Afbakening werkingssfeer Wgbo voor de gehandicaptenzorg

Afbakening werkingssfeer Wgbo voor de gehandicaptenzorg
Aanleiding afbakening werkingssfeer Wgbo
De overeenkomst van opdracht is van toepassing op de zorgverlening (niet zijnde
geneeskundige handelingen) die lidinstellingen leveren. De overeenkomst van opdracht
regelt de dienstverlening voor beroepsbeoefenaren in het algemeen. Er zijn daarom
algemene regels en geen specifieke regels voor de relatie tussen de instelling en de
cliënt, voorzover dit niet om geneeskundig handelen gaat.
Sinds 1995 is de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (Wgbo) van kracht.
Deze wet regelt de relatie tussen de hulpverlener en de patiënt bij een geneeskundige
behandeling. Uit vragen die leden van de VGN hebben over de relatie met hun cliënten,
komt naar voren dat de toepasselijkheid van deze wet voor hen niet altijd even duidelijk
is. Dit komt omdat de Wgbo vooral is toegesneden op de curatieve zorg. In de gehandicaptenzorg gebeurt zorgverlening, al dan niet gepaard gaande met beschermd wonen,
behandeling en ondersteuning in een andere context. Het zorg- en
ondersteuningsaanbod van onze lidinstellingen aan hun cliënten is niet zozeer gericht op
genezing maar heeft zich steeds meer ontwikkeld tot het mogelijk maken van een zo
normaal mogelijk leven van die cliënt. Als het handelen van de instellingen onder de
reikwijdte van de Wgbo valt, brengt dit rechten en plichten voor instelling en cliënt met
zich mee. De VGN heeft daarom de werkingssfeer van de Wgbo voor de
gehandicaptensector onderzocht.
Conclusie onderzoek werkingssfeer Wgbo en stappen VGN
Het resultaat van dit onderzoek is dat de Wgbo niet onverkort geldt voor de gehandicaptensector, maar dat dit volgens de VGN wel wenselijk is. Deze conclusie sluit voor
een groot deel aan bij de bestaande praktijk. Veel leden hebben als intern beleid dat in
overeenstemming met de Wgbo wordt gehandeld. Niet alle normen die in de Wgbo staan
en die voor de gehandicaptensector van belang zijn, kunnen echter eenvoudigweg bij
overeenkomst geregeld worden. Hiervoor is een aanpassing van de wet noodzakelijk.
Vanwege de ultieme duidelijkheid en rechtszekerheid en voor de oplossing van een
aantal problemen is de VGN er voorstander van om het traject van de wetswijziging
(zodat de Wgbo ook op de gehandicaptensector van toepassing is) te bewandelen.
Vooruitlopend op een wetswijziging zal op de korte termijn een VGN richtlijn al voor de
nodige duidelijkheid kunnen zorgen. De VGN zal voor de ontwikkeling van een dergelijke
richtlijn de nodige stappen gaan zetten, dit naast het bewandelen van het langduriger
traject van de wetswijziging.
Staat van de Gezondheidzorg 2006
In de op 3 oktober jl. uitgekomen Staat van de Gezondheidszorg van de Inspectie voor
de Gezondheidszorg (IGZ) geeft Prof. J. Legemaate (in de bijlage “Patiëntenrechten in
wetgeving en rechtspraak”) aan: ”Er bestaat onduidelijkheid over de toepassing van de
Wgbo in zorgsectoren en –situaties waarin een geneeskundige behandeling van patiënten
niet (meer) centraal staat, maar het veeleer gaat om verzorging, begeleiding e.d.
Het verdient aanbeveling de reikwijdte van de Wgbo zodanig aan te passen dat deze wet
van toepassing is op alle zorgarrangementen, ongeacht de verhouding tussen
behandelen, verzorgen, begeleiden en wonen”. Hieruit blijkt dat inmiddels ook bij
anderen de mening heeft postgevat dat de Wgbo zou moeten worden aangepast aan
onder andere onze sector.
Overeenkomst van zorg en dienstverlening
In november 2004 heeft de VGN voor haar leden een model zorg- en
dienstverleningsovereenkomst ontwikkeld. Dit model zal in 2007 aangepast worden als
een VGN-richtlijn tot stand is gekomen. In het model waren al veel bepalingen
opgenomen naar analogie van de Wgbo.