Artrose van de hand en pols zonder ill.cdr

advertisement
Artrose van
de hand en pols
Artrose van
de hand en pols
Wat is artrose?
Normaal gesproken bestaat een gewricht uit twee gladde, met kraakbeen bedekte
botuiteinden die als een set bij elkaar passen en soepel langs elkaar bewegen. Artrose
ontstaat als deze gladde oppervlakken onregelmatig worden, niet meer bij elkaar
passen en feitelijk 'slijten'. Artrose kan in alle gewrichten van het lichaam voorkomen,
maar valt het meeste op als de handen en vingers worden aangetast. Artrose van de
hand kan zowel pijnlijk als invaliderend zijn. De meest voorkomende vormen van
artrose zijn osteoartrose, posttraumatische artrose (na letsel) en reumatoïde artritis.
Andere oorzaken zijn infectie, jicht en psoriasis.
Waardoor ontstaat artrose?
Artrose is een degeneratieve gewrichtsaandoening waarbij slijtage optreedt van het
kraakbeen waarmee het botoppervlak bij het gewricht is bedekt. Deze aandoening
kan simpelweg veroorzaakt worden door 'slijtage' van gewrichten, maar kan ook
ontstaan na gewrichtsletsel of bepaalde auto-immuun ziekten zoals reuma.
! Artrose ontwikkelt zich in de hand meestal op drie plaatsen:
! aan de duimbasis, waar de duim en de pols samenkomen (trapeziometacarpale
artrose, ofwel artrose aan het duimbasisgewricht);
! aan het gewricht dat het dichtst bij de vingertop zit (distale interfalangeale of DIPgewricht);
! aan het middelste gewricht van een vinger (proximale interfalangeale of PIPgewricht).
Artrose komt ook vaak voor in de pols, met name aan de boven en duimzijde van het
gewricht (radio-carpaal). Langdurig bestaande bandletsels of oude breuken van een
handwortel beentje, maar ook reumatoïde artritis en varianten van jicht kunnen een
oorzaak zijn voor polsartrose.
Tekenen en symptomen van artrose
Stijfheid, zwelling en pijn zijn symptomen die bij alle vormen van artrose voorkomen.
Bij artrose van de hand kunnen goedaardige bultjes ontstaan in het middelste
gewricht (PIP-gewricht) van de vinger (noduli van Bouchard) en aan het bovenste
gewricht (DIP-gewricht) van de vinger (noduli van Heberden). Kenmerkend voor
artrose aan het duimbasis gewricht is een diepe, zeurende pijn aan de basis van de
duim, vooral ter plaatse van de handpalm. Ook kunnen pijnlijke zwellingen en
verdikkingen worden waargenomen rond de pols. Grijp- en knijpkracht nemen
mogelijk af, waardoor het moeilijk wordt potten te openen of sleutels te draaien.
Hoe wordt artrose vastgesteld?
Uw reumatoloog en handchirurg onderzoeken u en stellen vast of u vergelijkbare
symptomen hebt in andere gewrichten en welke gevolgen de artrose zal hebben voor
uw leven en bezigheden. Het klinische beeld van de handen en vingers helpt bij de
diagnose van het soort artrose. Ook op röntgenfoto's zijn bepaalde kenmerken van
artrose zichtbaar, zoals een vernauwing van de ruimte in het gewricht, het ontstaan
van benige vergroeiingen (osteofyten of 'noduli') en de ontwikkeling van dichte,
harde stukken bot aan de buitenkant van het gewricht.
Behandeling van artrose aan de hand en pols in het Haga Hand en Pols Centrum
De behandeling is gericht op pijnverlichting en functieherstel. Tegen de pijn kunnen
ontstekingsremmende geneesmiddelen of andere pijnstillende middelen worden
genomen en als de artrose opspeelt, kunnen korte rustperioden verlichting bieden.
Het is mogelijk dat de arts u aanraadt 's nachts of bij bepaalde activiteiten een vingerof polsspalk te dragen. Als een stijve spalk te strak zit, kan een flexibele spalk
verlichting bieden, vooral als de artrose het gewricht aan de duimbasis aantast.
Warmte therapie met een bad gevuld met warme was of paraffine kan bevorderend
werken, en bij ernstige zwellingen kan koude therapie helpen. Het is belangrijk de
vingers te blijven bewegen maar de hand verder niet meer te belasten dan nodig is.
Handtherapie heeft op het gebied van deze oefeningen, spalken evenals warmte- en
koudetherapieën veel te bieden. Een corticosteroïden injectie leidt vaak tot
symptoomverlichting, maar geneest de artrose niet.
Een operatie kan wenselijk zijn als de conservatieve behandelingen geen effect
hebben en als de patiënt te veel pijn heeft of te veel functieverlies ervaart. In de
meeste gevallen weet de patiënt dit zelf het beste en geeft hij zelfs aan wanneer het
tijd wordt voor een operatie. Het doel van een operatie is het functioneren zoveel
mogelijk te herstellen en de pijn weg te nemen of naar een aanvaardbaar niveau te
brengen.
Een operatieve methode is het vastzetten van het gewricht, waarbij de
gewrichtsvlakken worden verwijderd en de botten aan weerskanten van het gewricht
aan elkaar worden vastgezet. Het gewricht in kwestie kan dan niet meer bewegen.
Deze operatie wordt verricht om pijn te verlichten en functiebeperkende
misvormingen te corrigeren.
Een andere aanpak is de gewrichtsreconstructie, waarbij het gedegenereerde
gewrichtsoppervlak wordt verwijderd zodat er geen sprake meer is van ruw,
onregelmatig contact tussen de botten, dat pijn veroorzaakt en de beweging beperkt.
Wanneer het degeneratieve stuk van het gewrichtsoppervlak is verwijderd, kan dit
worden vervangen door opgerold zacht weefsel, zoals een pees, of door een
kunstgewricht. Welke soort operatie wordt verricht, is afhankelijk van de specifieke
gewrichten, uw activiteiten en uw persoonlijke behoeften. De handchirurg en
revalidatiearts kunnen u advies geven over welk type operatie in uw geval het meest
geschikt is.
Adres:
Haga Hand- en Polscentrum
Sportlaan 600
2566 MJ Den Haag
Telefoon 070-2102221
Voor meer informatie gaat u naar: www.hagahandenpolscentrum.nl
Download