Verslaggeving M-decreet Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Doelstelling en werkvormen Finale doelstelling: vaardigheid om een (gemotiveerd) verslag op te stellen conform de nieuwe vereisten van het M-decreet. Tweedaagse opleiding: Vormingsdag: • Kennismaking met nieuwe sjablonen en schrijfwijzers • Kennismaking met ICF-CY • Oefeningen met nieuwe sjablonen Terugkomdag: • Opstellen van een (gemotiveerd) verslag van een eigen casus, onder begeleiding van tutors Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Programma ■ Inleiding ■ Voorstelling: • Verslag + schrijfwijzer • Gemotiveerd verslag + schrijfwijzer ■ ICF-CY ■ Praktisch aan de slag met (gemotiveerd) verslag ■ Voorstelling terugkomdag Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Inleiding: welke RA/maatregelen nemen we? De school brengt binnen het gemeenschappelijk curriculum beperkte variatie aan in het onderwijsleerproces (variatie in doelen, inhouden, instructie, tempo, werkvormen, groeperingsvormen en evaluatie). Differentiërende maatregelen prioritair De school verstrekt vormen van aangepaste en individuele leerhulp, die wetenschappelijk of evidence based hun effect bewezen hebben, binnen het gemeenschappelijk curriculum. Leerling blijft in aanmerking komen voor individuele afweging i.f.v. certificering. Remediërende maatregelen Volstaan de redelijke aanpassingen op vlak van remediëren en differentiëren? De school biedt orthopedagogische of orthodidactische hulpmiddelen (o.a. technische hulpmiddelen) aan, waardoor de doelen van het gemeenschappelijk curriculum (of de doelen die na dispensatie voor de leerling bepaald zijn) bereikt kunnen worden. Deze maatregelen mogen de inzet en doelmatigheid van remediëren en differentiëren niet ondermijnen. De hulpmiddelen worden ook gebruikt tijdens evaluatiemomenten. nee Compenserende maatregelen Volstaan de redelijke aanpassingen op vlak van compenseren? nee Dispenserende maatregelen De school voegt doelen toe aan het gemeenschappelijk curriculum of stelt de leerling vrij van doelen van het gemeenschappelijk curriculum. Zijn de doelen te vervangen door gelijkwaardige doelen? nee De klassenraad beoordeelt of nog voldaan is aan het principe van het volgen van het gemeenschappelijk curriculum. Dit is steeds een individuele afweging. nee ja Oriëntatie naar een ander gemeenschappelijk curriculum. niet mogelijk attest verworven bekwaamheden De doelen voor de studiebekrachtiging in functie van de finaliteit voor het betreffende onderwijsniveau of onderdeel, of de doelen voor het doorstromen naar het beoogde vervolgonderwijs, kunnen nog in voldoende mate bereikt worden. De klassenraad beoordeelt of de leerling nog in voldoende mate de doelen voor de studiebekrachtiging of voor het doorstromen naar vervolgonderwijs kan bereiken. Dit is steeds een individuele afweging. Individueel aangepast curriculum Als een klassenraad op basis van doelen van een individueel curriculum ook de gewone certificering wil uitreiken, moeten de individuele doelen door de inspectie beoordeeld kunnen worden op hun overeenstemming met de leerplandoelen. Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Inleiding: welke trajecten zijn mogelijk? leerling met specifieke ONDERWIJSBEHOEFTEN REDELIJKE AANPASSINGEN IN ONDERWIJSAANBOD (context): STICORDI Aanpassingen zijn voldoende en redelijk: leerling kan mee met gemeenschappelijk curriculum (LARS of eventueel HGD-verslag (ADP Prodia, bijlage 17)), eventueel met GON (gemotiveerd verslag) leerling blijft in gewoon onderwijs Aanpassingen om leerling mee te nemen in het gewoon onderwijs met een gemeenschappelijk curriculum zijn onvoldoende en/of onredelijk (verslag) De leerling maakt met dit verslag studievoortgang op basis van een individueel aangepast curriculum (IAC) binnen de school van het gewoon onderwijs. De (huidige of nieuwe) school is bereid om de leerling een IAC, eventueel met GON, aan te bieden. De leerling maakt met dit verslag de overstap naar buitengewoon onderwijs Permanente Ondersteuningscel Centra voor Leerlingenbegeleiding GO! Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB leerling gaat naar buitengewoon onderwijs 1/1 Voorstelling Gemotiveerd verslag en schrijfwijzer Verslag en schrijfwijzer Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Aandachtspunt: motivatie verslag Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY: een ‘light’ voorstelling Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Aanmelding van een kind met een diagnose Epilepsie Concentratieproblemen Geheugenproblemen Leerproblemen Gedragsproblemen Grand mal aanvallen Nood aan medicatie op school … Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Aanmelding van een kind met een diagnose Epilepsie Leerstoornissen NAH Autisme Diabetes Kanker ADHD … elk met hun eigen bijsluiter Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Diagnose Kan aanwijzingen geven over… Onderkennen Verklaren Deculpabiliseren Behandeling Prognose Is vaak een toegangsticket tot extra middelen (~ M-decreet) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Diagnose Maar zegt niets of weinig over… Dagelijks functioneren Levenskwaliteit Talenten van kinderen en jongeren Betekenis voor het dagdagelijks functioneren Onderwijsbehoeften ⇨ INDICEREN Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY = International Classification of Functioning Disability and Health (ICF) for children and youth (ICF-CY) Van ‘wat is er aan de hand’ naar ‘dagdagelijks functioneren’ Gemeenschappelijke taal om het functioneren van kinderen en jongeren te beschrijven Voor iedereen (alle betrokkenen én alle disciplines) http://class.whofic.nl/browser.aspx?scheme=ICF-CY-nl.cla Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Functioneren vanuit 3 verschillende perspectieven: Vanuit het menselijk organisme = functies en anatomische eigenschappen Vanuit het menselijk handelen = activiteiten Vanuit deelname aan het maatschappelijk leven = participatie Houdt rekening met: Externe factoren Persoonlijke factoren Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Verhouding DSM-5/ICD-10 en ICF-CY Gezondheidstoestand (aandoeningen, ziektes) Functies en Anatomische Eigenschappen (Stoornissen) Externe Factoren Activiteiten (Beperkingen) Participatie (-problemen) Persoonlijke factoren Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Relatie ICF-CY en zorgcontinuüm Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Relatie ICF-CY en HGD Aanleveren van info Aanleveren van info Clusteren adhv ICF-CY componenten ICF-CYcomponenten verder verfijnen Gevoed door ICF-CY Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Functies en Anatomische Eigenschappen (Stoornissen) Functies (+) fysiologisch en mentale eigenschappen van iemand Vb. mentale functies (= intellect, slaap, aandacht, geheugen…), stem en spraak… Anatomische eigenschappen (+) positie, aanwezigheid, vorm en continuïteit van onderdelen v/h menselijk lichaam Vb. oog, oor, hart… Stoornissen (-) Afwijkingen in of verlies van functies of anatomische eigenschappen Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Activiteiten (Beperkingen) Activiteiten (+) Onderdelen van iemands handelen Beperkingen (-) Moeilijkheden die iemand heeft met het uitvoeren van activiteiten Vb. leren en toepassen van kennis, zelfverzorging, mobiliteit, communicatie… Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Participatie (-problemen) Participatie (+) Iemands deelname aan het maatschappelijk leven Participatieproblemen (-) Problemen die iemand heeft met het deelnemen aan het maatschappelijk leven Vb. leren en toepassen van kennis, zelfverzorging, mobiliteit, communicatie… Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Externe Factoren Persoonlijke factoren Externe factoren (+ en -) Fysieke en sociale omgeving waarin mensen leven Vb. hulpmiddelen, ondersteuning, familie, relaties, attitude… Persoonlijke factoren (+ en -) Iemands individuele achtergrond Vb. ras, leeftijd, geslacht, opleiding, attitude… (verder niet uitgewerkt) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Ziekte, aandoening Functies Activiteiten Participatie • • • • • Leren en toepassen van kennis • Leren en toepassen van kennis • Algemene taken en eisen • Algemene taken en eisen • Communicatie • Communicatie • Mobiliteit • Mobiliteit • Zelfverzorging • Zelfverzorging • Huishouden • Huishouden • Tussenmenselijke interacties • Tussenmenselijke interacties • Belangrijke levensgebieden • Belangrijke levensgebieden • Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven • Maatschappelijk, sociaal en burgerlijk leven • • • • Mentale functies Sensorische functies en pijn Stem en spraak Functies van hart en bloedvatenstelsel, hematologisch systeem, afweersysteem en het ademhalingsstelsel Functies van spijsverteringsstelsel, metabool stelsel en hormoonstelsel Functies van urogenitaal stelsel en reproductieve functies Functies van bewegingssysteem en aan beweging verwante functies Functies van huid en verwante structuren Anatomische eigenschappen Van zenuwstelsel Van oog, oor en verwante structuren Van structuren betrokken bij stem en spraak Van hart en bloedvatenstelsel, afweersysteem en ademhalingsstelsel Van spijsverteringsstelsel, metabool stelsel en hormoonstelsel Van urogenitale stelsel Van structuren verwant aan beweging Van huid en verwante structuren Externe factoren Persoonlijke factoren Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB ICF-CY Ziekte, aandoening Functies en Anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren Producten en technologie Natuurlijke omgeving en door de mens aangebrachte veranderingen daarin Ondersteuning en relaties Attitudes Diensten, systemen en beleid Niet gecodeerd maar uiteraard spelen hier ook factoren mee Bv. leeftijd Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas 11 jaar Aangereden met fiets door auto Hersenletsel links Beperkt gezichtsvermogen, hemianopsie (rechts) Motorische problemen: verstoorde spierspanning aan rechtse lichaamshelft Vermoeidheid Concentratieproblemen Laag tempo van informatieverwerking Geheugenproblemen Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas Problemen met zelfbeeld en zelfvertrouwen Problemen op gebied van sociaal gedrag en sociale vaardigheden Ambulante revalidatie Sterk betrokken ouders Grote inzet schoolteam en medeleerlingen Kleine klas Werkt vlot met laptop Sterk gemotiveerd Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas Niet-aangeboren hersenletsel, hemianopsie Functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Hersenletsel (-) Beperkt gezichtsveld (-) Motorische problemen, spierspanning (-) Vermoeidheid (-) Laag tempo informatieverwerking (-) Geheugen (-) Externe factoren Aangereden met fiets door auto (-) Ambulante revalidatie (+) Sterk betrokken ouders(+) Grote inzet schoolteam en medeleerlingen (+) Kleine klas (+) Persoonlijke factoren Jongen 11 jaar Werkt vlot met laptop (+) Sterk gemotiveerd (+) Veerkracht (+) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas Niet-aangeboren hersenletsel, hemianopsie Functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Hersenletsel (-) Beperkt gezichtsveld (-) Motorische problemen, spierspanning (-) Vermoeidheid (-) Laag tempo informatieverwerking (-) Geheugen (-) Externe factoren Aangereden met fiets door auto (-) Ambulante revalidatie (+) Sterk betrokken ouders(+) Grote inzet schoolteam en medeleerlingen (+) Kleine klas (+) Persoonlijke factoren Jongen 11 jaar Werkt vlot met laptop (+) Sterk gemotiveerd (+) Veerkracht (+) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Doelen: wat? Maatregelen: wat? Instructie nodig die… Casus Jonas Opdrachten of taken nodig die… Leeractiviteiten of materialen Niet-aangeboren hersenletsel, hemianopsie die… Een leeromgeving nodig die… Spel nodig dat… Functies en anatomische Activiteiten Feedback nodig die… eigenschappen Hersenletsel (-) Klasgenoten nodig die… Beperkt gezichtsveld (-) Motorische problemen, Een leerkracht nodig die… spierspanning (-) Vermoeidheid (-) Ouders nodig die… Laag tempo informatieverwerking (-) Geheugen (-) Hulp en ondersteuning nodig bij… Externe factoren Aangereden met fiets door auto (-) Ambulante revalidatie (+) Sterk betrokken ouders(+) Grote inzet schoolteam en medeleerlingen (+) Kleine klas (+) Pedagogische maatregelen Didactische maatregelen Organisatorische maatregelen Participatie Persoonlijke factoren Jongen 11 jaar Werkt vlot met laptop (+) Sterk gemotiveerd (+) Veerkracht (+) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas Niet-aangeboren hersenletsel, hemianopsie Functies en anatomische eigenschappen Hersenletsel (-) Beperkt gezichtsveld (-) Motorische problemen, spierspanning (-) Vermoeidheid (-) Laag tempo informatieverwerking (-) Geheugen (-) Externe factoren Aangereden met fiets door auto (-) Ambulante revalidatie (+) Sterk betrokken ouders(+) Grote inzet schoolteam en medeleerlingen (+) Kleine klas (+) Activiteiten Participatie Kijken (-) Lezen (-) Schrijven (-) Gebruik van hand (-) Onthouden (-) Begrijpen van opdrachten (-) Mobiliteit (-) Sociale vaardigheden (-) Zelfstandig uitvoeren van taken (-) Uitgebreide schijfopdrachten (-) Deelname aan groepsactiviteiten (-) Persoonlijke factoren Jongen 11 jaar Werkt vlot met laptop (+) Sterk gemotiveerd (+) Veerkracht (+) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas: activiteiten en participatie in (gemotiveerd) verslag Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas Niet-aangeboren hersenletsel, hemianopsie Functies en anatomische eigenschappen Hersenletsel (-) Beperkt gezichtsveld (-) Motorische problemen, spierspanning (-) Vermoeidheid (-) Laag tempo informatieverwerking (-) Geheugen (-) Participatie Kijken (-) Lezen (-) Schrijven (-) Gebruik van hand (-) Onthouden (-) Begrijpen van opdrachten (-) Mobiliteit (-) Sociale vaardigheden (-) Zelfstandig uitvoeren van taken (-) Uitgebreide schijfopdrachten (-) Deelname aan groepsactiviteiten (-) Behoeften en maatregelen formuleren op basis van integratief beeld Externe factoren Activiteiten Aangereden met fiets door auto (-) Ambulante revalidatie (+) Sterk betrokken ouders(+) Grote inzet schoolteam en medeleerlingen (+) Kleine klas (+) Persoonlijke factoren Jongen 11 jaar Werkt vlot met laptop (+) Sterk gemotiveerd (+) Veerkracht (+) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas: behoeften en maatregelen Jonas heeft nood aan: • Een leerkracht die korte instructies geeft en regelmatig checkt of Jonas de informatie heeft opgenomen voor men de volgende stap zet. • Een leerkracht die complexe opdrachten in stukjes verdeeld. • Een overzicht wat de leerstof betreft. • Een apart schema met taken die van hem verwacht worden. • Een buddy die hem kan helpen bij het zelfstandig uitvoeren van taken en deelname aan groepsactiviteiten. Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas: behoeften en maatregelen Jonas heeft nood aan: • Een aangepaste bril • Spullen die op een vaste plaats liggen of staan, zodat hij weet waar hij ze moet vinden • Een felgekleurde liniaal bij het lezen • Een screeningsmethodiek waarbij hij zijn blad systematisch van links naar rechts screent door met zijn hoofd mee te bewegen • Schrijfopdrachten die vervangen worden door mondelinge opdrachten. Schrijfopdrachten met een pen worden tot het absoluut noodzakelijke beperkt en ingekort. Voor andere opdrachten waarbij schrijven noodzakelijk is, mag hij systematisch zijn laptop gebruiken. Hij krijgt meer tijd om schrijfopdrachten uit te voeren. Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Casus Jonas: behoeften en maatregelen Jonas heeft nood aan: • Bijkomende ondersteuning vanuit GON (kine). Zo kan het schoolteam verder geprofessionaliseerd worden. • Een leerkracht die hem stimuleert en motiveert door snelle en veelvuldige positieve feedback te geven en bij wie Jonas mag fouten maken. De leerkracht schakelt Jonas in om medeleerlingen te helpen bij opdrachten die hijzelf goed onder de knie heeft (vb. opdracht op laptop) • Afstemming van maatregelen die op school en thuis genomen worden. zie gemotiveerd verslag Jonas Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Praktisch aan de slag met het (gemotiveerd) verslag Plenaire oefening Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Plenaire oefening 1. Bekijk de verschillende onderdelen en inhouden van het verslag in het oude sjabloon. 2. Onder welke rubriek valt dit in het nieuwe sjabloon? Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Plenaire oefening ■ Wat leer ik hieruit? ■ Wat zal ik in de toekomst meer of anders bevragen? Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Terugkomdag ■ Aan de slag met een eigen casus onder tutorbegeleiding ■ Breng een eigen dossier mee, dit mag/kan verscheiden zijn: • onredelijk en/of onvoldoende zijn van aanpassingen binnen GC gewoon onderwijs: BuO/IAC binnen gewoon onderwijs • ondersteuning vanuit GON obv (gemotiveerd) verslag • attestwijziging binnen BuO • overstap van BuBaO naar BuSO • … ■ Twee data (één te kiezen): 8 of 26 mei (Brussel, Huis van het GO!) Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Vragen / bedenkingen / … ? [email protected] [email protected] [email protected] Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB Dank je wel voor jullie aandacht! Permanente Ondersteuningscel CLB GO! – Pedagogische Begeleidingsdienst CLB