■ “Verplichte” opleidingen: Er zijn een aantal beroepen en activiteiten in de bouwsector waarvoor het ofwel aangewezen, ofwel verplicht is dat de arbeiders over een bekwaamheidsattest en/of certificaat beschikken. (let wel, deze lijst is niet limitatief – Constructiv kan niet verantwoordelijk gesteld worden, mocht regelgeving na uitgiftedatum van deze folder gewijzigd zijn. De vermelde mogelijke opleidingen geven slechts een indicatie wat mogelijk is) De wet 4/8/1996 en KB 16/3/2006 verplicht dat elke medewerker die sporadisch of regelmatig met asbest in contact komt, een opleiding volgt vooraleer dergelijke asbestverwijderende werken uit te voeren. ASBEST → Mogelijke opleidingen? o Asbestverwijdering eenvoudige handelingen (8u), o Asbestverwijdering daken (8u) → Deze opleiding is jaarlijks te hernieuwen! Opleiding is niet verplicht, de werkgever verklaart of een werknemer bekwaam is of niet. Met andere woorden : enkel het volgen van een opleiding BA4/BA5 (en het behalen van een attest) is niet voldoende om in orde te zijn. Werkgevers dienen de bekwaamheid van hun arbeider te bepalen op basis van de voorafgaande risicoanalyse van de uit te voeren werken. De werkgever verzekert de nodige opleiding en verstrekt de nodige instructies om de risico's eigen aan het gebruik van, aan de uitbating van en aan andere werkzaamheden aan de elektrische installatie te ondervangen. Hierbij houdt hij rekening met de opdrachten waarmee zijn werknemers belast zijn. WERKEN AAN OF NABIJ ELEKTRISCHE INSTALLATIES Als men werken laat uitvoeren door werknemers aan installaties waarbij het niet mogelijk is de bovenvermelde risico’s uit te schakelen, dan moet de toegang tot deze installaties exclusief voorbehouden worden aan werknemers die beschikken over de bekwaamheid die gekenmerkt wordt door de code BA4 (gewaarschuwde) of BA5 (vakbekwame). Dit houdt in dat de werkgever een risicoanalyse van zijn installatie uitvoert en op basis van de resultaten een aangepaste opleiding aan de werknemer geeft, zodat de werkgever zich ervan kan verzekeren dat de werknemer over de vereiste competenties beschikt om te werken aan de elektrische installatie. Door middel van een schriftelijk document, deelt de werkgever de werknemer mee, voor welke delen van de installatie en voor welke werkzaamheden aan deze delen hij bevoegd (gewaarschuwd of vakbekwaam) verklaard wordt. Een attest BA4 of BA5 kan enkel toegekend worden aan een werknemer op voorwaarde dat deze werknemer op de hoogte is van de staat van de elektrische installatie, de eventuele risico’s en de werkprocedures. Dit houdt in dat het in de praktijk bijna onmogelijk is om een sluitend attest te verlenen als de werkgever geen risicoanalyse van zijn elektrische installatie heeft gemaakt. Daarom kan een attest BA4 of BA5 voor een installatie waarvan geen risicoanalyse gemaakt werd, als waardeloos beschouwd worden. PLAATSING BRANDWERENDE DEUREN → Mogelijke opleidingen? o BA4 gewaarschuwd persoon (8u) o BA5 vakbekwaam persoon (8u) Bepaalde opdrachtgevers verwachten dat dit door gecertificeerde werknemers gebeurt. Om een attest ‘brandwerende deuren’ te verkrijgen, is een opleiding nodig. Bepaalde opdrachtgevers verwachten dat dit door lasgecertificeerde werknemers gebeurt. LASOPDRACHTEN → Mogelijke opleidingen? Lassen voor bouwvakkers, TIG, MIG, PE-lassen,… U werkt samen met een hoofdaannemer die een VCA-certificaat bezit? Dan is het aangeraden dat uw medewerkers een basisopleiding VCA volgen. VCA-CERTIFICAAT → Mogelijke opleidingen? o VCA Basis (16u) (10 jaar geldig) o VCA hernieuwing (8u) o VCA Leidinggevenden (VOL) (16u) Bepaalde opdrachtgevers en de Vlaamse Overheidsdienst (VD 12/2006) verwachten dat dit door geattesteerde werknemers gebeurt. INSTALLATIES SANITAIR/ CENTRALE VERWARMING → Mogelijke opleidingen? o G I – G II o Technicus vloeibare brandstoffen o Hernieuwing attesten o Koeltechnicus Rijbewijs BE Lichte bestelwagen (<3,5 ton) met aanhangwagen (750 kg - 3,5 ton), samen > 3,5 ton Rijbewijs C Vrachtwagen (>3,5 ton) Rijbewijs CE Vrachtwagen (>3,5 ton) met aanhangwagen of trekker-oplegger (>750 kg) Min. praktijkopleiding Min. 6u theorie + min. 8u praktijkopleiding Voorwaarden? C1 : minimum 18 jaar C : minimum 21 jaar In bezit van rijbewijs B (auto) Min. praktijkopleiding 8u Minimum 18 jaar RIJBEWIJZEN BE, C, CE In bezit van rijbewijs B (auto) 8u Minimum 21 jaar In bezit van rijbewijs C (vrachtwagen >3,5 ton MTM) Vrij van verval van recht op sturen (geen schorsingen) / In bezit van een “attest voor bezoldigd vervoer” (staat momenteel vermeld op het huidig rijbewijs of is de vroegere groene kaart van geneeskundige schifting) → u kiest een rijschool naar keuze, en geeft ons nadien alle opleidingsinfo door! Constructiv komt niet tussen in examentijd en – kost! 3/03/2017 2/5 RIJBEWIJS C : VAKBEKWAAMHEID CHAUFFEURS (nascholing, code 95) Vanaf 10 september 2016 is elke beroepschauffeur verplicht om de code 95 op zijn rijbewijs te hebben staan als bewijs van zijn vakbekwaamheid. Let wel: niet elke vrachtwagenchauffeur is per definitie beroepschauffeur, er zijn meerdere uitzonderingen zoals bvb. een bestuurder die materiaal, apparatuur of machines vervoert die hij nodig heeft voor zijn werk (op voorwaarde dat dat vervoer niet zijn voornaamste activiteit is). Vakbekwaam zijn houdt in dat beroepschauffeurs (van groep C en D) niet alleen in het bezit moeten zijn van hun gewone rijbewijs, maar ook in orde moeten zijn met de regelgeving voor nascholing. Elke beroepschauffeur is verplicht om erkende nascholingen te volgen (om 35 opleidingspunten te behalen gedurende elke periode van vijf jaar). De beroepschauffeurs die aan een nieuwe nascholingscyclus van 35 punten beginnen zullen er bijkomend op moeten letten dat het intussen ook verplicht is dat elke nascholingscyclus minstens één module uit 3 verschillende opleidingscategorieën moet bevatten. Die drie categorieën zijn: o Nascholing in rationeel rijden op basis van de veiligheidsvoorschriften o Toepassen van de voorschriften o Gezondheid, verkeers-en milieuveiligheid, dienstverlening en logistiek Bovendien moet minstens één van de opleidingsmodules (7 punten) een praktische rijopleiding over defensief of zuinig rijden, met drie uur individuele rijtijd, zijn. Regelgeving ivm veilig werken op hoogte : KB 31/8/2005 1) Er dient een onderscheid te worden gemaakt tussen de werknemer die een steiger gebruikt en een werknemer die een steiger helpt monteren en/of helpt demonteren. → Diegene die een steiger gebruikt moet minimum een opleiding krijgen welke overeenkomt met de inhoud van module 1. Deze module 1 zit tevens vervat in de opleiding VCA indien deze VCA-opleiding werd gevolgd na 01/01/2007. → Een werknemer die een steiger helpt monteren en/of demonteren dient een opleiding te volgen welke overeenkomt met de inhoud van module 2 (= bevoegd persoon gebruik). WERKEN OP HOOGTE 2) Op elke werf waar een steiger wordt gebruikt moet te allen tijde een bevoegd persoon gebruik aanwezig zijn, ook al wordt de steiger tijdens de uitvoering van de werken niet aangepast. → Tip : stap meteen in de module “Veilig werken op hoogte mod 2” – zo hebt u meteen de inhoud van zowel module 1 als module 2. 3) Het vrijgeven voor het gebruiken van een steiger dient te gebeuren door een werknemer die een opleiding heeft gekregen welke overeenkomt met de module 3. De werknemer die de module 3 heeft gevolgd is de bevoegde persoon montage. → Een opleiding welke overeenkomt met de inhoud van module 2 (bevoegd persoon gebruik) is nodig voor de bevoegde persoon montage, met andere woorden : pas na het volgen van module 2 kan men instappen in module 3. 3/03/2017 3/5 4) Een specifieke module werd ontwikkeld voor de opleiding van werknemers welke uitsluitend een rolsteiger gebruiken, monteren, demonteren en vrijgeven voor gebruik. Door het volgen van deze opleiding zijn de opgeleide personen zowel bevoegd persoon gebruik als bevoegd persoon montage voor de opgebouwde rolsteiger. → VWOH Rolsteigers module 2+3 (8u) = montage, demontage en werken op rolsteigers U werkt met hoogwerkers, verreikers, autolaadkranen, torenkranen, graafmachines,torenkraan, heftruck, rolbrug,… VEILIGHEIDSFUNCTIES (U werkt met hoogwerkers, verreikers, autolaadkranen, torenkranen, graafmachines,torenkraan, heftruck, rolbrug,… ) 1) De Belgische wetgeving voorziet geen attestering van gevolgde opleidingen voor het bedienen van machines. Om te kunnen bewijzen dat er een opleiding werd gevolgd is het echter wel aan te bevelen om hiervoor een attest van deelname aan opleiding en eventueel een attest van het met vrucht afleggen van een eindproef te voorzien. Deze attesten kunnen worden opgemaakt door de werkgever of door de opleidende instantie. Een afgeleverd attest dient te worden geborgd door een syllabus en eventueel ook door een bewijs van de afgelegde eindproef. Het is ook wenselijk dat de werkgever beschikt over een verklaring van de werknemer (bijvoorbeeld een aanwezigheidslijst ondertekend door de werknemer) dat hij de opleiding heeft gevolgd met vermelding van de datum/data waarop de opleiding heeft plaatsgehad. Bij een arbeidsongeval kunnen deze documenten worden opgevraagd door de gerechtelijke instanties. Informatie over een machine gegeven door een fabrikant of leverancier staat niet gelijk aan een opleiding voor het veilige gebruik van die machine. Hierover dienen met de fabrikant of de leverancier duidelijke afspraken te worden gemaakt zodat misverstanden worden voorkomen. Het opleidingscertificaat is geen wettelijke vereiste maar is wel stellig aan te bevelen. 2) In een bouwonderneming welke VCA-P gecertificeerd is en die activiteiten uitvoert in de chemische en de petrochemische sector dienen de bedienaars van bepaalde machines te beschikken over een attest dat werd uitgereikt door een opleidingscentrum dat erkend is in het kader van de risicovolle taken. 3) De instructies voor het gebruik van de machines worden geviseerd door de preventieadviseur en worden indien nodig door die preventieadviseur aangevuld voor wat betreft het luik welzijn. 4) Voor het bedienen van machines is er in België op basis van de risicoanalyse een geneeskundige toezicht vereist. Het attest van dit geneeskundige toezicht met vermelding van de geschiktheid van de betrokken werknemer wordt afgeleverd door de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer. → Mogelijke opleidingen? o Basis opleidingen machinale beroepen o Bekwaamheidsattest o Duurtijd opleiding volgens voorkennis en ervaring arbeider 3/03/2017 4/5 EHBO AANGEWEZEN OPLEIDINGEN 3/03/2017 1) In het KB EHBO van 15/12/10 wordt gesteld dat in bedrijven met minder dan 20 werknemers (groep D) de hulpverlening mag worden verzekerd door een aangeduid persoon. Voor wat betreft de aanduiding en de opleiding van deze persoon dient de werkgever het advies van de preventieadviseur-arbeidsgeneesheer in te winnen. Deze aangeduide persoon dient in eerste instantie niet noodzakelijk de opleiding hulpverlener van 15 uur duurtijd gevolgd te hebben maar de opleiding van deze aangeduide persoon wordt bepaald op advies van de preventieadviseurarbeidsgeneesheer. In de brochure van de FOD wordt gesteld dat voor bedrijven van de categorie D met hoog risico (onder andere bouwbedrijven) de aangeduide persoon een opleiding hulpverlener van 15 uur dient te volgen. Deze brochure van de FOD is een aanbeveling (geen wettelijke verplichting) voor de invulling van de eisen van het KB van 15/12/10. 2) Het KB van 25/01/2001 betreffende tijdelijke of mobiele bouwplaatsen bepaalt dat er op elke tijdelijke of mobiele bouwplaats steeds gekwalificeerd personeel aanwezig is om eerste hulp te verlenen. 3) Het attest van EHBO-helper blijft enkel geldig indien voldaan wordt aan de jaarlijkse bijscholingsplicht. → Mogelijke opleidingen? o EHBO hulpverlener (16u) o EHBO heropfrissing (4u) (jaarlijks na het volgen van de hulpverlener basis) Gebruik van collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen, manueel hanteren van lasten, heffen en tillen, kwartsstof,… 5/5