Kansenbevordering: een korte kadering 2011

Kansenbevordering
een kadering
NiWA
2011
Vrije-CLB-Koepel vzw
Moet dat een kadering?



praktijk en juiste attitude zijn het belangrijkste
wij zijn doeners, willen vooruitgaan, kinderen helpen
wij zijn geen theoretici maar CLB-medewerkers
maar toch een kader



kans op terugblikken en gestructureerd bijsturen
steun om praktijk te plaatsen en te ver(ant)woorden
hulp bij CLB-beleid =>maken van keuzes en
verantwoorden van prioriteiten intern en extern


tegengewicht tav onbewust ‘theoretische kaders’
leert ons wat maatschappij/beleid verwacht van CLB
2
Kansenbevordering noodzakelijk?
 dualiteit in maatschappij neemt toe
 15% armen en in surplus nog eens 20%
bestaansonzekere
 armoede onder allochtone bevolkingsgroep:
catastrofale omvang
 100 000 mensen doen beroep op voedselbanken
 sociale ongelijkheid in onderwijs: toppositie
3
Pct driejarigen niet in kleuteronderwijs
Naar diploma moeder
Unief
4,1
HOBU
3,4
HSO
3,3
12,3
LSO
11,8
Geen of LO
0
5
10
15
4
Achterstand in 1° lj en 6° lj
Naar diploma moeder
35
30,6
30
25
Geen of LO
20,9
LSO
20
15
10
16,7
14,5
HSO
12
7,9
HOBU
5,4
5
3,4
Unief
2
0
0
1° leerjaar
6° leerjaar
5
Pct leerlingen in het BLO
Naar diploma moeder
Unief
0
HOBU
2
HSO
1,4
9,6
LSO
10,2
Geen of LO
0
5
10
15
6
15 jarigen in ons secundair onderwijs
naar socio-economisch deciel
7
8
Wat willen we met kansenbevordering?
 Voor kansarme autochtone en allochtone
leerlingen:




leer en ontwikkelingskansen optimaliseren
gelijke onderwijskansen realiseren
uitsluiting, discriminatie en segregatie vermijden
sociale cohesie bevorderen
9
Wie noemen we kansarm?
 Breedste invulling:
 iedereen kansarm
 gevolg begrip kansarmoede = zinloos begrip
 elk kind recht op zorg ≠ kansarmoede
 Engste invulling:
 (generatie)armen en multiproblemgezinnen
 spontaan in beeld en met veel zorg vanwege CLB
 deel van een grotere groep kinderen met risico op
onderwijskansarmoede
10
Onderwijskansarme kinderen =
Kinderen uit gezinnen met een lage socioeconomische status (SES)
die omwille van minder kapitaal en meer uitsluiting
risico’s hebben op een verstoorde en minder
gunstige ontwikkeling en schoolloopbaan.
11
Huidige indicatoren om doelgroep te omschrijven
 moeder geen diploma secundair onderwijs
 schooltoelage
 kansarme buurt
uit huis geplaatste kinderen
rondtrekkende bevolking
 thuistaal niet Nederlands
12
Een eenvoudig verklaringsmodel
 achterstandsverwerving binnen het sociaal
milieu:




financieel/economisch kapitaal
menselijk kapitaal
sociaal kapitaal
cultureel kapitaal
 achterstelling door onderwijs
13
14
Beleidsverwachtingen tav het CLB = onze maatschappelijke
legitimatie met verantwoordingsplicht
 Enkele gelijke kansen maatregelen




CLB decreet en het BVR
GOK-decreet
Onderwijsparticipatie oa kleuterpart.
Anderstalige nieuwkomers
 Kostenbeheersend onderwijs
 Flankerend onderwijs
15
CLB regelgeving: CLB-decreet

Bijzondere aandacht voor kinderen die door hun sociale
achtergrond en leefsituatie leerbedreigd zijn. (cfr art 6 en
22)

Bijzondere bepalingen omvatten de afspraken omtrent het
gelijke kansenbeleid indien de S en het CLB extra
omkadering kregen (art 39)
 (Aalst: 1,15; Nin: 1,08; Wetteren: 0,81)

Deelnemen aan en samenwerken binnen het LOP (art 41)
16
CLB regelgeving: het BVR

Leerlingengebonden aanpak:
 afwijken van aantal sessies (art 5)
 aanpassen aanbod naar inhoud en methodiek (art 6)
 mogelijkheid tot afwijken van doorlooptijd (art 8)
 actief aanbieden van onthaal, vraagverheldering en
informatie en advies aan anderstalige nieuwkomers met het
oog op instap onderwijs en studiekeuze (art 10)
 indirect afwezigheidsproblemen (spijbelen, uitsluiting,
kleuterparticipatie) (art 14 en 15)
17
CLB-regelgeving: het BVR

Schoolondersteuning:
 participatie aan projecten op school gericht op het beleid
rond prioritaire doelgroepen (art 18)
 centrum ondersteunt de school bij projecten, geïnitieerd door
S of CLB, die als doel hebben KA lln max kansen te bieden
binnen ond.
CLB werkt samen met ouders, lln en hun maatschappelijke
omgeving (art 23)
 indirect art 20, 22, 26 ( draaischijffunctie, afwezigheden,
uitsluiting)
18
Onderwijsmaatregelen: GOK-decreet

Ondersteuningsbeleid:
 de S betrekt in het ontwikkelen en realiseren van hun doelen
het CLB waardoor ze wordt begeleid en de ped begeleiding

Inschrijvingsrecht:
 passend binnen gewone informatieopdracht CLB
 taak in afwegingsproces ‘inschrijving onder ontbindende
voorwaarde’
 indien CLR weigering gegrond acht, samen met LOP, ouders
bijstaan in het zoeken naar nieuwe school
19
Onderwijsmaatregelen: GOK-decreet

LOP werking:
 participeren en samenwerken
 aanleveren kwantitieve en kwalitatieve gegevens tbv
omgevingsanalyse
 indien CLR weigering gegrond acht, samen met LOP, ouders
ondersteunen in het zoeken van nieuwe school
 mee realiseren van LOP-afspraken
20
Onderwijsmaatregelen: kleuterparticipatie







sensibiliseren mbt belang kleuteronderwijs
afspraken maken ivm opvolging en begeleiding van
onregelmatige schoolbezoekers
opvolging en begeleiding onregelmatige schoolbezoekers
samen met school zoeken naar goede
afwezigheidsregistratie, signaaldetectie, opvolging
aanklampend en motiverend werken naar deze doelgroep
draaischijf tussen onderwijs, welzijn en gezondheidssector
 Doorverwijzen individuele dossiers
 Netwerkvorming
 Opzetten van structurele samenwerkingsvormen
taaltoetsafname
21
Onderwijsmaatregelen: Onthaalonderwijs
anderstalige nieuwkomers secundair onderwijs

afwijkingsvraag voor bepaalde toekenningsvoorwaarden
met ondersteunende motivering CLB

in de samenwerking met het CLB wordt sterk aandacht
besteed aan begel en oriënt van nieuwkomer aansluitend
bij intrensieke capaciteiten

uit het uitgewerkt leertraject moet duidelijk de opvolging
van de nieuwkomer blijken. Uiteraard gebeurt dit in
samenwerking met het CLB
22
Kostenbeheersend onderwijs

Informatieopdracht CLB tav ouders, lln en schoolpersoneel
oa ivm
• Structuur en organisatie school
• Onderwijsaanbod
• Welzijnsvoorzieningen
• Gezondheidsvoorzieningen

Sensibiliseren en ondersteunen van S bij projecten die als
doel hebben groepen lln die door hun sociale
achtergrond/leefsituatie max kansen te bieden

Ondersteunen bij schooltoelagen
23
Flankerend onderwijsbeleid: netwerkfunctie CLB
 Stedelijk en gemeentelijk flankerend beleid
 Niet-centrumsteden:
• 500.000 euro
• Max van 40.000 euro/project
• 14 kleinere gemeenten
• Jaarlijks maar eigenlijk om de drie jaren
24
Gelijke onderwijskansen is een rode draad doorheen onze
CLB-werking. Heel wat maatregelen, heel wat opdrachten …
maar
maatregelen op zich realiseren geen gelijke kansen.Het
zijn collega’s zoals jullie die geëngageerd en vasthoudend
elke dag werken aan gelijke kansen die het verschil maken
voor kinderen!
25
Interessante websites
Naast het VCLB-intranet:
http://www.ond.vlaanderen.be/gok/
http://www.steunpuntgok.be/
http://www.ond.vlaanderen.be/toetsenvoorscholen/
http://www.ond.vlaanderen.be/basisonderwijs/kleuterparticipatie/
http://www.ond.vlaanderen.be/schoolkosten/
http://www.ond.vlaanderen.be/studietoelagen/
http://www.ond.vlaanderen.be/lokaalbeleid/
26