Is uw financiële huishouding nog op orde? | Update wet-en

December 2016
Update wet- en
regelgeving Onderwijs
Is uw financiële
huishouding nog op orde?
Aandachtspunten in de
nieuwe regeling beleggen,
lenen en derivaten van het
ministerie van OCW
Op 1 juni 2016 werd de nieuwe regeling beleggen, lenen en
derivaten van het ministerie van OCW van kracht. De regeling is
van toepassing op de meeste door het ministerie bekostigde
onderwijsinstellingen die onder toezicht vallen van de Inspectie van
drs. Ralph Poulssen
Executive Director, EY Montesquieu
het Onderwijs. Het betreft een breed scala van instellingen in het
primair, voortgezet en hoger onderwijs.
Heeft u de belangrijkste aandachtspunten al op uw netvlies?
Wij brengen u graag op de hoogte zodat u uw financiële huishouding
en governance op orde houdt en u toegang tot de geld- en
kapitaalmarkt voor het realiseren van uw ambities nu en in de
toekomst kunt borgen.
Update wet- en regelgeving Onderwijs
Voldoet uw treasurystatuut
nog steeds?
In de nieuwe regeling beleggen, lenen en
derivaten van het ministerie van OCW is
het op orde hebben van een
treasurystatuut verplicht. Ook zijn de
eisen over de mate van uitvoerigheid
van het statuut aangescherpt. Zo dient
de onderwijsinstelling de
administratieve taken voor lenen en
beleggen goed te beschrijven. Denk
hierbij bijvoorbeeld aan een heldere
rolverdeling van de treasuryfunctionarissen. Zo dienen de
verantwoordelijkheden van de raad van
toezicht, raad van bestuur, financieel
directeur/CFO, concerncontroller,
treasurer en administratieve
medewerkers duidelijk te zijn. Verder
moeten de informatievoorziening voor
het beheerst uitvoeren van de
treasuryfunctie en het borgen van de
financiële continuïteit goed worden
uitgewerkt.
Dit alles gebeurt in aanvulling op het
formuleren van interne richtlijnen voor
het uitzetten van middelen, het aangaan
van leningen en het toepassen van
rentederivaten. Deze interne richtlijnen
dienen in het verlengde te liggen van de
nieuwe regeling van het ministerie. In de
praktijk blijkt echter dat maar weinig
instellingen hieraan volledig voldoen.
Veel voorkomende tekortkomingen zijn
een te summiere omschrijving van de
treasuryorganisatie, het niet opstellen
van een treasuryjaarplan en het
ontbreken van een uitgewerkte
rolverdeling van de verantwoordelijke
functionarissen.
2
Verder blijkt de administratieve
infrastructuur niet altijd te volstaan om
de in het treasurystatuut opgenomen
informatievoorziening mogelijk te
maken.
Zowel de accountant van de
onderwijsinstelling als de minister van
OCW zijn bevoegd de naleving van de
eisen aan een treasurystatuut en de
uitvoering ervan te toetsen. Wij
adviseren dan ook om uw statuut te
toetsen op actualiteit en indien nodig
aan te vullen of aan te scherpen. Dit om
sancties te voorkomen.
Dit is cruciaal voor een meerjarig beeld
van de toekomstige kasstromen en voor
een helder inzicht in de financiële ruimte
om bestaande verplichtingen te dragen
en toekomstige ambities te realiseren.
Momenteel ontbreekt een integrale
benadering vaak, terwijl de nieuwe
regeling als eis stelt ten minste vijf jaar
vooruit te kijken.
Heeft u het verloop van uw
kasstromen voldoende
scherp?
Financieren van ambities en
uitzetten van middelen: uw
uitdaging
De eisen aan een treasurystatuut
betekenen onder meer dat de
toekomstige kasstromen inzichtelijk
moeten zijn. Voorwaarden hiervoor zijn
een adequate liquiditeitsplanning voor
de korte termijn en een uitvoerige en
gedetailleerde financieringsplanning
voor de lange termijn. Dit gaat verder
dan de huidige praktijk, waarbij
instellingen voor hun financiële sturing
dikwijls leunen op een
meerjarenbegroting van ten hoogste
vier jaar. Dikwijls omvat de begroting
niet veel meer dan de ontwikkeling van
de exploitatie.
Voor wat betreft het uitzetten van
middelen, het aangaan van leningen en
het toepassen van rentederivaten zijn
de regels verder geactualiseerd. Voor de
bestaande leningenportefeuille geldt dat
in ieder geval inzichtelijk moeten zijn:
► de rentevaste periodes en looptijden;
► de rente en
renteherzieningsmomenten;
► de ruimte voor vervroegde aflossing;
► de van toepassing zijnde
boeterentestructuren in geval van
vervroegde aflossingen.
Een integrale financiële
meerjarenprognose houdt niet alleen
rekening met de ontwikkeling van de
exploitatie, maar ook met de balans en
de diverse kasstromen (operationeel,
investering en financiering).
Deze informatie dient onderdeel te zijn
van een jaarplan dat op zijn beurt weer
onderdeel is van de jaarverslaggeving.
Hierbij ziet de accountant toe op de
toereikendheid van de informatie in de
jaarrekening. Dit schept bij
onderwijsinstellingen de behoefte om
jaarlijks de creditgelden en
leningenportefeuille te analyseren.
December 2016
Los daarvan zijn de regels voor het
aantrekken en uitzetten van middelen
naar beneden bijgesteld. Zo dienen
beide te geschieden bij financiële
instellingen gevestigd in de Europese
Economische Ruimte en met ten minste
een single A rating bij twee van de drie
grote ratingagentschappen (S&P,
Moody’s en Fitch). Hierdoor blijft de
ruimte beperkt om buiten de systeemen sectorbanken om financiering aan te
trekken.
Schatkistbankieren blijft een
aantrekkelijke optie, maar voor
instellingen in het primair en voortgezet
onderwijs geldt behalve een “bankable
business case” een gemeentegarantie
als voorwaarde om in aanmerking te
komen voor een lening bij het ministerie
van Financiën. De mogelijkheid blijft
verder bestaan voor financieringsstructuren met (rente)derivaten, maar
de nieuwe regeling schrijft concreet
voor dat, onder specifieke voorwaarden,
alleen rentecaps en payerswaps mogen
worden ingezet. De effectiviteit van
deze derivaten moet bovendien te allen
tijde geborgd zijn.
Meer dan alleen compliance
De hier beschreven aandachtspunten
zijn van belang voor een verantwoorde
compliance, want instellingen die niet
voldoen aan de nieuwe regelgeving
staan op gespannen voet met de wet.
Maar een adequate invulling van de
nieuwe regels resulteert ook in een
meer professionele onderwijsinstelling
die beter in staat is haar ambities in het
perspectief van de bedrijfseconomische
realiteit te plaatsen en te realiseren.
Instellingen moeten immers, meer dan
ooit tevoren, hun financiële huishouding
en governance goed op orde hebben om
zo zelfstandige toegang tot de geld- en
kapitaalmarkt, nu en in de toekomst, te
waarborgen. Met betrekking tot
regelgeving zijn, net als bij het
treasurystatuut, de accountant en het
ministerie van OCW belast met het
toetsen op de naleving van de nieuwe
regeling. Ook hier geldt het gezegde:
voorkomen is beter dan genezen.
EY helpt u graag verder!
Het uiteindelijke doel is helder: een
professionele onderwijsinstelling die
op een beheerste en financieel
verantwoorde manier invulling kan
geven aan haar ambities, zonder
afbreuk te doen aan de relevante
compliance verplichtingen.
De professionals van EY Montesquieu
maken dit mogelijk, onder meer door
het:
► analyseren, opstellen of
aanscherpen van treasurystatuten;
► opstellen van integrale en op maat
gemaakte financiële
meerjarenprognoses;
► toetsen van de financierbaarheid
van instellingen;
► opstellen van werkbare
financieringsstructuren;
► onderhandelen met potentiële
financiers;
► implementeren van financiële
transacties en het continu
monitoren van derivatenposities;
► op reguliere basis inventariseren
van de portefeuille lopende
leningen.
3
Meer informatie?
drs. Ralph Poulssen
Executive Director
Verantwoordelijk voor de sector onderwijs en zorg, EY Montesquieu
+31 (0)6 5544 33 00
[email protected]
www.eymontesquieu.com
Shalton Sillé MSc
Senior Adviseur, EY Montesquieu
+31 (0)6 2908 45 30
[email protected]
www.eymontesquieu.com
Of neem contact op met één van onze accountants in uw regio:
Martijn Brandhorst Msc RA
Executive Director Assurance
Verantwoordelijk voor kennismanagement en vaktechniek
Sectorgroep Onderwijs
088 - 407 8587
[email protected]
EY | Assurance | Tax | Transactions | Advisory
Over EY
EY is wereldwijd toonaangevend op de
gebieden assurance, tax, transaction en
advisory services. Met de inzichten en de
hoogwaardige diensten die wij bieden, dragen
wij bij aan het versterken van het vertrouwen
in de kapitaalmarkten en economieën overal
ter wereld. Wij brengen toonaangevende
leiders voort die door samen te werken onze
beloften aan al onze stakeholders waarmaken.
Daarmee spelen wij een cruciale rol bij het
creëren van een beter functionerende wereld
voor onze mensen, onze cliënten en de
maatschappij.
De aanduiding EY verwijst naar de wereldwijde
organisatie en mogelijk naar een of meer
lidfirma’s van Ernst & Young Global Limited
(EYG), die elk een afzonderlijke rechtspersoon
zijn. EYG is een UK company limited by
guarantee en verleent zelf geen diensten aan
cliënten. Voor meer informatie over onze
organisatie, kijk op ey.com.
© 2016 Ernst & Young Accountants LLP
Alle rechten voorbehouden.
ED None
drs. Edwin Oostdijck RA
Senior Manager Assurance, Regio Zuid
088 - 407 8677
[email protected]
Illona Oortman MSc EMA RA
Senior Manager Assurance, Regio Midden-, Noord- en Oost-Nederland
088 - 407 2523
[email protected]
Martijn van der Wiel MSc RA
Senior Manager Assurance, Regio West
088 - 407 8671
[email protected]
Deze publicatie bevat informatie in samengevatte vorm en is
daarom enkel bedoeld als algemene leidraad. Ze is niet
bedoeld om te dienen als een substituut voor gedetailleerd
onderzoek of voor het aanwenden van een professioneel
oordeel. Noch EYGM Limited, noch enig ander lid van de
wereldwijde EY organisatie kan aansprakelijk worden gesteld
voor het verlies van iemand die handelde of die ervan afzag te
handelen ten gevolge van enige informatie in deze publicatie.
Bij elke specifieke aangelegenheid dient steeds een geschikte
adviseur geraadpleegd te worden.
ey.com/nl