MINISTERIE VAN ONDERWIJS EN VOLKSONTWIKKELING UNIFORM HEREXAMEN HAVO 2010 VAK : ECONOMIE II (BA en BR) DATUM : 26 juli 2010 TIJD : 07.45u – 10.45u Aantal opgaven bij dit vak : 4 Aantal pagina’s :4 Hulpmiddelen : calculator, kladpapier en intresttafel. Controleer zorgvuldig of alle pagina’s in de goede volgorde aanwezig zijn. Neem in geval van afwijking onmiddelijk contact op met een surveillant. OPGAVE I (25 pt) Boekhouding van een N.V. A. Journaliseer de onderstaande transacties. 1/5 5/5 10/5 16/5 20/5 27/5 Heden is opgericht “N.V. Krokriki”met een nominaal vermogen van SRD 75.000,verdeeld in aandelen van SRD 2,50. Door de oprichters zijn 1.000 aandelen geplaatst a pari. Betaald per bank voor notariële en andere kosten SRD 300,-. De oprichters voldoen de verplichte storting van 40% per kas. De plaatsing van 1.500 aandelen in portefeuille tegen een koers van 110%; het bedrag is nog niet gestort. De kosten van oprichting worden voor 1/3 deel op het agio afgeschreven. B. De gedeeltelijke balans van N.V. “Heliconia” per 31 december 2008 ziet er als volgt uit: Gebouwen Aandelen in portefeuille Interimdividend (2008) 100.000 45.000 3.500 Aandelenvermogen Agioreserve Algemene reserve Afschrijving gebouwen Winst 2008 (na belasting) (bedragen x SRD 1,-) 120.000 3.000 2.400 40.000 12.000 De nominale waarde per aandeel is SRD 3,-. Op voorstel van de directie wordt besloten: I. de winst over 2008 (na belasting) als volgt te verdelen: een primair dividend voor aandeelhouders van 5%. 1 De verdeling van de overwinst als volgt: - aandeelhouders 60%, - tantiemisten 30%, - de rest wordt gereserveerd. N.B. Het slotdividend zal worden uitgekeerd op dividendbewijs no. 20. II. het herwaarderen van de aanschafwaarde en de boekwaarde van de gebouwen met 5% in verband met prijsstijgingen, III. het uitbreiden van het aandelenvermogen met 2.000 aandelen van SRD 3,- nominaal, IV. het uitgeven van een 8% converteerbare obligatielening, groot SRD 90.000,- op 1 mei 2009. Coupons 1/6 en 1/12; plaatsingskoers 103%. De nominale waarde per obligatie is SRD 2,-. De obligatiehouders kunnen desgewenst gedurende de looptijd van de lening hun obligaties omwisselen in aandelen. Daarbij kan tegen inlevering van twee obligaties van SRD 2,- nominaal plus SRD 2,- in contanten één aandeel van SRD 3,nominaal worden verkregen. De obligaties die per 1 december 2010 niet zijn geconverteerd zullen worden afgelost tegen de koers van 100%. De storting op de obligaties dient voldaan te worden op 1juni 2009. Journaliseer: 1.de winstverdeling, 2.de herwaardering van de gebouwen, 3.de uitbreiding van het aandelenvermogen, 4.de betaling per kas van de dividendbelasting, 5.de verkoop per bank van 4.000 aandelen tegen een koers van 150%, 6.de creatie van de obligaties, 7.de uitreiking van alle toegewezen obligaties na storting van de verschuldigde bedragen per bank, 8.de betaling per kas van de kosten in verband met de geplaatste obligatielening groot SRD 450,-, 9. de betaalbaarstelling van de 1e coupon op 1 december 2009, 10.de conversie van 10.000 obligaties op 1 juni 2010 via de bank, 11.de aflosbaarstelling van 1.000 niet in aandelen geconverteerde obligaties op 1 januari 2011, onder verrekening van de lopende intrest. OPGAVE II (20 pt) Collectieve overdrachtsposten en vaste verrekenprijs A. Een handelsonderneming beschikt met betrekking tot de maand mei 2009 over de volgende gegevens: Goederen Omzetbelasting Totaal 1. Inkoopboek SRD 88.000,SRD 7.040,SRD 95.040,2. Verkoopboek - 130.000,10.400,- 140.400,3. Inkoop retourenboek 5.200,416,5.616,4. Verkoop retourenboek 6.500,520,7.020,- 2 5. Diverse-postenboek Voor eigen gebruik uit de zaak genomen goederen ter waarde van SRD 1.400,-; Omzetbelasting SRD 112,-. 6. Kasboek Recapitulatie ontvangsten: Debiteuren SRD 7.500,Privé 450,Sociale lasten 320,- Recapitulatie uitgaven: Crediteuren SRD 3.400,Voorraad goedn 2.200,Bedrijfskosten 180,- N.B. De brutowinstmarge op alle verkochte goederen is 25% van de inkoopprijs van de goederen. Gevraagd: de journaalposten van de bovenstaande dagboeken. B. Op een saldibalans per 31 december 2009 komt o.a. voor: (bedragen x SRD 1,-) Debet Voorraad goederen Prijsverschillen bij inkoop Voorraadverschillen Resultaten prijsverschillen Credit 92.800 900 680 Nihil Bij inventarisatie bleken de voorraden tegen vaste verrekenprijzen SRD 93.200,- te zijn. Zonder de vaste verrekenprijzen te wijzigen, wenst men de voorraden te waarderen op SRD 93.050,-. Gevraagd: 1. de voorafgaande journaalpost(en), 2. geef de bedragen waarmede de gegeven rekeningen op de resultatenrekening en de balans voorkomen. Opgave III (20 pt) A. Berekening van gemiddelden. Een ondernemer heeft per 1 januari 2009 belegd SRD 45.000,-. Op 1 februari voegt hij hieraan SRD 15.000,- toe en op 1 juni nogmaals SRD 10.000,-. Op 31 augustus onttrekt hij SRD 35.000,- aan zijn belegging en op 1 november voegt hij er weer SRD 20.000,- aan toe. Bereken : het gemiddelde in 2009 belegd kapitaal (rekenen met hele maanden). 3 B. Samengestelde intrest en renten. I. Samengestelde intrest. De heer Ram stortte op 1 januari 2001 een bepaald bedrag op een spaarrekening bij een commerciele bank. Tot 1 januari 2007 bedroeg de intrest 4% S.I per halfjaar, daarna 8¾ % S.I per jaar. Op 31 december 2009 bedroeg het saldo op de spaarrekening SRD 15.443,62. Bereken : het per 1 januari 2001 belegde bedrag. II. Renten. Mevrouw Spaarzaam stortte op 1 januari 2001 SRD 5.000,- op een spaarrekening á 8% S.I. per jaar. Vanaf 31 december 2001 voegde zij er jaarlijks SRD 250,- aan toe, voor het laatst in 2007. Op 1 januari 2009 nam mevrouw Spaarzaam SRD 3.500,- op van de spaarrekening. Bereken : het saldo op de spaarrekening per 31 december 2012. Opgave IV (25 pt) Claims. N.V. ‘de Zonnebloem’ heeft een maatschappelijk vermogen van SRD 150.000,- waarvan SRD 90.000,- geplaatst is. Verder heeft de N.V. een 12% converteerbare obligatielening groot SRD 30.000,- in omloop. De nominale waarde van de aandelen is SRD 5,- en van de obligaties is SRD 2,50. De beurskoers van de oude aandelen bedraagt SRD 18,-. Op de algemene ledenvergadering wordt besloten het geplaatst aandelenvermogen van de N.V. te vergroten en wel als volgt : 1. SRD 15.000,- aan aandelen is bestemd voor de oude aandeelhouders tegen een koers van SRD 12,- en inlevering van claims no.25, 2. er zal een agiobonus van 20% worden uitgereikt op claims no.26, 3. de houders van de converteerbare obligaties worden in de gelegenheid gesteld hun obligaties te converteren in aandelen onder de voorwaarde : 4 obligaties plus SRD 3,voor 1 aandeel, 4. SRD 10.000,- is bestemd voor vrije inschrijvers tegen een koers van 230%. De emissiekosten bedragen SRD 1.500,-. Bereken : 1. de intrinsieke waarde per aandeel na emissie, 2. de waarde van claim no.25, 3. de waarde van claim no.26, 4. verlies of winst voor een aandeelhouder met 10 oude aandelen, 5. verlies of winst van conversie voor een obligatiehouder met 20 obligaties indien de beurskoers van de obligaties voor emissie was 130%, 6. verlies of winst voor de vrije inschrijvers. SCORE : 90 + 10 10 4