Maandbericht Beleggen

ING Investment Office
Publicatiedatum: 15 maart 2017, 14.00 uur
■Februari
■Maart
Assetallocatie
Aandelen
Vastgoed
Grondstoffen
Alternatieve beleggingen
Obligaties
Regioallocatie aandelen
Noord-Amerika
Europa
Japan
Opkomende markten
Pacific (exclusief Japan)
Sectorallocatie aandelen
Energie
Basismaterialen
Industriegoederen
Duurzame consumentengoederen
Dagelijkse consumentengoederen
Gezondheidszorg
Financiële waarden
Informatietechnologie
Telecommunicatie
Nutsbedrijven
Allocatie obligaties
Staatsobligaties
Bedrijfsobligaties
Hoogrentende bedrijfsobligaties
Opkomende markten
□□■□□
□□■□□
□□■□□
□□□■□
□□■□□
□■□□□
□□■□□
□□■□□
□□□■□
□□■□□
□□■□□
□□■■□
□□■□□
□□■□□
□■□□□
□□■□□
□□■■□
□□□■□
□■□□□
□□■□□
□■□□□
□□■□□
□□□□■
□□■□□
Meer in financiële waarden
De euforische stemming op de Amerikaanse en Europese aandelenmarkten
houdt aan. Een groot aantal economische cijfers valt mee ten opzichte van de
verwachting van analisten. Bovendien beschouwen veel beleggers een
renteverhoging door de Amerikaanse centrale bank als een teken van
economische kracht. In Europa neemt de druk op de Europese Centrale Bank
(ECB) toe om eveneens een iets minder sterk stimulerend beleid te voeren.
Aandelen blijven onverminderd in trek en verschillende beurskoersen stegen de
afgelopen weken tot recordhoogten. Wij denken nog steeds dat het
beurssentiment kan omslaan als de winstgroei van bedrijven blijkt tegen te
vallen. Bovendien brengen politieke gebeurtenissen nog onzekerheid met zich
mee, zoals de Franse en Duitse verkiezingen later dit jaar. Dit zijn voor ons
redenen om vast te houden aan onze huidige, vrijwel neutrale verdeling over de
verschillende beleggingscategorieën. Wel gaan we binnen aandelen meer
beleggen in de sector financiële waarden (banken, verzekeraars). Dit
financieren we door de weging van de sector basismaterialen te verlagen.
Hoofdpunten
• De wereldwijde economische groei blijft aantrekken
• Wel is de stijgende inflatie een risico: de consumentenbestedingen kunnen
afnemen, de lonen stijgen en de rentes iets verder oplopen
• Dit zou negatief zijn voor de winstgroeiverwachting van een grote groep
bedrijven
• Ook zijn er politieke onzekerheden, bijvoorbeeld rond de Franse
presidentsverkiezingen
• Voorlopig houden we vast aan een neutrale weging van aandelen
• Financiële waarden zullen naar verwachting profiteren van iets hogere
rentes. We gaan hier meer in beleggen…
• … en minder in de sector basismaterialen
• We verwachten dat de rentes op staatsobligaties nog iets verder kunnen
oplopen en hanteren een onderweging van deze beleggingscategorie.
De wereldwijde
economische groei ligt
goed op koers
Negatief voor
winstontwikkeling
bedrijven
Volop reden voor optimisme
De beweeglijkheid (volatiliteit) van de Europese en Amerikaanse aandelenkoersen is vrij gering, toch
klommen de indices de afgelopen weken naar recordhoogten. De Dow Jones Index wist de 21.000puntengrens te doorbreken, de Duitse DAX sloot onlangs voor het eerst sinds april 2015 boven de
12.000 punten en de AEX Index bereikte het hoogste niveau sinds januari 2008. Voor het optimisme
van beleggers is vanuit fundamenteel economisch oogpunt zeker wat te zeggen. De wereldwijde
economische groei ligt goed op koers, zo blijkt ook uit macro-economische cijfers. De
inkoopmanagersindex van de productiesector in de eurozone kwam in februari uit op een stand van
55,4 punten, het hoogste niveau sinds het voorjaar van 2011. Dit duidt op een sterk aantrekkende
economische groei. In de Verenigde Staten (VS) steeg de inkoopmanagersindex van de industrie in
februari van 56 naar 57,7 punten, het hoogste niveau sinds augustus 2014. Uit het recente
arbeidsmarktrapport van de Amerikaanse overheid blijkt dat er in februari 235.000 nieuwe banen
zijn bijgekomen in de VS. Iets meer dan de verwachte 200.000. Het werkloosheidspercentage
daalde bovendien van 4,8% naar 4,7%. Er is dus zeker reden voor optimisme. Alleen lijkt de
stemming momenteel door te slaan naar euforie: het optimisme onder Amerikaanse
beleggingsadviseurs is nog steeds bijzonder groot.
Consumenten beginnen hogere inflatie te merken
Desondanks zien wij aanleiding voor een tempering van het enthousiasme. Keerzijde van de
economische ontwikkelingen is namelijk dat de prijzen die producenten voor hun producten
rekenen, stijgen. In combinatie met onder meer een achterblijvende loonontwikkeling en gestegen
grondstoffenprijzen leidt dit tot hogere inflatie. Dit remt de consumptie. Gecorrigeerd voor inflatie
daalde het gemiddelde inkomen van Amerikaanse huishoudens in januari met 0,2%, de eerste
daling van het ‘reële’ inkomen sinds 2013. De reële uitgaven daalden als gevolg hiervan met 0,3%
op jaarbasis, de grootse afname sinds eind 2009. De hogere inflatie begint voor Amerikaanse
consumenten nu dus concrete gevolgen te krijgen . En dat kan ook de economie gaan raken: de
Amerikaanse economische groei is voor twee derde afhankelijk van consumptiegroei. Daarnaast
kan de toenemende krapte op de Amerikaanse arbeidsmarkt leiden tot hogere lonen. Deze zijn
uiteraard gunstig voor Amerikaanse werknemers, maar negatief voor de winstontwikkeling van
bedrijven. De aandelenkoersen zijn inmiddels al vrij ver op de verwachte winstgroei van bedrijven
vooruitgelopen, waardoor de kans op teleurstellingen toeneemt. De winstgroeiverwachtingen
moeten fors aantrekken om de huidige hogere koersen te rechtvaardigen. Dat zien we op dit
moment nog niet overal gebeuren. Mede hierom hanteren we in de geografische verdeling binnen
aandelen een onderweging van de regio Noord-Amerika.
Maandbericht beleggen - maart 2017 2
Wij handhaven de
neutrale weging van
aandelen
Banken kunnen
profiteren van een
hogere rente
Politieke onzekerheden in Europa en de VS
Hier komt bij dat zowel in Europa als in de VS veel politieke onzekerheden zijn. Zo is het de vraag
hoe het beleid van Trump er nu écht uit gaat zien. Wat voor belastingmaatregelen gaat hij
bijvoorbeeld nemen? En komt hij al dan niet met forse importheffingen om binnenlandse
producenten te bevoordelen? Ook zijn de voorgenomen brexit en de Franse presidentsverkiezingen
een onzekere factor. De Franse presidentskandidaat Marine Le Pen is sterk ‘eurokritisch’: het liefst
wil zij Frankrijk uit het eurosysteem laten stappen. De kansen van de centrum-liberale
presidentskandidaat Emmanuel Macron zijn volgens de peilingen iets toegenomen, maar peilingen
zijn niet altijd een betrouwbare indicator voor de uitslag. Tot nu toe reageren aandelenbeleggers
vrij gelaten op alle politieke onrust, maar hier kan zomaar verandering in komen. Al met al vinden
wij het optimisme onder aandelenbeleggers vanuit economisch oogpunt en met de blik op de lange
termijn zeker gerechtvaardigd, maar gezien de hoge ingeprijsde winstgroeiverwachtingen en de
politieke onzekerheden vinden we enige terughoudendheid passend. Wij handhaven voorlopig dan
ook onze neutrale weging van aandelen in de assetallocatie, al houden wij de ontwikkelingen
uiteraard scherp in de gaten en zullen wij - als wij daar aanleiding toe zien - weer aandelen
bijkopen.
We gaan meer beleggen in financiële waarden, minder in basismaterialen
Wel gaan we binnen aandelen meer beleggen in de sector financiële waarden. Financiële
ondernemingen zoals banken en verzekeraars, kunnen profiteren van stijgende rentes. Een hogere
kapitaalmarktrente is namelijk gunstig voor de toekomstige winsten in deze sector. Daarnaast zijn
veel grote rechtszaken en de bijbehorende boetekwesties inmiddels achter de rug. Voor
Amerikaanse banken geldt bovendien dat zij kunnen profiteren van de door president Trump
aangekondigde versoepeling van de regels voor de bankensector. Een relatief lage waardering in
combinatie met positieve winstgroeibijstellingen maken deze sector aantrekkelijk. Tegenover een
verhoging van de weging van de sector financiële waarden, staat een verlaging van de weging van
de sector basismaterialen. Aandelen uit deze ‘cyclische’ sector (relatief gevoelig voor de
economische cyclus) hebben de afgelopen periode flink geprofiteerd van de wereldwijd
aantrekkende economische groei. Wij zien op dit moment weinig redenen om verdere sterke
koersstijging van aandelen uit deze sector te verwachten en vinden het daarom een goed moment
gedeeltelijk winst te nemen. We verlagen de weging ervan van ‘overwogen’ naar ‘neutraal’.
Maandbericht beleggen - maart 2017 3
Grote kans op
renteverhoging door de
Fed
Negatief voor de
koersen van
staatsobligaties
Hoogrentende
bedrijfsobligaties vinden
we nog steeds
aantrekkelijk
Oplopende inflatie VS en eurozone
Zoals aangegeven, loopt zowel in de VS als in de eurozone de inflatie op. Voor een belangrijk deel is
dit het gevolg van hogere energieprijzen door de gestegen olieprijs. In de VS kwam de inflatie in
januari uit op 2,5 procent op jaarbasis. In december bedroeg de inflatie nog 2,1 procent. De
kerninflatie, dus de inflatie zonder de sterk schommelde energie- en voedselprijzen mee te nemen,
bedroeg 2,3%. In de VS heeft de aantrekkende inflatie dus een meer structureel karakter en
verwachten we dat de Amerikaanse centrale bank (de ‘Fed’) dit jaar de beleidsrente nog een paar
keer zal verhogen om de economische groei en de prijsstijgingen te temperen en oververhitting te
vermijden. In Duitsland bedroeg de inflatie in februari 0,7% ten opzichte van de maand ervoor. In
januari was er nog sprake van een negatieve inflatie van 0,8% op maandbasis. De ECB heeft de
inflatieverwachtingen voor de eurozone voor dit jaar iets verhoogd. Voor dit jaar gaat de ECB nu uit
van een inflatie van 1,7% (was 1,3%). Omdat de inflatiestijging in de eurozone voor een groot deel
veroorzaakt wordt door hogere energie- en voedselprijzen, zal de ECB naar onze verwachting
voorlopig niet overgaan tot een renteverhoging. Wel wordt de kans groter dat zij later dit jaar zal
hinten op het geleidelijk terugschroeven (‘taperen’) van het stimuleringsprogramma. Dit zal leiden
tot iets hogere rentes op de kapitaalmarkt.
Oplopende obligatierentes blijven nog wel even de trend
Er is een sterke relatie tussen de inflatieverwachtingen, de beleidsrentes van centrale banken en de
marktrentes op obligaties. Als een centrale bank besluit tot een hogere beleidsrente vanwege
aantrekkende economische groei, wordt dit door beleggers vaak als goed nieuws opgevat.
Vanwege de verwachte economische groei hebben zij dan veelal een voorkeur voor risicovolle
beleggingscategorieën, waaronder aandelen. Veilig geachte beleggingen zoals staatsobligaties
worden dan juist minder populair, met lagere koersen en hogere obligatierentes als gevolg. Dit zien
we nu gebeuren. Zo lopen zowel de rentes op Amerikaanse, als die op Duitse staatsobligaties met
een looptijd van 10 jaar (de 10-jaarsrente) momenteel op. Voorlopig blijven de oplopende rentes
volgens ons nog wel even de trend. Een iets minder stimulerend beleid van centrale banken (die
dus minder obligaties opkopen) zal dit versterken. Dit alles is negatief voor de koersen van
staatsobligaties.
We houden obligaties neutraal gewogen
Vanuit het oogpunt van risicobeheersing handhaven we onze neutrale weging van obligaties.
Binnen obligaties hanteren we een onderweging (ten opzichte van een neutrale positie) van
staatsobligaties. Toch blijven we deels wel in deze obligatiecategorie belegd. Staatsobligaties
bieden namelijk als enige beleggingscategorie bescherming in tijden van crisis of toenemende
onzekerheid op de financiële markten. Hoogrentende bedrijfsobligaties vinden we nog steeds erg
aantrekkelijk. De aantrekkende economische groei zal leiden tot hogere omzetten en
bedrijfswinsten. We verwachten voor 2017 een totaalrendement op deze obligatiecategorie van 6%
en houden deze voorlopig overwogen in onze tactische assetallocatie. In het algemeen houden we
bij obligaties rekening met verder oplopende rentes en hebben daarom een voorkeur voor
obligaties met een korte ‘duratie’ (resterende looptijd en dus rentegevoeligheid). Hoe korter de
duratie, des te minder koersverlies bij een marktrentestijging. Verder beleggen we binnen
staatsobligaties voor een belangrijk deel in inflatiegekoppelde obligaties.
Maandbericht beleggen - maart 2017 4
Alternatief voor
obligaties
Olieprijs blijft
betrekkelijk stabiel
Wel vormt de
kredietgroei een risico
Aandelen uit
opkomende markten
blijven ‘overwogen’
Vastgoed: neutrale weging
De laatste tijd heeft vastgoed als beleggingscategorie last gehad van de relatief sterk opgelopen
obligatierentes. Vastgoed was door de zeer lage obligatierentes de afgelopen jaren een alternatief
voor beleggers die voor stabiele inkomsten normaal gesproken vooral in obligaties beleggen. De
recente rentestijgingen hebben vastgoed dus relatief wat minder aantrekkelijk gemaakt. Maar door
de koersdalingen die daarvan het gevolg waren, is de waardering relatief aantrekkelijker geworden.
Omdat vastgoed zoals gezegd doorgaans regelmatige inkomsten biedt, houdt deze
beleggingscategorie een neutrale weging in onze tactische vermogensverdeling.
Grondstoffen: onze positie blijft neutraal
Ook onze visie op grondstoffen blijft ongewijzigd. Een aantal grondstoffenprijzen zijn weliswaar
aangetrokken, maar wij zien hierin nog geen langdurige trend. Producenten hebben namelijk
voorlopig voldoende middelen en capaciteit om aan de groeiende vraag naar grondstoffen te
voldoen. Bovendien hebben zij de focus op groei en op lagere kosten. Dit werkt prijsconcurrentie en
overproductie in de hand en heeft zodoende een dempend effect op de prijsstijgingen. Voor olie
geldt dat de productiebeperkende maatregelen die de kartelorganisatie OPEC had aangekondigd,
daadwerkelijk lijken te worden uitgevoerd. Desondanks verwachten wij dat de verhouding tussen
vraag en aanbod redelijk in balans zal blijven. De schalieoliebedrijven in de VS hebben als gevolg
van het OPEC-akkoord hun productiecapaciteit flink opgeschroefd. Hierdoor zal volgens ons de
olieprijs betrekkelijk stabiel blijven en zich blijven bewegen in een bandbreedte van $50 - 60 per vat
(Brent-kwaliteit).
Onverminderd positieve visie op Chinese economie
Over de Chinese economie zijn wij onverminderd positief. Chinese macro-economische cijfers over
het begin van het jaar duiden op een gezonde economische groei . De industriële productie groeide
in de maanden januari en februari met 6,3% ten opzichte van dezelfde maanden vorig jaar; de
winkelomzetten stegen met 9,5% in de eerste twee maanden. Een groei van de Chinese economie
van 6,5% lijkt dit jaar zeker haalbaar. Wel letten wij scherp op de schulden van de private sector
(bedrijven en huishoudens) in China. Door overheidsstimulering heeft de kredietverlening enorm
kunnen groeien. Als de Chinese overheid haar stimuleringsmaatregelen terugschroeft, leidt dit tot
toenemende risico’s. De Chinese huizenmarkt lijkt de piek voorbij, wat de economische groei zou
kunnen afzwakken.
Opkomende markten houden veel groeipotentie
Op dit moment hebben we geen reden om te twijfelen aan de groeipotentie van de opkomende
markten in het algemeen en die van China in het bijzonder. De economische en financiële
fundamenten zijn er over het algemeen redelijk goed; in een aantal belangrijke opkomende
markten veel beter dan een paar jaar geleden en zelfs beter dan die van ontwikkelde economieën.
De angst voor protectionistische plannen van de regering-Trump is vooralsnog niet bevestigd door
concrete maatregelen. Vooralsnog blijven aandelen uit opkomende markten vanwege hun
aantrekkelijke waardering en goede winstgroeivooruitzichten een overwogen beleggingscategorie
in onze tactische assetallocatie.
Maandbericht beleggen - maart 2017 5
Meer weten?
Kijk op ing.nl/beursnieuws
Disclaimer
Deze beleggingsaanbeveling is opgesteld door en uitgebracht door ING Bank N.V. op 15 maart 2017 om 11.00 uur. Deze
beleggingsaanbeveling behelst geen individueel beleggingsadvies maar slechts een algemene aanbeveling waarop beleggers
hun beleggingsbeslissingen mede kunnen baseren en vormt geen uitnodiging tot het aangaan van welke overeenkomst of
verbintenis dan ook. Aan deze beleggingsaanbeveling kunnen geen rechten worden ontleend. ING Bank N.V., noch enig
andere rechtspersoon of onderdeel dat tot de ING Groep N.V. behoort, aanvaardt aansprakelijkheid voor enige schade in
welke mate dan ook, voortvloeiend uit het gebruik van de bovenstaande beleggingsaanbeveling of de daarin opgenomen
informatie. Ontwikkelingen die zich na het opstellen van deze beleggingsaanbeveling hebben voorgedaan kunnen van invloed
zijn op de juistheid van de in deze beleggingsaanbeveling gestelde feiten en verstrekte opinies.
Door te klikken op deze link kunt u zien welke maatregelen ING neemt om belangenverstrengeling met betrekking tot
aanbevelingen te voorkomen en te vermijden. Beleggen brengt risico’s met zich mee. De waarde van uw belegging kan
fluctueren. U kunt uw gehele inleg kwijtraken. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.
ING Bank N.V. is statutair gevestigd te Amsterdam, handelsregister nr. 33031431 Amsterdam en staat onder toezicht van
Autoriteit Financiële Markten AFM). ING Bank N.V. is onderdeel van ING Groep N.V.