Politieke besluitvorming

Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Voorlichting
maatschappijwetenschappen
5 en 6 vwo
Elzendaalcollege
1
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Vooraf
In het volgende overzicht wordt
informatie gegeven over het vak
Maatschappijwetenschappen; een
nieuw keuzevak in de 5e en 6e klas van
het vwo.
Eerst wordt er aandacht besteed aan de
keuzemogelijkheden en de studielast.
Vervolgens is er informatie over de
inhoud en de opzet van het vak. Daarna
wordt er ingegaan op de extra
mogelijkheden die het vak biedt voor
mogelijke vervolgopleidingen.
Overigens weten jullie natuurlijk al dat
alle leerlingen in 4 vwo het verplichte
vak Maatschappijleer krijgen. Dit vak
behandelt onderwerpen die met
burgerschapsvorming te maken hebben
zoals de rechtsstaat en de politieke
besluitvorming.
Het lijkt verwarrend maar dat valt wel
mee als je bedenkt dat ook de talen
verschillende onderwerpen (spelling,
grammatica, literatuur) en vaardigheden
(lezen, schrijven, spreken) kennen.
Kort samengevat kun je stellen dat
iedereen bij Maatschappijleer
kennismaakt met een aantal belangrijke
sociale thema’s.
Terwijl de leerling bij het vak
Maatschappijwetenschappen leert om
de samenleving te onderzoeken.
Vandaar dat er bij Maatschappijwetenschappen veel gebruikt gemaakt wordt
van de kennis uit de sociale en
rechtswetenschappen zoals
Nederlands Recht, communicatiewetenschappen, psychologie,
pedagogie, politicologie, bestuurskunde, sociologie en culturele
antropologie.
Maatschappijwetenschappen is een
boeiend vak voor leerlingen die
nieuwsgierig zijn en belangstelling
tonen voor de wereld waarin ze leven.
Hebben jullie, na het lezen van de
volgende informatie, nog vragen?
Kom gerust langs in lokaal BB of BC
Succes met het maken van jullie
keuze.
De sectie maatschappijleer/
maatschappijwetenschappen
(Anne Couwenberg, Willem Norbruis,
Hanneke Vonk )
Maatschappijwetenschappen als keuzevak
Vanaf 2007 is het mogelijk om het nieuwe vak Maatschappijwetenschappen (=in het
vervolg MW) op te nemen in het vwo 5/6 pakket. Op welke manier het vak MW
gekozen kan worden hangt af van het profiel.
Bij de profielen Natuur & Techniek en Natuur & Gezondheid is het vak MW een
keuzevak ter invulling van het vrije deel.
Bij de profielen Cultuur & Maatschappij en Economie & Maatschappij is het vak MW
een keuzeprofielvak. Dat wil zeggen dat je moet kiezen uit een beperkt aantal
vakken. Bovendien kun je, als je MW nog niet als profielkeuzevak hebt gekozen, MW
als keuzevak in het vrije deel kiezen.
2
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
In schema:
Profiel
Natuur & Techniek
(=N&T)
Natuur &
Gezondheid(=N&G)
Economie &
Maatschappij(=E&M)
Cultuur &
Maatschappij(=C&M)
Profielkeuzevak
MW(of
mo)
MW(of
ak-du-faak-ec)
Het vrije deel
MW(of
ak-bi-ec-du-fa-gr-gs-if-lamo-mu-te-wd)
MW(of ak-ec-du-fa-gr-gs-if-la-momu-na-sk-te-wd)
MW(of ak-bi-du-fa-gr-if-la-mo-muna-sk-te-wd)
MW(of ak-bi- du-ecfa-gr-la-mo-mu-te-wa)
De studielast van het vak MW is 440 uur. Dit betekent dat je zowel in 5 als in 6 vwo
elke week 3 lessen MW zult krijgen.
De inhoud en opzet van maatschappijwetenschappen
Hieronder komen vijf onderwerpen aan bod die in 5 en 6 vwo aangeboden zullen
worden. Elk van de volgende onderdelen wordt als een aparte module aangeboden.
Tijdens het centrale eindexamen zullen drie van dergelijke modules op het
programma staan.
Politieke besluitvorming
Als we praten over politieke besluitvorming gaat het eigenlijk voortdurend over de
vraag wie de baas is. Of, om het 'wetenschappelijk' te stellen, wie heeft de meeste
invloed of macht?
In Nederland komen we dan al snel in aanraking met het parlement; onze
volksvertegenwoordiging. Hoe werken die Eerste en Tweede Kamer eigenlijk? Op
welke wijze nemen die volksvertegenwoordigers hun beslissingen? Hoe kan je als
burger invloed uitoefenen? Wat is de rol van politieke partijen? Is er nog steeds
verschil tussen links en rechts in de politiek? Hoe komt dat de Nederlandse bevolking
nee zei tegen de Europese Grondwet in 2005?
Talloze vragen waarop niet altijd een eenvoudig antwoord gegeven kan worden,
zoals je op de volgende bladzijde kunt zien.
Projecten:
Praktische opdracht “Het volgen van een 2e kamerlid”:
http://www.tweedekamer.nl/kamerleden/wie-zit-waar/index.jsp
3
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Massamedia
Welke rol spelen de massamedia in onze samenleving? Tegenwoordig wordt er veel
onderzoek gedaan naar de wijze waarop groepen mensen aan hun informatie
komen.
Belangrijk voor jongeren die gemiddeld zo'n 2 uur per dag naar de radio luisteren,
een tijdschrift doorbladeren, langs allerlei sites surfen en tenslotte nog volop Tvkanalen zappen.
Allereerst zullen we aandacht besteden aan de verschillende soorten communicatie.
Gaat het om gesproken of geschreven woorden, kun je reageren op de verkondigde
boodschap en wat verstaan we onder een informatiekloof? Gedurende de lessen
ontstaat geleidelijk een beeld van een samenleving, waarin de verschillende
massamedia een niet meer weg te cijferen plek hebben gekregen.
Tegelijkertijd zal stil worden gestaan bij de grenzen van de massamedia. Want
ondanks de belangrijke vrijheid van meningsuiting kan niet alles ongestraft worden
gezegd. Wie bepaalt die grenzen? Op welke wijze kan de burger controle
uitoefenen? Heeft iedereen evenveel mogelijkheden om zijn of haar stem te laten
klinken?
Projecten:
Een dag journalist met NOS onTOUR:
http://headlines.nos.nl/forum.php/list_messages/20467
Criminaliteit en rechtsstaat
De veiligheid wordt al jarenlang door de burgers als het belangrijkste politieke thema
genoemd. Vandaar dat het belangrijk is om dit onderwerp grondig te onderzoeken.
In een moderne rechtsstaat is er altijd sprake van lastige afwegingen.
Enerzijds moeten de rechten van de burgers beschermd worden, anderzijds zal de
overheid mogelijkheden moeten hebben om strafbare feiten op te sporen en te
vervolgen. Bovendien is het belangrijk om er achter te komen wat de oorzaken van
crimineel gedrag zijn.
Hoe wordt in Nederland bepaald wat wel of niet toegestaan is? Wat is de rol van de
politieagent, de rechter en de officier van justitie in een rechtszaak? Welke rechten
heeft een verdachte? Wat voor soort straffen kunnen er worden uitgesproken?
Projecten:
Debatoefening in samenwerking met de HAN
http://www.youtube.com/watch?v=ew-zRDN0yLM
4
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Werk
Iedereen heeft te maken met werk. Maar de betekenis van arbeid is niet voor
iedereen hetzelfde. Als je werkt krijg je te maken met veel regels over de
arbeidsvoorwaarden, de arbeidsverhoudingen, de arbeidsomstandigheden en de
inhoud van het werk. In Nederland zijn er bovendien een groot aantal wetten die
sociale zekerheid bieden. Maar zijn deze regels ook in tijden van economische
onzekerheid nog wel betaalbaar? Waar moet de overheid zich wel en niet mee
bemoeien? Is er nog wel sprake van een echte vrije markt?
Vragen die we tijdens de lessen op een zorgvuldige wijze proberen te beantwoorden.
Projecten:
Grote interviewopdracht.
Pluriforme samenleving
De Nederlandse samenleving van nu verschilt in vele opzichten van de Nederlandse
samenleving van veertig jaar geleden. Een van de opvallendste verschillen met
vroeger heeft te maken met de samenstelling van de bevolking. Er leven hier nu
meer mensen van wie de oorsprong van hun bestaan niet in Nederland ligt. Op grond
hiervan wordt de Nederlandse samenleving een pluriforme samenleving genoemd.
Nieuwe sociale en politieke vragen komen bij dit thema aan bod
zoals: migratie, inburgering gelijke behandeling en de toelating
van nieuwkomers.
Projecten:
Onderzoekje naar “Het einde van de beschaving?”
5
Informatie over maatschappijwetenschappen 5 en 6 Vwo Elzendaalcollege 2011-2012
Maatschappijwetenschappen en vervolgopleidingen
In de informatie die jullie van de decanen hebben gekregen worden een zeven
sectoren in het hbo en wo, met daarbij behorende beroepen, onderscheiden :
Sectoren
Beroepen
1 Techniek
Architect, bedrijfskundige, chemicus,
wiskundige
2. Landbouw en natuurlijke
Landschapsarchitect, bioloog,
omgeving
milieudeskundige
3. Gezondheidszorg
Arts, tandarts, apotheker
4. Gedrag en maatschappij
Psycholoog, pedagoog, politicoloog
5. Onderwijs
1e graads docent
6. Taal en cultuur
Kunsthistoricus, musicoloog,
tolk-vertaler, journalist
7. Economie
Accountant, econoom, jurist
Voor geen enkele vervolgopleiding is het vak MW verplicht. Wel zijn er opleidingen
die het wenselijk vinden dat MW in het pakket is opgenomen:
Gedrag en maatschappij
Onderwijs
Economie en recht
HBO Journalistiek
HBO Maatschappelijk werk en dienstverlening
HBO Pedagogiek
HBO Personeel en arbeid
HBO Sociaal-juridische dienstverlening
HBO Sociaal pedagogische hulpverlening
WO Psychologie
WO Pedagogische wetenschappen
WO Sociologie
WO Politicologie
WO Culturele antropologie
WO Algemene Sociale Wetenschappen
HBO lerarenopleidiningen
PABO
Universitaire lerarenopleidingen
HBO Communicatie
HBO Communicatiesystemen
HBO Integrale veiligheidskunde
HBO International Law
HBO Recht
WO Bestuurskunde
WO Rechten
WO Organisatiewetenschappen
6