VWO

Op weg naar de
Tweede Fase
Ouderavond ouders 3vwo
11 november 2009
Wat komt vanavond aan de
orde?
1 De Tweede Fase: Wat? Hoe? Waarom?
2 De taak van de decaan
3 De keuze van het juiste leerniveau
4 Na het vwo: mogelijkheden in WO en HBO
5 Het keuzeproces op “Revius”
6 De profielen en de vrije ruimte
Tenslotte: wat kunnen ouders in dit keuzeproces
betekenen?
1 De Tweede Fase:
Wat? Hoe? Waarom? (I)
Wat: Tweede Fase is de naam voor de
bovenbouw van het HAVO en het VWO.
 Het is het vervolg op de Basisvorming
(klas 1-3) en de voorbereiding op het
Hoger Onderwijs (HBO en
universiteit/wetenschappelijk onderwijs)

De Tweede Fase:
Wat? Hoe? Waarom? (II)

Hoe? De veranderingen t.o.v. de Basisvorming:
– Er wordt een profiel (vakkenpakket) gekozen: een
combinatie van enkele vaste vakken en enkele
keuzevakken.
– In het hele leerproces is meer aandacht voor
zelfstandigheid en zelfverantwoordelijkheid
– Vanaf klas 4 wordt gewerkt aan het schoolexamen
(we vormen een examendossier met toetsen en
opdrachten die meetellen voor het uiteindelijk slagen
of zakken)
De Tweede Fase:
Wat? Hoe? Waarom? (III-slot)

Waarom? Redenen voor de invoering van de
Tweede Fase zijn:
– Hoog percentage uitvallers in het Hoger Onderwijs:
 meer aandacht voor vaardigheden
 meer samenhang in de gekozen vakken (profielen)
– Meer recht doen aan verscheidenheid
2 Keuzebegeleiding - decaan
Keuzebegeleiding richt zich op:
 keuze leerniveau
 keuze profiel
 keuze vervolgopleiding bij tussentijds
schoolverlaten
 keuze vervolgopleiding / werkkring na
diplomering
Taken:





informeren en adviseren van leerlingen en
ouders
bewaken keuzeproces
adviseren van mentoren / lerarenvergadering
contact onderhouden met vervolgonderwijs en
bedrijfsleven
beheren van documentatie
(brochures/video's/multimediale
informatiedragers)
3 Keuze leerniveau
HAVO, WVO of Gymnasium
 Deze opleidingen bieden geen
eindonderwijs / beroepsonderwijs, maar
voorbereiding op het hoger onderwijs:
 Havo: hbo (hogeschool)
 Vwo/Gymnasium: wo (universiteit)

Keuze leerniveau (II)
HAVO:
- vijf jaar
- niet gericht op
wetenschappelijke
vorming
- Toegang tot MBOHBO
VWO:
- zes jaar
- Gericht op
wetenschappelijk
vervolgonderwijs
- Toegang tot MBOHBO-WO
4 Mogelijkheden na VWO
(I):

WO (Wetenschappelijk onderwijs)
(alleen na afgerond VWO)
– algemene universiteiten
– specifieke universiteiten:
 technisch: Delft, Eindhoven, Enschede
 “groen”: Wageningen
 theologisch: bijv. Apeldoorn, Kampen)
Mogelijkheden na VWO (II):

HBO (Hoger beroepsonderwijs)
7 sectoren:
 hoger economisch onderwijs
 Hoger agrarisch onderwijs
 Hoger pedagogisch onderwijs
 Hoger technisch en natuurwetenschappelijk onderwijs
 Hoger gezondheidsonderwijs
 Hoger sociaal-agogisch onderwijs
 Kunstonderwijs
Sectoren onderverdeeld in honderden opleidingen
Mogelijkheden na VWO
(III):

BaMa-stelsel: vanwege internationalisering en
flexibele doorstroming
– Universiteiten: 3-jarige bachelorfase, gevolgd door 1of 2-jarige masterfase
– HBO: 4-jarige bachelorsfase, evt. aan te vullen met
(universitaire) mastersfase

Samenwerking tussen HBO/WO (Amsterdam,
Wageningen): HBO en WO schuiven naar elkaar
toe; in de toekomst gaat kwaliteitsverschil
(‘naam’) meespelen.
Mogelijkheden na VWO
(IV):





Duaal studeren: vrijwel alleen HBO; pittig:
vraagt veel doorzettingsvermogen. Wel
voordelen: financieel / ervaring / comi theoriepraktijk
Werkend leren: bekende trajecten, bijv. in de
accountancy
Werken en leren: eigenlijk geen VWO-traject
MBO+: korte, beroepsgerichte opleidingen
Tussenjaar: buitenland; basisjaar; algemene
propedeuse
5 Keuze genoeg?
Tweede fase: meer ruimte voor eigen keuze
 Kiezen is moeilijker naarmate:

– de gevolgen belangrijker zijn
– het proces minder veranderbaar is
– de keuze minder frequent gemaakt
wordt
Conclusie: profielkeuze is voor veel leerlingen
lastig.
 Keuzepsychologie: “Kiezen is zo moeilijk omdat
je dingen los moet laten” (‘rouwproces’)

Kiezen is:
Een vaardigheid: het kunnen kiezen.
 Een instelling: het durven om te kiezen.
 Een proces: Je kunt het leren. (“Wie de
juiste stappen neemt, in de juiste
volgorde, komt altijd goed uit”)

Het keuzeproces in klas 3:
Lessen keuzebegeleiding door mentor en
decaan (sept.-jan.) en terugkoppeling in
gesprek
 Digitaal Keuzedossier met testgegevens
 Voorlichtingsavond ouders: 11 november
 Presentaties van de ‘nieuwe’ vakken door
de vakdocenten: begin-jan.
 Voorlopige profielkeuze: eind-januari

Het keuzeproces in klas 3 (II):





Adviezen vakdocenten (januari)
Voor sommige leerlingen: AOB-test
(capaciteiten) bij twijfel havo / vwo
Gesprek met decaan: (jan./febr.)
(Evt.:) gesprek op de spreekavonden voor
decanaat: 2 en 11 maart 2010 (u ontvangt een
uitnodigingsbrief)
Afronding / definitieve keuze: ca. 15 maart
(voor alle genoemde data geldt: DV)
Het keuzeproces ná klas 3:
LOB in de Tweede fase: 60 uur
 In vwo 4 en 5: lessen keuzebegeleiding
door mentor
 In vwo 5: stageweek (NB: Geen
Maatschappelijke - maar
beroepsoriënterende stage!!)
 In vwo 5 en 6: bezoek open dagen /
meeloopdagen
 In vwo 6: altijd minimaal één persoonlijk
gesprek ter afronding

6 Wat moer nu gekozen? De
profielen inhoudelijk
Gemeenschappelijk deel (ca. 50 %)
 Een profiel (ca. 40 %)
 Een vrij deel (ca. 10 %)

Wat krijgt iedereen?

Het “gemeenschappelijk deel”, ca. 50 %:
- Godsdienst
- talen: Nederlands; Engels;
keuze uit Duits, Frans of Latijn (Gymnasium)
- algemeen vormende vakken:
maatschappijleer; culturele en
kunstzinnige vorming (ckv) of klassieke
culturele vorming (kcv); L.O.; algemene
natuurwetenschappen (anw)
De profielen in de Tweede
Fase
Altijd min. 1880 uur: ca. 40 % van de
studietijd
 Maatschappij-stream:
- Cultuur & Maatschappij (C&M)
- Economie & Maatschappij E&M)
 Natuur-stream:
- Natuur & Gezondheid (N&G)
- Natuur & Techniek (N&T)

De profielen inhoudelijk:

Cultuur &
Maatschappij:
Geschiedenis
- Een wiskunde variant:
wi-C; wi-A; wi-B
Profielkeuzevakken (2):
- Een cultuurvak: een
taal of filosofie
- Een maatschappijvak:
ak, ma, of eco
-

Economie &
Maatschappij:
Geschiedenis
- Economie
- Een wiskunde variant:
wi-A of wi-B
Profielkeuzevak (1):
- Eén vak uit: Fa, Du,
Ak, M&O, Ma
-
De profielen inhoudelijk
(II):
Natuur &
Gezondheid:
- Biologie
- Scheikunde
- Een wiskunde-variant:
wi-A of wi-B
Profielkeuzevak (1):
- Eén vak uit: Na of Ak

Natuur & Techniek:
- Wiskunde B
- Natuurkunde
- Scheikunde
Profielkeuzevak (1):
- Eén vak uit: If, Bi, WiD

Wiskunde in de vernieuwde
Tweede Fase
Wiskunde C: Profielvak in C&M, te vergelijken met wa1.
Omvang: 480 uur, ook wat geschiedenis vd wiskunde
(ivm kennis vd cultuur).
 Wiskunde A: Profielvak in E&M en N&G. Is te vergelijken
met wa12. Omvang: 520 uur. Er wordt iets meer
wiskunde behandeld dan bij wiC.
 Wiskunde B: Profielvak in N&T. Tussen wb1 en wb12.
Omvang: 600 uur
 Wiskunde D: Profielkeuzevak in N&T. (Bovenop wiB.)
Omvang: 440 uur. Niet moeilijker dan wb. Uitbreiding
van de leerstof ivm vervolgstudies (TU!). Vak wordt
ontwikkeld met inbreng van het Hoger onderwijs.
“Must”voor β-studies.

Het keuze-examenvak
(vroeger: Vrije ruimte)
Naast profiel + profielkeuzevak nog minimaal
één vak in de vrije ruimte
 Twee vakken kiezen wordt op VWO vaak
aanbevolen: verbreedt je mogelijkheden, is
positief i.v.m. decentrale selectie en zorgt voor
extra ‘buffer’. Wel eerste, tweede (of derde)
keus aangeven!
 Keuzemogelijkheden: hangt af van gekozen
profiel (zie keuzeformulier).

Godsdienst examenvak?
Het vak Godsdienst in het
gemeenschappelijk deel voor iedereen
verplicht; geen examenvak.
 Daarnaast: volwaardig keuzevak in de
vrije ruimte: RMS (Religie, Mens en
Samenleving).
 Keuzevak RMS is examenvak met
schoolexamen.

RMS kiezen?
Inhoud: religie en samenleving;
profielverdieping; Bijbelstudie; eigentijdse
theologie; christelijke spiritualiteit.
 Voor toekomst in onderwijs, beleid /
politiek, etc. goede basis; daarnaast
toerustend voor a.s. studenten in allerlei
wetenschapsrichtingen.
 Invoering vak hangt af van aantal kiezers:
min. 10.

Tenslotte: Wat kunnen ouders
in dit proces betekenen?






Kiezen blijft moeilijk, kies gemotiveerd; kijk
samen naar het kiezen als een proces.
Concentreer je samen op de profielkeuze.
Ga met hen na welke informatiebronnen er zijn.
Bij vragen kunt u gerust contact opnemen met
de decaan.
Leerling kiest, samen met de ouders; de decaan
adviseert slechts.
Kies voor een eerlijk, open gesprek, put uit uw
eigen keuze-ervaring, maar praat geen keuze
aan.