091020_verslag sessie 2 Jongerenambassadeurs voor Klimaat

____________________________________________ Jongerenambassadeurs voor Klimaat___________________________________________
VERSLAG SESSIE 2 – JONGERENFORUM VOOR KLIMAAT
Datum: Maandag 12 oktober 2009, 18u-22u
Locatie: Jeugdherberg Scoutel, Antwerpen
Verslag: Isabel, Geert, Gertie, Nele en Rinus
Aanwezig: 19 deelnemers + 10 leerlingen sint-mariainstituut + 5 begeleiders
_______________________________________________________________________________
1. Avondeten en bijpraten
Bij een gezonde maaltijd (vegetarische croque monsieurs) hebben de jongerenambassadeurs de
kans om bij te kletsen over hun ideeën.
2. Kennismakingsrondje
Een nieuwe groep enthousiastelingen heeft zich bij de jongerenambassadeurs van het
Klimaatforum aangesloten. Om iedereen beter te leren kennen, spelen we een actief
kennismakingsspel.
3. Klimaatquiz
De jongerenambassadeurs krijgen
een dosis wetenschappelijke
kennis geïnjecteerd via een
interactieve quiz. In vier groepen
geven de jongerenambassadeurs
het beste van zichzelf en hun
parate kennis, en krijgen bij elke
vraag extra achtergrondkennis
gepresenteerd.
Zowel het biologische proces als klimatologische verschijnselen passeren de revue. Tot hoeveel
graden moeten we de opwarming beperken om de zwaarste klimaatverandering te voorkomen?
Hoeveel meter zal de zeespiegel stijgen? Welke zijn de belangrijkste broeikasgassen veroorzaakt
door menselijke activiteit? Wat is het aandeel CO2 door natuurlijke en menselijke uitstoot? Hoeveel
kouder zou de aarde zijn zonder CO2? Wat mogen we van de Golfstroom verwachten? Hoeveel
doden vielen er tijdens de hittegolf in 2003? Al deze zaken en vele andere leveren de basis voor de
komende besprekingen.
4. Verkiezing Jongerenambassadeur Preconferentie Malmö
Terwijl we aftellen naar de Klimaatconferentie in Kopenhagen, die de opvolger van het Kyotoprotocol moet verwezenlijken, staat er heel wat voorbereidingswerk op de agenda. Anderhalve
maand voordien is er nog de Preconferentie in Malmö, Zweden. Ook naar deze conferentie kunnen
de jongerenambassadeurs een vertegenwoordiger afvaardigen.
Vijf sterke kandidaten deden een worp naar het vertegenwoordigerschap, slechts één kon door de
jongerenambassadeurs verkozen worden. Rinus Holvoet verraste de groep met een wel heel uniek
voorstel: om de aandacht te trekken zou hij van Malmö zwemmen naar... Kopenhagen! Los van
deze zestien kilometer in het koude water zal hij zich ook stevig voorbereiden en voor een goede
terugkoppeling naar de rest van de groep zorgen. Hij kreeg dan ook de volle steun om de
jongerenstem te laten horen in Malmö.
Verslag Sessie 2 – Jongerenambassadeurs voor Klimaat
1/5
5. De wereld in 2050...
Beeld je in dat je de wereld in 2050
in een glazen bol kan zien, zonder
dat er vandaag acties ondernomen
werden om de opwarming van de
aarde te temperen. Hoe zou die
wereld er dan uitzien? Dat is de
vraag die de jongerenambassadeurs
in vier groepen op een creatieve
manier beantwoordden. Het
resultaat waren vier kleurrijke
presentaties in de vorm van een
videoboodschap aan onze
toekomstige kleinkinderen. De
oorzaken en gevolgen van klimaatverandering werden geïllustreerd
aan de hand van collages.
We bespreken enkele:
a. Extreem weer en natuurrampen
Dat de opwarming van de aarde voor extremere weersomstandigheden zorgt, was op de
presentaties zeer duidelijk.
Voor West-Europa:
Een toename van de neerslag in de winter met overstromingen als gevolg.
Minder sneeuw en dus ook minder waterreserves. Als het in de bergen minder sneeuwt maar meer
regent ontstaan modderstromen en aardverschuivingen veel makkelijker.
Recordschade door extreem weer.
De warme golfstroom kan verzwakken of zelfs stilvallen door het vele smeltwater. Dit kan in WestEuropa voor een sterke temperatuurdaling zorgen.
-Voor de rest van de wereld:
Steeds heter en droger, wat leidt tot meer bosbranden en verwoestijning.
Stormachtiger, extreme neerslag.
Warmere oceanen zorgen voor meer en hevigere cyclonen en orkanen.
Extra zonneschijn zorgt voor toename huidkanker.
Al deze zaken hebben dus weer een enorme impact op sociaal, economisch en milieu vlak.
b. Stijgende zeespiegel
Klimaatproblematiek rond het stijgend zeeniveau
Door het stijgend zeeniveau, als gevolg van de klimaatopwarming, komen er vele delen van de
landmassa in gevaar. Deze komen dan onder water te staan door het stijgende zeeniveau.
Verslag Sessie 2 – Jongerenambassadeurs voor Klimaat
2/5
Dit stijgend zeeniveau is veroorzaakt door het smelten van de ijskappen. Doordat deze smelten, is
er minder ijs op de polen. Doordat er minder ijs is op de polen, is er minder weerkaatsing van de
zon. (Ijs weerkaatst het zonlicht en stoot dit weer af.) Hierdoor warmt de aarde sneller op
waardoor de ijsmassa nog sneller smelt waardoor het zeeniveau sneller stijgt.
De kust is een mooie plek om te wonen, op rand van het wereldse en het zeese. Dicht bij
wegdromen en realiteit. Dit is een rede waarom er aan de kusten grote steden zijn ontstaan.
Denk maar een New-York en San Fransisco, Hong Kong, Brisbrane, Bangkok,.... Maar we moeten
ook denken aan heelder landen als Birma, Cambodja, Maleisie, Thailand, Filipijnen. Hierbij zeker
niet de vele eilanden te vergeten in de Stille -, Grote – als in de Atlantische Oceaan vergeten.
Natuurlijk zijn er ook lager gelegen delen land. Deze steken maar nauwelijks 1 tot 5 meter boven
het zeeniveau uit. Voor de mensen die hier wonen (vooral in Azië dan) wordt het stijgende
zeeniveau een ramp. Ze moeten verhuizen naar hogergelegen gebieden. Daarbij komt ook nog dat
de landbouwgebieden (voedsel) meestal dichter tegen de kusten liggen dan naar het binnenland.
Hierdoor gaat er ook veel voedselrijke gebieden verloren.
Voor die mensen zijn er 3 grote rampen waarvoor ze staan: Demografische delocalisering, de
problematiek rond armoede en honger.
Door de delocalisering van alle getroffen volkeren moeten er ook in de hoger gelegen delen
nagedacht worden. Zij moeten opzoek gaan naar een oplossing hoe ze de volkeren van de lager
gelegen delen gaan opvangen, verzorgen en voorzien van een dak boven hun hoofd.
Wetend dat er in de lager gelegen delen vaak heel veel mensen wonen (zelfs soms meer dan in het
binnenland.
Voorts moet er een oplossing gevonden worden voor de voedselproblematiek die bij de grote
verhuizing plaatsvind. Landbouwgebied heeft water nodig en licht lager gelegen. Meestal aan de
kusten. Door het stijgende zeeniveau bestaat er een grote kans dat deze gebieden gedeeltelijk of
geheel onder water komen te staan. Hierdoor ontstaat er (bij de nu al arme gezinnen) het
probleem van honger bij deze mensen. Ze verhuizen weliswaar naar 'rijkere' gebieden maar dit is
daarvoor niet beter. Als je denkt aan de rijstvelden in Azië. Miljoenen mensen krijgen hun voedsel
via de rijstvelden. Als deze onder water staan verdwijnt het voedsel van deze mensen waardoor de
voedselschaarste (die er dikwijls nu al is) enkel maar vergroot.
De steden die nu hoger liggen gaan de mensen van lager gelegen gebieden moeten opvangen.
Hierdoor moeten de dorpen en steden ofwel uitbreiden ofwel in hoogte gaan bouwen.
Samengevat:
Wij willen deze problemen verkomen. Verkomen dat het zeeniveau te veel stijgt waardoor mensen
verplicht zijn hun gewone, vertrouwde habitat moeten verlaten. Hierdoor worden de nu al arme
gezinnen nog armer (hetgeen ze nu hebben, moeten ze verlaten, en ze moeten weer vanaf nul
beginnen.) Als ze verhuizen verlaten ze ook hun landbouwgebieden doordat deze onder water
komen te staan. Er onstaat dus een probleem van armoede, verhuizing en honger indien we niets
doen en niets bereiken in Kopenhagen.
c. Ontbossing
Bossen zijn extreem kwetsbaar voor klimaatverandering, want verdroging zorgt voor een
wereldwijde toename van bosbranden. Sommige bosgebieden kunnen door klimaatverandering
zelfs helemaal verdwijnen. Hogere temperaturen, sterkere verdamping en het uitblijven van regen
vormen dus een ontzettende bedreiging voor tropische bossen.
Omdat bomen langzaam groeien, hebben bossen sowieso veel tijd nodig om te wennen aan
klimaatveranderingen. De verwachte temperatuurstijgingen en stijgingen van het zeeniveau gaan
zo snel dat veel bossen dit tempo niet kunnen bijhouden. Maar liefst 20% van de CO2 uitstoot
wordt veroorzaakt door ontbossing. Dat betekent dat als bossen worden beschermd, dit grote
voordelen oplevert in de strijd tegen klimaatverandering.
Verslag Sessie 2 – Jongerenambassadeurs voor Klimaat
3/5
De vernietiging van regenwoud anderzijds, versnelt de opwarming van de aarde, omdat daarbij een
massa CO2 vrijkomt die anders opgeslagen blijft, maar bossen zijn meer dan koolstofreservoirs. Ze
herbergen ook een immense schat aan biodiversiteit en bieden onderdak aan miljoenen mensen.
Redenen genoeg om ze te beschermen. Tropische bossen helpen het klimaatevenwicht behouden.
Ze reguleren de waterhuishouding en zijn belangrijke ecosystemen waarvan planten, dieren en
mensen afhankelijk zijn. Ze vormen ook gigantische koolstofreservoirs. Wanneer deze vernietigd
worden door houtkap of door bosbranden, komt de koolstof die ze opslaan vrij in de atmosfeer.
De ontbossing in tropische regenwouden is verantwoordelijk voor ongeveer 20 procent van de
uitstoot van broeikasgassen wereldwijd. Dat is meer dan de totale uitstoot van de transportsector
op internationaal niveau. Cijfers om bij stil te staan!
d. Impact op het dierenrijk
Huidige situatie:
-Bedreiging leefgebied: Ijsberen zien hun natuurlijke habitat zienderogen slinken door het smelten
van de Noordpool. Ook de zeehondenpopulatie heeft hieronder te lijden, en wordt nog verder
uitgedund door het jaarlijkse jachtseizoen.
In tropische wouden krimpen de territoria van de bewoners in waardoor er minder leefruimte is.
Vaak ik dit het gevolg van bosbranden, aangestoken door de mens of door extreme droogte, of
door massale ontbossing. Gevolg: struggle for life.
-Bedreigde diersoorten: Door overbevissing zijn er nu al verschillende vissensoorten met uitsterven
bedreigd, iets wat enkel nog zal toenemen als we zo door blijven gaan. Ook olierampen maken vele
slachtoffers bij zeedieren.
-Schending van dierenrechten: De leefomstandigheden van vee zijn soms ronduit schrijnend. Door
overproductie voor de massaconsumptie worden de dieren opeengepakt. Door de toenemende
bevolking en stijgende vraag naar voedsel zullen deze toestanden nog toenemen.
Mogelijke toekomstbeelden voor 2050 uit onze glazen bol:
-De strijd om te overleven zien we ook bij volbloedhengsten in de woestijnen waar zij één tegen
één gevechten aangaan om een beetje drinkwater.
-Mutaties zijn een wijdverspreid fenomeen. Diersoorten die mensen beginnen aan te vallen zin
geen uitzondering meer. De gevaarlijkste gemuteerde soort die tot nu toe bekend is zijn de
mensenetende kalkoenen. Dit werd ontdekt toen een medewerker in een kalkoenenkwekerij de dag
voor Thanksgiving de fokruimtes binnenging en er niet meer levend uitkwam.
e. Klimaatvluchtelingen
Heel wat van voorvermelde oorzaken werken het fenomeen van klimaatvluchtelingen ook in de
hand. Zo’n 200 miljoen mensen zouden hun woonomgeving verliezen en moeten vluchten. Op zich
al een ongelukkig gevolg van formaat, maar tevens moet gedacht worden aan nieuwe problemen
zoals veiligheid en het statuut van de vluchtelingen die dit fenomeen met zich mee zullen brengen.
Het lijkt allemaal nog niet zo actueel, maar de klimaatsverandering speelt nu al een grote rol in de
beslissing van mensen om hun natuurlijke habitat te verlaten. Dit manifesteerde zich voorlopig in
mensen die dakloos werden als gevolg van natuurrampen die in de hand gewerkt werden door de
opwarming van de aarde. (Zie ook stijging zeeniveau)
Verslag Sessie 2 – Jongerenambassadeurs voor Klimaat
4/5
6. Data volgende bijeenkomsten
maandag 2 november: 10u-17u
zaterdag 7 november: 10u-17u
woensdag 18 november: 10u-17u
De locaties worden later meegedeeld.
7. Vooruitblik volgende klimaatforum
Voor het volgende klimaatforum kijken we uit naar de komst van een expert die ons een grondige
begeleiding kan geven. Met de blik op onze eigen achtertuin en de wereld, zullen we onder andere
energie, gezondheid, mobiliteit en voeding aanraken.
Verslag Sessie 2 – Jongerenambassadeurs voor Klimaat
5/5