in pakhuizen. Wat is een beurs? Een plek waar goederen worden verhandeld. Wat is kapitalisme? Zoveel mogelijk winst proberen te maken. Wat is handelskapitalisme? Winst maken met handel en nijverheid en een del van die winst opnieuw investeren in de handel en nijverheid. Wat is de grachtengordel en waarom paste deze goed bij de Gouden Eeuw? Een stadsuitbreiding langs het centrum van Amsterdam. Hier woonden de rijkste handelaren, kooplieden en regenten. Het werd het symbool van rijkdom en welvaart in de Gouden Eeuw. Leg uit, hoe de rijkdom in de handel kon leiden tot de Vrede van Münster. Economische rijkdom stelde de Republiek in staat goede huursoldaten te betalen Dit zorgde voor een sterk Staats leger Dit zorgde voor een overwinning op Spanje in de 80-jarige oorlog De vrede werd getekend in Münster (1648) Welk land wil na de Vrede van Münster de macht van de Republiek breken? Engeland Welke oorlogen vloeiden hieruit voort? De Engelse zeeoorlogen Welke Nederlander groeide uit tot held tijdens deze oorlogen? Michiel de Ruyter Welk gevolg hadden deze oorlogen voor de Gouden Eeuw van de Republiek? Het maakte een eind aan de economische en militaire macht van de Republiek. De Gouden Eeuw was voorbij. Welk jaar was het Rampjaar voor de Republiek? 1672 Welke landen vielen de Republiek toen aan? 1. Engeland 2. Frankrijk 3. Keulen 4. Münster Wie kreeg de schuld van het Rampjaar? Wat gebeurde er met hem? Raadpensionaris Johan de Witt. Hij werd gevangen gezet en door een woedende menigte afgeslacht. Wie kreeg juist meer macht door het Rampjaar? Waarom was dat zo? Willem III. Hij was legeraanvoerder en moest meer macht krijgen om de Republiek te redden. Hij werd benoemd tot stadhouder. Dit was het einde van het stadhouderloos tijdperk (1651 – 1672). Engeland was een vijand van de Republiek (Engelse zeeoorlogen, Rampjaar). Hoe zorgde Willem III dat Engeland een bondgenoot van de Republiek werd? Hij trouwde met een Engelse prinses en werd later koning van Engeland Welk land werd nu de gezamenlijke vijand van de Republiek en Engeland? Frankrijk Als de Gouden Eeuw voor de Republiek voorbij is, welk land is dan het economische en militaire middelpunt van Europa geworden? Engeland Aan welke stad raakt Amsterdam zijn functie als stapelmarkt kwijt aan het einde van de 17e eeuw? Londen Vul de tabel in. Gebruik de onderstaande begrippen / personen / gebeurtenissen: Aanval op Amsterdam Evenveel macht Geen Glorious Revolution Maurits Regenten meeste macht Stadhouder meeste macht Stadhouder meeste macht Stadhouderloos tijdperk Van Oldenbarnevelt onthoofd Willem II Willem III Jaar Stadhouder Gebeurtenis Weegschaal van de macht Tot 1619 Maurits Van Oldenbarnevelt onthoofd Evenveel macht 1619 – 1650 Willem II Aanval op Amsterdam Stadhouder meeste macht 1651 – 1672 Geen Stadhouderloos tijdperk Regenten meeste macht Vanaf 1672 Willem III Glorious Revolution Stadhouder meeste macht